URZĄD MIASTA LUBLIN DEPARTAMENT INWESTYCJI I ROZWOJU, WYDZIAŁ PLANOWANIA BIURO PROJEKTOWO-KONSULTINGOWE TRANSEKO KONFERENCJA PROBLEMOWA KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMU TRANSPORTOWEGO LUBLINA dr inż. ANDRZEJ BRZEZIŃSKI SYSTEMY TYPU PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA Lublin, 3 kwietnia 2012 r.
PLAN PREZENTACJI 1. IDEA PARKUJ I JEDŹ (P+R) 2. DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 2
Idea Parkuj i jedź Idea systemu "Parkuj i Jedź : odbywanie podróży łączonej z przesiadką z transportu indywidualnego na zbiorowy Oraz dodatkowo warianty B+R i K+R A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 3
Cele Parkuj i jedź Korzyści społeczne z punktu widzenia centrum miasta to: 1. Zmniejszenie ruchu 2. Zmniejszenie obciążenia tras dojazdowych 3. Zmniejszenie zapotrzebowania na miejsce do parkowania 4. Zmniejszenie zapotrzebowania na inwestycje transportowe oraz: 5. Zwiększenie liczby pasażerów TZ (efektywność) 6. Zmniejszenie presji na środowisko A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 4
Cele Parkuj i jedź Są także korzyści w wymiarze indywidulanym: 1. Oszczędność czasu szybszy dojazd 2. Oszczędność kosztów ceny biletów mniejsza niż paliwa 3. Niezawodność dojazdu w określonym czasie 4. Bezpieczeństwo pozostawienia pojazdu A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 5
Przykład - system P+R w Warszawie A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 6
1. W Warszawie system P+R jest rozwijany od połowy lat 90. 2. I etap zrealizowano w latach 2004-2008 (4 parkingi P+R: Młociny, Marymont, Wilanowska i Połczyńska). 3. W kolejnych latach system rozwijano, w tym jako B+R. 4. Obecnie jest 13 parkingów P+R (3772 miejsca dla samochodów) i 38 parkingów B+R (759 miejsc). A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 7
Największe P+R: Metro Młociny: 1010 miejsc Marymont: 400 miejsc Największe B+R: PKP Wawer: 144 miejsca Metro Ursynów: 100 miejsc Al. Krakowska: 100 miejsc A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 8
P+R w Warszawie (jak w Oslo, Sztokholmie, Helsinkach, Pradze i Budapeszcie) mieści się w grupie miast oferujących od 2 do 4 tys. miejsc parkingowych 2010 W-wa 3772 miejsca P+R 759 miejsca B+R 2010 W-wa 2,2 miejsca P+R na 1 tys. mieszkańców A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 9
Badania P+R w Warszawie A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 10
Wjazdy/wyjazdy (szczyty 7:00-9:00 i 16:00-18:00) Stopień wykorzystania Wskaźniki generacji i absorbcji ruchu z parkingów P+R Długość czasu parkowania (49-57% użytkowników parkuje 7-10 godzin) Kierunki dojazdów Częstość korzystania (74% stałych użytkowników na P+R Połczyńska do 83% na P+R Metro Młociny) Motywacje podroży (związane z pracą od 81% badanych na P+R Metro Marymont i P+R Metro Wilanowska do 91% na P+R Metro Młociny) Sposób płacenia za korzystanie z P+R (bilety długookresowe od 85% badanych na P+R Metro Marymont i P+R Metro Wilanowska do 94% na P+R Metro Stokłosy) Powód korzystania (skrócenie czasu podróży, zatłoczenie ulic, brak możliwości parkowania i płatne parkowanie w centrum). A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 11
Stopień wykorzystania P+R w dni powszednie (bez lipca i sierpnia) 2010r - ok. 443 tys. parkujących samochodów Wykorzystanie miesięcznie od 33 do 42 tys. pojazdów A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 12
Sezonowość Są wyraźne wahania wykorzystania w poszczególnych okresach roku. Mniejsze zainteresowanie w wakacje. A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 13
Zasady korzystania 1. Zasadniczo system P+R w Warszawie jest bezpłatny. 2. Warunkiem korzystania jest posiadanie biletu czasowego TZ (dobowego, lub na dłuższy okres). 3. Inni korzystający z P+R jednorazowo ponoszą koszt zakupu co najmniej biletu dobowego (obecnie o wartości 9 zł). Posiadacze biletów okresowych (dofinansowanych z budżetu miasta) otrzymują dodatkową darmową usługę. 90% osób nie płaci za korzystanie z P+R! A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 14
Koszty 1. Koszt stworzenia 1 miejsca P+R: kubaturowe - 26 tys. zł (bez kosztów węzła Młociny), powierzchniowe - 14 tys. zł 2. Średni roczny koszt utrzymania 1 miejsca P+R: kubaturowe ok.1636 zł, powierzchniowe - ok. 1067 zł. A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 15
Koszty w przeliczeniu na użytkownika 1. Z jednego miejsca P+R na parkingach kubaturowych korzysta rocznie 219 samochodów, na powierzchniowych 177 samochodów (z pominięciem weekendów i świąt). 2. Dzienny koszt utrzymania w przeliczeniu na 1 zaparkowany samochód na parkingu kubaturowym wynosi ok. 7,5 zł, na powierzchniowym ok 6 zł. 3. Po uwzględnieniu kosztów budowy systemu (szacunkowo) dzienny koszt 1 miejsca na parkingu kubaturowym wzrasta do ok. 12,2 zł, a na powierzchniowym do ok. 9,2 zł. A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 16
Przykłady Parking P+R Koszt budowy Roczny koszt utrzymania (rok 2010) Koszt budowy w przeliczeniu na 1 miejsce parkingowe Koszt utrzymania w przeliczeniu na 1 miejsce parkingowe (rok 2010) Metro Marymont 9,6 mln 0,4 mln 23 tys. 1,1 tys. Połczyńska 7,3 mln 0,3 mln 14 tys. 0,6 tys. Metro 8,7 mln 0,4 mln 29 tys. 1,4 tys Wilanowska Metro Młociny 194,9 mln 2,2 mln 188 tys. 2,1 tys. Metro Stokłosy 0,3 mln 0,1 mln 3 tys. 0,9 tys. Anin SKM 2,0 mln 0,1 mln 23 tys. 1,1 tys. Metro Ursynów 2,4 mln 0,1 mln 14 tys. 0,5 tys. A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 17
Znaczenie dla miasta 1. Badania pozwalają ustalić znaczenie i zasięg oddziaływania parkingów P+R (podróże w granicach miasta/dzielnicy oraz poza nim) 2. System P+R w dużym stopniu obsługuje podróże spoza Warszawy (P+R Młociny 71% i P+R Połczyńska 91%). 3. P+R na Ursynowie i Mokotowie ma mniejszy udział użytkowników spoza Warszawy, ale nadal wysoki - na poziomie 60%. 4. Największy udział mieszkańców Warszawy (ok. 75%) na P+R Marymont. Wniosek - warto skupić się na przechwytywaniu większości podróży już poza granicami miasta (EFEKTYWNOŚC - KOSZTY!) A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 18
P+R Młociny 46 km 37 km A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 19
P+R Wilanowska 30 km 13 km A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 20
Znaczenie dla miasta 1. W najbardziej atrakcyjnych okresach roku P+R przyjmuje ok. 3500 samochodów dziennie 2. W godzinie szczytu liczba podróży wykonywanych w Warszawie samochodami wynosi ok. 150 tys. 3. Udział systemu P+R (w zmianie zachowań komunikacyjnych) jest na poziomie 2,3%. Nawet przy znacznym powiększeniu (po osiągnięciu docelowego rozmiaru ok. 40 parkingów) znaczenie systemu P+R dla funkcjonowania systemu transportowego pozostanie stosunkowo małe 5-6% podróży! A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 21
1. Koszty budowy i utrzymania systemu P+R są wysokie. 2. Obciążają one wszystkich podatników. 3. Przeniesienie kosztów, chociaż w części, na użytkowników byłoby sprawiedliwe, ale osłabiłoby zainteresowanie systemem P+R. Powstają dylematy: 1. Są wątpliwości czy efekt polegający na przejęciu stosunkowo niedużej części podróży uzasadnia ponoszone wydatki? 2. Czy rozwój systemu nie [powinien być ograniczony wyłącznie do parkingów jednopoziomowych? 3. A może lepiej rozwijać system na granicy miasta/poza granicami miasta i z założeniem wcześniejszego przechwytywania podróży w aglomeracji? A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 22
1. Następuje dość szybki rozwój P+R w aglomeracji (linie kolejowe). 2. P+R powstaje z inicjatywy miast i gmin. Na linii PKP Warszawa Grodzisk Maz. 5 miejscowosci oferuje łącznie 1100 miejsc P+R w tym Grodzisk Maz. ma trzy parkingi P+R na ok. 400 miejsc) 3. Parkingi tworzone są jednak w sposób mało uporządkowany i przy możliwie małych nakładach inwestycyjnych (na powierzchni terenu i o dość niskim standardzie). A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 23
Podsumowanie 1. Jest wyraźne zapotrzebowanie na organizowanie P+R - duży stopień wykorzystania. Tam gdzie system nie funkcjonuje, w pobliżu węzłów przesiadkowych parkowanie odbywa się w sposób niezorganizowany. 2. Efekt działania systemu P+R jest relatywnie nieduży (kilka procent podróży). Ale jego znaczenie trzeba rozpatrywać bardziej jako składową zestawu działań ograniczających wjazd samochodami do centrum miasta. 3. Oczekiwane korzyści należy konfrontować z kosztami budowy i eksploatacji. Wątpliwości budzi stosowanie zwłaszcza rozwiązań droższych - parkingów kubaturowych. Większe uzasadnienie mają parkingi jednopoziomowe, o niższych kosztach budowy i eksploatacji. 4. Ograniczenia budżetowe i /lub stosowanie zasady korzystający płaci może wymusić wprowadzanie opłat. Ale może to mieć wpływ na zapotrzebowanie. A. BRZEZIŃSKI SYSTEMY PARKUJ I JEDŹ DOŚWIADCZENIA Z FUNKCJONOWANIA 24