Dane ergonomiczne do projektowania stanowisk pracy. Strefa pracy kończyn górnych. Wymiary. PN-N 08018: 1991

Transkrypt

1 Dane ergonomiczne do projektowania stanowisk pracy. Strefa pracy kończyn górnych. Wymiary. PN-N 08018: 1991

2 Strefy pracy kończyn górnych [PN-91/N 08018] Normalizacja PN-91/N strefy pracy kończyn górnych człowieka definiuje jako strukturę przestrzenną znajdującą się w zasięgu kończyn górnych wg PN 08001, w której wykonywanie określonego dla danej strefy rodzaju prac minimalizuje odczucie niewygody i ryzyko powstawania morfologicznych i funkcjonalnych dolegliwości zdrowotnych przy możliwie najwyższej wydajności i jakości pracy (przy założeniu, że stanowisko jest stacjonarne, operator nie jest narażony na drgania o oddziaływaniu ogólnym, praca nie wymaga sił większych niż 10N).

3 Strefy pracy kończyn górnych [PN-91/N 08018] c.d. Mając na względzie kryterium wydajności oraz ryzyko powstawania uszkodzeń narządu ruchu norma wyróżnia następujące strefy pracy kończyn górnych: Strefa pracy normalna Strefa pracy maksymalna

4 Strefa pracy normalna Strefy pracy kończyn górnych [PN-91/N 08018] c.d. to ta część strefy pracy kończyn górnych, w której należy wykonywać większość czynności roboczych ze względu na najmniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia dolegliwości mięśniowo-szkieletowych związanych ze sposobem wykonywania pracy oraz największa wydajność pracy.

5 Strefa pracy maksymalna Strefy pracy kończyn górnych [PN-91/N 08018] c.d. to ta część strefy pracy kończyn górnych, w której dopuszcza się wykonywanie dodatkowych czynności roboczych. Odczucie niewygody oraz ryzyko powstawania dolegliwości mięśniowo-szkieletowych związanych ze sposobem wykonywania pracy w tej strefie jest większe a wydajność mniejsza niż w strefie pracy normalnej.

6 Rodzaj pracy. Strefy pracy kończyn górnych [PN-91/N 08018] c.d. Zespół czynności ruchowych oraz obciążeń fizycznych i psychicznych charakteryzujących daną pracę. Z rodzajem prac bezpośrednio wiąże się zagadnienie obciążenia wzroku oraz struktury przestrzennej pola pracy w szczególności jego wysokości. W normalizacji wyróżnia się cztery rodzaje prac w pozycji siedzącej oraz dwa rodzaje prac w pozycji stojącej.

7 Cztery rodzaje prac w pozycji siedzącej praca szczególnie dokładna : praca palców; obciążenie wzroku bardzo duże; np. montaż najmniejszych części i elementów elektronicznych. praca bardzo dokładna : praca palców i rąk; obciążenie wzroku bardzo duże; np.. montaż układów elektronicznych i elektrycznych. praca dokładna : praca palców, rąk i przedramion; obciążenie wzroku średnie; np. lekkie prace elektroniczne, obsługa terminali komputerowych, praca biurowa. praca średnio dokładna : praca palców, rąk, przedramion i ramion, obciążenie wzroku średnie; montaż większych elementów, pakowanie małych elementów.

8 Dwa rodzaje prac w pozycji stojącej praca średnio dokładna : praca palców, rąk, przedramion i ramion, obciążenie wzroku średnie; montaż większych elementów, pakowanie małych elementów. praca mało dokładna : praca, rąk, przedramion i ramion z obszernymi ruchami,, obciążenie wzroku małe; prace ślusarskie, pakowanie dużych elementów

9 Strefy pracy kończyn górnych [PN-91/N 08018] c.d. Układ odniesienia dla wymiarowania stref pracy kończyn górnych to układ powiązany z ciałem ludzkim, który tworzą krawędzie przecięcia trzech płaszczyzn: symetrii ciała (yz), pionowej płaszczyzny czołowej (xz) stycznej do punktów skrajnie tylnych na plecach, przy utrzymaniu ciała w pozycji stojącej lub siedzącej wyprostowanej (Basis posterior PN-08012), prostopadłej do w/w płaszczyzny poprzecznej (xy) przechodzącej przez dolna krawędź zgięcia łokcia.

10 Wysokość układu odniesienia to wysokość płaszczyzny xy przechodzącej przez dolną krawędź zgięcia łokcia prawego w układzie odniesienia z = 0, mierzona: od płaszczyzny siedziska, dla pozycji siedzącej (wysokość h) oraz od podłogi dla pozycji stojącej (wysokość H).

11 Wymiary stref pracy Strefy pracy kończyn górnych [PN-91/N 08018] c.d. Strefa pracy to przestrzeń określona przez bryłę geometryczną mającą dwie przystające i równoległe podstawy góra i dolną. Wymiary podstaw stref pracy i ich położenie w stosunku do pracującego określa się za pomocą powierzchni przedstawionych w układzie współrzędnych prostokątnych xy oraz odległości tych podstaw od od układu odniesienia (wymiary: z 1 i z 2 na rys. obok)

12 poz. siedząca - strefa pracy szczególnie dokładnej dla: - kobiet i populacji mieszanej (a) i - mężczyzn (b) z 1 = 240 i z 2 = 320 (a) (b)

13 poz. siedząca - strefa pracy bardzo dokładnej dla: - kobiet i populacji mieszanej (a) i - mężczyzn (b) z 1 = 100 i z 2 = 240 (a) (b)

14 poz. siedząca - strefa pracy średnio dokładnej dla: - kobiet i populacji mieszanej (a) i - mężczyzn (b) z 1 = 20 i z 2 = 20 (a) (b)

15 poz. stojąca - strefa pracy mało dokładnej dla: - kobiet (a) i - mężczyzn i populacji mieszanej (c) z 1 = -120 i z 2 = -40 (a) (c)

16 Dziękuję za uwagę