Logistyka przedsiębiorstw dystrybucyjnych ćwiczenia 5 ZAPASY ROZPROSZONE: ZARZĄDZANIE ZAPASAMI WIELU LOKALIZACJI - ZAPAS ZABEZPIECZAJĄCY, POK mgr inż. Roman DOMAŃSKI Katedra Systemów Logistycznych 1
Literatura Piotr Cyplik, Danuta Głowacka-Fertsch, Marek Fertsch Logistyka przedsiębiorstw dystrybucyjnych Wyższa Szkoła Logistyki, Poznań 2008, s. 88-91 Stanisław Krzyżaniak Podstawy zarządzania zapasami w przykładach Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2008, rozdz. 10 2
Idea sieć dystrybucji wiele miejsc lokalizacji zapasu HURTOWNIA A Z MAGAZYN CENTRALNY (MC) Z HURTOWNIA B HURTOWNIA C Z Z 3
Zapas zabezpieczający - elementy składowe współczynnik bezpieczeństwa (zależny od przyjętego POK) zmienności popytu w cyklu uzupełniania zapasów (odchylenie standardowe popytu, odchylenie standardowe cyklu dostawy) ZB = PT 4
Zapas zabezpieczający zależności: wielkość popytu (łączny popyt) różne miejsca składowania ten sam przyjęty POK łączny popyt = suma średnich popytów z poszczególnych lokalizacji 5
Zapas zabezpieczający zależności: odchylenie (zmienność) popytu odchylenie standardowe sumy popytów PRAWO PIERWIASTKA KWADRATOWEGO pierwiastek kwadratowy z sumy ich odchyleń standardowych 6
Zapas zabezpieczający konkluzja: PRAWO PIERWIASTKA KWADRATOWEGO ZB = PT ZB ZB ZB ZB 2 2 2 ( P1 P2... Pn) 1 2... n ZB MC = ZB MR * n 7
POK a zapas zależności 1. ten sam POK (współczynnik bezpieczeństwa ) centralizacja zapasu spadek zapasu w sieci 2. ten sam zapas (rozdzielany na poszczególne lokalizacje) decentralizacja zapasu spadek POK (współczynnik bezpieczeństwa ) 8
Przykłady centralizacja zapasu Cztery magazyny regionalne pewnej firmy dystrybucyjnej zaopatrują lokalne rynki w produkt X. Popyt na każdym z tych rynków jest taki sam, to znaczy każdy z nich obsługuje 25% całego rynku. W związku z tym, w każdym z magazynów utrzymywany jest ten sam zapas zabezpieczający równy 480 sztuk, gwarantujący dostępność produktu na tym samym poziomie. Podjęto decyzję o scentralizowaniu zapasu w magazynie centralnym firmy i utrzymaniu tego samego poziomu dostępności. Jaki powinien być poziom zapasu zabezpieczającego produktu X w magazynie centralnym? 9
Przykłady centralizacja zapasu Dane: proporcjonalność pokrycia rynku: każdy z 4 MR obsługuje ¼ popytu (25%) ten sam POK (współczynnik ω): ω 1 =ω 2 =ω 3 =ω 4 = ω ten sam zapas bezpieczeństwa w MR: ZB MR1 =ZB MR2 =ZB MR3 =ZB MR4 = 480 Rozwiązanie: ZB MC = ZB MR * n ZB MC = 480 * 4 = 480 * 2 = 960 sztuk Wnioski: zapas wyjściowy w sieci: 480 * 4 = 1920 sztuk zapas w sieci po transformacji: 480 * 2 = 960 sztuk zapas w sieci zmniejszył się o 50% ((1920-960)/1920) 10
Przykłady decentralizacja zapasu wariant proporcjonalny, stały POK Pewna firma dystrybucyjna działająca w branży AGD zdecydowała się przesunąć główny zapas kuchenek mikrofalowych z magazynu centralnego do pięciu swoich magazynów regionalnych. Przypomnijmy, że oznacza to przesunięcie punktu rozdzielającego z położenia (2) do położenia (1). Obliczony zapas zabezpieczający w magazynie centralnym, gwarantujący poziom obsługi 95% wynosi 230 sztuk. Poszczególne magazyny dzielą całkowity popyt rynku w równym stopniu. O ile wzrośnie zapas kuchenek w całej sieci po przesunięciu zapasu do magazynów regionalnych i przy zachowaniu w nich również poziomu obsługi równego 95%. 11
Przykłady decentralizacja zapasu wariant proporcjonalny, stały POK Dane: proporcjonalność pokrycia rynku: każdy z 5 MR obsługuje 20% popytu ten sam POK = 95% (współczynnik ω): ω 1 =ω 2 =ω 3 =ω 4 = ω zapas bezpieczeństwa w MC: ZB MC =230 sztuk utrzymać w dalszym ciągu POK na poziomie 95% Rozwiązanie: ZB MR = ZB MC * 1/n ZB MR = 230 * 1/5 = 230 * 0,45 103 sztuki Wnioski: zapas wyjściowy w sieci: 230 sztuk zapas w sieci po transformacji: 5 * 103 = 515 sztuk zapas w sieci zwiększył się o 124% ((515-230)/230) 12
Przykłady decentralizacja zapasu wariant nieproporcjonalny, stały POK Pewna firma dystrybucyjna działająca w branży AGD zdecydowała się przesunąć główny zapas kuchenek mikrofalowych z magazynu centralnego do pięciu swoich magazynów regionalnych. Przypomnijmy, że oznacza to przesunięciu punktu rozdzielającego z położenia (2) do położenia (1). Obliczony zapas zabezpieczający w magazynie centralnym, gwarantujący poziom obsługi 95% wynosi 230 sztuk. Poszczególne magazyny dzielą całkowity popyt rynku w następującym stopniu: 10:15:25:15:35 Wyznaczyć zapas zabezpieczający w poszczególnych magazynach regionalnych przy zachowaniu w nich również poziomu obsługi równego 95%. 13
Przykłady decentralizacja zapasu wariant nieproporcjonalny, stały POK Dane: nieproporcjonalność pokrycia rynku: MR1=10% popytu,mr2=15% popytu, MR1=25% popytu,mr4=15% popytu,mr5=35% popytu, ten sam POK = 95% (współczynnik ω): ω 1 =ω 2 =ω 3 =ω 4 = ω zapas bezpieczeństwa w MC: ZB MC =230 sztuk utrzymać w dalszym ciągu POK na poziomie 95% Rozwiązanie: ZB MR = ZB MC * u/100 ZB MR1 = 230 * 10/100 = 230 * 0,32 73 sztuki ZB MR2 = 90 sztuk ZB MR4 = 90 sztuk ZB MR3 = 115 sztuk ZB MR5 = 136 sztuk 14
Przykłady decentralizacja zapasu wariant proporcjonalny, niestały POK Pewna firma dystrybucyjna działająca w branży AGD zdecydowała się przesunąć główny zapas kuchenek mikrofalowych z magazynu centralnego do pięciu swoich magazynów regionalnych. Przypomnijmy, że oznacza to przesunięciu punktu rozdzielającego z położenia (2) do położenia (1). Poszczególne magazyny dzielą całkowity popyt rynku w równym stopniu. Jak zmieni się POK w przypadku nie zwiększania całkowitego zapasu bezpieczeństwa, tylko rozdziale istniejącego zapasu 230 sztuk pomiędzy magazyny? 15
Przykłady decentralizacja zapasu wariant proporcjonalny, niestały POK Dane: proporcjonalność pokrycia rynku: każdy z 5 MR obsługuje 20% popytu POK w MC = 95% (współczynnik ω) zapas bezpieczeństwa w MC: ZB MC =230 sztuk rozdzielić zapas między magazyny (nie zachowywać POK) Rozwiązanie: PT = ZB / PT(MC) = ZB MC / PT(MC) = 230 / 1,645 140 sztuk PT(MR) = PT(MC) * 1/n PT(MR) = 140 * 1/5 = 140 * 0,45 63 sztuki ZB MR = ZB MC / n ZB MR = 230 / 5 = 46 sztuk MR = ZB MR / PT(MR) MR = 46 / 63 = 0,73 POK = 77% Wnioski: POK z 95% spadł do 77% 16
Dziękuję za uwagę mgr inż. Roman DOMAŃSKI Katedra Systemów Logistycznych ul. Szyperska 3/5 tel. 61/850-47-93 tel. 603-205-275 e-mail: roman.domanski@wsl.com.pl dyżur: wg grafiku na platformie WSL 17