Rachunkowość zarządcza - wstęp prowadzenie: dr Adam Chmielewski
Czym jest rachunkowość zarządcza? rachunkowość zarządcza proces zapewniający pomiar i prezentację informacji finansowych i niefinansowych ułatwiający kierownikom różnych szczebli wytyczanie i implementację celów organizacji A. Jaruga, Rachunkowość zarządcza, Absolwent Sp. z o.o., Łódź 2001, str. 76 rachunkowość zarządcza proces identyfikacji, pomiaru, analizy, przygotowania i komunikowania informacji (finansowych i operacyjnych) stosowanych przez kierowników do planowania, oceny i kontroli w ramach organizacji oraz do zapewnienia efektywnego wykorzystania zasobów. International Federation of Accountants, Statement on International Management Accounting, FMAC, 1986, rozwinięcie definicji w FMAC, 1998 tłum. własne
Jakie są cele rachunkowości zarządczej? Podstawowym celem rachunkowości zarządczej jest: generowanie INFORMACJI Rachunkowość zarządcza jest kluczowym źródłem informacji dla: podejmowania decyzji kontroli (sterowania) Rachunkowość zarządcza dostarcza zarówno informacji finansowych jak i niefinansowych
System informacyjny rachunkowości Rachunkowość finansowa Rachunkowość zarządcza R-ść podatkowa
Jakie są różnice pomiędzy rachunkowością zarządczą i finansową? Odbiorcy Rachunkowość finansowa Zewnętrzni: akcjonariusze, wierzyciele urzędy (np. skarbowy, GUS) Rachunkowość zarządcza Wewnętrzni: zarząd, pracownicy - decydenci Cele Prezentacja przeszłych zdarzeń i informacji o firmie dla odbiorców zewnętrznych Generowanie informacji, która pomoże decydentom podejmować właściwe decyzje; informacja i sterowanie osiągnięciami organizacji Czas Przeszłość; ujęcie historyczne Informacja bieżąca; ujęcie zorientowane na przyszłość Regulacje prawne Typy informacji Cechy informacji Perspektywa Uregulowana prawnie; normy krajowe (uor) i międzynarodowe (MSR) Miary finansowe Obiektywna, sprawdzalna, wiarygodna, dokładna. Wysoce zagregowana; dane dotyczące całego podmiotu (czasem grupy) Brak uregulowań prawnych; system tworzony w oparciu o potrzeby i możliwości podmiotu Miary finansowe oraz niefinansowe (operacyjne) Bardziej subiektywna, dopasowana do potrzeb, mniej dokładna, szybsza, aktualna Cząstkowa: dotyczy fragmentów organizacji, pojedynczych elementów.
Jakie są różnice pomiędzy rachunkowością zarządczą i finansową? - przykłady Podejście finansowe Podejście zarządcze Zysk ABC S.A.: 50 113 283,25 PLN ABC S.A.: około Hotele: 35 mln PLN / 70% Gastronomia: 10 mln PLN / 20% Wycieczki: 10 mln PLN / 20% Wynajem samoch.: - 5 mln PLN / -10% Zysk ABC S.A.: 50 113 283,25 PLN ABC S.A.: około Warszawa: 25 mln PLN / 50% Gdańsk: 15 mln PLN / 30% Kraków: 10 mln PLN / 20% Amortyzacja samochodu 13 000 PLN (20% wartości rocznie) 1,3 PLN na kilometr Zapasy materiały 123 985 PLN produkty 3 345 PLN towary 12 983 PLN Jabłka 134 kg, 312 PLN, 130% tygodniowego zapotrzebowania, 55 kg zakupione w tym tygodniu, 25 kg zamówione na przyszły tydzień.
Jakich typów informacji dostarcza rachunkowość zarządcza? kalkulacja przychody, koszty, zyski (straty) z działań prowadzonych przez prze3dsiębiorstwo koszty produktu, oddziału, asortymentu, obsługi klienta, itd. rentowność produktów, kanałów dystrybucji, oddziałów, klientów, centrów zysku planowanie i kontrola planowanie działań i przewidywanie rezultatów przewidywanie kosztów i wyników pomiar osiągnięć (realizacja celów)
Jakich typów informacji dostarcza rachunkowość zarządcza? Rachunkowość zarządcza wspiera proces podejmowania decyzji: Krótkoterminowych: wyprodukować czy kupić? rozmiary produkcji, akceptacja ofert, zarządzanie środkami trwałymi, Długoterminowych: systemy płatności, decyzje asortymentowe decyzje inwestycyjne decyzje cenowe, itp. zarządzanie zapasami, zarządzanie gotówką, itp.
Jakim organizacjom może służyć rachunkowość zarządcza? firmy wytwórcze: fabryki, zakłady produkcyjne firmy usługowe do niedawna działały przy niewielkiej konkurencji informacja zarządcza BYŁA mniej potrzebna produkt niematerialny, brak zapasów magazynowych produktów pracownicy mają bezpośredni kontakt z klientem czas i jakość obsługi jest czynnikiem kluczowym firmy handlowe brak produktu koszty sprzedaży i magazynowania jako czynniki kluczowe firmy non-profit skoncentrowane na możliwościach organizacji do zaspokajania potrzeb klientów
Jakie są podstawowe zagrożenia dotyczące rachunkowości zarządczej? Rachunkowość zarządcza jest subiektywna brak uregulowań prawnych, wszelkie reguły pochodzą z wnętrza organizacji zagrożenia: pomiar wpływa na obiekt oceniany np.: pracownicy starają się realizować wskaźniki a nie zachowywać się optymalnie dla organizacji możliwość faworyzowania pewnych produktów unikanie złych wiadomości unikanie odpowiedzialności niskie ustawianie sobie poprzeczki Rachunkowość zarządcza jest kosztowna
Jakie są metody przeciwdziałania zagrożeniom? systemy lojalnościowe prezentacja pracownikom reguł, podstawowych wartości, celów organizacji, kierunków rozwoju; związanie pracowników z firmą dokumenty: misja firmy, wizje, hasła przewodnie systemy kar i nagród opis zachowań, które nie są akceptowalne i zwykle powodują negatywne konsekwencje np.. pracownicy nie mogą udostępniać list klientów osobom obcym takie zachowanie będzie skutkować natychmiastowym zwolnieniem z pracy * Prezentacja przygotowana z wykorzystaniem: A.A. Atkinson, R.S. Kaplan, S.M. Young, Management Accounting, 4th edition, Prentice Hall, 2004.
Dziękuję za uwagę