Załącznik nr 5b do Uchwały nr 21/2013 Senatu Wydział Nauk o Zdrowiu KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Kierunek Dietetyka Profil kształcenia ogólnoakademicki praktyczny inny jaki. Nazwa jednostki realizującej Zakład Dietetyki i Żywienia Klinicznego UMB, ul Mieszka I-go 4b moduł/przedmiot: Kontakt (tel./email): ul. Mieszka I-go 4B 15-054 Białystok tel/fax.: (85) 732 82 44 Osoba odpowiedzialna za przedmiot: Osoba(y) prowadząca(e) Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Poziom studiów: Rodzaj studiów: dr hab. n. med. Lucyna Ostrowska dr hab. n. med. Lucyna Ostrowska, mgr Agnieszka Wendołowicz Żywienie człowieka, Żywienie w zdrowiu i chorobie, I stopnia (licencjackie) II stopnia (magisterskie) X stacjonarne X niestacjonarne Rok studiów I X II III Semestr studiów: 1 X 2 X 3 4 5 6 Nazwa modułu/przedmiotu: Żywienie kobiet ciężarnych, karmiących i niemowląt ECTS 6 Kod modułu D-2-S-B-ŻYW. KOB. CIĘŻ. Typ modułu/ przedmiotu: Obowiązkowy X fakultatywny Rodzaj modułu/ przedmiotu: Kształcenia ogólnego podstawowy kierunkowy/profilowy X inny Język wykładowy: polski X obcy Miejsce realizacji : ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH FORMA KSZTAŁCENIA Wykład 30 Seminarium 30 Ćwiczenia 60 PRAKTYK ZAWODOWYCH Liczba godzin
Samokształcenie Laboratorium E-learning Zajęcia praktyczne Praktyki zawodowe Inne 30 RAZEM 150 Założenia i cel przedmiotu: Przekazanie wiadomości o zasadach i znaczeniu żywienia - w okresie przed planowaną ciążą, w czasie ciąży i podczas karmienia piersią. Zapoznanie z zasadami żywienia ciężarnych z różnymi powikłaniami i niedoborami. Przedstawienie obowiązującego schematu i modelu żywienia niemowląt karmionych sztucznie i naturalnie. Opis przedmiotu: Metody dydaktyczne Narzędzia dydaktyczne Wykład, dyskusja, ćwiczenia, samodzielne dochodzenie do wiedzy, analiza literatury Komputer, rzutnik multimedialny, tablice, albumy, kalkulatory MACIERZ EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA MODUŁU /PRZEDMIOTU W ODNIESIENIU DO KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA, METOD WERYFIKACJI ZAMIERZONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA ORAZ FORMY REALIZACJI ZAJĘĆ. Symbol i numer przedmiotowego efektu kształcenia Student, który zaliczy moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: WIEDZA Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: Formujące *** Podsumowujące ** Forma zajęć dydaktycznych* wpisz symbol K_W09 K_W12 Zna i wdraża w codziennej praktyce badania sposobu żywienia pojedynczych osób i grup i wykorzystuje je w planowaniu i korygowaniu żywienia. Potrafi zdefiniować i rozpoznać problemy żywieniowe pacjenta i uwzględnić je w planowaniu odpowiedniego postępowania dietetycznego M2P_W03 M2P_W06 M2P_W03 M2P_W07 Wejściówki na ćwiczeniach, zaliczenia cząstkowe Wejściówki na ćwiczeniach, zaliczenia Egzamin pisemny - student generuje odpowiedź Egzamin pisemny - student generuje odpowiedź W, S, Ć W, S, Ć
cząstkowe UMIEJĘTNOŚCI K_U19 K_U20 Potrafi zaplanować żywienie kobiet w cięży i w okresie karmienia piersią oraz żywienie niemowląt zgodnie z współczesną wiedzą w tym zakresie. Potrafi uzasadnić wpływ prawidłowego żywienia kobiet w ciąży oraz karmienia piersią na rozwój fizyczny i intelektualny dziecka. M2P_U03 M2P_U05 M2P_U03 M2P_U05 KOMPETENCJE SPOŁECZNE / POSTAWY Ocena przygotowania do zajęć Obserwacja pracy studenta na zajęciach Realizacja zleconego zadania Realizacja zleconego zadania S,Ć S,Ć K_K01 Posiada świadomość ograniczeń swojej wiedzy i umiejętności. Wie kiedy skorzystać z porady innego specjalisty. M2P_K01 M2P_K02 Bieżąca informacja zwrotna Przedłużona obserwacja przez nauczyciela prowadzącego W, S, Ć * FORMA ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH W- wykład; S- seminarium; Ć- ćwiczenia; EL- e-learning; ZP- zajęcia praktyczne; PZ- praktyka zawodowa; METODY WERYFIKACJI OSIĄGNĘCIA ZAMIERZONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA **przykłady metod PODSUMOWUJĄCYCH metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie wiedzy: Egzamin ustny (niestandaryzowany, standaryzowany, tradycyjny, problemowy) Egzamin pisemny student generuje / rozpoznaje odpowiedź (esej, raport; krótkie strukturyzowane pytania /SSQ/; test wielokrotnego wyboru /MCQ/; test wielokrotnej odpowiedzi /MRQ/; test dopasowania; test T/N; test uzupełniania odpowiedzi) Egzamin z otwartą książką Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie umiejętności: Egzamin praktyczny Obiektywny Strukturyzowany Egzamin Kliniczny /OSCE/ - egzamin zorganizowany w postaci stacji z określonym zadaniem do wykonania /stacje z chorym lub bez chorego, z materiałem klinicznym lub bez niego, z symulatorem, z fantomem, pojedyncze lub sparowane, z obecnością dodatkowego personelu, wypoczynkowe/ Mini-CEX (mini clinical examination) Realizacja zleconego zadania Projekt, prezentacja Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie kompetencji społecznych / postaw: Esej refleksyjny Przedłużona obserwacja przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego Ocena 360 (opinie nauczycieli, kolegów/koleżanek, pacjentów, innych współpracowników) Samoocena ( w tym portfolio)
***PRZYKŁADY METOD FORMUJĄCYCH Obserwacja pracy studenta Test wstępny Bieżąca informacja zwrotna Ocena aktywności studenta w czasie zajęć Obserwacja pracy na ćwiczeniach Zaliczenie poszczególnych czynności Zaliczenie każdego ćwiczenia Kolokwium praktyczne ocena w systemie punktowym Ocena przygotowania do zajęć Dyskusja w czasie ćwiczeń Wejściówki na ćwiczeniach Sprawdzanie wiedzy w trakcie ćwiczeń Zaliczenia cząstkowe Ocena wyciąganych wniosków z eksperymentów Zaliczenie wstępne Opis przypadku Próba pracy NAKŁAD PRACY STUDENTA (BILANS PUNKTÓW ECTS) Forma nakładu pracy studenta Obciążenie studenta (h) (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawdzenie, itp.) Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim (wg planu studiów) 120 Udział w wykładach (wg planu studiów) 30 Udział w ćwiczeniach(wg planu studiów) 60 Udział w seminariach (wg planu studiów) 30 Udział w konsultacjach związanych z zajęciami Obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich (zajęcia praktyczne) 90 (wg planu studiów) Samodzielna praca studenta (przykładowa forma pracy studenta) Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń 5 Samodzielne przygotowanie do seminariów 15 Wykonanie projektu, dokumentacji, opisu przypadku, samokształcenia itd. Przygotowanie do zajęć praktycznych Obciążenie studenta związane z praktykami zawodowymi (wg planu studiów)
Przygotowanie do egzaminu/ zaliczenia i udział w egzaminie 10 Sumaryczne obciążenie pracy studenta 150 Godziny ogółem Punkty ECTS za moduł/przedmiotu 5 TREŚĆ PROGRAMOWE POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ: Liczba godzin WYKŁADY 1. Znaczenie prawidłowego żywienia kobiet podczas ciąży 1 h 25 min 2. Zapotrzebowanie na składniki pokarmowe u kobiet w ciąży. 1 h 25 min 3. Zasady żywienia kobiety ciężarnej w oparciu o 10 zasad zdrowego żywienia. 1 h 25 min 4. Znaczenie prawidłowego żywienia w okresie rozrodczym (przed zajściem w ciążę) 1 h 25 min 5. Rozwój płodu i noworodka. 1 h 25 min 6. Profilaktyka wad cewy nerwowej. 1 h 25 min 7. Metabolizm i żywienie w okresie okołoporodowym. 1 h 25min 8. Zasady żywienia w nieprawidłowych przyrostach masy ciała w ciąży(różnice w żywieniu w I, II, III 1 h 25 min trymestrze ciąży). 9. Używki w ciąży. 1 h 25 min 10. Niedokrwistość ciężarnych. 1 h 25 min 11. Cukrzyca ciężarnych. 1 h 25 min 12. Żywienie w powikłanych ciążach. 1 h 25 min 13. Żywienie w ciąży a zdrowie noworodka. 1 h 25min 14. Przyjmowanie leków i ziół w okresie ciąży, połogu i karmienia piersią. 1 h 25 min 15. Żywienie w połogu oraz w okresie karmienia piersią. 1 h 25 min
16. Karmienie niemowląt- naturalne sztuczne. Żywienie wcześniaków oraz dzieci z niską masą 1 h 25 min urodzeniową. Suma 30 ĆWICZENIA 1. Prawidłowe żywienie w okresie rozrodczym. 1 h 36 min 2. Prawidłowe żywienie w I trymestrze ciąży. 1 h 36 min 3. Prawidłowe żywienie w II i III trymestrze ciąży. 1 h 36 min 4. 10 zasad prawidłowego żywienia podczas ciąży. 1 h 36 min 5. Czynniki determinujące sposób żywienia kobiet w ciąży. 1 h 36 min 6. Rozwój płodu a stan odżywienia matki. 1 h 36 min 7. Tempo przyrostu masy ciała podczas ciąży. 1 h 36 min 8. Postępowanie żywieniowe w dolegliwościach okresu ciąży (nudności, wymioty, zgaga, 1 h 36 min zaparcia). 9. Kwas foliowy jako ważny pierwiastek w diecie kobiet. 1 h 36 min 10. Diety niekonwencjonalne a ciąża. 1 h 36 min 11. Bezpieczne żywienie podczas ciąży. 1 h 36 min 12. Wybrane witaminy i składniki mineralne w diecie kobiet ciężarnych. 1 h 36 min 13. Sposób żywienia kobiety ciężarnej w różnych nietypowych sytuacjach (święta, przyjęcia, 1 h 36 min podróż, itp.) 14. Ciąża mnoga- postępowanie żywieniowe. 1 h 36 min 15. Wpływ tytoniu na stan łożyska, rozwój płodu oraz zdrowie dziecka w okresie późniejszym. 1 h 36 min 16. Negatywne konsekwencje spożywania alkoholu podczas ciąży 2 h 14 min 17. Otyłość a ciąża. 1 h 36 min
18. Niedokrwistość w okresie ciąży. 1 h 36 min 19. Ciąża powikłana nadciśnieniem tętniczym. 1 h 36 min 20. Cholestaza wewnątrzwątrobowa ciężarnych. 1 h 36 min 21. Cukrzyca ciężarnych oraz ciąża u chorej na cukrzycę. 1 h 36 min 22. Żywienie w połogu. 1 h 36 min 23. Dieta kobiety karmiącej piersią. 1 h 36 min 24. Zasady żywienia niemowląt urodzonych przedwcześnie oraz niską masą urodzeniową. 1 h 36 min 25. Schemat żywienia dzieci karmionych piersią. 1 h 36 min 26. Schemat żywienia dzieci karmionych sztucznie. 1 h 36 min 27. Żywienie dziecka w wybranych stanach chorobowych (dziecko gorączkujące, dziecko z biegunką, dziecko ulewające, dziecko z kolką jelitową) 28. Żywienie dziecka w wybranych stanach chorobowych (dziecko z zaparciami, dziecko z alergią pokarmową, dziecko z celiakią, dziecko z mukowiscydozą). 1 h 36 min 1 h 40 min Suma 60 SEMINARIA 1. Prawidłowe żywienie w okresie rozrodczym. 50 min 2. Prawidłowe żywienie w I trymestrze ciąży. 50 min 3. Prawidłowe żywienie w II i III trymestrze ciąży. 50 min 4. 10 zasad prawidłowego żywienia podczas ciąży. 50 min 5. Czynniki determinujące sposób żywienia kobiet w ciąży. 50 min 6. Rozwój płodu a stan odżywienia matki. 50 min 7. Tempo przyrostu masy ciała podczas ciąży. 50 min
8. Postępowanie żywieniowe w dolegliwościach okresu ciąży (nudności, wymioty, zgaga, 50 min zaparcia). 9. Kwas foliowy jako ważny pierwiastek w diecie kobiet. 50 min 10. Diety niekonwencjonalne a ciąża. 50 min 11. Bezpieczne żywienie podczas ciąży. 50 min 12. Wybrane witaminy i składniki mineralne w diecie kobiet ciężarnych. 50 min 13. Sposób żywienia kobiety ciężarnej w różnych nietypowych sytuacjach (święta, przyjęcia, 50 min podróż, itp.) 14. Ciąża mnoga- postępowanie żywieniowe. 50 min 15. Wpływ tytoniu na stan łożyska, rozwój płodu oraz zdrowie dziecka w okresie późniejszym. 50 min 16. Negatywne konsekwencje spożywania alkoholu podczas ciąży 50 min 17. Otyłość a ciąża. 50 min 18. Niedokrwistość w okresie ciąży. 50 min 19. Ciąża powikłana nadciśnieniem tętniczym. 50 min 20. Cholestaza wewnątrzwątrobowa ciężarnych. 50 min 21. Cukrzyca ciężarnych oraz ciąża u chorej na cukrzycę. 50 min 22. Żywienie w połogu. 50 min 23. Dieta kobiety karmiącej piersią. 50 min 24. Zasady żywienia niemowląt urodzonych przedwcześnie oraz niską masą urodzeniową. 50 min 25. Schemat żywienia dzieci karmionych piersią. 50 min 26. Schemat żywienia dzieci karmionych sztucznie. 50 min
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE PRAKTYKI ZAWODOWE SAMOKSZTAŁCEN IE LITERATURA 27. Żywienie dziecka w wybranych stanach chorobowych (dziecko gorączkujące, dziecko z biegunką, dziecko ulewające, dziecko z kolką jelitową) 28. Żywienie dziecka w wybranych stanach chorobowych (dziecko z zaparciami, dziecko z alergią pokarmową, dziecko z celiakią, dziecko z mukowiscydozą). Samodzielne przygotowanie do zajęć, przygotowanie do zaliczeń i egzaminu 50 min 50 min Suma 30 30 godzin PODSTAWOWA 1. Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B.: Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw., PZWL, 2007 2. Hasik J., Gawecki J.: Żywienie człowieka zdrowego i chorego., PWN, 2000 3. Jarosz M. i wspł.:praktyczny podręcznik dietetyki. IŻŻ, Warszawa 2010. 4. Szostak- Węgierek W.: Żywienie kobiet w ciąży., PZWL, 2006 5. Jarosz M.: Normy żywienia człowieka. PZWL, Warszawa 2008 6. Socha J.: Żywienie dziecka zdrowego i chorego., Wydawnictwo PZWL, Warszawa 1998 7. Gawędzki J., Roszkowski W.: Żywienie człowieka a zdrowie publiczne. PWN 2009 8. Szajewska H., Albertch P.: Jak żywić niemowlęta i małe dzieci. PZWL 2009 9. Woś H., Staszewska Kwak A.: Żywienie dzieci. PZWL 2008 UZUPEŁNIAJĄCA 1. Socha J.: Żywienie dzieci zdrowych i chorych. Wyd. PZWL, Warszawa, 1998 2. Szajewska H., Albrecht P.: Jak żywić niemowlęta i małe dzieci?, Wyd. PZWL, 2006 3. Durka A.: Żywienie kobiet ciężarnych., Położ.Nauka Prakt. 2008, 2, s.697-700 4. Danko M., Banaś E., Książyk J.: Suplementowanie żywienia noworodków i diety kobiet ciężarnych., Klin. Pediatr., 2007, 15 (1), s. 43-47, 5. Michalak M.: Będę mamą!, Świat Farm., 2008, 12, s. 18-21 6. Medard M. Lech: Otyłość a ciąża, poród i stan zdrowia w późniejszym okresie życia kobiety. Wybrane Problemy Kliniczne, 2010 (1) 1 ; 37-45 7. Cifkova R., Czarnecka D., Kawecka Jaszcz K.: Nadciśnienie a ciąża. Choroby Serca i Naczyń 2005, (2) 2 : 65-71 8. Mastalerz-Migas A., Pokorna-Kawałek D.: Nadciśnienie tętnicze w ciąży. Terapia, 2010, 2: 79-
85 KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (opisowe, procentowe, punktowe, inne..formy oceny do wyboru przez wykładowcę) EFEKTY KSZTAŁCENIA Wyżej wymienione formujące metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia oceniono systemem średniej ocen NA OCENĘ 3 NA OCENĘ 3.5 NA OCENĘ 4 NA OCENĘ 4.5 NA OCENĘ 5 3,0-3,49 3,5-3,99 4,0-4,49 4,5-4,79 4,8-5,0 WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: Podsumowujące metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia K_W09, K_W12 (wiedza) oceniono metodą: Egzamin pisemny - student generuje odpowiedź Czas trwania egzaminu 60 minut Liczba pytań egzaminacyjnych - 5 Kryterium uzyskania oceny pozytywnej jest udzielenie odpowiedzi na 60% pytań egzaminacyjnych Średnia z ocen za 5 pytań egzaminacyjnych < 2,99 niedostateczny (2,0) 3,0-3,49 dostateczny (3,0) 3,5-3,99 dość dobry (3,5) 4,0-4,49 dobry (4,0) 4,5-4,79 ponad dobry (4,5) 4,8 5,0 bardzo dobry (5,0) Efekty K_U19, K_U20, (umiejętności) oceniane są metodą Realizacji zleconego zadania Kryterium uzyskania oceny pozytywnej prawidłowe wykonanie zadania Efekt K_K01, oceniono za pomocą przedłużonej obserwacji studenta podczas zajęć. OSIĄGNIĘCIE ZAŁOŻONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA I pozytywny wynik końcowego egzaminu X egzamin teoretyczny pisemny egzamin teoretyczny ustny
egzamin praktyczny zaliczenie Oświadczenie i podpis prowadzącego zajęcia Oświadczam, że treści programowe zawarte w niniejszym sylabusie są rezultatem mojej indywidualnej pracy twórczej wykonywanej w ramach stosunku pracy /współpracy wynikającej z umowy cywilnoprawnej oraz że osobom trzecim nie przysługują z tego tytułu autorskie prawa majątkowe Data 29.09.14 mgr Agnieszka Wendołowicz PODPIS KIEROWNIKA JEDNOSTKI PROWADZĄCEJ ZAJĘCIA dr hab.n.med. Lucyna Ostrowska Data sporządzenia sylabusa 29.09.2014. AKCEPTACJA DZIEKANA WYDZIAŁU Data.