RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1960017 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 14.07.2006 0674727.3 (13) (1) T3 Int.Cl. A61M 1/36 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: 02.11.2011 Europejski Biuletyn Patentowy 2011/44 EP 1960017 B1 (4) Tytuł wynalazku: Sposób przedmuchiwania zwilżonego filtru hydrofobowego i urządzenia do realizacji tego sposobu (30) Pierwszeństwo: 0.12.200 DE 20008012 (43) Zgłoszenie ogłoszono: 27.08.2008 w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2008/3 (4) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: 30.03.2012 Wiadomości Urzędu Patentowego 2012/03 (73) Uprawniony z patentu: Fresenius Medical Care Deutschland GmbH, Bad Homburg, DE (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP 1960017 T3 PASCAL KOPPERSCHMIDT, Dittelbrunn, DE (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Irena Tylińska POLSERVICE KANCELARIA RZECZNIKÓW PATENTOWYCH SP. Z O.O. ul. Bluszczańska 73 00-712 Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).
1 49P2913PL00 EP 1 960 017 B1 Opis [0001] Przedmiotem wynalazku jest sposób przedmuchiwania zwilżonego filtru hydrofobowego i urządzenie do realizacji 1 20 2 tego sposobu. [0002] Wiadomo jest, że w krążeniu pozaustrojowym jest podłączony do krwioobiegu przewodem giętkim, który odgałęzia się od krwioobiegu, czujnik służący do pomiaru ciśnienia w tym krwioobiegu. Przewód przyłączeniowy może odgałęziać się w zasadzie w dowolnym miejscu krwioobiegu, na przykład od istniejącej w krwioobiegu żylnej komory oddzielacza powietrza. [0003] W odgałęzionym wężu, do którego jest podłączony czujnik ciśnienia, jest zawarta określona ilość powietrza, za pośrednictwem którego jest przekazywane ciśnienie do czujnika. Zwykle czujnik ciśnienia jest zespolony z dializatorem krwi. Aby nie było niepotrzebnego przenikania krwi do dializatora, umieszcza się w przewodzie co najmniej jeden ochronny filtr hydrofobowy. Filtr ten razem z pozostałym zestawem węży jest wyrzucany po zakończeniu obróbki krwi. [0004] Podczas działania krążenia pozaustrojowego może zdarzyć się, że filtr hydrofobowy zostanie zwilżony krwią i będzie przynajmniej częściowo zatkany z jednej strony. W efekcie dojdzie częściowo w sposób pełzający - do pogorszenia niezawodności pomiaru ciśnienia. Problemem tym zajęto się w EP-A-0 330 761. Według pouczenia zawartego w tym dokumencie, aby można było wykryć tę nieprawidłowość, trzeba kontrolować nie tylko ciśnienie statyczne, ale także wa-
2 hania ciśnienia występujące w krwioobiegu pozaustrojowym. Gdy układ czujników ciśnienia staje się mniej czuły, to jest wskazywane błędnie nie tylko ciśnienie statyczne, ale nie są też odwzorowywane cykliczne wahania ciśnienia. Tak 1 20 2 30 więc gdy czujnik ciśnienia nie może już regularnie stwierdzać wahań ciśnienia, to można uznać, że filtr hydrofobowy jest zatkany w takim stopniu, że nie jest już możliwy dostatecznie dokładny pomiar ciśnienia. [000] Gdy użytkownik stwierdzi ten problem, może on zniszczyć filtr w sposób kontrolowany i wymienić go na drugi filtr. Jednak z reguły filtr hydrofobowy jest zespolony z całym zestawem giętkich przewodów krwi, a więc wymiana filtru możliwa jest tylko ze znacznymi nakładami. [0006] Z US-A-3,964,479 znany jest krwioobieg pozaustrojowy, w którym czujnik ciśnienia jest dołączony do odgałęzienia komory oddzielacza powietrza przewidzianej w krwioobiegu. Przedmiotem tego wynalazku jest sposób nastawienia wymaganego poziomu płynu w komorze oddzielacza powietrza. W tym celu od przewodu między komorą oddzielacza powietrza i czujnikiem ciśnienia, w którym to przewodzie przewidziano w znanym rozwiązaniu także filtr hydrofobowy, odgałęzia się sprężarka powietrzna służąca do ustawienia określonego poziomu płynu w komorze oddzielacza powietrza. W tym celu powietrze może być tłoczone do komory oddzielacza powietrza bądź może być z niego odciągane. [0007] Zadaniem tego wynalazku jest zaproponowanie sposobu bądź urządzenia, które w razie stwierdzenia zatkania filtru usuwa możliwie automatycznie tę nieprawidłowość i przyczynia się przynajmniej do tego, że filtr hydrofobowy może być rzadziej wymieniany.
3 [0008] Zadanie to jest rozwiązane według wynalazku poprzez skojarzone ze sobą cechy znamienne zastrzeżenia 1. Według wynalazku jest stworzony sposób przedmuchiwania zwilżonego filtru hydrofobowego w pozaustrojowym krwioobiegu, przy 1 20 2 czym obieg pozaustrojowy zawiera komorę oddzielacza powietrza, do którego są podłączone przewodem czujnik ciśnienia i sprężarka powietrzna, przy czym w przewodzie tym jest umieszczony filtr hydrofobowy. Sposób według wynalazku obejmuje przynajmniej następujące kroki: - kontrola przepuszczalności powietrza filtru hydrofobowego i - przedmuchiwanie filtru hydrofobowego za pomocą podłączonej sprężarki powietrznej w razie stwierdzenia zatkania tego filtru. [0009] Przepuszczalność powietrza przez filtr hydrofobowy może być kontrolowana na przykład zgodnie ze znanym już pouczeniem według EP-A-0 330 761. W razie stwierdzenia przynajmniej częściowego zatkania filtru odpowiedni układ sterujący tak wysterowuje podłączoną sprężarkę powietrzną, że jest przedmuchiwany filtr hydrofobowy. [00] To pouczenie według wynalazku ma w zastrzeżeniach dodatkowych preferowane ukształtowanie. [0011] Tak więc przepuszczalność powietrza filtru hydrofobowego może być kontrolowana za pomocą czujnika ciśnienia. [0012] Podczas przedmuchiwania filtru hydrofobowego mogą być otwierane po pierwsze zacisk, który jest umieszczony w pozaustrojowym krwioobiegu za komorą oddzielacza powietrza, i po drugie zawory w przewodach połączeniowych prowadzących do sprężarki powietrznej i do czujnika ciśnienia. [0013] Korzystnie rejestrowany jest przebieg ciśnienia w
4 1 20 2 30 czasie podczas przedmuchiwania przez sprężarkę powietrzną. [0014] Gdy zmieniające się w czasie ciśnienie (szybkość zmian ciśnienia) przekroczy zadaną wartość graniczną, jest emitowany sygnał alarmowy do wymiany filtru hydrofobowego. Stwierdzany jest więc brak możliwości przedmuchania filtru. Przy tym trzeba uwzględnić, że nie można dowolnie wybierać prędkości nadmuchiwania przez sprężarkę powietrzną, gdyż w ekstremalnym przypadku nastąpi przekroczenie ciśnienia rozerwania filtru hydrofobowego. [001] Jednakże gdy zmiana ciśnienia na jednostkę czasu nie przekroczy zadanej wartości granicznej, to po przedmuchaniu filtru korzystnie jest ponownie zamknąć zawór w przewodzie prowadzącym do sprężarki powietrznej. [0016] W innym korzystnym ukształtowaniu wynalazku podczas przedmuchiwania jest kontrolowana przez detektor napełnienia wysokość krwi w komorze oddzielacza powietrza. Zapobiega to zbyt dużemu obniżeniu wysokości napełnienia i w ekstremalnym przypadku dostaniu się powietrza do układu przewodów i do samego pacjenta. [0017] Korzystnie jest, gdy sprężarka powietrzna jest sterowana programem sterującym i kontrolującym, który jednocześnie rejestruje wartości ciśnienia w czasie. [0018] Urządzenie do realizacji sposobu według wynalazku jest przedstawione w zastrzeżeniu 9. Urządzenie to posiada umieszczoną w pozaustrojowym obiegu komorę oddzielacza powietrza, do którego są podłączone przewodem czujnik ciśnienia i sprężarka powietrzna do nastawiania stanu napełnienia w komorze oddzielacza powietrza, przy czym w tym przewodzie jest umieszczony filtr hydrofobowy. Celem realizacji tego sposobu urządzenie ma jednostkę sterująco-kontrolną, która
może sterować sprężarką powietrzną celem przedmuchania filtru hydrofobowego, a jednocześnie mogą być rejestrowane i 1 20 2 30 kontrolowane wartości ciśnienia na jednostkę czasu. [0019] Ponadto urządzenie do realizacji sposobu według wynalazku posiada korzystnie urządzenie alarmowe wysyłające sygnał alarmowy, gdy filtr hydrofobowy nie może być przedmuchiwany. [0020] Inne cechy znamienne, szczegóły i zalety wynalazku objaśnia się na przykładzie realizacji przedstawionym na jedynej figurze, która ukazuje schematycznie fragment pozaustrojowego krwioobiegu. [0021] Z pozaustrojowego obiegu krwi pokazano na figurze tylko fragment giętkiego przewodu krwi, który jest wprowadzony z góry do konwencjonalnej komory oddzielacza powietrza 12 i łączy się znów z tą komorą oddzielacza na jej dolnym końcu. Komora oddzielacza powietrza może być umieszczona na przykład w przewodzie zwrotnym (przewodzie krwi żylnej) pozaustrojowego krwioobiegu. Poniżej komory oddzielacza powietrza 12 znajduje się na przewodzie krwi wężowy zacisk 14. Celem wykrywania wysokości napełnienia krwią komory oddzielacza powietrza 12 umieszczono na tej komorze oddzielacza detektor wysokości napełnienia 16. [0022] Komora oddzielacza powietrza 12 jest połączona z czujnikiem ciśnienia 20 poprzez przewód powietrza 18. Czujnik ciśnienia 20 znajduje się w obrębie dializatora, którego ściankę zewnętrzną zaznaczono na rysunku tylko linią 22 dla uproszczenia rysunku. W przewodzie 18 między komorą oddzielacza powietrza 12 i czujnikiem ciśnienia 20 jest jeszcze umieszczony poza dializatorem filtr hydrofobowy 24. [0023] Od przewodu powietrza 18 odgałęzia się w dializato-
6 rze przewód 26 prowadzący do sprężarki powietrznej 28. W przewodzie 18 między odgałęzieniem do przewodu 26 i czujnikiem ciśnienia 20 znajduje się sterowany zawór 30. Przewód 1 20 2 30 powietrza 26 ma również sterowany zawór 32. [0024] Podczas normalnego działania krążenia pozaustrojowego krew kapie z przewodu do komory oddzielacza powietrza 12. Stan napełnienia tej komory oddzielacza 12 jest kontrolowany za pomocą detektora wysokości napełnienia 16. Gdyby ten stan miał spaść poniżej wymaganego poziomu, to wysokość napełnienia komory oddzielacza 12 może być nastawiana za pomocą sprężarki powietrznej 28 albo zacisku 14. Podczas krążenia pozaustrojowego ciśnienie jest wyznaczane za pomocą czujnika ciśnienia 20. Poprzez procedurę pomiarową, znaną na przykład z EP-A-0 330 761, można stwierdzić, czy filtr hydrofobowy 24 jest przynajmniej częściowo zatkany w wyniku zwilżenia krwią. W razie stwierdzenia częściowego zatkania otwierane są zawory 30 i 32 (gdy zawór 30 nie był już otwarty) i za pomocą sprężarki powietrznej 28 jest wytwarzane nadciśnienie, żeby przedmuchać filtr hydrofobowy 24. Podczas tego przedmuchiwania jest jednocześnie otwierany wężowy zacisk 14 (gdy nie był już otwarty), żeby uniknąć nadciśnienia w układzie. [002] Podczas oddziaływania powietrza na filtr hydrofobowy 24 czujnik ciśnienia kontroluje przebieg ciśnienia w czasie. Gdyby ciśnienie wzrastało zbyt szybko, oznaczałoby to poważny problem z filtrem, którego nie można usunąć przez przedmuchanie za pomocą sprężarki powietrznej 28. Wówczas urządzenie sterująco-kontrolne włącza sygnał alarmowy, który jest wysyłany do użytkownika przez odpowiednie urządzenie alarmowe. Trzeba wtedy wymienić filtr hydrofobowy 24.
7 [0026] Gdyby jednak wzrost ciśnienia był dostatecznie mały, to możliwe jest przedmuchanie. Wtedy detektor wysokości napełnienia 16 musi tylko zapewnić, aby nie obniżyło się za bardzo lustro krwi w żylnej komorze oddzielacza powietrza 12, żeby skutecznie zapobiec przenikaniu powietrza do wężowego układu w komorze oddzielacza powietrza 12. Fresenius Medical Care Deutschland GmbH Pełnomocnik:
8 49P2913PL00 EP 1 960 017 B1 Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób przedmuchiwania zwilżonego filtru hydrofobowego w pozaustrojowym krwioobiegu z komorą oddzielacza powietrza, do której są podłączone przewodem czujnik ciśnieniowy i sprężarka powietrzna, przy czym w tym przewodzie jest umieszczony filtr hydrofobowy, obejmujący następujące kroki: - kontrola przepuszczalności powietrza filtru hydrofobowego i - przedmuchiwanie filtru hydrofobowego za pomocą podłączonej sprężarki powietrznej w razie stwierdzenia zatkania tego filtru. 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że przepuszczalność powietrza filtru hydrofobowego jest kontrolowana za pomocą czujnika ciśnienia. 3. Sposób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że podczas przedmuchiwania filtru hydrofobowego są otwierane po pierwsze zacisk, który jest umieszczony w pozaustrojowym krwioobiegu za komorą oddzielacza powietrza, i po drugie zawory w przewodach łączących ze sprężarką powietrzną i żylnym czujnikiem ciśnienia.
9 4. Sposób według zastrz. 3, znamienny tym, że podczas przedmuchiwania przez sprężarkę powietrzną jest rejestrowany przebieg ciśnienia w czasie.. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że gdy zmiana ciśnienia na jednostkę czasu przekroczy zadaną wartość graniczną, jest emitowany sygnał alarmowy dla wymiany filtru hydrofobowego. 6. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że gdy zmiana ciśnienia na jednostkę czasu nie przekroczy zadanej wartości granicznej, to po przedmuchaniu filtru jest znów zamykany zawór w przewodzie doprowadzającym do sprężarki powietrznej. 7. Sposób według jednego z zastrzeżeń 1 do 6, znamienny tym, że podczas przedmuchiwania jest kontrolowany detektorem napełnienia poziom krwi w komorze oddzielacza powietrza. 8. Sposób według jednego z zastrzeżeń 1 do 7, znamienny tym, że sprężarka powietrzna jest sterowana programem sterującym i kontrolującym, który jednocześnie rejestruje wartości ciśnienia w czasie. 9. Urządzenie do realizacji sposobu według jednego z zastrzeżeń 1 do 8 z umieszczoną w pozaustrojowym obiegu komorą oddzielacza powietrza (12), do której są podłączone przewodem czujnik ciśnienia (20) i sprężarka powietrzna (28), przy czym w tym przewodzie jest umieszczony filtr hydrofobowy (24), znamienne jednostką sterująco-kontrolną, która może sterować sprężarką powietrzną (28) celem przedmuchania filtru hydrofobowego (24), a jednocześnie mogą być rejestrowane i kontrolo-
wane w jednostce czasu wartości ciśnienia.. Urządzenie według zastrz. 9, znamienne urządzeniem alarmowym do wysyłania ostrzeżenia, gdy filtr hydrofobowy nie może być przedmuchiwany. Fresenius Medical Care Deutschland GmbH Pełnomocnik:
49P2913 PL00 EP 1 960 017 B1 DOKUMENTY WYMIENIONE W OPISIE Ten wykaz dokumentów wymienionych przez zgłaszającego został sporządzony wyłącznie dla informacji czytelnika i nie jest częścią składową europejskiego dokumentu patentowego. Wykaz ten sporządzono z największą starannością; jednak EPA nie ponosi żadnej odpowiedzialności za ewentualne błędy lub opuszczenia. Wymienione w opisie dokumenty patentowe EP 0330761 A[0004][0009][0024] US 3964479 A[0006]