DIAGNOSTYKA WAD ZGRYZU
DIAGNOSTYKA WAD ZGRYZU Polska diagnostyka ortodontyczna oparta jest na klasyfikacji zaburzeń wg. Orlik-Grzybowskiej. ( wprowadzonej w 1958r. przez Sekcję Ortodontyczną PTS ).
KLASYFIKACJA ZABURZEŃ ZGRYZU oparta jest na podziale zaburzeń w odniesieniu do trzech płaszczyzn przestrzennych strzałkowej ( pośrodkowej ), wobec której rozpatrujemy zwężenia, rozszerzenia i asymetrie - zaburzenia transwersalne czołowej ( oczodołowej ), wobec której rozpatrujemy zaburzenia przednio-tylne tj. cofnięcia, wysunięcia zaburzenia sagitalne poziomej ( horyzontalnej ), wobec której rozpatrujemy zaburzenia pionowe tj. wydłużenia, skrócenia w obrębie dolnego odcinka twarzy- zaburzenia wertykalne
Płaszczyzny przestrzenne
W diagnostyce ortodontycznej wg. Orlik-Grzybowskiej posługujemy się pojęciem: zgryzu, normy biologicznej,
Sześć kluczy prawidłowego zgryzu wg Andrewsa
KLASYFIKACJA ZABURZEŃ ZGRYZU wg. ORLIK - GRZYBOWSKIEJ wady poprzeczne wady przednio - tylne wady pionowe
WADY POPRZECZNE Zgryz krzyżowy ( occlusio vestibularis, vestibuloocclusio ) a) zgryz krzyżowy częściowy ( vestibuloocclusio partialis ): - przedni ( anterior ) : prawy ( dextra ), lewy ( sinistra ); - boczny ( lateralis ) : obustronny ( bilateralis ) jednostronny (unilateralis ) : prawo - i lewostronny b) zgryz krzyżowy całkowity ( vestibuloocclusio totalis ): prawo - i lewostronny
WADY POPRZECZNE Boczne przemieszczenie żuchwy ( positio mandibulae lateralis ) a) czynnościowe ( functionalis ) b) morfologiczne ( morphologica ) - laterogenia. Zgryz przewieszony ( occlusio lingualis, linguoocclusio) a) jednostronny ( unilateralis ) : prawo - i lewostronny b) obustronny ( bilateralis )
WADY PRZEDNIO - TYLNE Tyłozgryz ( distoocclusio ): - całkowity ( totalis ) - częściowy ( partialis ) - rzekomy ( pseudodistoocclusio ) Tyłożuchwie ( positio mandibulae posterior ) : - czynnościowe ( functionalis ), - morfologiczne ( morphologica ) - retrogenia
WADY PRZEDNIO - TYLNE Przodozgryz ( mesioocclusio ) : - całkowity ( totalis ), - częściowy ( partialis ), - rzekomy ( pseudomesioocclusio). Przodożuchwie ( positio mandibulae anterior ): - czynnościowe ( functionalis ), - morfologiczne ( morphologica ) - progenia.
WADY PIONOWE Zgryz otwarty ( occlusio aperta ) : a) całkowity ( totalis ), b) częściowy przedni ( partialis anterior ), c) częściowy boczny ( partialis posterior ) : - obustronny ( bilateralis ), - jednostronny ( unilateralis ) : prawo - i lewostronny
WADY PIONOWE Zgryz głęboki ( occlusio profunda ) : a) całkowity ( totalis ) b) częściowy ( partialis ), zwany też nadzgryzem ( supraocclusio ) c) rzekomy ( pseudoocclusio profunda )
Stwierdzając obecność wady należy określić : jakiego kierunku ( -ów ) zaburzenie dotyczy? W praktyce rzadko obserwujemy zmiany dotyczące tylko jednego kierunku. Często na wadę główną ( najsilniej zaakcentowaną ) nakładają się nieprawidłowości w stosunku do innych płaszczyzn odniesienia oraz nieprawidłowości zębowe. jaki jest charakter wady?
Wady zgryzu mogą mieć charakter : zębowo - wyrostkowy; gnatyczny-nieprawidłowa budowa podstaw kostnych żuchwy i/lub szczęki; czynnościowy-związany z nieprawidłową pozycją żuchwy względem szczęki, bez widocznych zmian w jej budowie.
Dla rozpoznania charakteru wady pomocne są : badania czynnościowe ( testy czynnościowe ), analiza telerentgenogramów.
Do rozpoznania ortodontycznego dochodzimy przez analizę wyników poszczególnych etapów badania : ocenę rysów twarzy, ocenę zwarcia łuków zębowych, badanie czynnościowe ( testy czynnościowe ), badania dodatkowe.
Wyniki każdego z etapów badania oceniamy poprzez porównanie ich z normą biologiczną ( morfologiczną i czynnościową ) charakterystyczną dla danego okresu rozwojowego. Znajomość norm jest więc podstawą oceny, czy w danym przypadku narząd żucia rozwija się prawidłowo!!!
Uzyskane informacje pozwalają zaszeregować dany przypadek do jednej z 3 grup : narząd żucia rozwija się prawidłowo; nieznacznie odchylenia od wzorcowej normy morfologiczno - czynnościowej, będące na pograniczu normy i wady - tendencja do wady; wyraźne odchylenia od wzorcowej normy morfologiczno - czynnościowej - wada zgryzu