Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w Zielkowicach INNOWACJA PEDAGOGICZNA W świecie książki Zielkowice, 2016
I. Temat innowacji: W świecie książki. II. Autor innowacji: mgr Agnieszka Kosenda. III. Miejsce realizacji: Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w Zielkowicach. IV. Rodzaj innowacji: programowo - organizacyjna. V. Zakres:innowacją zostanie objęta grupa dzieci w wiekuprzedszkolnym (3, 4-latki). VI. Termin realizacji: wrzesień 2016 czerwiec 2017, innowacja będzie realizowana raz w tygodniu, w ramach zajęć pozalekcyjnych. VII. Opis innowacji: 1. Wstęp Wiek przedszkolny to niepowtarzalny okres w rozwoju dziecka. Jest to czas, w którym kształtują się jego nawyki, w tym również czytelnicze. Należy więc umiejętnie i możliwie jak najwcześniej wykorzystać ten moment. Zapał do książek trzeba rozwijać już w dzieciństwie, czytając dzieciom na głos. Odpowiednio dobrana literatura skłania dziecko do przeżywania losów bohaterów, uczy odróżnić dobro od zła, zachęca do refleksji i wskazuje wartości moralne. Przebywanie z ulubioną książką jest bardzo ważną i pożądaną formą spędzania czasu wolnego. Czytając dzieciom, poszerzamy ich wiedzę o człowieku, o świecie oraz dostarczamy im wielu przeżyć. Kontakt z książką wzbogaca słownictwo oraz wyobraźnię dziecka. Głośne czytanie dzieciom, przyjemne doznania z książką u małego dziecka przygotowują je do zainteresowania literaturą w życiu dorosłym. Wiek trzech, czterech lat - to wiek przechodzenia dziecka od zabawy, polegającej na odwracaniu kartek lub nawet używania książek jako pewnegoelementu zabaw, do systematycznego oglądania ilustracji, a następnie do zainteresowania tekstem. Przedszkolak uświadamia sobie fakt, że obrazki przedstawiają jakąś treść, że można z nich coś wyczytać, że obcowanie z książką daje wiele pozytywnych doznań. Aby dojść do etapu samodzielnego, wnikliwego i krytycznego czytania dziecko musi przejść przez określone etapy rozwoju czytelniczego: oglądanie ilustracji, słuchanie wierszy, opowiadań, baśni, własne opowiadania. Innowacja W świecie książki ma przybliżyć dziecku książkę, wykształcić na tyle potrzebę obcowania z nią, by w przyszłości czytanie stało się przyjemnością a nie koniecznością przeczytania kolejnej szkolnej lektury. 2
Czytanie powinno się łączyćz różnymi technikami budzącymi w przedszkolakach kreatywność, czyli z zajęciami plastycznymi lub muzycznymi. Wzbogacenie lektury o tego typu elementy rozwija w dzieciach ekspresję pozwala wyrażać nawet trudne przesłania zawarte w książce. Założeniem opracowanej innowacji jest umożliwienie dzieciom poznawanie utworów literatury dziecięcej i rozwijanie ich zainteresowań czytelniczych poprzez jak najczęstszy kontakt z książką oraz dobrowolny i spontaniczny udział w zabawach z tekstem.cennym czynnikiem realizacji innowacji będzie współpraca z rodzicami oraz przekonanie ich o korzyściach, jakie przynosi dziecku wspólnie przeczytana książka. Program ma charakter otwarty i można go modyfikować oraz dostosowywać do potrzeb i możliwości dzieci. 2. Cel główny innowacji: kształtowanie postaw czytelniczych i zamiłowania do literatury oraz rozwijanie możliwości artystycznych dziecka, promowanie wśród dzieci czytania bajek i baśni jako sposobu na ich rozwój, kształcenie, zdobywanie wiedzy i wychowanie szczęśliwego człowieka. 3.Cele szczegółowe: kształtowanie nawyku czytania i zdobywania wiedzy, wprowadzenie dzieci w świat literatury, doskonalenie umiejętności słuchania ze zrozumieniem, rozwijanie języka, pamięci, wyobraźni i kreatywności, odkrywanie i rozwijanie indywidualnych uzdolnień artystycznych dziecka, kształcenie umiejętności wyrażenia własnych doznań i przeżyćw kontaktach ze sztuką, przekazywanie dzieciom wartości i norm społecznych, uczenie nieagresywnych sposobów rozwiązywania problemów i konfliktów, wzmacnianie poczucia własnej wartości dziecka, budowanie więzi między dorosłym i dzieckiem, zapobieganie nawykom nadmiernego korzystania z telewizji i komputera, pokazanie pożytecznego sposobu spędzania wolnego czasu, przygotowanie dzieci do późniejszego, już samodzielnego wyboru książek. 3
4. Treści programowe: 1) Stwarzanie sytuacji sprzyjających wyrabianiu zachowań i działań świadomego czytelnika (założenie mini biblioteczki w sali, doposażenie biblioteczki książkami przyniesionymi z domu, wymiana książek z Kącika wymiany książeczki). 2) Zapoznanie dzieci ze sposobem powstania książki oraz zawodami z nią związanymi (droga książki od autora do czytelnika). 3) Przybliżanie bohaterów popularnych bajek i baśni znanych autorów (głośne czytanie wybranych fragmentów książek, oglądanie ilustracji przedstawiających postaci słuchanych utworów, inscenizowanie ruchem bajek, opowiadań, baśni). 4) Prezentowanie różnych utworów dziecięcych w formie słownej, plastycznej, muzycznej i ruchowej o tematyce związanej ze Świętami Bożego Narodzenia (recytowanie wierszy, śpiewanie piosenek, pastorałek i kolęd, wykonanie prac plastycznych po wysłuchaniu utworów literackich, np. Wyprawa Świętego Mikołaja ). 5) Przybliżanie książki jako źródła informacji (przynoszenie do przedszkola własnych książek). 6) Poznanie pracy bibliotekarza oraz biblioteki szkolnej. 7) Wykorzystanie literatury (bajek, baśni, wierszy) do zabaw relaksacyjnych (słuchanie bajek relaksacyjnych w celu eliminowania zmęczenia, napięć, wykonanie ilustracji do fragmentów wysłuchanych bajek przy muzyce). 8) Wyrabianie szacunku do książki, by mogła długo służyć, a także umiejętności dzielenia się nią z innymi. 9) Przybliżanie autorów książek dla dzieci: Julian Tuwim, Jan Brzechwa (słuchanie opowiadań, oglądanie zdjęć, pogadanki na temat autorów, recytacja wierszy). 10) Przybliżanie autorów literatury europejskiej: (słuchanie bajek H.Ch. Andersena, Braci Grimm, Ch. Perrault ze wskazywaniem na mapie Europy państw, z których pochodzą). 11) Stwarzanie okazji do prezentacji umiejętności samodzielnego tworzenia i opowiadania książek przez dzieci. 4
5. Metody i formy realizacji: Aby osiągnąć założone cele należy stosować różnorodne metody pracy: słowne: praca z książką, metody głośnego czytania, rozmowa, słuchanie utworów literackich, nauka tekstów, pogadanki, dyskusje, rozmowy swobodne i kierowane objaśnianie, ćwiczenia językowe, oglądowe:oglądanie książek, ilustracji, zdjęć, praca z obrazkiem, ilustracją, prezentacje multimedialne, projekcje filmowe, czynne: burza mózgów, metody "drzewka decyzyjnego", dyskusji dydaktycznej,praca z tablicą multimedialną, zadania stawiane uczniom do wykonania, przygotowywanie prac, aktywizujące: konkursy, quizy, gry i zabawy, drama. Formy pracy: indywidualna, zbiorowa, zespołowa. 6. Środki dydaktyczne: Do prawidłowej realizacji przedstawionego programu wykorzystane będą następujące środki dydaktyczne: literatura dziecięca - książki i czasopisma z bajkami i baśniami, księgozbiór podręczny, sprzęt audio video: magnetofon, odtwarzacz CD, telewizor, DVD, płyty z nagraniami bajek i baśni, piosenek, z muzyką relaksacyjną i ilustracyjną, gry dydaktyczne, rysunki, ilustracje, różnorodne rekwizyty i eksponaty do inscenizacji, pacynki, marionetki, kukiełki, maski, różnorodne materiały i narzędzia do działalności plastycznej, tablica multimedialna. 7. Oczekiwane efekty: Dzięki realizacji treści innowacji dziecko: jest zainteresowane treścią i szatą graficzną książki oraz szanuje je, potrafi uważnie słuchać ze zrozumieniem, wypowiada się na temat treści utworu w formie słownej i artystycznej, recytuje z pamięci, poznaje nowych bohaterów bajkowych i wymienia tytuły książek, 5
zaprezentuje ulubioną bajkę lub baśń, rozwija wyobraźnię i fantazję, zna terminy i pojęcia związane z biblioteką i książką, dba o własne książki oraz udostępnione pozycje z księgozbioru i chroni je przed zniszczeniem, potrafi działać w zespole. 8. Ewaluacja: W celu sprawdzenia, czy cele wychowawcze i edukacyjne zostały zrealizowane, a dzieci opanowały wymagane umiejętności i poszerzyły swoją wiedzę konieczne jest przeprowadzenie ewaluacji. Ewaluacji będzie podlegać: atrakcyjność treści programowych dla dzieci, użyteczność czego nauczyły się dzieci podczas zajęć, strategia czy stosowane metody są skuteczne. Uzyskane informacje posłużą do oceny wartości merytorycznej i metodycznej innowacji i zostaną wykorzystane do jej modyfikacji i udoskonalenia. Ewaluacja zostanie przeprowadzona w czerwcu 2017r. 6