MONOGRAFIE PRAWNICZE Transfer siedziby spółki w Unii Europejskiej Mirosława Myszke-Nowakowska Wydawnictwo C.H.Beck
MONOGRAFIE PRAWNICZE MIROSŁAWA MYSZKE-NOWAKOWSKA TRANSFER SIEDZIBY SPÓŁKI W UNII EUROPEJSKIEJ
Polecamy nasze najnowsze publikacje z tej serii: Dominika Opalska OBOWIĄZEK LOJALNOŚCI W SPÓŁKACH KAPITAŁOWYCH Wojciech Piątek POWAGA RZECZY OSĄDZONEJ WYROKU SĄDU ADMINISTRACYJNEGO Ewelina Cała-Wacinkiewicz, Kinga Flaga-Gieruszyńska, Daniel Wacinkiewicz (red.) WSPÓŁCZESNE INSTYTUCJE PRAWA. OBYWATEL PAŃSTWO SPOŁECZNOŚĆ MIĘDZYNARODOWA Katarzyna Górka JAWNOŚĆ POSIEDZEŃ SEJMU I SENATU ORAZ JEJ OGRANICZENIA W KONSTYTUCJI RP Magdalena Wilejczyk ZAGADNIENIA ETYCZNE CZĘŚCI OGÓLNEJ PRAWA CYWILNEGO Marek Szydło PRAWNA KONCEPCJA ZAMÓWIENIA PUBLICZNEGO Miłosz Kaczyński PEŁNOMOCNIK Z URZĘDU W SĄDOWYM POSTĘPOWANIU CYWILNYM www.ksiegarnia.beck.pl
TRANSFER SIEDZIBY SPÓŁKI W UNII EUROPEJSKIEJ MIROSŁAWA MYSZKE-NOWAKOWSKA WYDAWNICTWO C.H.BECK WARSZAWA 2015
Redakcja: Joanna Ablewicz Korekta: Barbara Wróblewska Wydawnictwo C.H.Beck 2015 Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Skład i łamanie: Marta Świerk Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN 978-83-255-6982-2 ISBN e-book 978-83-255-6983-9
Książkę tę dedykuję Lidii i Teodorowi
Spis treści Przedmowa... Wykaz skrótów... Literatura... Orzecznictwo... XI XV XIX XXXV Opinie... XXXIX Rozdział I. Wprowadzenie: mobilność spółek na rynku europejskim... 1 Rozdział II. Transgraniczna działalność spółek... 7 1. Integracja gospodarcza... 7 2. Prawa spółek na rynku wewnętrznym... 10 3. Wykonywanie działalności... 12 I. Rozumienie traktatowe... 12 II. Determinanty... 14 4. Kto może powoływać się na art. 49 i 54 TFUE?... 16 I. Zakres podmiotowy... 16 II. Pochodzenie spółki... 17 III. Kryteria kumulatywne... 19 5. Formy prowadzonej działalności... 21 I. Nowa spółka lub transfer siedziby... 21 II. Jednostki zależne... 23 III. Rzeczywista i efektywna działalność gospodarcza... 25 6. Zasada równego traktowania i jej wyjątki... 27 I. Różne traktowanie... 28 II. Wyjątki od swobody przedsiębiorczości... 31 III. Nadrzędne względy interesu publicznego... 33 7. Wnioski... 35 Rozdział III. Prawo właściwe dla transferu siedziby... 37 1. Zasady wyboru prawa na rynku wewnętrznym... 37 I. Europeizacja prawa prywatnego międzynarodowego... 37 II. Normy kolizyjne w systemie prawa unijnego... 38 1. Rozporządzenia europejskie (Bruksela I, Rzym I i II)... 38 2. Traktat Lizboński, Bruksela I i Traktat Amsterdamski... 39 3. Istotna treść normy... 42 VII
Spis treści 2. Siedziba spółki jako norma kolizyjna... 44 I. Uwagi ogólne... 44 II. Teoria siedziby rzeczywistej... 45 1. Różne definicje siedziby rzeczywistej... 45 2. Korzyści i atuty... 49 3. Wady... 50 III. Teoria inkorporacji... 53 1. Różne wersje teorii inkorporacji... 53 2. Korzyści i wady... 55 3. Wnioski... 58 Rozdział IV. Czy ETS zezwala na dobrowolny transfer siedziby spółki?... 60 1. Transfer siedziby rzeczywistej... 60 I. Uwagi ogólne... 60 1. Z Wielkiej Brytanii do Holandii... 61 2. Oddział spółki brytyjskiej w Danii... 67 3. Z Holandii do Niemiec... 75 4. Spółka brytyjska z siedzibą w Holandii... 83 5. Z Węgier do Włoch... 89 6. Z Holandii do Wielkiej Brytanii... 94 2. Transfer siedziby statutowej... 99 I. Motywy transferu... 99 II. Orzeczenia ETS... 101 1. Z Wielkiej Brytanii do Holandii... 101 2. Orzeczenie Vale... 104 3. Fuzja transgraniczna... 110 3. Bariery w działalności transgranicznej... 115 I. Brak wiodącej normy kolizyjnej... 115 II. Rozbieżne krajowe przepisy prawa spółek... 116 4. Wzajemne uznawanie spółek... 119 I. Uwagi ogólne... 119 II. Orzecznictwo ETS... 121 III. Zakres swobody przedsiębiorczości a transfer siedziby... 124 5. Skutki zmiany właściwego prawa spółek... 126 I. Państwo pochodzenia... 129 II. Państwo przyjmujące... 130 III. Czy spółka może zmienić prawo jej właściwe?... 132 6. Wnioski... 133 VIII
Spis treści Rozdział V. Instrumenty europejskie a transfer siedziby... 137 1. Prawo obowiązujące... 137 I. Dyrektywy... 140 II. Kapitał zakładowy w orzecznictwie ETS... 141 III. Transgraniczne restrukturyzacje... 145 1. Motywy fuzji i przejęć... 145 2. Faktyczne przeniesienie siedziby... 148 3. Dyrektywa i prawo właściwe... 149 IV. Societas Europaea... 151 1. Uwagi ogólne... 151 2. Ochrona ciągłości osobowości prawnej... 153 3. Prawo właściwe... 155 2. Przyszłe możliwości transferu siedziby... 157 I. Dyrektywa dotycząca przeniesienia siedziby... 158 1. Podstawowe założenia... 158 2. Zasady ułatwiające transgraniczne przeniesienie siedziby... 159 3. Projekt Dyrektywy... 161 3.1. Wprowadzenie... 161 3.2. Wyboista droga do projektu Dyrektywy... 161 3.3. Obecny projekt... 163 3.4. Konkluzje... 164 II. Societas Privata Europaea... 167 1. Uwagi ogólne... 167 2. Przebieg prac nad projektem... 169 3. SPE poza wpływem krajowego prawa prywatnego?... 170 4. Teoria siedziby czy teoria inkorporacji?... 173 5. Podsumowanie... 175 3. Wnioski... 177 Rozdział VI. Wnioski... 181 Indeks rzeczowy... 189 IX