Uczenie się i motywacja mgr Ewa Tabak-Kuczyńska
Umiejętność szybkiego i efektywnego uczenia staje się najważniejszą umiejętnością człowieka
Czym jest uczenie się?
O uczeniu się mówimy wtedy, gdy człowiek przyswaja sobie jakąś wiedzę i umiejętności. PRZYSWAJANIE WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI
O uczeniu się mówimy, gdy utrwalamy doświadczenia własne, co powoduje zmiany w zachowaniu. UTRWALANIE DOSWIADCZEŃ ZMIANA ZACHOWAŃ
Uczenie się to celowa aktywność człowieka, ukierunkowana na przyswajanie wiedzy i umiejętności Zbigniew Pietrasiński
Uczenie się to proces prowadzący do zmian w zachowaniu się osobnika, zachodzą one na podłożu indywidualnego doświadczenia i odznaczają się trwałością lub polegają na wystąpieniu nowych elementów Ziemowit Włodarski
EFEKTYWNOŚĆ PROCESU UCZENIA SIĘ ZALEŻY OD: WŁAŚCIWOŚCI PREDYSPOZYCJI UCZĄCEGO SIĘ JAKOŚCI SYTUACJI EDUKACYJNEJ TWORZONEJ PRZEZ NAUCZAJĄCEGO UCZEŃ NAUCZYCIEL
SUPERŁĄCZENIE EDUKACYJNE STYL UCZENIA SIĘ ODBIÓR INFORMACJI Z OTOCZENIA ZROZUMIENIE ZAPAMIĘTANIE PRZECHOWYWANIE INFORMACJI SYSTEM REPREZENTACJI SENSORYCZNEJ DOMINUJĄCA PÓŁKULA MÓZGOWA
1. WZROKOWCY STYLE UCZENIA SIĘ 2. SŁUCHOWCY 3. KINESTETYCY DOTYKOWCY
W przeciętnej klasie znajduje się po równo (po 1/3) uczniów posiadających jeden z trzech dominujących systemów sensorycznych
Uczeń przełączy swój kanał sensoryczny pod pewnymi warunkami: kiedy sytuacja jest względnie bezpieczna budzącą zainteresowanie
Zawsze kiedy to uczeń musi się dostroić do nauczyciela ponosi pewne koszty
DRUGI ELEMENT SUPER-ŁĄCZENIA EDUKACYJNEGO CZYLI SPECYFIKA DZIAŁANIA OBU PÓŁKUL MÓZGOWYCH Mózg to półtora kilograma galaretki, z czego zaledwie 13 dekagramów to białko, a reszta to woda i trochę tłuszczu
ZRÓŻNICOWANIE FUNKCJI PÓŁKUL MÓZGOWYCH WEDŁUG C.HANNAFORDA
PÓŁKULA LEWA naukowa zaczyna od fragmentu myślenie logiczne język (pisanie, mowa, czytanie) informacje cyfrowe (liczby, znaki, słowa) ukierunkowane na strukturę (reguły) analiza (od szczegółu do ogółu) myślenie logiczne pamięć operacyjna kolejność działania kontrola uczuć przyszłość szczegóły technika obraz malowanie PRAWA artystyczna język niewerbalny całość myślenie intuicyjne muzyka sztuka spontaniczność informacje analogowe (porównywanie, wyobrażenia) synteza (od całości do szczegółu) wyobraźnia zwraca uwagę na podobieństwa myślenie równoczesne myślenie o kilku rzeczach naraz teraźniejszość doświadczenia
Tradycyjna szkoła jest lewo półkulowa Preferowani uczniowie to ci, których cechuje: dobre posługiwanie się językiem, logiczne i abstrakcyjne myślenie, naukowa ciekawość wyrażana pytaniem dlaczego zdolność do analizy
PRZYSTOSOWANIE INSTRUKCJI PRZEZ NAUCZYCIELA DO STYLU UCZENIA SIĘ UCZNIA Ricki Linksman W jaki sposób szybko się uczyć
Przechowywanie skutków uczenia uczenie się a pamięć
Rodzaje pamięci Ze względu na czas trwania pamięć dzielimy na: natychmiastową (do kilku sekund) krótkotrwałą (do kilku minut) długotrwałą (dni, tygodnie, lata)
Rodzaje pamięci: Dowolna i mimowolna
Rodzaje pamięci Możemy też mówić o pamięci: wzrokowej (operator filmowy) słuchowej (muzyk) kinestetycznej (tancerz)
Zapamiętujesz lepiej Kiedy informacja jest według Ciebie interesująca, pasjonująca łatwa do zrozumienia zaskakująca, niezwykła lub wyolbrzymiona kolorowa powtarzana wielokrotnie zabawna, upiorna lub nawet grubiańska pamiętamy lepiej rzeczy które dzieją się na początku i końcu
Dobieraj metody prowadzenia lekcji aby były: polisensoryczne (angażujące wszystkie zmysły: wzrok słuch, dotyk, ruch) obupółkulowe (angażujące jeżyk, logikę, intuicję, wyobraźnię, emocje, rytm, ruch) w odpowiednim stanie aktywacji (integracja, skupienie, relaks)
Proces zapominania a uczenie się Schemat zapomina H. Ebbinghausa
DYNAMIKA ZAPOMINANIA zapamiętany materiał % 90 80 70 60 opowiadanie 50 40 30 20 opis 10 0 14 dni 1 miesiąc 3 miesiące
Najwięcej zapominamy zaraz po wyuczeniu się, później każdy następny tydzień miesiąc przynoszą coraz bardziej znikome ubytki pozostałej wiedzy.
WNIOSEK! Im wcześniej przystępuje się do powtarzania, tym mniej trzeba czasu i wysiłku, aby odświeżyć wyuczony materiał i osiągnąć stopień trwałego zapamiętania. Pierwsza powtórka powinna nastąpić możliwie jak najszybciej, dwie następne w ciągu dwóch pierwszych tygodni.
PRAKTYCZNE WNIOSKI! Dokonaj selekcji materiału do powtórzenia, wybierając to co Twoim zdaniem jest najważniejsze. Nie jest bowiem możliwe, aby powtarzać całość materiału, jeśli jest on bardzo obszerny.
PRAKTYCZNE WNIOSKI! Zaplanuj przynajmniej dwie powtórki najważniejszej części materiału w ciągu pierwszego tygodnia od momentu wprowadzenia nowych informacji. Zaplanuj kolejną powtórkę w drugim tygodniu od momentu wprowadzenia nowego materiału.
ZAPOMINASZ gdy: nie słuchasz lub nie skupiasz się nie powtarzasz przerobionego materiału wystarczająco dużo razy niezbyt dokładnie rozumiesz jesteś w stanie zmęczenia, zatroskania lub zestresowania
ZAPAMIĘTYWANIE Pojemność pamięci nie zależy od ogólnej liczby informacji, lecz od liczby wyodrębnionych i zakończonych części ich ilość waha się od 5 do 9 elementów
EFEKTYWNOŚĆ UCZENIA SIĘ A INDYWIDUALNE CECHY UCZNIÓW MOTYWACJA SPRAWNOŚĆ INTELEKTUALNA
MOTYWACJA To ogół procesów w systemie nerwowym, które: - wywołują aktywność - ukierunkowują ją - selekcjonują bodźce - sygnalizują satysfakcję albo jej brak
NA CO MASZ W TEJ CHWILI OCHOTĘ? (TAK NAPRAWDĘ)
Czy to, na co masz ochotę jest tym, co w tej chwili robisz? TAK A. NIE B. Robisz więc w tej chwili to co zaspokaja Twoją potrzebę Co sprawia, że iż masz ochotę na coś innego siedzisz tutaj?
MOTYWACJA POJAWIA SIĘ Z DWÓCH POWODÓW a) w związku z koniecznością zaspokojenia podstawowych potrzeb człowieka a) w związku z realizacją zadań, które sobie sami stawiamy lub też narzucane są nam przez innych
MOTYWOWANIE UCZNIÓW DO WYSIŁKU INTELEKTUALNEGO POPRZEZ DYSPOZYCJE WEWNĘTRZNE
PODSUMOWANIE Najważniejszym skutkiem procesu uczenia się powinno być to, że wszystko czego się nauczyliśmy możemy zastosować praktycznie w codziennym życiu Czy tak jest w naszej szkole?
PODSUMOWANIE Każdy uczeń ma swój styl ucznia się związany z systemem reprezentacji sensorycznej i pracą dominującej półkuli mózgowej. Pamięć, która służy do przechowywania skutków procesu uczenia się jest zawodna, chociażby ze względu na proces zapominania opisany przez H. Ebbinghausa. Można powstrzymać proces zapominania powtarzając informacje