Prawo cywilne część ogólna

Transkrypt

1 Podręczniki Prawnicze Prawo cywilne część ogólna Zbigniew Radwański Adam Olejniczak 13. wydanie C.H.Beck

2 PODRĘCZNIKI PRAWNICZE Zbigniew Radwański, Adam Olejniczak Prawo cywilne część ogólna

3 W sprzedaży: E. Marszałkowska-Krześ Postępowanie cywilne, wyd. 2 Ćwiczenia Becka K. Piasecki Postępowanie sporne rozpoznawcze w sprawach cywilnych, wyd. 3 Studia Prawnicze K. Flaga-Gieruszyńska Postępowanie cywilne. pytania, wyd. 7 Repetytoria C.H.Beck K. Flaga-Gieruszyńska Postępowanie cywilne Testy Becka Kodeks postępowania cywilnego z wprowadzeniem, wyd. 43 Twoje Prawo

4 Prawo cywilne część ogólna Zbigniew Radwański Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu Adam Olejniczak Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu 13. wydanie uaktualnione i zmienione WYDAWNICTWO C. H.BECK WARSZAWA 2015

5 Wydawca: Aneta Flisek Wydawnictwo C.H.Beck 2015 Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: DTP Service Druk i oprawa: Interdruk, Warszawa ISBN ISBN e-book

6 Spis treści Wykaz skrótów... XVII Przedmowa do trzynastego wydania... XXIII Rozdział I. Wprowadzenie do prawa cywilnego Prawo cywilne... 1 I. Prawo publiczne i prawo prywatne Wprowadzenie Prawo prywatne Prawo publiczne Użyteczność wyróżnienia... 3 II. Gałęzie prawa, kompleksowe regulacje prawne, dyscypliny naukowe i dydaktyczne Gałęzie prawa Kompleksowe regulacje prawne Dyscypliny naukowe i dydaktyczne... 5 III. Status prawa cywilnego Metoda regulacji Przedmiot regulacji... 8 IV. Zakres prawa cywilnego Uwagi wstępne Prawo pracy Prawo rodzinne Prawo handlowe Prawo rolne Prawo spółdzielcze V. Systematyka prawa cywilnego Uwagi ogólne Poszczególne działy prawa cywilnego Inne wyróżnienia zespołów norm cywilnoprawnych VI. Zasady prawa cywilnego Pojęcie Katalog zasad Unifikacja i kodyfikacja prawa cywilnego w Polsce I. Unifikacja prawa cywilnego Druga Rzeczpospolita Okres powojenny II. Kodyfikacja prawa cywilnego Pierwsze próby kodyfikacji Uchwalenie Kodeksu cywilnego... 24

7 VI Spis treści 3. Charakter prawny Zakres Podział Forma Warstwy ideologiczne III. Reforma Kodeksu w Rzeczypospolitej Polskiej Rozdział II. Źródła prawa cywilnego Rodzaje źródeł I. Uwagi wstępne II. Prawo stanowione III. Zwyczaje i prawo zwyczajowe Zwyczaje Prawo zwyczajowe IV. Rola orzecznictwa V. Rola nauki Ważniejsze rodzaje norm i przepisów prawa cywilnego I. Uwagi ogólne Struktura normy prawnej Norma a przepis prawny II. Ważniejsze rodzaje norm prawa cywilnego Normy bezwzględnie i względnie wiążące oraz semiimperatywne Normy kompetencyjne Metanormy III. Ważniejsze rodzaje przepisów prawa cywilnego Definicje legalne Przepisy odsyłające Klauzule generalne Obowiązywanie norm prawa cywilnego w zasięgu czasowym i przestrzennym I. Obowiązywanie norm w zasięgu czasowym Początek obowiązywania Koniec obowiązywania II. Prawo intertemporalne Uwagi ogólne Zasada nieretroakcji Kolizje norm nieobjętych zasadą nieretroakcji III. Obowiązywanie norm prawa cywilnego w zasięgu przestrzennym IV. Prawo prywatne międzynarodowe Rozdział III. Stosowanie prawa cywilnego Model stosowania prawa I. Model normatywny II. Trójczłonowy model stosowania prawa Ustalenie stanu faktycznego sprawy I. Reguły dowodowe Dowody Rozkład ciężaru dowodu... 57

8 Spis treści VII II. Domniemania Domniemania faktyczne Domniemania prawne Domniemanie dobrej wiary Moc wiążąca orzeczeń Ustalenie właściwej normy dla rozstrzygnięcia sprawy I. Wykładnia prawa Uwagi wstępne Dyrektywy językowe Dyrektywy systemowe Dyrektywy funkcjonalne Wyniki wykładni II. Wnioskowanie z norm o normach Pojęcie Reguły instrumentalnego nakazu i zakazu Reguły a fortiori Analogia z ustawy Analogia z prawa III. Związanie sądu w działaniach interpretacyjnych i inferencyjnych Uwagi wstępne Nadzór judykacyjny Zasady prawne Powszechnie obowiązująca wykładnia Wskazania wspomagające IV. Zbieg norm V. Wykładnia prawa wspólnotowego Reguły wykładni Zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego wobec prawa krajowego Właściwość sądów Wiążące ustalenie konsekwencji prawnych stanu faktycznego Rozdział IV. Prawo podmiotowe Pojęcie prawa podmiotowego I. Koncepcja prawnonaturalna i system prawny Prawo podmiotowe i system prawny Koncepcja umiarkowanego pozytywizmu II. Określenie prawa podmiotowego Stosunek cywilnoprawny Definicja prawa podmiotowego Przydatność koncepcji prawa podmiotowego III. Uprawnienia Uwagi ogólne Roszczenia Uprawnienia kształtujące Zarzut Rodzaje praw podmiotowych I. Uwagi wstępne II. Prawa bezwzględne i względne... 90

9 VIII Spis treści 1. Prawa bezwzględne Prawa względne Prawo podmiotowe w zobowiązaniach realnych Przyporządkowane prawa bezwzględne III. Prawa akcesoryjne i związane Prawa akcesoryjne Prawa związane IV. Prawa majątkowe i niemajątkowe Prawa majątkowe Prawa niemajątkowe V. Prawa przenoszalne i nieprzenoszalne Uwagi wprowadzające Zbywalność Dziedziczność VI. Prawa tymczasowe Sposoby nabycia i utraty prawa podmiotowego I. Uwagi wstępne II. Nabycie pochodne i pierwotne Nabycie pochodne Nabycie pierwotne III. Następstwo pod tytułem szczególnym i ogólnym Następstwo pod tytułem szczególnym Następstwo pod tytułem ogólnym IV. Nabycie translatywne i konstytutywne Nabycie translatywne Nabycie konstytutywne V. Utrata prawa Uwagi ogólne Połączenie prawa i obowiązku Realizacja prawa podmiotowego I. Wykonywanie II. Nadużycie Teoria zewnętrzna Teoria wewnętrzna Stosowanie instytucji nadużycia prawa podmiotowego III. Ochrona Ochrona sądowa Pomoc własna IV. Kolizja praw podmiotowych Rozdział V. Przedmioty stosunku cywilnoprawnego Uwagi wstępne Rzeczy I. Pojęcie Cechy konstytutywne Wyłączenia II. Rzeczy ruchome i nieruchome Podstawa podziału Grunty

10 Spis treści IX 3. Budynki Części budynków Księgi wieczyste III. Rzeczy oznaczone co do gatunku i co do tożsamości Pojęcie Doniosłość prawna IV. Części składowe rzeczy i przynależności Części składowe Przynależności V. Pożytki Pojęcie i rodzaje Konsekwencje prawne Przedmioty inne niż rzeczy I. Przedmioty materialne niebędące rzeczami Ciecze i gazy Kopaliny Zwierzęta w stanie wolnym II. Przedmioty niematerialne Energia Dobra o charakterze intelektualnym Dobra osobiste Pieniądze Papiery wartościowe III. Przedsiębiorstwo Uwagi wstępne Pojęcie Konsekwencje i charakter prawny Gospodarstwo rolne IV. Zbycie przedsiębiorstwa Uwagi wstępne Pojęcie zbycia przedsiębiorstwa Forma V. Odpowiedzialność za długi związane z prowadzeniem zbytego przedsiębiorstwa Uwagi wstępne Odpowiedzialność zbywcy przedsiębiorstwa Solidarna odpowiedzialność nabywcy przedsiębiorstwa Majątek i mienie I. Majątek Pojęcie Sukcesja uniwersalna Zarząd Odpowiedzialność Surogacja II. Mienie Rozdział VI. Osoby fizyczne Uwagi ogólne I. Podmiotowość człowieka