Potrzeby i możliwości dziecka 6-letniego u progu szkoły. Prof. dr hab. Anna Klim-Klimaszewska Akademia Podlaska Siedlce

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Potrzeby i możliwości dziecka 6-letniego u progu szkoły. Prof. dr hab. Anna Klim-Klimaszewska Akademia Podlaska Siedlce"

Czesław Wilk
8 lat temu
Przeglądów:

1 Potrzeby i możliwości dziecka 6-letniego u progu szkoły Prof. dr hab. Anna Klim-Klimaszewska Akademia Podlaska Siedlce

2 Dojrzałość emocjonalno-społeczna: stopień samodzielności, zaradność, chęć i łatwość nawiązywania kontaktów z nauczycielami i kolegami, umiejętność podporządkowania się niezbędnym wymaganiom dyscypliny i uczestniczenia w pracach społecznych, działanie celowe, poczucie obowiązkowości, wytrwałość, umiejętność samooceny, stan równowagi nerwowej.

niezbędnym wymaganiom dyscypliny i uczestniczenia w pracach społecznych, działanie

3 Umysłowa gotowość dziecka do nauki: chce się uczyć, dobrze orientuje się w najbliższym otoczeniu i środowisku, w którym żyje, rozporządza zasobem doświadczeń i wyobrażeń, będących podstawą do rozwoju pojęć, potrafi uważnie i ze zrozumieniem słuchać tego, co mówi nauczyciel, rozumie i spełnia jego polecenia, umiejętność swobodnego i zrozumiałego dla otoczenia wypowiadania się, opowiadania, wyrażania życzeń, pytań, własnych sądów, wniosków i ocen, rozumienie symboli, koncentracja uwagi.

słuchać tego, co mówi nauczyciel, rozumie i spełnia jego polecenia, umiejętność swobodnego i zrozumiałego dla otoczenia

4 Dojrzałość do pisania: stopień orientacji przestrzennej, pamięć ruchowa, umiejętność wykonywania linii ciągłych, kontrolowanie wzrokiem własnych ruchów i świadome nimi kierowanie.

5 Sprawności ruchowe, które dzieci muszą opanować, aby osiągnąć niezależność: Sprawności samoobsługowe. Sprawności społeczne. Sprawności zabawowe. Sprawności szkolne.

6 Czy zatem dziecko 6-letnie jest na tyle dojrzałe, aby rozpocząć naukę w szkole?

7 Gotowość do podjęcia nauki w szkole należy ujmować: statycznie jako: moment równowagi między wymaganiami szkoły a możliwościami rozwojowymi dziecka, dynamicznie jako: długotrwały proces przemian psychofizycznych, który prowadzi do przystosowania się dziecka do szkolnego systemu nauczania początkowego. (M. Przetacznikowa)

dynamicznie jako: długotrwały proces przemian psychofizycznych, który prowadzi

8 Trzy sfery rozwoju dziecka: rozwój fizyczny rozrost, różnicowanie i dojrzewanie; rozwój ruchowy (motoryczny) siła, zwinność, szybkość, wytrzymałość, wydolność, równowaga; rozwój psychiczny intelekt, emocje, uspołecznienie.

siła, zwinność, szybkość, wytrzymałość, wydolność,

9 W wieku 6 lat wzmacnia się wydatnie cały kościec i muskulatura oraz ustalają się naturalne krzywizny kręgosłupa a ruchy mięśni dziecka są już całkiem swobodne. Jednak proces różnicowania w obrębie układu kostnego i mięśniowego nie jest jeszcze zakończony.

10 W rozwoju procesów nerwowych obserwuje się następujące zmiany: Wzrasta wpływ kory mózgowej na niższe części układu nerwowego. Wzrasta ogólna zdolność do pracy komórek nerwowych. Zwiększa się tempo wytwarzania połączeń nerwowych w mózgu. Wzrasta wpływ drugiego układu sygnałowego na pierwszy. Procesy pobudzania rozwijają się wydatniej niż procesy hamowania. Układ nerwowy dziecka 6-letniego jest nadal podatny na zmęczenie, co sprawia, że dziecko zdobywa się z trudem na dłuższy i jednostajny wysiłek, a woli zabawy i zajęcia bardziej urozmaicone.

Wzrasta wpływ drugiego układu sygnałowego na pierwszy. Procesy pobudzania rozwijają się wydatniej niż procesy hamowania.

11 Zmiany rozwojowe nie implikują wygaśnięcia sygnałów świadczących o moralnej i społecznej niedojrzałości. W wielu grupach rówieśniczych dzieci 6-letnich można zaobserwować przejawy egoizmu, zniecierpliwienia i niezgody.

W wielu grupach rówieśniczych dzieci 6-letnich można

12 Osobowość dziecka pod koniec 6 roku życia nie jest jeszcze całkowicie ukształtowana i skrystalizowana. Dopiero w wieku 7 lat przygotowuje się w dziecku przejście do następnego okresu rozwojowego, okresu, w którym zacznie ono wypełniać określone obowiązki społeczne, jakie nałoży na nie szkoła.

Dopiero w wieku 7 lat przygotowuje się w dziecku przejście do następnego

13 W zachowaniu dziecka sześcioletniego wyraźny jest okres braku równowagi. Dziecko jest przeważnie podniecone i agresywne. Jego zachowanie cechuje niekiedy okrucieństwo wobec zwierząt i młodszych dzieci. Jest ekspansywne i wybuchowe. Kryzys ten mija u siedmiolatka, u którego wyraźnie zmniejsza się impulsywność uczuciowa, wzrasta zaś ocena intelektualna sytuacji i umiejętność panowania nad emocjami.

Jego zachowanie cechuje niekiedy okrucieństwo wobec zwierząt i młodszych dzieci.

14 Sześciolatek przechodzi kryzys uczuciowy. Skłócony z całym światem, ekspansywny i gwałtowny, potrafi, gdy chce, zachowywać się grzecznie i układnie. Takie chwile równowagi trwają zwykle krótko. Przeważa podniecenie, nasilają się skłonności agresywne, które znajdują nierzadko wyraz w czynnościach destrukcyjnych, napaściach słownych i w okrucieństwie w stosunku do zwierząt i dzieci. Kryzys ten mija dopiero u siedmiolatka. Dziecko wstępuje w wiek rozumu, potrafi lepiej panować nad swymi afektami i impulsami, jego pobudliwość uczuciowa zmniejsza się.

Takie chwile równowagi trwają zwykle krótko.

15 Uwaga dzieci 6-letnich nie jest ani zbyt trwała, ani też przerzutna i podzielna. Pamięć ma charakter mimowolny, podobnie jak wyobraźnia czy uwaga. Dziecko nie stawia sobie jeszcze specjalnego zadania zapamiętania jakiegoś materiału w tym celu, aby go później odtworzyć. Dopiero pod koniec tego wieku obserwuje się u dzieci zaczątki pamięci dowolnej, chociaż jest ona jeszcze bardzo nietrwała. Dopiero dzieci 7- letnie odtwarzają lepiej materiał sensoryczny niż werbalny. Obrazki tematyczne są przez nie zapamiętywane bardziej trwale, co świadczy o tym, że pamięć w tym wieku staje się bardziej sensowna.

Dopiero pod koniec tego wieku obserwuje się u dzieci zaczątki pamięci dowolnej, chociaż jest ona jeszcze bardzo nietrwała.

16 Dopiero w wieku 7 lat mowa dziecka staje się mową kontekstową (wiązaną, ścisłą), ponieważ jest zrozumiała w swej strukturze językowej we wzajemnych związkach między słowami tworzącymi wypowiedź, czyli w kontekście, natomiast niezależnie od sytuacji i jej pozawerbalnych składników.

językowej we wzajemnych związkach między słowami tworzącymi wypowiedź,

17 Rozumowanie dzieci 6-letnich ma charakter synpraktyczny, tzn. nie stanowi zinterioryzowanej i wyodrębnionej w samodzielną operację czynności umysłowej, lecz jest uwikłane w różnorodne formy aktywności dziecka, w jego zabawy, zajęcia, w jego zachowanie się w sytuacjach codziennych.

czynności umysłowej, lecz jest uwikłane w różnorodne formy aktywności

18 Podstawową formą aktywności dziecka 6-letniego jest zabawa.

19 Czy dziecko 6-letnie jest rzeczywiście na tyle dojrzałe, aby rozpocząć naukę w szkole? Czy szkoła jest gotowa na przyjęcie takiego ucznia? Czy rodzice są na tyle świadomi, aby odroczyć dziecku obowiązek szkolny?

20 Dziękuję za uwagę

Podobne dokumenty

Psycholog szkolny Kamila Budzyńska

Psycholog szkolny Kamila Budzyńska Podjęcie przez dziecko obowiązku szkolnego wiąże się z początkiem nowego, bardzo ważnego etapu w jego życiu. Przechodząc z wieku przedszkolnego w wiek wczesnoszkolny