z zakresu percepcji wzrokowej i koordynacji wzrokowo ruchowej: - wykształcenie i doskonalenie umiejętności fiksowania wzroku na obrazie;

Transkrypt

1 PILOTAŻOWY Program zajęć terapeutycznych z wykorzystaniem programów multimedialnych dla uczniów z zaburzeniami percepcji słuchowej. WSPOMAGANIE ROZWOJU Dziecko z uszkodzonym narządem słuchu wymaga odpowiedniego postępowania rewalidacyjnego, by mogło rozwijać się w optymalnych warunkach słuchowo językowych. Odpowiednio do indywidualnych możliwości dziecka, predyspozycji rodziców i wymagań środowiskowych należy stosować w stosunku do niego właściwą metodę postępowania. Zaletą terapeutycznych programów komputerowych są szerokie i różnorodne możliwości graficzne, które w znacznym stopniu mogą wzmocnić stymulację rozwoju psychoruchowego dzieci oraz możliwość indywidualizacji pomocy dla określonego dziecka. Proponowane zajęcia przeznaczone są dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualna w stopniu umiarkowanym, znacznym i głębokim oraz dla uczniów z niepełnosprawnością sprzężona. CELE I ZADANIA: Głównym celem zajęć jest usprawnianie mowy dzieci jak również poszerzanie wiedzy dziecka o treści wzięte z życia codziennego i związanymi z poszczególnymi porami roku. 1. Wzbogacanie słownictwa oraz poszerzanie kompetencji komunikacyjnych: z zakresu poczucia sprawstwa : - kształcenie podstawowej umiejętności obsługiwania się komputerem; - wyrabianie umiejętności fiksowania wzroku na zmieniających się obrazach; - kształtowanie myślenia przyczynowo skutkowego; - zachęcanie dziecka do swobodnych wypowiedzi na tematy przedstawione na powstałych obrazach; - samodzielne komponowanie obrazka poprzez manipulację myszą lub uderzenie w przycisk; - pytania dotyczące kolorowej ilustracji; z zakresu percepcji wzrokowej i koordynacji wzrokowo ruchowej: - wykształcenie i doskonalenie umiejętności fiksowania wzroku na obrazie; 1

2 - rozwijanie umiejętności angażowania wzroku i ruchu w konkretne zadania; - grupowanie elementów według określonej cechy (np. koloru), - szukanie w zbiorze dwóch takich samych elementów, - dobieranie elementów w pary, - układanie rozsypanek, uzupełniarek obrazkowych (np. puzzle, niepełne ilustracje, dopasowywanie wypełnień do konturów). z zakresu percepcji słuchowej i koordynacji słuchowo - ruchowej: - kształcenie umiejętności słuchania i skupiania uwagi na bodźcach słuchowych; - wyrabianie umiejętności rozpoznawania i nazywania dźwięków najbliższego otoczenia oraz niektórych instrumentów muzycznych; - rozwijanie umiejętności angażowania; - wysłuchanie określonego dźwięku (odgłosu otoczenia, przyrody, zwierzęcia itp.) i wskazanie (zaznaczenie) ilustracji, która do dźwięku pasuje, - ocenianie natężenia dźwięku(głośno, cicho). z zakresu koordynacji wzrokowo- słuchowo- ruchowej: - kształtowanie umiejętności jednoczesnego angażowania zmysłu słuchu i wzroku oraz motoryki małej; - wyrabianie umiejętności wykonywania poleceń zgodnie z instrukcją słowną; - rozwijanie koncentracji uwagi. - odnajdywanie w zbiorze i zaznaczanie ilustracji stosownej do usłyszanego dźwięku, - odnajdywanie w zbiorze i zaznaczanie ilustracji, która odpowiada usłyszanemu dźwiękowi i jest jednocześnie w ruchu, - odnajdywanie w zbiorze i zaznaczanie ilustracji odpowiedniej do usłyszanego dźwięku oraz przeniesieniu jej w miejsce określone w poleceniu słownym, - wykonanie zamkniętych poleceń słownych (np. pokolorowanie konkretnego fragmentu ilustracji na dany kolor). Z zakresu grafomotoryki: - rozwijanie motoryki małej przez manipulację myszka: - kształcenie umiejętności kreślenia różnych wzorów po śladzie i samodzielnie, - wyrabianie precyzji ruchów, 2

3 - wyrabianie umiejętności rozpoznawania i nazywania kolorów, - rozwijanie kreatywności ( możliwość wydrukowania wykonane przez dziecko pracy), - ćwiczenia grafomotoryczne w tradycyjnym znaczeniu( karty pracy do wydruku). 2. Podnoszenie poziomu komunikacji pozawerbalnej dziecka. Nauka wykorzystywania werbalnych i pozawerbalnych środków przekazu informacji wyrażania gestem, mimika, ruchami ciała własnych życzeń, potrzeb i stanów emocjonalnych(idź, chodź, daj, jeść, pić itp.); wdrażanie znaków języka migowego z wykorzystaniem programu - Komputerowy słownik tematyczny Podczas zajęć wykorzystane zostaną następujące multimedialne programy terapeutyczne wydawnictw interaktywnych Young Digital Planet : Wspomaganie rozwoju. Z Tosią przez pory roku... to specjalistyczna seria programów multimedialnych, przeznaczony przede wszystkim dla: dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną, ruchową bądź sprzężoną - jako element wspomagający stymulację wielozmysłową (w tym dla dzieci słabosłyszących i niesłyszących, z autyzmem) dzieci z parcjalnymi zaburzeniami rozwoju - jako pomoc w terapii pedagogicznej, dzieci w wieku przedszkolnym - jako element wspierający ich wszechstronny rozwój. Pakiet Wspomaganie rozwoju. Z Tosią przez pory roku... składa się z czterech części: Zima, czyli przygody Tosi w krainie śniegu Wiosna, czyli Tosia wśród zieleni i kwiatów Lato, czyli wakacje Tosi Jesień, czyli Tosia wśród kolorowych liści Każda z płyt zawiera ćwiczenia o zróżnicowanym poziomie trudności, kształcące w zakresie różnych sprawności. Szczególną rolę w tej specjalistycznej serii odgrywa sposób motywacji dzieci do samodzielnego wykonywania ćwiczeń, wykorzystujący różnorodne wzmocnienia pozytywne. Stanowią je nagrody dźwiękowe, graficzne, animacyjne lub wzory kart pracy z ćwiczeniami grafomotorycznymi do wydruku, uaktywniające się po prawidłowym wykonaniu konkretnego ćwiczenia bądź jego fragmentu. Sfonem program do badania i terapii słuchu fonemowego z serii programów Logopedia. Przeprowadzany za pomocą programu test sprawdza, czy badana osoba słyszy różnicę pomiędzy określonymi opozycjami fonemowymi(tzw. Paronimami, np. koza: kosa, kula: kura itp.). LOGO-Gry są zestawem gier wspomagających i uatrakcyjniających terapię logopedyczna dzieci z zaburzeniami mowy spowodowanymi uszkodzeniem słuchu, dzieci z opóźnionym rozwojem mowy, z autyzmem, mutyzmem, opóźnionym rozwojem umysłowym i z innymi zaburzeniami. Atrakcyjna forma graficzna i ciekawa fabuła gier pozwalają zwiększyć efektywność terapii oraz zmotywować dziecko do wykonywania ćwiczeń. Istotną cechą LOGO-Gier w wypadku dzieci głuchych jest możliwość ujrzenia swego głosu na ekranie monitora. Oglądanie optycznego obrazu własnej wypowiedzi pozwala dziecku z wada słuchu 3

4 porównać ową wypowiedź z wypowiedzią prawidłową, a następnie dążyć do jak najlepszego dopasowania się do wzorca. Jak również prowadzone będą następujące ćwiczenia słuchowe: opisy obrazków, opowiadanie historyjek obrazkowych, słuchanie bajek, opowiadań, wymyślanie zakończenia do opowiadań, bajek, opowiadanie treści usłyszanych bajek i opowiadań, kończenie zdań, nauka na pamięć wierszyków, piosenek, rymowanek i ich prezentowanie, rozwiązywanie, układanie zagadek, odtwarzanie rytmu (klaskaniem, pukaniem itp.), odtwarzanie rytmiczne układów przestrzennych (dziecko wystukuje ołówkiem o blat stołu układ złożony np. z klocków), dobieranie układu przestrzennego do usłyszanego rytmu, graficzne przedstawianie układu dźwięków (rysowanie kropek, kresek itp.), rozpoznawanie odgłosów otoczenia (szelesty, szmery, stuknięcia), ich naśladowanie i lokalizacja, rozpoznawanie odgłosów przyrody (szum deszczu, śpiew ptaków itp.), rozpoznawanie odgłosów wydawanych przez upadające lub uderzające o siebie przedmioty (np. pęk kluczy, klocki, łyżeczka), rozpoznawanie dźwięków wydawanych przez instrumenty, wyodrębnianie zdań, wyrazów w wypowiedziach, uzupełnianie zdań brakującymi wyrazami, powtarzanie ciągów słownych i zdań, tworzenie rymu do podanego wyrazu, układanie rymowanek, kojarzenie głoski z literą (głoska słyszana, litera zapisana, np. słowo grzyb to 4 głoski: g-rz-y-b, ale 5 liter: g-r-z-y-b), różnicowanie głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych ze słuchu (np. b - p, d - t), różnicowanie wyrazów podobnych, różniących się głoskami opozycyjnymi (np. data tata), dobieranie wyrazów rymujących się lub kończących się tą samą sylabą, dobieranie par obrazków według pierwszej głoski, tworzenie wyrazów rozpoczynających się od danej głoski, dzielenie wyrazów na sylaby, wyklaskiwanie w rytm wypowiadanych sylab, śpiewanie wyrazów i piosenek sylabami, określanie długości wyrazów na podstawie liczby sylab, tworzenie wyrazów przez dodanie lub odjęcie sylaby, wykrywanie różnic i podobieństw w wyrazach (pierwsza i ostatnia głoska, liczba głosek, liczba sylab), łączenie głosek w słowa (m a m a: mama), rozkładanie słów na głoski (mama: m a m a), układanie z klocków literowych prostych wyrazów, dobieranie podpisów do obrazków, różnicowanie słów podobnie brzmiących (wskazywanie obrazków po usłyszeniu ich nazw, np. dom - tom), tworzenie wyrazów rozpoczynających się od podanej sylaby (odgadywanie nazwy obrazka na podstawie podanej sylaby początkowej), 4

5 układanie zdań z podanymi wyrazami, i inne FORMY PRACY Biorąc pod uwagę możliwości intelektualne i sprawnościowe dzieci należy zwrócić uwagę na indywidualizację stopnia trudności wykonywanych zadań, i inne dla każdego dziecka tempo pracy, dlatego dane zajęcia przeprowadzane będą w formie indywidualnej bądź w małych dwuosobowych zespołach. METODY PRACY Zajęcia będą się odbywały w pracowni logopedycznej, gdzie dzieci pracują bezpośrednio przy komputerze. Metody nauczania oparte są na czynnościach praktycznych, gdyż wymagają zaangażowania i działania ze strony uczniów. Prace praktyczne poprzedzają wskazówki ze strony nauczyciela, obrazowane na projektorze. opracowała: Bożena Tutaj Literatura: M.Wójcik, Edukacja i rehabilitacja osób z wada słuchu wyzwania współczesności, wyd.ped. Akapit, Toruń 2010 Przewodnik metodyczny wydawnictwa interaktywnego Young Digital Poland 5