KURSY INTERNETOWE Z OPERONEM KURSY INTERNETOWE Z OPERONEM JAK POMÓC DZIECKU



Podobne dokumenty
JAK POMÓC DZIECKU W NAUCE CZYTANIA I PISANIA kurs dla rodziców uczniów klas I III

Jak wspomóc dziecko w nauce czytania i pisania?

Wskazówki dla rodziców dziecka u którego stwierdzono dysleksję rozwojową.

Szkolniak7 Świąteczny czas

Jestem rodzicem dziecka z dysleksją Uczeń, od którego nigdy nie wymaga się nic takiego, czego nie może zrobić, nigdy nie zrobi wszystkiego, co może

DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH

DYSLEKSJA PORADY DLA RODZICÓW

TERAPIA RĘKI. Tematyka prelekcji:

systematyczne nauczanie

Akademia Rozwoju Małego Dziecka

Program koła kaligraficznego Zgrabne szlaczki i literki. rok szkolny 2016/2017

poradnik Pedagogiczno Terapeutyczny dla Rodziców Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi Nr 342 im. J. M. Szancera w Warszawie

Co to jest dysleksja? Wskazówki dla rodziców

JAK MOTYWOWAĆ DZIECKO DO NAUKI

ZAJĘCIA DLA DZIECI Z TRUDNOŚCIAMI W CZYTANIU I PISANIU ( MARZEC / KWIECIEŃ )

ZASADY PRACY Z DZIECKIEM LEWORĘCZNYM

DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH DLA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ NA LEKCJACH TECHNIKI I INFORMATYKI

Dzieci ryzyka dysleksji

Edyta Antoniuk. Strategia postępowania wobec uczennicy przejawiającej symptomy ryzyka dysleksji

PORADNIA PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA NR 22

PROGRAM KÓŁKA ORTOGRAFICZNEGO Z ORTOGRAFIĄ ZA PAN BRAT DLA KLAS I-III

Kaja Kasprzak. Diagnoza dziecka z grupy ryzyka dysleksji

czyli wyruszam do szkoły

SCENARIUSZ ZAJĘĆ TERAPEUTYCZNYCH Z WYKORZYSTANIEM PROGRAMU WZORY I OBRAZKI M. FROSTIG, D. HORNE

FUNKCJONALNA TERAPIA RĘKI WSPIERANIE SAMODZIELNOŚCI DZIECKA

Darmowy fragment

Ryzyko dysleksji i dysleksja rozwojowa u uczniów klas I-III. Opracowanie: prof. zw. dr hab. Marta Bogdanowicz

poradnik Pedagogiczno Terapeutyczny dla Rodziców Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi Nr 342 im. J. M. Szancera w Warszawie

Dokumenty elektroniczne CD-ROM

KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO W KLASACH I-III ROK SZKOLNY 2015/2016

KRYTERIA OCEN W KLASIE II

Elżbieta Chodorowska. Strategia działań wobec uczennicy z symptomami ryzyka dysleksji

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA JĘZYK ANGIELSKI ROK SZKOLNY 2012/2013

Objawy ryzyka dysleksji

Reforma edukacji

Psycholog szkolny PSYCHOLOG KATARZYNA KOWALCZUK GABINET A 19. Telefon: (071) wew.117 PONIEDZIAŁEK

Dojrzałość szkolna dziecka

PROGRAM ZAJĘĆ KOREKCYJNO KOMPENSACYJNYCH DLA UCZNIÓW ZE SPECYFICZNYMI TRUDNOŚCIAMI W NAUCE CZYTANIA I PISANIA

Wymagania programowe z wychowania fizycznego dla klas I-III

Przedmiotowy System Oceniania w klasie I

Przedmiotowy system oceniania z języka angielskiego dla klas I - III SP zgodny z nową podstawą programową

Ćwiczenia grafomotoryczne 2

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO ROK SZKOLNY 2015/2016

Dostosowanie wymagań do specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów z dysleksją prawa i obowiązki szkoły, nauczycieli, rodziców i uczniów

Darmowy fragment

5 szt. OZNACZENIE SPRAWY SP FORMULARZ CENOWY DLA CZĘŚCI 6D CZĘŚĆ D_POMOCE DYDAKTYCZNE DO REALIZACJI ZAJĘĆ DODATKOWYCH Z DYSLEKSJI

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO W KLASACH I-III SP. I. Organizacja oceniania. A. Elementy podlegające ocenianiu:

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA MUZYKA

Moduł VI. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna działania nauczyciela wobec uczniów z ryzykiem dysleksji i ich rodziców

Nauka pisania z użyciem nakładki na ołówek/długopis.

Referat wygłoszony na zebraniu z rodzicami uczniów klasy II d dnia r.

Czy mój sześciolatek/siedmiolatek jest gotowy by przekroczyć próg szkoły, by stawić czoła nowym wyzwaniom? Czy będzie potrafił podporządkować się

DRODZY RODZICE DZIECKA LEWORĘCZNEGO!!! Oto podstawowe zasady które pomogą Wam kształtować gotowość do pisania Waszego dziecka

Spis treści. Część I. Uczenie dzieci z dysleksją - najskuteczniejsze metody. Część 2. Strategie nauczania

PRZEDMIOTOWE OCENIANIE W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ (KLASY I III)

ANALIZA GŁOSKOWA umiejętność rozkładania słów na poszczególne elementy składowe głoski, które odpowiadają fonemom (najmniejszym cząstkom języka).

CZY NASZE DZIECKO MOŻE

Zajęcia specjalistów TERAPIA LOGOPEDYCZNA

Nabycie umiejętności graficznych wymaga rozwoju umiejętności motorycznych, koordynacji wzrokowo-ruchowej i samoregulacji. NPDN PROTOTO - J.

Program terapeutyczno-edukacyjny Zmyślne ruchy, które doskonalą umysł - gimnastyka mózgu

Praktyczne zastosowanie Gimnastyki Mózgu.

Co to jest dysleksja rozwojowa?

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z ZAJĘĆ KOMPUTEROWYCH KLASY I III

PROGRAM ZAJĘĆ TERAPEUTYCZNYCH (w ramach spotkań z pedagogiem szkolnym)

SPOSOBY NA DOBRY POCZĄTEK ROKU SZKOLNEGO

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA TECHNIKA / ZAJĘCIA TECHNICZNE

MÓW DZIECKU, ŻE JEST DOBRE, ŻE MOŻE, ŻE POTRAFI. Janusz Korczak

KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO W KLASACH 1-3

ZASADY OCENIANIA W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ KLASA II

Kinezjologia Edukacyjna metoda Dennisona

Zabawy grafomotoryczne 2

KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA KASZUBSKIEGO W KL. IV-VI rok szkolny 2017/2018

Uczeń ryzyka dysleksji w szkole i w domu

Zajęcia korekcyjno kompensacyjne

Nowa jakość edukacji w Pyskowicach. Opracowanie: mgr Katarzyna Dajcier Klimala mgr Katarzyna Iwanicka

Niepubliczna Szkoła Podstawowa nr 48 Aktywności Twórczej w Zielonce WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM OCENIANIA W KLASACH 1-3

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z ZAJĘĆ KOMPUTEROWYCH / EDUKACJI INFORMATYCZNEJ KLAS I III

Zakres informacji uzyskanych z badań specjalistycznych niezbędny do wydania orzeczenia:

Ewa Strzykowska Dysleksja, dysgrafia, dysortografia

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO DLA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PLASTYKI DLA KLAS IV-VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. JANA PAWŁA II W WĘGROWIE

Dysleksje Metoda 18 struktur wyrazowych

Dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych uczniów: w zakresie przedmiotu matematyka

projektu na wiedzę, umiejętności i postawy uczniów. Ankietę wypełniły 52 osoby: 27 dziewcząt i 25 chłopców.

ZWINNE RĄCZKI / CHWYTANIE KREDEK

OSIĄGNIĘCIA EDUKACYJNE DO ZAJĘĆ Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO

(materiał wykorzystany na kursie e-learningowym nt. Rozpoznawanie ryzyka dysleksji )

Czy potrafisz się uczyć? badanie ewaluacyjne

EWA DŻYGAŁA SZKOŁA PODSTAWOWA NR 3 W GŁUSZYCY Nauczanie ortografii w klasach I - III W teorii i praktyce pedagogicznej spotykamy się z różnymi

Niepubliczna Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Luzinie. Oferta zakres działalności:

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA z języka francuskiego w Publicznym Gimnazjum nr 1 w Łodzi nauczyciel : Anna Żądło-Sobiepańska

DIAGNOZA PRZEDSZKOLNA 6-LATKA arkusz badania gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole KARTA DZIECKA

Wielu rodziców zastanawia się, czy ich dziecko jest w pełni gotowe, by sprostać wymaganiom jakie niesie za sobą szkoła.

Od najmłodszych lat dziecko powinno być wprowadzone w świat muzyki. Sposób, w jaki zostanie zachęcone w przedszkolu i w domu do słuchania muzyki,

Spis treści. Spis treści. Wstęp... Jak wspierać rozwój przedszkolaka?... Jak ćwiczyć dziecięcy umysł?...

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO W KLASACH 1-3 SZKOŁY PODSTAWOWEJ W ZESPOLE SZKÓŁ W KRZYWINIU

NAUCZANIE ORTOGRAFII KLASACH I - III

Działania w zakresie dodawania i odejmowania Bezbłędnie wykonuje działania w poznanym zakresie liczbowym.

PERCEPCJA WZROKOWA- ROZWÓJ I ZABURZENIA FUNKCJI WZROKOWYCH.

UCZYMY DZIECKO SAMODZIELNOŚCI

Transkrypt:

KURSY INTERNETOWE Z OPERONEM KURSY INTERNETOWE Z OPERONEM JAK POMÓC DZIECKU W NAUCE CZYTANIA I PISANIA kurs dla rodziców uczniów klas I III MODUŁ 2. Jak skutecznie pracować z dzieckiem w domu AUTORKA: MAŁGORZATA ROŻYŃSKA Jak pomóc dziecku w nauce czytania i pisania kurs dla rodziców uczniów klas I III11 Po realizacji modułu 2 uczestnik: zna zasady organizacji pracy z dzieckiem ryzyka dysleksji w domu, zna pomocne programy i ćwiczenia, zna podstawowe wskazania dotyczące zapobiegania trudnościom w pisaniu, wykazuje się konkretną pracą z dzieckiem w domu na podstawie przedstawionych propozycji. DROGI RODZICU! Witam Cię na kolejnym spotkaniu. W drugim module szkolenia przedstawię propozycje wspierania dziecka w nauce oraz zasady organizowania pracy w domu. Zacznijmy od ważnego stwierdzenia: Każde dziecko jest indywidualnością. Każde dziecko charakteryzują odmienne umiejętności, uzdolnienia czy też mocne strony, każde ma też słabe strony. Nie ma dwojga takich samych dzieci, również ze względu na różne życiowe doświadczenia, które gromadzą od urodzenia, przebywając w środowisku rodzinnym. Każde dziecko ma różny poziom motywacji i samodzielności, inną dojrzałość emocjonalną czy społeczną, odmienny temperament oraz styl uczenia się. W związku z tym każde dziecko dla optymalnego rozwoju potrzebuje zindywidualizowanych działań zarówno w szkole, jak i w domu. Twórcy reformy programowej mocno akcentują potrzebę indywidualizacji procesu nauczania, czyli dostosowania go do możliwości każdego dziecka. Należy zapewnić w szkole takie warunki, aby każde dziecko mogło uczyć się z sukcesem i osiągnąć jak najwięcej na miarę swoich możliwości. Zachęcam do kontynuowania tego podejścia również w procesie wychowania i wspierania dziecka podczas jego pracy w domu. Zacznijmy od zorganizowania przyjaznego klimatu nauki. Co należy zrobić: zdobywać wiedzę na temat dysleksji, gdyż ułatwi to znacząco rozumienie trudności dziecka, wdrażać poznane zasady i stosować metody pracy z uczniem dyslektycznym, współpracować ze specjalistami, między innymi specjalistą terapii pedagogicznej,

zapewnić dziecku odpowiednie formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w tym udział w zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych, systematycznie współpracować z wychowawcą dziecka, korzystać ze wskazówek do pracy z dzieckiem dyslektycznym. SPECYFIKA PRACY Z DZIEĆMI RYZYKA DYSLEKSJI Drogi Rodzicu, już wiesz, że dziecko powinno systematycznie pracować w domu. Czy zastanawiałeś się nad tym, co jest ważne dla dziecka ryzyka dysleksji w organizowaniu jego pracy w domu? Jeśli nie sugerowałeś się dotąd żadnymi wskazaniami, zastosuj w praktyce poniższe, sprawdzone przez innych rodziców zasady i strategie. ZASADY I STRATEGIE ORGANIZACJI PRACY W DOMU Z DZIECKIEM RYZYKA DYSLEKSJI stały rozkład dnia Młodsze dzieci potrzebują dobrej organizacji dnia, czyli dobrego rozplanowania czasu pracy i zabawy. Istotne jest utrzymanie tej samej pory wstawania, spożywania posiłków, wykonywania obowiązków (prac domowych), zabawy, kładzenia się spać. Dziecko wymaga życia w określonym rytmie i ładzie. Tylko wtedy jego organizm, w szczególności układ nerwowy, ma czas na regenerację. czas nauki Najlepiej, aby zadania (prace domowe) były wykonywane przez dziecko zawsze o tej samej porze dnia. Najkorzystniejszy czas na naukę to godziny 9.00 12.00 oraz 16.00 18.00, ale jest to także sprawa indywidualna. Warto zaobserwować, kiedy w ciągu dnia dziecko ma wyż intelektualny, czyli wykazuje się dobrą aktywnością umysłową i jest gotowe do wykonywania zadań, a kiedy następuje u niego spadek gotowości uczenia się, czyli pojawia się niż intelektualny. Należy pamiętać o zaplanowaniu odpoczynku po nauce w szkole. Zrelaksowane dziecko szybciej zapamiętuje i łatwiej skupia uwagę. miejsce nauki Zadania (prace domowe) dziecko powinno wykonywać zawsze w tym samym miejscu, najlepiej przy swoim biurku. Wpływa to zarówno na jego gotowość do nauki, jak i poczucie bezpieczeństwa. Pomieszczenie musi być dobrze wywietrzone. Należy zadbać o ciszę i spokój (wyłączone radio i telefon, zamknięte okna, jeśli dochodzą odgłosy z otoczenia). W pobliżu miejsca nauki można umieścić zieloną roślinę. przygotowanie biurka i pomocy W miejscu nauki musi panować porządek (schowane wszystkie przedmioty i zabawki, które mogą dziecko rozpraszać, na biurku wyłożone tylko te pomoce, które będą potrzebne do wykonania danego zadania). dziecko po szkole

Po szkole dziecko ma czas na rzeczywisty i adekwatny do wieku odpoczynek. Najlepszą formą odpoczynku dla dziecka po zajęciach w szkole jest wyjście na krótki spacer lub naplac zabaw, by mogło zrelaksować się na świeżym powietrzu. Najbardziej niewskazaną formą jest siedzenie przed telewizorem bądź komputerem. Zachęcam do ograniczania dziecku oglądania telewizji bądź grania w gry komputerowe. Zajęcia te powinny się odbywać we wcześniej zaplanowanym czasie i być traktowane jako nagroda (dozowana w ścisłych granicach czasowych). dziecko przed nauką Należy rozpocząć od ćwiczeń przygotowawczych, które są rozgrzewką dla mózgu. Do takich ćwiczeń zaliczamy zabawy ruchowe, masażyk lub gimnastyka ręki, ćwiczenia oczu, zabawy słowne w skojarzenia. Należy pamiętać, że zabawy powinny być krótkie i przyjemne, na przykład: ćwiczenia ruchowe przy muzyce (podskoki, marsz w miejscu), kilka głębokich oddechów przy otwartym oknie, odgadnięcie zagadki lub zaśpiewanie piosenki, patrzenie w dal przez lornetkę z dłoni lub ćwiczenia oczu. dieta dziecka Prawidłowa dieta dziecka musi być bogata w białko i witaminy oraz wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Przystępując do nauki, dziecko powinno być syte i napojone, a podręką powinna być woda mineralna niegazowana. Dobrym sposobem na poprawę koncentracji, pamięci, zdolności uczenia się jest uzupełnianie codziennej diety w odpowiednie kwasy tłuszczowe. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe (WNKT) z rodziny omega-3 i omega-6 są dostarczane do organizmu wyłącznie przez dietę, dlatego należy pamiętać o rybach morskich i olejach roślinnych w codziennym jadłospisie dziecka. W aptekach dostępne są także suplementy diety zawierające te kwasy tłuszczowe. relaksacja Warto nauczyć dziecko relaksacji, która pozwoli mu na odprężenie po dłuższym odrabianiu lekcji, ale również wpłynie na skuteczne zapamiętywanie. Przykładowe ćwiczenia: przeciągnijcie się, ziewnijcie i wykonajcie kilka przeponowych oddechów, które dotlenią organizm i spowodują przypływ dodatkowych sił do dalszej pracy (taki przerywnik można wykorzystać w każdym momencie pracy nad zadaniem). połóżcie się wygodnie na podłodze lub usiądźcie wygodnie na krześle, zamknijcie oczy i posłuchajcie muzyki relaksacyjnej. Podczas słuchania wyobrażajcie sobie miejsca, które dają spokój i ukojenie. Pamiętajcie o równomiernym oddychaniu. organizacja czasu wolnego W planie dnia oprócz czasu poświęconego na odrabianie zadań domowych czy wykonywanie stałych obowiązków należy uwzględnić czas wolny, który wypełnią wartościowe zabawy: układanie puzzli, klocków, mozaiki rozwijają koncentrację uwagi, pamięć wzrokową, wspomagają doskonalenie zaburzonych funkcji wzrokowo-przestrzennych oraz koordynację wzrokowo-ruchową,

zabawy ruchowe z użyciem dużych piłek, na których dziecko może się położyć, zabawy w teatrzyk z użyciem pacynek lub maskotek, gry stolikowe (planszowe) rozgrywane wspólnie z rodzicami. Również wiele codziennych zajęć domowych doskonali sprawność rąk, na przykład lepienie pierogów, wałkowanie ciasta, haftowanie, szycie ubranek dla lalek, majsterkowanie. Uczestnictwo w takich działaniach to jednocześnie ważne zadanie terapeutyczne. Systematyczne i odpowiednio zorganizowane praca i zabawa w domu zawsze przynoszą dobre rezultaty w postaci poprawy funkcjonowania dziecka w szkole. Warto więc stworzyć mu dogodne warunki do takich działań w domu i wyposażyć je w skuteczne sposoby uczenia się. Przeczytaj O tym, co mogą robić rodzice i o tym, czego powinni się wystrzegać, aby mądrze wspierać swoje dziecko, przeczytasz w następujących artykułach: M. Kurczyńska, Okiem terapeuty, Dysleksja. Biuletyn PTD nr 2(4)/2009, s. 52 53. M. Bogdanowicz, Dzień powszedni dyslektycznego dziecka, Dysleksja. Biuletyn PTD nr 2(4)/2009, s. 54 57. Zapytaj eksperta jak pomóc dziecku w odrabianiu lekcji?, Dysleksja. Biuletyn PTD nr 2(4)/2009, s. 58. WSKAZÓWKI TERAPEUTYCZNO-WYCHOWAWCZE DO PRACY Z DZIEĆMI DYSLEKTYCZNYMI (CZĘŚĆ 2) Drogi Rodzicu, czy pamiętasz przesłanie z pierwszego modułu szkolenia: na udzielanie pomocy dziecku nigdy nie jest za późno? Zapoznaj się ze wskazówkami dotyczącymi oddziaływania wychowawczego wobec dziecka ryzyka dysleksji, a następnie wdrażaj je konsekwentnie przez cały tydzień, każdego dnia jedną wskazówkę. Dzień tygodnia Co zrobić? Jak to się udało? (spostrzeżenia i uwagi rodzica) PONIEDZIAŁEK Pracuj z dzieckiem twórczo, w sposób niekonwencjonalny, interesujący, wykorzystując ciekawe pomoce. W swojej pracy terapeutycznej wykorzystuję różne pomoce, często wykonane własnoręcznie. Oto Spaceruch i lupka Bystre oczko z ORTOGRAFFITI z Bratkiem (I. Mańkowska, M. Rożyńska). Z pomocy tych korzystam przy utrwalaniu liter: Spaceruch chodzi lub skacze po literach i czyta wyrazy z dzieckiem, a lupka służy do wyszukiwania liter w wyrazach (na przykład w gazecie). Dzień tygodnia Co zrobić? Jak to się udało? (spostrzeżenia i uwagi rodzica) WTOREK Ucz się z dzieckiem, angażując możliwie wszystkie jego zmysły, pozwala to na łączenie informacji odebranych różnymi drogami (kanałami) zmysłowymi. Jeśli dziecko nie pamiętajakiejś litery, zbudujcie ją z zakrętek od butelek, z kasztanów, guzików, fasolek itp. Gdy litera jest ułożona, dziecko powinno obwieść palcem jej kształt po wzorze. Możesz wykorzystać alfabet sensoryczny z ORTOGRAFFITI z Bratkiem przykłady ćwiczeń z

alfabetem znajdziesz na teczce (opakowaniu). Możesz wzmocnić zapamiętanie każdej litery, dając dziecku do posmakowania lub powąchania produkt spożywczy rozpoczynający się na daną literę ( t truskawka, c cytryna, a arbuz). Każde dziecko dyslektyczne potrzebuje wielu powtórzeń, by skutecznie zapamiętać to, czego się uczy. ŚRODA Naucz dziecko rozpoznawać i nazywać uczucia. Zastosowanie plakatu Domek uczuć z ORTOGRAFFITI z Bratkiem umożliwi poznanie stanu emocjonalnego dziecka w danym dniu. Dowiesz się, w jakiej dyspozycji znajduje się Twoje dziecko. Ma to znaczenie również w ocenie jego poziomu motywacji do nauki. Będziesz mógł określić, jaką gotowość i motywację wykazuje dziecko przed wykonaniem zadań domowych. Pokazuj dziecku na plakacie obrazki z nazwami uczuć, które przeżywasz i zachęcaj je do tego samego tak często, jak to możliwe może to być inspiracją do ważnych i ciekawych rozmów. CZWARTEK Organizuj uczenie systemem małych kroków. Podziel materiał na mniejsze części, dłuższe i skomplikowane polecenia dziel na kilka prostszych, sprawdzaj, czy dziecko dobrze zrozumiało, co ma robić i czego od niego oczekujesz. To zalecenie pomoże mu zwiększyć motywację do uczenia się. PIĄTEK Włącz do codziennej pracy w domu z dzieckiem ćwiczenia ruchowe. Stosuj krótkie przerwy relaksacyjne połączone z aktywnością ruchową, gdy dostrzegasz u dziecka znużenie. Zaproponuj dziecku wykonywanie prostych ćwiczeń ruchowych (pajacyki, marsz w miejscu). Ruch odgrywa istotną rolę w rozwoju dziecka, dzięki niemu nie tylko staje się ono sprawniejsze fizycznie, ale także dojrzalsze pod względem psychicznym. Odpowiednio dobrane ćwiczenia ruchowe rozwijają uwagę, pamięć, myślenie, mowę, umożliwiają kształtowanie się gotowości do nauki czytania i pisania oraz wpływają na dynamizowanie rozwoju tych umiejętności. SOBOTA Dopilnuj, aby dziecko wykonywało zadania zgodnie z poleceniem. Zdarza się często, że dzieci ryzyka dysleksji nie stosują się do polecenia, upraszczają je lub po swojemu modyfikują. Dlatego warto zwracać na to baczną uwagę. Dziecko powinno wykonać zadanie precyzyjnie, zgodnie z poleceniem (jeśli w wyrazie należy otoczyć literę kółkiem, to nie satysfakcjonuje nas podkreślenie litery, jeśli w zdaniu należy podkreślić dwie nazwy zwierząt, to nie zaliczamy zadania, jeśli dziecko podkreśliło cztery). NIEDZIELA Stosuj wzmocnienia pozytywne pochwały za wysiłek i zaangażowanie. Zachęcaj dziecko do pomocy w wykonaniu różnych prac domowych (wspólne przygotowywanie posiłków, pieczenie ciasta). Przydzielaj dziecku konkretne zadania (wyjęcie z szafki składników do ciasta) i chwal je za zaangażowanie, wkład pracy. Pamiętaj: liczą się chęci oraz wysiłek, bez względu na efekt końcowy. WSKAZÓWKI na NIE, czyli czego należy się wystrzegać każdego dnia: Nie przeciążaj dziecka szkolnymi obowiązkami w dni wolne od nauki. Nie odbieraj nagród, które zostały dziecku przyznane.

Nie zawstydzaj dziecka, że jeszcze czegoś nie potrafi lub uczy się dłużej niż inni. Częstym grzechem rodziców w pierwszym roku podjęcia obowiązku szkolnego przez dziecko jest zaplanowanie mu zbyt wielu zajęć rozwijających zainteresowania. Wystarczy jedno zajęcie rozwijające zainteresowanie i jedno zajęcie uwzględniające ruch (np. nauka pływania). ĆWICZENIA POMOCNE W PRZEZWYCIĘŻANIU TRUDNOŚCI W PISANIU Drogi Rodzicu, jeśli celem Twojej pracy z dzieckiem jest poprawa poziomu graficznego pisma, powinieneś wzmacniać mięśnie tułowia u dziecka, czyli wykonywać z nim ćwiczenia rozmachowe (obszerne ruchy rąk, wymagające uniesienia ponad głowę), a także prowadzić ćwiczenia manualne (motoryki małej) oraz ćwiczenia ruchów precyzyjnych (drobne ruchy ręki i palców). Równolegle z ćwiczeniami ruchowymi, wzmacniającymi mięśnie tułowia, należy prowadzić ćwiczenia w kaligraficznym pisaniu. Jedną z częściej zauważanych trudności w pisaniu, które pojawiają się u dzieci od początku nauki szkolnej, jest niski poziom graficzny pisma. Trudności w opanowaniu pożądanego poziomu graficznego pisma związane są z dyspraksją (czyli obniżoną sprawnością ruchową i manualną) i w klasach starszych diagnozowane jako dysgrafia. Przyczyną trudności może być osłabione centrum ciała, czyli osłabione mięśnie tułowia, które stabilizują kręgosłup i całe ciało. Dziecko z osłabionymi mięśniami tułowia kompensuje to silnym napinaniem mięśni rąk. W konsekwencji zbyt silne napięcie mięśniowe rąk przekłada się na znaczny nacisk palców na narzędzie piszące i daje następujące efekty: dziecko narzeka na męczliwość ręki podczas pisania czy rysowania, uskarża się, że jego ręka nadmiernie się poci, ma obniżone tempo pisania (wolniej pisze i nie nadąża z pisaniem za klasą, notatki z lekcji są niekompletne), pisze niestarannie i nieczytelnie (brzydkie pismo). Doświadczenia te powodują, że dziecko szybko traci chęć do pisania, obniża się też u niego motywacja do wykonywania zadań pisemnych, a samo dziecko zaczyna unikać pisania i niechętnie podejmuje się zadań związanych z pisaniem. Ćwiczenia w kaligraficznym pisaniu potrzebne są zwłaszcza dziecku, które ma słabszą pamięć i koordynację ruchową. Celem tych ćwiczeń jest przede wszystkim zapobieganie błędom graficznym, dlatego należy je prowadzić systematycznie. Ćwiczenia w kaligraficznym pisaniu obejmują: utrwalenie miejsca wejścia do litery (miejsca rozpoczynania pisania), ćwiczenia w pisaniu po śladzie, ćwiczenia w pisaniu według wzoru wszystkich liter z zachowaniem właściwej drogi (kierunku) pisania, ćwiczenia utrwalające sposób łączenia liter.

Od początku nauki pisania należy zwracać uwagę na to, by dziecko umieszczało znak diakrytyczny (czyli kropkę lub kreskę, która jest elementem składowym danej litery) w trakcie pisania litery, a nie po napisaniu wyrazu lub zdania, bo przyczynia się to do osłabienia wrażliwości ortograficznej i nagminnego opuszczania drobnych elementów liter. Ćwiczenia w kaligraficznym pisaniu należy kontynuować również w klasie drugiej i trzeciej. Dzieci ryzyka dysleksji po dłuższej przerwie, np. po wakacjach, często nie pamiętają niektórych liter oraz sposobu ich pisania, nie pamiętają miejsca wejścia do liter i kierunku ich kreślenia oraz gubią się w liniaturze (mylą pola). WSKAZÓWKI POMOCNE W KSZTAŁTNYM PISANIU Drogi Rodzicu, czy zaobserwowałeś, jak Twoje dziecko siedzi przy pisaniu i w jaki sposób trzyma narzędzie do pisania? Zapoznaj się z poniższymi wskazówkami i oceń poprawność tych czynności u swego dziecka. Jeśli dziecko przyjmuje nieprawidłową postawę przy pisaniu bądź niepoprawnie trzyma narzędzie, zachęć je do zmiany sposobu siedzenia i trzymania przyboru do pisania lub skorzystaj z porady specjalisty szkolnego (pedagoga szkolnego, specjalisty terapii pedagogicznej). Przybory do pisania: Najlepszym narzędziem w początkowej nauce pisania jest ołówek. Narzędzie to powinno być dość miękkie, odpowiednio długie i dobrze zatemperowane. Polecam ołówki o ergonomicznym, trójkątnym przekroju. Niektóre ołówki mają specjalne, miękkie strefy uchwytu, pokryte drobnymi punktami. Długopis lub pióro powinny być dopasowane do dłoni (najlepiej z ergonomicznym, gumowanym uchwytem). Przybory te nie mogą być ani zbyt ciężkie, ani zbyt grube. Warto, aby dziecko samo przekonało się praktycznie, jaki przybór będzie najbardziej odpowiedni i zapewni komfortowy chwyt. Przybory powinny z łatwością pozostawiać cienki ślad na kartce papieru (stalówka nie może rozlewać atramentu). Postawa ciała przy pisaniu: Krzesło dopasowane do wzrostu dziecka podczas siedzenia na krześle plecy dziecka powinny być wyprostowane, a stopy oparte na podłodze. Odpowiednio usytuowane źródło światła światło pada na zeszyt z góry lub z lewej strony u dzieci praworęcznych, a u dzieci leworęcznych z góry lub z prawej strony. UWAGA: w szkole dziecko leworęczne powinno mieć sąsiada z ławki po swojej prawej stronie. Odległość głowy od zeszytu głowa znajduje się około 30 cm nad zeszytem. Sposób trzymania narzędzia do pisania i zeszytu: Dziecko praworęczne trzyma przybór do pisania w trzech palcach między kciukiem i palcem środkowym, palcem wskazującym naciska od góry, w odległości około 1,5 2 cm od kartki papieru, zeszyt leży prosto, jest przytrzymywany lewą ręką. Dziecko leworęczne trzyma przybór do pisania w trzech palcach między kciukiem i palcem środkowym,palcem wskazującym naciska od góry, w odległości około 2 cm od kartki papieru, drugi koniec przyboru jest skierowany do ramienia, zeszyt leży przesunięty nieco w lewą stronę i jest ułożony ukośnie, górnym lewym rogiem skierowany do góry, zeszyt przytrzymuje prawa ręka, dłoń z przyborem do pisania opiera się lekko na zeszycie, palce ukłożone poniżej liniatury, tak by nie zasłaniały zapisywanego tekstu, dłoń podąża za narzędziem do pisania. Jeśli dziecko nieprawidłowo układa narzędzie do pisania w palcach lub zbyt mocno ściska narzędzie do pisania i w rezultacie jego ręka zbyt szybko się męczy i

poci podczas pisania, zastosuj nasadkę korygującą chwyt narzędzia pisarskiego (dostępne w wydawnictwie Harmonia). Natomiast jeśli dziecko (zwłaszcza leworęczne) nieprawidłowo układa narzędzie do pisania w palcach, a także nie widzi zapisanego tekstu oraz ręka zbyt szybko się męczy i poci podczas pisania, zastosuj długopis typu Yoropen (dostępny przez internet: www.yoropen.pl). Długopis ten ma system podparcia palców niwelujący zmęczenie dłoni, dopasowuje uchwyt do prawidłowej pozycji pisania, piszące takim długopisem dziecko ma większe pole widzenia, co pozwala mu kontrolować pisany tekst. Pamiętaj też o tym, aby dziecko przed takimi czynnościami jak np. pisanie czy rysowanie wykonało masażyk rąk, czyli kilka ćwiczeń przygotowujących mięśnie do pracy. Zestaw tych prostych ćwiczeń składa się z kilku masażyków (ramienia, przedramienia, dłoni i palców) oraz ćwiczeń izometrycznych, polegających na czynnym napinaniu i rozciąganiu mięśni. Wykonywać je należy zawsze przed pisaniem bądź rysowaniem. TRUDNOŚCI Z OPANOWANIEM POPRAWNEJ PISOWNI Drogi Rodzicu, wielokrotne zapisywanie tego samego wyrazu to dobry trening! Może pomóc dziecku utrwalić wzorzec zapisu danego wyrazu. Sposób ten wprawdzie nie wpływa na polepszenie poziomu poprawności pisowni w przypadku, gdy trudności wynikają z zaburzeń rozwoju funkcji słuchowo-językowych, ale może być skuteczny w opanowaniu wyrazów do zapamiętania, których pisowni trzeba się nauczyć mechanicznie za pomocą wzroku i ruchu. Na etapie edukacji wczesnoszkolnej pojawiają się również trudności z opanowaniem poprawnej pisowni (błędy ortograficzne, przestawianie i opuszczanie liter, mylenie liter podobnych graficznie). Z praktyki wiadomo, że szczególnie duże trudności w opanowaniu pisowni nastręczają wyrazy z rz i ż, ó i u oraz ch i h. Trudności te występują u uczniów z dysleksją rozwojową i przejawiają się w formie specyficznych trudności w opanowaniu pisowni, czyli dysortografii. Wynikają one z osłabienia funkcji percepcji i pamięci wzrokowej oraz kinestetycznej, z zaburzeń uczenia się sekwencji ruchowych i nabywania automatyzmów ruchowych. Zapewnienie dzieciom uczenia się w oparciu o zmysły oraz ruch umożliwia im efektywne przyswajanie wiedzy oraz utrwalanie umiejętności. Dzieci uczące się wielozmysłowo przy wykorzystaniu naturalnej aktywności, jaką jest ruch, chętnie podejmują wszelkie działania. Ruch przynosi dzieciom wiele radości, przyczyniając się do niwelowania negatywnych emocji. Zasady pomocne w zapamiętaniu wyrazów z trudnością ortograficzną: stosuj zabawowe formy nauki: żartobliwe skojarzenia (żarty graficzne) lub dyktanda graficzne, wierszyki i rymowanki ortograficzne, kalambury i inne, często powracaj do pisowni tych samych wyrazów, ale utrwalaj je zawsze w innej formie (innej zabawie, ćwiczeniu), stosuj ćwiczenia angażujące wszystkie zmysły, wdrażaj zasadę nie zawsze piszę, co mówię i słyszę (przykład: mówię lef, a piszę lew ),

sukcesywnie wdrażaj dziecko do samokontroli zapisu (samodzielnie sprawdza ze wzorem) oraz do dokonywania poprawy błędnie napisanego wyrazu (zmazanie gumką, zamalowanie korektorem), systematycznie wdrażaj dziecko do posługiwania się słownikiem ortograficznym. Drogi Rodzicu, już wiesz, jak skutecznie można wspierać dziecko w nauce i organizować pracę w domu. W kolejnym module opowiem, jak motywować dziecko do czytania oraz jak pracować nad rozwijaniem umiejętności czytania u dziecka. Zapraszam Cię do dalszej współpracy!