Sylabus - Toksykologia 1. Warszawski Uniwersytet Medyczny Nazwa Wydziału: Program kształcenia (kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów, np. Zdrowie publiczne I stopnia profil praktyczny, studia stacjonarne): Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Farmacja, jednolite studia magisterskie, stacjonarne oraz niestacjonarne Rok akademicki: 2017/2018 Nazwa modułu/przedmiotu: Toksykologia Kod przedmiotu (z systemu Pensum): 34672 Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: Kierownik jednostki/jednostek: Rok studiów (rok, na którym realizowany jest przedmiot): Semestr studiów (semestr, na którym realizowany jest przedmiot): Typ modułu/przedmiotu (podstawowy, kierunkowy, fakultatywny): Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz stopnie naukowe wszystkich wykładowców prowadzących przedmiot): Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny jest dla studentów w ramach programu Erasmus): Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do której należy zgłaszać uwagi dotyczące sylabusa): Katedra Toksykologii Stosowanej Dr n. farm. Magdalena Bamburowicz-Klimkowska IV 8 Toksykologia Dr hab. Ireneusz P. Grudziński Dr n.farm Magdalena Bamburowicz-Klimkowska Dr n.farm Anna Małkowska Dr n.farm Marcin Łukasik Dr n.farm Tadeusz Szost tak Dr. n.farm Tadeusz Szost Liczba punktów ECTS: 6 2. Cele kształcenia Poznanie elementów analizy toksykologicznej, wykrywanie poszczególnych grup leków i innych związków w różnych materiałach biologicznych, nabycie umiejętności wykrywania, oznaczania Strona 1 z 8
ilościowego i interpretacji uzyskanych wyników. Strona 2 z 8
3. Wymagania wstępne 1. Umiejętności manualne nabyte podczas laboratoriów odbytych na I-III roku studiów 2. Wiedza z zakresu chemii, chemii leków, biochemii, farmakokinetyki nabyte na I-III roku studiów 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Lista efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia Symbol tworzony przez osobę wypełniającą sylabus (kategoria: W- wiedza, U-umiejętności, K-kompetencje oraz numer efektu) W1, W 11 W2, W6 W3 Treść przedmiotowego efektu kształcenia Efekty kształcenia określają co student powinien wiedzieć, rozumieć i być zdolny wykonać po zakończeniu zajęć. Efekty kształcenia wynikają z celów danego przedmiotu. Osiągniecie każdego z efektów powinno być zweryfikowane, aby student uzyskał zaliczenie. zna pojęcia związane z najnowszą problematyką toksykologii, w tym zagadnienia dotyczące metod alternatywnych stosowanych w toksykologii zna podstawowe pojęcia związane z toksykologią, genotoksykologią, kancerogenezą itp zna procesy, jakim podlega ksenobiotyk w ustroju, ze szczególnym uwzględnieniem procesów biotransformacji, w zależności od dróg podania i dróg narażenia Odniesienie do efektu kierunkowego (numer) Numer kierunkowego efektu kształcenia zawarty w Rozporządzeniu Ministra Nauki bądź Uchwały Senatu WUM właściwego kierunku studiów. D.W25 D.W26 D.W27 W4, W7 zna zagadnienia dotyczące toksykokinetyki, toksykometrii oraz metod alternatywnych stosowanych w toksykologii D.W W5 W8 W9, W10 zna różnorodne mechanizmy działania toksycznego ksenobiotyków zna zagadnienia związane z toksykologią szczegółową, w tym między innymi z działaniem toksycznym wybranych leków, związków nieorganicznych i organicznych zna i rozumie specyfikę toksykologii środowiska pracy, toksykologii klinicznej, sądowej D.W28 D.W30 D.W29 Strona 3 z 8
U1 U2 U3 U4 U5 U6 U7 U8 U9 U10 przedstawia i charakteryzuje biotransformację trucizn w ustroju oraz ocenia jej znaczenie w detoksykacji ksenobiotyków przewiduje rodzaje, kryteria i znaczenie badań w ocenie toksyczności ksenobiotyków oraz określa wymagania dotyczące tych badań wyjaśnia sposób prowadzenia badań w celu oceny narażenia na związki toksyczne przewiduje podstawowy profil działania toksycznego ksenobiotyku na podstawie jego budowy chemicznej ocenia różnice w zagadnieniach związanych z rodzajem narażenia na trucizny (toksyczność ostra, przewlekła, efekty odległe) samodzielnie korzysta ze źródeł informacji dotyczących toksyczności ksenobiotyków i wytycznych do oceny narażenia i ryzyka zdrowotnego weryfikuje informacje z różnych dyscyplin, w celu przewidywania kierunku i siły działania toksycznego ksenobiotyków, w zależności od ich budowy chemicznej i rodzaju narażenia interpretuje wyniki badań w zakresie oceny działania toksycznego ksenobiotyku przeprowadza izolację trucizn z materiału biologicznego i wybiera odpowiednią metodę ich detekcji przeprowadza ocenę narażenia (monitoring biologiczny) na podstawie analizy toksykologicznej w materiale biologicznym D.U19 D.U20 D.U21 D.U22 D.U23 D.U53 D.U54 D.U55 D.U56 D.U57 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład 30 1 nieobowiązkowe Seminarium 8 4 nieobowiązkowe Ćwiczenia 52 9 nieobowiązkowe 6. Tematy zajęć i treści kształcenia Strona 4 z 8
W1-Wykład 1- Wprowadzenie: cele kształcenia w dziedzinie toksykologii, rys historyczny, wprowadzenie do toksykologii 1h W1- Wykładowca - dr hab. n. med. Ireneusz P. Grudziński W2-Wykład 2- Toksykologia ogólna podstawowe pojęcia: trucizna i zatrucie, dawka i stężenia trucizny, charakterystyka narażenia, zależność dawka-efekt, dawka -odpowiedź 3h W1 - Wykładowca- dr n. farm. Marcin Łukasik W3-Wykład 3- Losy ksenobiotyków w ustroju, adsorbcja, biotransformacja trucizn, dystrybucja, procesy aktywacji i detoksykacji trucizn, eliminacja 3h W1- Wykładowca- dr n. farm. Anna Małkowska W4-Wykład 4- Toksykokinetyka 4h W1 Wykładowca - dr n. farm. Magdalena Bamburowicz- Klimkowska W5-Wykład 5- Toksykodynamika - Mechanizmy działania toksycznego 3h W1 - Wykładowca- dr hab. n. med. Ireneusz P. Grudziński W6-Wykład 6- Wprowadzenie do genotoksykologii, kancerogenezy i toksykologii rozwoju 2h W1 Wykładowca - dr n. farm. Marcin Łukasik W7-Wykład 7- Toksykometria 4h W1 Wykładowca - dr n. farm. Marcin Łukasik W8-Wykład 8- Zatrucia lekami - Toksykozy 4h W1 Wykładowca - dr n. farm. Magdalena Bamburowicz-Klimkowska W9-Wykład 9- Podstawy toksykologii przemysłowej 3h W1 - Wykładowca- dr n. farm. Tadeusz Szost W10-Wykład 10- Podstawy toksykologii klinicznej i sądowej 2h W1 - Wykładowca- dr n. farm. Anna Małkowska W11-Wykład 11- Toksykologia regulacyjna 1h W1 - Wykładowca- dr hab. n. med. Ireneusz P. Grudziński C1-Ćwiczenia 1- Oznaczanie alkoholu etylowego we krwi metodą HS/GC/MS C1-Ćwiczenia 2- Oznaczanie alkoholu metylowego we krwi metodą spektrofotometryczną C1-Ćwiczenia 3- Oznaczanie karboksyhemoglobiny we krwi metodą spektrofotometryczną C1-Ćwiczenia 4- Identyfikacja pochodnych kwasu barbiturowego i glimidu w moczu C1-Ćwiczenia 5- Oznaczanie barbituranów i glimidu w surowicy metoda spektrofotometryczną C1-Ćwiczenia 6- Zastosowanie toksykokinetyki w diagnostyce zatrucia ostrego salicylanami C1-Ćwiczenia 7- Oznaczanie par aniliny w powietrzu metodą spektrofotometryczną Strona 5 z 8
C1-Ćwiczenia 8- Oznaczanie p-aminofenolu w moczu metodą spektrofotometryczną C1-Ćwiczenia 9- Oznaczanie kwasu delta-aminolewulinowego w moczu metodą spektrofotometryczna jako wskaźnika narażenia na ołów C1-Ćwiczenia 10- Oznaczanie paracetamolu metodą HPLC C1-Ćwiczenia 11- Wykrywanie i identyfikacja Cu, Hg i Pb w moczu C1-Ćwiczenia 12- Płytkowe testy immunochemiczne do wykrywania substancji uzależniających S1-Seminarium1- Drogi narażenia, wchłanianie, biotransformacja trucizn lotnych. Sposoby izolacji i oznaczania trucizn lotnych S2-Seminarium2- Drogi narażenia, wchłanianie, biotransformacja nielotnych trucizn organicznych i metalicznych. Sposoby ich izolacji i oznaczania 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia Symbole form prowadzonych zajęć Sposoby weryfikacji efektu kształcenia Kryterium zaliczenia Za każdą oznaczaną substancję można uzyskać 2 punkty. Łącznie 20 punktów. Warunkiem zaliczenia pracowni i dopuszczenie do kolokwium jest uzyskanie 12 punktów ze wszystkich protokołów. U1-U10 C Raport z ćwiczeń Teoria Przed każdym ćwiczeniem student pisze wejściówkę, zawierającą 5 pytań za które może uzyskać5 punktów. Pytania dotyczą materiału ze skryptu i teorii dotyczącej danej substancji z Toksykologii Współczesnej pod red. prof. Seńczuka. Otrzymanie mniej niż 3 punktów z kartkówki jest traktowane jako zero i nie wlicza się do sumy punktów. Za wejściówki można zdobyć łącznie 50 punktów. Jeśli student zdobędzie więcej niż 30 punktów, wówczas wszystkie uzyskane punkty ponad 30 są doliczane jako premia do ogólnej liczby punktów uzyskanych za zdane kolokwium. W ten sposób może być doliczone Strona 6 z 8
maksymalnie 20 punktów. Kolokwium Kolokwium składa się z 20-25 pytań testowych, z których można uzyskać 50 punktów Kolokwium uważa się za zdane, jeżeli student zdobędzie minimum 30 punktów. U1-U10 S obecność W1-W11 W egzamin Patrz punkt 8 8. Kryteria oceniania Forma zaliczenia przedmiotu: Zaliczenie pisemne w postaci testu wielokrotnego wyboru z punktami dodatnimi i ujemnymi, maksymalna ilość punktów do zdobycia = 100% 9. Literatura ocena kryteria 2,0 (ndst) 0-50% zebranych punktów 3,0 (dost) 51-60% zebranych punktów 3,5 (ddb) 61-70% zebranych punktów 4,0 (db) 71-80% zebranych punktów 4,5 (pdb) 81-90% zebranych punktów 5,0 (bdb) 91-100% zebranych punktów Literatura obowiązkowa: 1. Analiza toksykologiczna. Skrypt dla studentów Wydziału farmaceutycznego Akademii Medycznej w Warszawie, 2007 2. Toksykologia współczesna, red. W. Seńczuk, PZWL 2005 Literatura uzupełniająca: 1. Podstawy toksykologii, Piotrowski J.K.:, Wydawnictwa NT, Warszawa 2006. 2. Casarett and Doull Podstawy Toksykologii, Klaassen C.D., Watkins, III, MedPharm Polska 2014 10. Kalkulacja punktów ECTS (1 ECTS = od 25 do 30 godzin pracy studenta) Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Wykład 30 1 Strona 7 z 8
Seminarium 8 0.3 Ćwiczenia 52 1.7 Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): W tym polu opisujemy nakład samodzielnej pracy przeciętnego studenta konieczny aby zaliczyć przedmiot. W kalkulacji należy uwzględnić m.in. konieczność przygotowania się do zajęć, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń itp. Przygotowanie studenta do zajęć 28 1 Przygotowanie studenta do zaliczeń 57 2 Inne (jakie?) 11. Informacje dodatkowe Razem 6 Wszystkie inne ważne dla studenta informacje nie zawarte w standardowym opisie np. dane kontaktowe do osoby odpowiedzialnej za dydaktykę, informacje o kole naukowym działającym przy jednostce, informacje o dojeździe na zajęcia, informacja o konieczności wyposażenia się we własny sprzęt bhp; informacja o lokalizacji zajęć; link to strony internetowej katedry/zakładu itp. Podpis Kierownika Jednostki Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus Strona 8 z 8