NIERUCHOMOŚĆ WSPÓLNA WŁAŚCICIELI LOKALI

Transkrypt

1 MONOGRAFIE PRAWNICZE NIERUCHOMOŚĆ WSPÓLNA WŁAŚCICIELI LOKALI PROBLEMATYKA PRAWNO-RZECZOWA ANETA KAŹMIERCZYK Wydawnictwo C.H.Beck

2 MONOGRAFIE PRAWNICZE ANETA KAŹMIERCZYK NIERUCHOMOŚĆ WSPÓLNA WŁAŚCICIELI LOKALI PROBLEMATYKA PRAWNO-RZECZOWA

3 Polecamy nasze najnowsze publikacje z tej serii: Dominika Opalska OBOWIĄZEK LOJALNOŚCI W SPÓŁKACH KAPITAŁOWYCH Wojciech Piątek POWAGA RZECZY OSĄDZONEJ WYROKU SĄDU ADMINISTRACYJNEGO Ewelina Cała-Wacinkiewicz, Kinga Flaga-Gieruszyńska, Daniel Wacinkiewicz (red.) WSPÓŁCZESNE INSTYTUCJE PRAWA. OBYWATEL PAŃSTWO SPOŁECZNOŚĆ MIĘDZYNARODOWA Katarzyna Górka JAWNOŚĆ POSIEDZEŃ SEJMU I SENATU ORAZ JEJ OGRANICZENIA W KONSTYTUCJI RP Magdalena Wilejczyk ZAGADNIENIA ETYCZNE CZĘŚCI OGÓLNEJ PRAWA CYWILNEGO Marek Szydło PRAWNA KONCEPCJA ZAMÓWIENIA PUBLICZNEGO Miłosz Kaczyński PEŁNOMOCNIK Z URZĘDU W SĄDOWYM POSTĘPOWANIU CYWILNYM

4 NIERUCHOMOŚĆ WSPÓLNA WŁAŚCICIELI LOKALI PROBLEMATYKA PRAWNO-RZECZOWA ANETA KAŹMIERCZYK WYDAWNICTWO C.H.BECK WARSZAWA 2015

5 Wydawca: Natalia Adamczyk Recenzja: dr hab. Adam Doliwa Publikacja dofinansowana przez Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Wydawnictwo C.H.Beck 2015 Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: Marta Świerk Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN ISBN e-book

6 Spis treści Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Wykaz orzecznictwa... XXXVII Wykaz aktów normatywnych... Wstęp... XIII XIX XLIX Rozdział I. Rozwój instytucji odrębnej własności lokalu Rys historyczny instytucji odrębnej własności lokalu... 1 I. Geneza i ewolucja instytucji odrębnej własności lokalu starożytność i wieki średnie... 1 II. Okres zaniku instytucji odrębnej własności lokalu XIX w III. Renesans instytucji odrębnej własności lokalu XX w Instytucjonalizacja odrębnej własności lokalu w Polsce I. Rozporządzenie o własności lokali z r Koncepcja własności w okresie międzywojennym Geneza zinstytucjonalizowania odrębnej własności lokalu w Polsce Konstrukcja odrębnej własności lokalu ukształtowana w rozporządzeniu o własności lokali Ingerencja w prawa przysługujące właścicielom lokali w okresie międzywojennym Podsumowanie II. Okres obowiązywania rozporządzenia o własności lokali oraz innych aktów regulujących prawo mieszkaniowe w latach Koncepcja własności po 1945 r Rozporządzenie o własności lokali z 1934 r Geneza i wpływ polityki mieszkaniowej po II wojnie światowej na kształt instytucji odrębnej własności lokalu A. Publiczna gospodarka lokalami B. Spółdzielczość mieszkaniowa i jej rola w okresie nowej polityki mieszkaniowej C. Prawo lokalowe LIX V

7 Spis treści D. Modyfikacja konstrukcji instytucji odrębnej własności lokalu ustawa o gospodarce terenami w miastach i osiedlach Podsumowanie III. Okres regulacji odrębnej własności lokalu w Kodeksie cywilnym Przedmiot odrębnej własności lokalu Powstanie wspólnego prawa właścicieli lokali do nieruchomości wspólnej i przedmiotu tego prawa Zakres przedmiotowy nieruchomości wspólnej właścicieli lokali Wysokość udziałów w nieruchomości wspólnej właścicieli lokali Współdziałanie w zarządzie i koszty zarządu nieruchomością wspólną właścicieli lokali Podsumowanie IV. Nowelizacja Kodeksu cywilnego z r Okres transformacji ustrojowej Konstrukcja odrębnej własności lokalu w Kodeksie cywilnym po 1990 r A. Przedmiot odrębnej własności lokalu B. Powstanie wspólnego prawa właścicieli lokali do nieruchomości wspólnej i przedmiotu tego prawa C. Udział w nieruchomości wspólnej właścicieli lokali D. Współdziałanie w zarządzie i koszty zarządu nieruchomością wspólną właścicieli lokali Podsumowanie V. Reforma prawa mieszkaniowego 1994 r Prawo spółdzielcze Ustawa o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości Ustawa o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych Nurt socjalno-uwłaszczeniowy Rozdział II. Oddziaływanie reform systemowych w nowym ustroju 1997 r. na instytucję odrębnej własności lokalu Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z r Ustawa z r. o gospodarce nieruchomościami Przekształcanie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości VI

8 Spis treści I. Ustawa z r. o przekształceniu użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości II. Ustawa z r. o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości III. Ustawa z r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości Ustawa z r. o spółdzielniach mieszkaniowych Ustawa z r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego Nurt socjalno-uwłaszczeniowy po 1997 r. wzmianka Rozdział III. Konstrukcja prawna odrębnej własności lokalu Podstawowe modele konstrukcji prawnej odrębnej własności lokalu Konstrukcja prawna odrębnej własności lokalu przyjęta przez polskiego ustawodawcę I. Model dualistyczny II. Modyfikacje modelu dualistycznego Problem relacji praw związanych Problem rodzaju prawa do gruntu Powstanie wspólnego prawa właścicieli lokali do nieruchomości wspólnej i przedmiotu tego prawa I. Wpis do księgi wieczystej jako przesłanka powstania nieruchomości wspólnej właścicieli lokali Sytuacja prawna nabywcy lokalu po zawarciu umowy, a przed dokonaniem wpisu do księgi wieczystej II. Umowa o ustanowieniu odrębnej własności lokalu Umowa o ustanowieniu odrębnej własności lokalu zawarta przez współwłaścicieli nieruchomości Umowa o ustanowieniu lokalu zawierana z nabywcą lokalu A. Regulacje ograniczające możliwość swobodnego zawierania umowy o ustanowienie własności lokalu z nabywcą III. Jednostronna czynność prawna właściciela nieruchomości IV. Ustanowienie odrębnej własności lokalu w drodze orzeczenia sądu V. Powstanie odrębnej własności lokalu z mocy prawa Ustanie wspólnego prawa właścicieli lokali do nieruchomości wspólnej i przedmiotu tego prawa I. Wygaśnięcie odrębnej własności wszystkich lokali VII

9 VIII Spis treści 1. Zniszczenie budynku, w którym ustanowiona jest odrębna własność lokali Wygaśnięcie użytkowania wieczystego gruntu, na którym posadowiony jest budynek, w którym wyodrębniono odrębną własność lokali II. Zniesienie odrębnej własności wszystkich lokali Umowa o zniesienie odrębnej własności lokali Jednostronne oświadczenie właściciela lokali Sądowe zniesienie odrębnej własności lokali w postępowaniu o zniesienie współwłasności nieruchomości wspólnej właścicieli lokali Rozdział IV. Konstrukcja prawna nieruchomości wspólnej właścicieli lokali Zakres przedmiotowy nieruchomości wspólnej właścicieli lokali I. Nieruchomość wspólna właścicieli lokali jako szczególny rodzaj nieruchomości II. Elementy obligatoryjnie wchodzące w skład nieruchomości wspólnej właścicieli lokali Grunt A. Podział gruntu wchodzącego w skład nieruchomości wspólnej właścicieli lokali B. Rozszerzenie granic gruntu wchodzącego w skład nieruchomości wspólnej właścicieli lokali Części budynku i urządzenia stanowiące obligatoryjne elementy wchodzące w skład nieruchomości wspólnej właścicieli lokali A. Części budynku stanowiące obligatoryjne elementy wchodzące w skład nieruchomości wspólnej właścicieli lokali B. Urządzenia stanowiące obligatoryjne elementy wchodzące w skład nieruchomości wspólnej właścicieli lokali III. Elementy fakultatywnie wchodzące w skład nieruchomości wspólnej właścicieli lokali Balkony, tarasy, loggie Strych, piwnice, komórki, garaż (pomieszczenia przynależne) A. Status prawno-rzeczowy pomieszczeń przynależnych B. Obrót pomieszczeniami przynależnymi IV. Elementy niewchodzące w skład nieruchomości wspólnej właścicieli lokali

10 Spis treści 1. Samodzielny lokal Pomieszczenia pomocnicze Lokale niewyodrębnione V. Podsumowanie Dopuszczalność obciążania nieruchomości wspólnej właścicieli lokali I. Ograniczone prawa rzeczowe Służebności Użytkowanie Hipoteka II. Prawa obligacyjne Rozdział V. Współwłaściciele nieruchomości wspólnej właścicieli lokali Wspólnota mieszkaniowa I. Powstanie wspólnoty mieszkaniowej II. Status materialno-prawny wspólnoty mieszkaniowej Charakter prawny wspólnoty mieszkaniowej przegląd głównych koncepcji Charakter prawny wspólnoty mieszkaniowej de lege lata Odpowiedzialność wspólnoty mieszkaniowej za zobowiązania związane z nieruchomością wspólną właścicieli lokali III. Status procesowy wspólnoty mieszkaniowej Niedziałająca wspólnota mieszkaniowa współwłaściciele nieruchomości wspólnej właścicieli lokali w spółdzielni mieszkaniowej Rozdział VI. Charakter prawny współwłasności nieruchomości wspólnej właścicieli lokali Cechy charakterystyczne współwłasności łącznej i współwłasności w częściach ułamkowych I. Samoistność prawa i jego funkcja II. Trwałość prawa III. Udziały Cechy charakterystyczne współwłasności nieruchomości wspólnej właścicieli lokali I. Samoistność prawa i jego funkcja II. Trwałość prawa III. Udziały Podsumowanie IX