Warszawa, 14 czerwca 2017 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WK-IV.431.31.2017 Pani Joanna Jankowska-Kuć Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Warszawie ul. Sienkiewicza 3 00-015 Warszawa WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 175 ust. 1 i 2 ustawy o finansach publicznych 1 oraz art. 16 w związku z art. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy o kontroli w administracji rządowej 2, panie Hanna Lewczuk kierownik Oddziału Kontroli Finansowej oraz Aneta Fedorczyk zastępca kierownika Oddziału Kontroli Wewnętrznej i Służb Zespolonych w Wydziale Kontroli Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, przeprowadziły w dniach 9 12 maja 2017 r. kontrolę doraźną 3 w Wojewódzkim Inspektoracie Inspekcji Handlowej w Warszawie (dalej WIIH), z siedzibą przy ul. Sienkiewicza 3 w Warszawie. Przedmiot kontroli obejmował wybrane zagadnienia w obszarze wykorzystania środków finansowych przekazanych na wynagrodzenia Inspektoratu w latach 2014 2016, w rozdziale klasyfikacji budżetowej 50001 Inspekcja Handlowa. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2014 r. do 31 grudnia 2016 r. 1 Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1870, z późn. zm.) dalej ustawa finansach publicznych. 2 Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092) dalej o kontroli w administracji rządowej. 3 Kontrola prowadzona w trybie uproszczonym. Na podstawie art. 53 ustawy o kontroli w administracji rządowej, w związku z ujawnieniem w trakcie czynności kontrolnych faktu naruszenia dyscypliny finansów publicznych, kontrolę przeprowadza się w dalszej części w trybie zwykłym, o którym mowa w Rozdziale 2 ww. ustawy.
W toku kontroli, na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego oraz wyjaśnień: pani Joanny Jankowskiej-Kuć Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, powołanej przez Wojewodę Mazowieckiego na stanowisko z dniem 5 kwietnia 2014 r. (dalej Wojewódzki Inspektor), pani Marii Domżalskiej Głównej Księgowej w WIIH, zgodnie z zakresem obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności zatwierdzonym i przyjętym przez pracownika w dniu 12 sierpnia 2011 r., pani Justyny Stelmach głównego specjalisty na Samodzielnym Stanowisku Pracy ds. Pracowniczych w WIIH, zgodnie z zakresem obowiązków i odpowiedzialności zatwierdzonym i przyjętym przez pracownika w dniu 12 października 2015 r. dokonano następujących ustaleń. W okresie objętym kontrolą organizację i zasady pracy w WIIH oraz związane z tym prawa i obowiązki zarówno pracodawcy, jak i pracowników określał Regulamin Pracy w Wojewódzkim Inspektoracie Inspekcji Handlowej w Warszawie (dalej Regulamin Pracy) 4. Zagadnienia związane z wymiarem i rozkładem czasu pracy określone zostały w Rozdziale 4 Regulaminu Pracy. Zgodnie z regulacjami zawartymi w 12 ust. 1, 2 i 4 ww. Regulaminu Pracy czas pracy pracowników zatrudnionych w WIIH ( ) wynosi 8 godzin na dobę średnio 40 godzin tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym, nie dłuższym niż 8 tygodni ( ), przy czym pracowników obowiązuje ( ) pięciodniowy tydzień pracy od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.15 do 16.15 ( ), a godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy mogą zostać zmienione, na pisemny wniosek pracownika, przez Wojewódzkiego Inspektora. Natomiast w 14 ust. 1 przedmiotowego dokumentu pracownik wykonuje na polecenie przełożonego pracę poza ustalonym wymiarem czasu pracy, jeżeli wymagają tego potrzeby zakładu pracy. Ponadto Wojewódzki Inspektor Zarządzeniem Nr 9/2007 z dnia 18 października 2007 r. wprowadził zmianę do Zarządzenia Nr 2/2007 z dnia 8 maja 2007 r. w sprawie ustalenia dnia i godzin pracy w komórkach organizacyjnych WIIH wykonujących zadania związane z obsługą konsumentów (mediacje, porady konsumenckie), polegającą na wprowadzeniu nowego dnia tygodnia z wydłużonym czasem pracy, tj. ( ) Środa godz. 8.00 18.00 5. Pracownicy WIIH swoją obecność w pracy potwierdzają podpisem na liście obecności. Listy obecności prowadzone są w siedzibie WIIH w Warszawie oraz w poszczególnych 4 Wprowadzony Zarządzeniem Nr 4 Wojewódzkiego Inspektora z dnia 5 lipca 2006 r.; zmieniony Zarządzeniem Nr 6/2008 Wojewódzkiego Inspektora z dnia 21 lipca 2008 r. 5 Do dnia 17 października 2007 r. wyznaczonym dniem był poniedziałek w godz. 8.00-18.00.
Delegaturach WIIH 6. Na koniec miesiąca listy obecności przekazywane są do komórki kadrowej WIIH, gdzie na ich podstawie prowadzone są dla każdego pracownika Roczne karty ewidencji obecności w pracy. W dniach 9 i 19 maja 2016 r. Państwowa Inspekcja Pracy Oddział w Radomiu (dalej PIP w Radomiu) przeprowadziła kontrolę w Delegaturze WIIH w Radomiu, w zakresie dotyczącym rozliczania czasu pracy w godzinach nadliczbowych 7. Kontrola PIP w Radomiu wykazała, że pięciu pracowników, którzy w 2015 r. pełnili tzw. dyżury w środy w godz. od 10.00 do 18.00, a następnie wykonywali pracę w czwartek w godzinach od 8.15 do 16.15 w przedziale czasowym od godz. 8.15 do 10.00 (1 godzina i 45 minut) w czwartek wykonywali swoją pracę w nadgodzinach (przekroczenie dobowego wymiaru pracy). Powyższy fakt nie był ewidencjonowany jako praca w godzinach nadliczbowych, jak również nie wypłacano z tego tytułu pracownikom należnego dodatku za pracę w nadgodzinach. Działaniem takim Wojewódzki Inspektor naruszył regulacje zawarte w art. 151 1 oraz art. 151 1 1 pkt 2 Kodeksu pracy 8 w związku z art. 128 3 pkt 1, zgodnie z którymi Do celów rozliczania czasu pracy pracownika ( ) przez dobę należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy ( ) a Praca wykonywana ( ) ponad przedłużony dobowy wymiar pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych ( ), przy czym Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości ( ) 50% wynagrodzenia ( ). W związku z zaistniałą sytuacją PIP w Radomiu zobowiązała Wojewódzkiego Inspektora w wystąpieniu pokontrolnym 9 do niezwłocznego naliczenia i wypłacenia dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych w wysokości 50% wynagrodzenia pięciu wskazanym pracownikom 10. Ponadto wskazano na konieczność dokonania analizy czasu pracy pozostałych pracowników WIIH, którzy wykonywali pracę na ( ) tzw. dyżurach w okresie trzech lat od daty otrzymania niniejszego wniosku, pod kątem ich zatrudniania w godzinach nadliczbowych wynikających z zatrudnienia ich w tej samej dobie pracowniczej. W przypadku wystąpienia takiej pracy wnoszę o wypłacenie pracownikowi należnego z tego tytułu dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych ( ). 6 Delegatury WIIH w: Płocku, Ciechanowie, Ostrołęce, Siedlcach i Radomiu zgodnie z 4 pkt 3 ppkt 11 15 Regulaminu Organizacyjnego WIIH wprowadzonego Zarządzeniem Nr 2 Wojewódzkiego Inspektora z dnia 14 stycznia 2015 r. 7 Protokół kontroli PIP w Radomiu z dnia 25 maja 2016 r., nr rej. 150232-5301-K015-Pt/16. 8 Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2004 r., poz. 1502 z późn. zm.) dalej Kodeks pracy. 9 Wystąpienie PIP w Radomiu z dnia 31 maja 2016 r., nr rej. 150232-5301-K015-Ws01/16. 10 Dotyczy następujących pracowników w Delegaturze WIIH w Radomiu:......,.....,.....,...,......
W toku kontroli ustalono, że Wojewódzki Inspektor w ramach realizacji powyższych zaleceń podjął następujące działania: 1. W dniu 26 lipca 2016 r. naliczył dla pracowników należności z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych w wysokości 472,72 zł i wypłacił wraz z odsetkami pięciu pracownikom Delegatury WIIH w Radomiu, w łącznej kwocie 368,02 zł 11 (w tym odsetki w kwocie 37,82 zł). 2. Od dnia 15 czerwca 2016 r., zgodnie z pisemnym wyjaśnieniem Wojewódzkiego Inspektora 12, wprowadzony został w WIIH ( ) obowiązek składania każdorazowo przez pracownika pełniącego dyżur stosownego oświadczenia ( ), którego wzór ( ) został skonsultowany z inspektorem Państwowej Inspekcji Pracy ( ). Treść przedmiotowego oświadczenia zawiera zapisy dotyczące wyrażenia zgody przez pracownika na pełnienie dyżuru w danym dniu, w godzinach 16.15 18.00 oraz wniosek o udzielenie czasu wolnego w wymiarze odpowiadającym dyżurowi, tj. 1 godzina i 45 minut w wybranym przez pracownika dniu, we wskazanych przez pracownika godzinach. W wyniku kontroli ustalono, że w okresie od 15 czerwca do 31 grudnia 2016 r. pracownicy każdorazowo składali ww. oświadczenia w dniach pełnienia dyżuru do analizy wytypowano 13 przykładowych oświadczeń z tego okresu 13. Ustalono, że poddane analizie oświadczenia dotyczyły dni, w których pracownicy pełnili dyżury (środy obecność w pracy w tych dniach potwierdzona na liście obecności) oraz zawierały w swej treści termin odbioru godzin nadliczbowych. Wszystkie poddane badaniu oświadczenia zawierały własnoręczny podpis pracownika oraz akceptację przełożonego i Wojewódzkiego Inspektora. Oryginały oświadczeń przechowywane są w komórce kadrowej WIIH. 3. W dniu 23 czerwca 2016 r. Wojewódzki Inspektor skierował do wszystkich Dyrektorów Delegatur WIIH oraz Naczelnika Wydziału Ochrony Konsumentów pismo zawierające w swej treści wniosek o dokonanie analizy czasu pracy podległych pracowników w okresie 3 lat wstecz od dnia 13 czerwca 2016 r. i przesłanie zwrotnej informacji dotyczącej: przyjętych zasad rozliczania czasu pracy w godzinach nadliczbowych, w czasie tzw. dyżuru, wykazu osób pełniących dyżur w powyższym okresie, ze wskazaniem dat ich pełnienia. 11 Wyciąg bankowy nr WB/71/07/16 z dnia 26 lipca 2016 r. 12 Pismo wyjaśniające z dnia 12 maja 2017 r., znak PO.1610.1.2017. 13 Analizą objęto następujące oświadczenia: 2 oświadczenia. dyżury w dniach: 10 sierpnia 2016 r., 7 grudnia 2016 r. (Delegatura WIIH w Ostrołęce), 3 oświadczenia dyżury w dniach: 6 lipca 2016 r., 21 września 2016 r., 23 listopada 2016 r. (Delegatura WIIH w Płocku), 4 oświadczenia dyżury w dniach: 15 czerwca 2016 r., 27 lipca 2016 r., 19 października 2016 r., 16 listopada 2016 r. (Delegatura WIIH w Siedlcach), 4 oświadczenia. dyżury w dniach: 29 czerwca 2016 r., 3 sierpnia 2016 r., 26 października 2016 r., 28 grudnia 2016 r. (Wydział Ochrony Konsumentów WIIH).
Zgodnie z pisemnym wyjaśnieniem Wojewódzkiego Inspektora 12, po otrzymaniu informacji w powyższym zakresie ( ) dokonano weryfikacji przedstawionych materiałów pod kątem zatrudniania w godzinach nadliczbowych. W wyniku analizy sporządzono wykazy dot. pracy w godzinach nadliczbowych w ww. okresie i na ich podstawie niezwłocznie dokonano naliczenia i wypłacenia pracownikom dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych w wysokości 50% wynagrodzenia ( ) pomimo, iż faktycznie pracownicy ci odebrali należne im godziny. Ponadto ustalono, że WIIH z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych naliczył wynagrodzenie 33 pracownikom 14, na łączną kwotę 5 828,23 zł i w dniu 14 września 2016 r. 15 wypłacił przekazując kwoty na bankowe rachunki osobiste pracowników 4 963,34 zł (w tym odsetki ustawowe w kwocie 902,83 zł, które stanowiły formę odszkodowania za zwłokę w spełnieniu świadczeń pieniężnych). Wypłaty dokonano w oparciu o sporządzone standardowe list płacy w systemie komputerowym finansowo-księgowym Sage Symfonia Kadry i Płace 2016 d. Listy płac spełniały wymogi określone dla dowodu źródłowego w art. 21 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości 16 oraz zostały ujęte w ewidencji księgowej WIIH. Odsetki ustawowe od należności zostały naliczone zgodnie ze stawkami określonymi w rozporządzeniach Rady Ministrów z dnia 4 grudnia 2008 r. 17 i z dnia 16 grudnia 2014 r. 18 oraz obwieszczeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 stycznia 2016 r. 19 i wypłacone pracownikom razem z należnością główną. Wydatki w wysokości 940,65 zł z tytułu odsetek ujęto w ewidencji księgowej i zakwalifikowano do 4580 Pozostałe odsetki zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych 20 oraz wykazano w sprawozdaniu Rb-28 z wykonania planu wydatków za okres sprawozdawczy od 1 stycznia 14 W tym: 4 pracowników Wydziału Ochrony Konsumentów.... 1 pracownik Delegatury WIIH w Radomiu. 10 pracowników Delegatury WIIH w Siedlcach (....., 9 pracowników Delegatury WIIH w Ostrołęce.., 9 pracowników Delegatury WIIH w Płocku... 15 Wyciąg bankowy nr WB/88/09/16 z dnia 14 września 2016 r. 16 Dz. U. z 2016 r. poz. 1047 z późn. zm. 17 Dz. U. z 2008 r., Nr 220, poz. 1434. 18 Dz. U. z 2014 r., poz. 1858. 19 MP z 2016 r., poz. 47. 20 Dz. U. z 2014 r., poz. 1053, z późn. zm.
do 31 grudnia 2016 r. w części 85/14 wg klasyfikacji budżetowej: dział 500 Handel, rozdział 50001 Inspekcja Handlowa. Przedstawiając powyższe ustalenia informuję Panią Inspektor, że wykorzystanie środków finansowych otrzymanych przez WIIH na realizację wydatków w rozdziale 50001 klasyfikacji budżetowej zostało ocenione negatywnie. Wpływ na powyższą ocenę miał fakt dokonania wypłaty ze środków publicznych 37 pracownikom wynagrodzenia za godziny nadliczbowe w wysokości 6 300,95 zł brutto oraz dokonanie wypłaty na rzecz pracowników odsetek od tych wynagrodzeń w kwocie 940,65 zł. Wskutek niewykonania przez jednostkę zobowiązania doszło do zapłaty odsetek za zwłokę i tym samym do uszczuplenia środków publicznych, czym wyczerpane zostały znamiona treści art. 16 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 2004 r. o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych 21. Jednocześnie wskazuję, że pozytywnie oceniono działania organizacyjne podjęte przez Panią Inspektor w zakresie dotyczącym rozliczania czasu pracy w godzinach nadliczbowych zarówno pracowników w WIIH, jak i we wszystkich jego Delegaturach, które zostały podjęte w następstwie wykonania zaleceń pokontrolnych nałożonych przez PIP w Radomiu. W związku z wprowadzoną w jednostce regulacją rozliczania czasu pracy odstępuje się od sformułowania zaleceń pokontrolnych. Jednocześnie informuję, że w związku ze stwierdzeniem uszczuplenia środków publicznych poprzez dokonanie wypłaty wynagrodzenia za godziny nadliczbowe wraz z odsetkami przesłane zostanie zawiadomienie do Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych. Przedstawiając powyższe informuję, że zgodnie z art. 48 ustawy o kontroli w administracji rządowej od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze. Z wyrazami szacunku z up. Wojewody Mazowieckiego Daniel Zaprzała Zastępca Dyrektora Wydziału Kontroli 21 Dz. U. z 2013 r., poz. 168, z późn. zm.