Rodzice bardzo często słyszą, że powinni u swojego dziecka usprawniać różne funkcje. Często jednak nie wiedzą jak to robić. Wielokrotnie spotykam się z pytaniami jak mam ćwiczyć z dzieckiem?. Rodzice nie zawsze zdają sobie sprawę z tego że poprzez swoją codzienną zabawę i angażowanie dziecka w życie rodziny ćwiczą i rozwijają ważne funkcje. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom przedstawiam propozycje ćwiczeń usprawniających różne obszary. Ważnym jest aby praca z dzieckiem była systematyczna, ale miała formę zabawy. Dziecko posadzone przy stole bardzo szybko się zniechęci i zaprzestanie współpracy z rodzicem. Wspólna zabawa i włączanie dziecka w aktywność rodziny powoduje nie tylko szybszą i przyjemniejszą naukę, ale także zaciśnięcie więzi emocjonalnej. Propozycje ćwiczeń usprawniających orientację w przestrzeni i w schemacie własnego ciała. Zabawy typu weź do prawej ręki, kopnij piłkę lewą nogą, posłuchaj prawym uchem itp. określanie położenia różnych przedmiotów w stosunku do siebie, dorosłego, krzesła, ulicy itp. ćwiczenia w formie zabaw - odnajdywanie schowanych przedmiotów (instrukcja typu: stań twarzą do okna, idź prosto do stołu, skręć w prawo pięć kroków itp.) badanie efektów lustrzanego odbicia, wskazywanie części ciała nazywanych przez rodzica przed lustrem i bez lustra podskoki raz na jednej raz na drugiej nodze chodzenie po labiryncie wg wskazań rodzica np. idź 3 kroki do przodu, 2 w prawą stronę 7 do tyłu. Naśladowanie ruchów kolegi stojącego naprzeciwko Domino w tym także przestrzenne Układanki patyczkowe w których najważniejsze jest rozpoznanie lub naśladowanie danego układu patyczków Zakreślanie odpowiednich pól na papierze w kratkę tak aby powstał dany obiekt Dorysowywanie lewej (prawej) strony w rysunkach niepełnych Szukanie ukrytego przedmiotu wg schematu, mapy lub informacji werbalnych Układanie przedmiotów w taki sposób jak określają to pojęcia nad, po, obok, między, wcześniej, ostatni. Pakowanie walizki lub paczki pocztowej Wspólne nakrywanie do stołu i układanie sztućców po odpowiedniej stronie Ustawianie przedmiotów wg informacji ustnej Dorysowywanie przedmiotu wg poleceń: nad, pod, między Propozycje ćwiczeń usprawniających motorykę małą: malowanie palcami, wydzieranie, wycinanie, przeplatanie sznurka przez dziurki, lepienie, 1
gniecenie papieru o różnej sztywności (od miękkiego do sztywnego), stukanie paluszkami, zapinanie i odpinanie guzików, łączenie kropek do wzoru, zamalowywanie konturów (kolorowanie), dorysowywanie brakujących części na rysunku, wodzenie palcami po labiryntach nawlekanie korali, guzików na żyłkę, sznurek, sznurowadło wg. wzoru, lub polecenia np. (dwa duże guziki, dwa małe guziki lub korale), układanie z figur geometrycznych wzorów a potem rysowanie ich, ozdabianie szlaczkami narysowanych zabawek, ozdób, ubrań, pojazdów, naczyń, samodzielne rysowanie proponowanej treści np. człowiek, dom, las itp., cięcie nożyczkami po linii prostej, łamanej, falistej, wycinanie narysowanych konturów zwierząt, kwiatów, zabawek, rwanie papieru, wyklejanie kawałkami papieru określonej powierzchni, malowanie pędzlem linii poziomych, pionowych, falistych i łamanych. rysowanie po śladzie, układanie modeli z palców, puzzle, klocki Lego, kozłowanie piłki, klaskanie z różnym nasileniem, odpychanie się dłońmi od siebie (w parach), łapanie piłek różnej wielkości i miękkości, orgiami Propozycje ćwiczeń usprawniających motorykę dużą: Różne rodzaje zabaw rzutnych (piłka, kometka, ping-pong) Różne rodzaje zabaw skocznych np. klasy, skakanka, guma do skakania, przeskakiwanie przez powoli kołyszącą się linę, pajacyk Ćwiczona na równoważni o wysokości zapewniającej pełne poczucie bezpieczeństwa Taniec Udział w różnego rodzaju zawodach z partnerami o zbliżonych możliwościach ruchowych z rozwijaniem własnej motywacji i zapobieganiu negatywnym ocenom rówieśników Machanie kijem lub drewnianym kołkiem w celu trafienia nieruchomego przedmiotu wiszącego na wysokości ramion Chodzenie na obu rękach z trzymanymi w górze nogami dziecka Przeciągnie liny trzymanej przez drugą osobę przy użyciu niewielkiej siły Przejście po kładce z różnymi przedmiotami w ręku Zabawy kształtujące orientację w schemacie ciała np. Pokarz proszę gdzie masz oczy, gdzie masz uszy a gdzie nos. Gdzie masz ręce, gdzie masz nogi, gdzie na 2
głowie rośnie włos mówimy coraz szybciej a dziecko pokazuje odpowiednio oczy, uszy.. Propozycje ćwiczeń usprawniających skupienie uwagi i spostrzegawczość : rysowanie, układanki, układanie puzzli, gra w memory dobieranie obrazków w pary - segregowanie ich według pierwszej głoski w nazwie lub ze względu na tematykę np.: (zwierzęta domowe dzikie egzotyczne, skrzydlate czworonożne z rogami) dorysuj brakujące elementy np.: ( lala bez palców u rąk, dom bez komina, okna itp.), układanie w pary wyrazów różniących się jedną literą, (np. kosa koza, o nos sos, kot kos), czym różnią się dwa obrazki - wyszukiwanie różnic, wyszukiwanie takich samych sylab w rozsypance sylabowej w wyrazach, (np. noga nosy, lalka lampa, buty-budy), wyszukiwanie w rozsypance wyrazowej dwóch takich samych wyrazów. wyszukiwanie par liter wielkich i małych w tekście i zakreślanie ich tym samym kolorem np. P, p żółto, B, b zielono, D, d czerwono, Wypełnianie barwami konturów obrazka, kalkowanie i obrysowywanie obrazków np. pokoloruj pola oznaczone gwiazdką czerwonym kolorem, kółkiem niebieskim, itp. rozpoznawanie figur geometrycznych - segregowanie ich według kształtu grupowanie figur geometrycznych w zbiory według np.: (wielkości, kształtu, koloru) układanie figur według schematu- powtórz 3-razy lub narysuj to samo, dobieranie do konturów figur geometrycznych takich samych figur i nakładanie ich na wzór Uzupełnianie pustych miejsc na obrazku odpowiednim fragmentem Propozycje ćwiczeń usprawniających percepcję wzrokową: Omawianie treści obrazków wyszukiwanie i nazywanie jak największej liczby elementów obrazka. Segregowanie obrazków w grupy tematyczne wyszukiwanie różnic między obrazkami Uzupełnianie brakujących elementów w rysunkach i obrazkach Puzzle Domino obrazkowe Domino literowe i sylabowe szukanie pary takich samych liter lub sylab. Układanie obrazków z części do podanego wzoru. Układanie obrazków z części bez podanego wzoru. 3
Wyszukiwanie różnic i podobieństw między obrazkami. Wypełnianie barwami konturów obrazka, kalkowanie i obrysowywanie obrazków np. pokoloruj pola oznaczone gwiazdką czerwonym kolorem, kółkiem niebieskim, itp. Układanie według podanego wzoru patyczków, klocków, wyciętych figur geometrycznych. Uzupełnianie pustych miejsc na obrazku odpowiednim fragmentem Propozycje ćwiczeń usprawniających percepcję słuchową odtwarzanie słyszanego rytmu rozpoznawanie i nazywanie źródła dźwięku (szum wiatru, jadący traktor, miauczenie kota, itp.) wyodrębnianie słów w zdaniu, sylab w słowie,głosek w słowach np. O-l-a, ka-pu-sta, Mama lubi lody. zabawa w kończenie wyrazu np.; ( mo- tor, mo tyl, ku- ra, ku-ter, kuchnia wyszukiwanie w pomieszczeniu nazw przedmiotów rozpoczynających się na daną głoskę np.: (a, g, r, d) posłuchaj i zapamiętaj jak najwięcej wyrazów a potem spróbuj powtórzyć np.(marek bawi się dużym samochodem ciężarowym w piaskownicy). tworzenie wraz z dzieckiem słownika obrazkowo- literowego np. obrazek domu a obok mała i wielka litera drukowana i pisana Dd Liczenie wyrazów w zdaniu Dzielenie zdania na wyrazy Przeliczanie ilości sylab Rozpoznawanie dźwięków i szmerów (odgłosy pojazdów, zwierząt, instrumentów muzycznych Odtwarzanie przez dziecko słyszanego rytmu Zabawy ruchowe ze śpiewem, klaskanie Opracowała psycholog Marzena Wieteska 4
5