KOMENTARZE BECKA. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Transkrypt

1

2 KOMENTARZE BECKA Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

3 Polecamy nasze publikacje z serii Komentarze Becka: Zygmunt Niewiadomski (red.) PLANOWANIE I ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE. KOMENTARZ, wyd. 5 Marzena Czarnecka, Tomasz Ogłódek PRAWO ENERGETYCZNE. KOMENTARZ Zygmunt Niewiadomski (red.) PRAWO BUDOWLANE. KOMENTARZ, wyd. 3 Jerzy Pieróg PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH. KOMENTARZ, wyd. 9 Dariusz Łubowski (tłum.) SWOBODY WSPÓLNOTOWE W TRAKTACIE USTANAWIAJĄCYM WSPÓLNOTĘ EUROPEJSKĄ. KOMENTARZ Robert Kędziora KODEKS POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO. KOMENTARZ, wyd. 2 Leszek Mazur PRAWO BANKOWE. KOMENTARZ, wyd. 2 Marcin Uliasz KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO. KOMENTARZ, wyd. 2 Zbigniew Leoński, Andrzej Skoczylas, Roman Hauser POSTĘPOWANIE EGZEKUCYJNE W ADMINISTRACJI. KOMENTARZ, wyd. 4

4 Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Komentarz Prof. dr hab. Andrzej Kidyba Profesor zwyczajny Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie 5. wydanie WYDAWNICTWO C. H. BECK WARSZAWA 2009

5 Propozycja cytowania: Kidyba, Spółka z o.o. Komentarz, wyd. 5, Warszawa 2009 Redakcja: Aleksandra Dróżdż Wydawnictwo C. H. Beck 2009 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: Wydawnictwo C.H. Beck Druk: PERFEKT S.A. Warszawa ISBN

6 Mojej córce Kai dedykuję tę książkę

7

8 Spis treści Wstępdowydaniapiątego... Wykazskrótów... Kodeks spółek handlowych Tytuł III. Spółki kapitałowe... 3 Dział I. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Rozdział1.Powstaniespółki... 3 Art Rozdział 2. Prawa i obowiązki wspólników Art Rozdział3.Organyspółki Oddział1.Zarząd Art Oddział2.Nadzór Art Oddział 3. Zgromadzenie wspólników Art Rozdział4.Zmianaumowyspółki Art Rozdział 5. Wyłączenie wspólnika Art Rozdział 6. Rozwiązanie i likwidacja spółki Art Rozdział 7. Odpowiedzialność cywilnoprawna Art Indeks rzeczowy IX XI VII

9

10 Wstęp do wydania piątego Kolejne, już piąte, wydanie Komentarza pojawia się po kilku nowelizacjach Kodeksu spółek handlowych. Ustawą z r. o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego (Dz.U. Nr 132, poz. 1108) zmieniony został art. 4 KSH. Z kolei ustawą z r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 208, poz. 1540) dokonano zmiany art. 206 KSH. Zmiana wynika z implementacji Pierwszej Dyrektywy Rady z r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w Państwach Członkowskich od spółek w rozumieniu art. 58 akapit drugi Traktatu, w celu uzyskania ich równoważności w całej Wspólnocie, dla zapewnienia ochrony interesów zarówno wspólników, jak i osób trzecich (68/151/EWG), zmienionej Dyrektywą 2003/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z r. Ustawą z r. o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 86, poz. 524) dokonano wdrożenia dyrektywy 2005/56/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z r. w sprawie transgranicznego łączenia się spółek kapitałowych (Dz.Urz. UE L 310/1), co w konsekwencji wymagało szeregu zmian odnoszących się do spółki z o.o. w związku z nowym trybem transformacyjnym. Kolejną ustawą z r. o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 118, poz. 747) zmieniony został art KSH. Ustawą tą dokonano wdrożenia dyrektywy 2006/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z r. zmieniającej dyrektywę 77/91/EWG Rady w sprawie tworzenia spółek akcyjnych i utrzymywania oraz zmian wysokości ich kapitału (Dz.Urz. UE L 264/32). IX

11 Wstęp do wydania piątego Ostatnia nowelizacja dokonana została ustawą z r. o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 217, poz. 1381). Zmieniono art. 4, 154, 173, 179, 193, 595 KSH, uchylono art. 626 i 627 KSH. Wydaje się, że nowelizacja ta jest zbędna. Proponowane zmiany dotyczące m.in. zmniejszenia kapitału zakładowego do 5000 zł (art. 154 KSH), liberalizacji przepisów o spółce jednoosobowej (art. 173 KSH), skrócenia terminu dla wierzycieli przy zwrocie dopłat (art. 179 KSH), nowych zasad podejmowania decyzji o podziale dywidendy (art. 193 KSH), nie były szerzej dyskutowane i jeszcze przed ich uchwaleniem były krytykowane w doktrynie. Poza tym pojawiło się nowe orzecznictwo Sądu Najwyższego i Sądów Apelacyjnych, odnoszące się do spółki z o.o., które zostało tu zaprezentowane. Dotyczy to również prezentacji najnowszego dorobku doktryny prawa. Przygotowanie nowego wydania nie byłoby możliwe, gdyby nie pomoc mojego współpracownika mgr P. Bryłowskiego,zacochcę mu serdecznie podziękować. Lublin, r. Prof. zw. dr hab. Andrzej Kidyba X

12 Wykaz skrótów 1. Źródła prawa GospNierU...ustawa z r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 261, poz ze zm.) KC...ustawa z r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) KH...rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z r. Kodeks handlowy (Dz.U. Nr 57, poz. 502 ze zm.) KK...ustawa z r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) KomPrywU...ustawa z r. o komercjalizacji i prywatyzacji (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 171, poz ze zm.) KP...ustawa z r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) KPC...ustawa z r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) KRO...ustawa z r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. Nr 9, poz. 59 ze zm.) KrRejSU...ustawa z r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U. z 2007 r. Nr 168, poz ze zm.) KSH...ustawa z r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz ze zm.) KW...ustawa z r. Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2007 r. Nr 109, poz. 756 ze zm.) XI

13 Wykaz skrótów OrdPod...ustawa z r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) PodOsFizU...ustawa z r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) PodOsPrU ustawa z r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) PrBank...ustawa z r. Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 ze zm.) PrDzGosp...ustawa z r. Prawo działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 101, poz ze zm.) PrNot...ustawa z r. Prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2008 r. Nr 189, poz ze zm.) PrSpółdz...ustawa z r. Prawo spółdzielcze (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 188, poz ze zm.) PrUp...rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z r. Prawo upadłościowe (t.j. Dz.U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512 ze zm.) PrUpadNapr...ustawa z r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. Nr 60, poz. 535 ze zm.) PWPU...ustawa z r. Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz ze zm.) SamGmU...ustawa z r. o samorządzie gminnym SamPowU (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz ze zm.)...ustawa z r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz ze zm.) SamWojU...ustawa z r. o samorządzie województwa (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz ze zm.) SGospU...ustawa z r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2007 r. Nr 155, poz ze zm.) XII

14 Wykaz skrótów RachU ustawa z r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.) WłLokU ustawa z r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.) 2. Organy i instytucje KRS...KrajowyRejestrSądowy NSA Naczelny Sąd Administracyjny NSA(7) Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów SA...SądApelacyjny SN...SądNajwyższy SN(7)...SądNajwyższywskładziesiedmiusędziów SW...SądWojewódzki TK Trybunał Konstytucyjny UOKiK Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów 3. Czasopisma Biul. SN Biuletyn Sądu Najwyższego Dz.U....DziennikUstaw Dz.Urz....DziennikUrzędowy EP...EdukacjaPrawnicza GP Gazeta Prawna GS Gazeta Sądowa GSP...GdańskieStudiaPrawnicze KPP...KwartalnikPrawaPrywatnego MoP...MonitorPrawniczy MoPod...MonitorPodatkowy M.P....MonitorPolski OG Orzecznictwo Gospodarcze OJ...DziennikUrzędowyWspólnotEuropejskich ONSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego OSG Orzecznictwo Sądów Gospodarczych OSN Zbiór Orzeczeń Sądu Najwyższego. Orzeczenia Izby Cywilnej (w latach ), XIII

15 Wykaz skrótów Orzecznictwo Sądu Najwyższego (w latach : Izby Cywilnej i Izby Karnej, w roku 1962: Izby Cywilnej, w latach : Izby Cywilnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w latach : Izby Cywilnej i Administracyjnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w latach : Izby Cywilnej oraz Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, od 1995 roku: Izby Cywilnej) OSNAPiUS...Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Zbiór Urzędowy. Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (od r.) OSP...Orzecznictwo Sądów Polskich (w latach : Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych) OSPiKA...Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych OTK...Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego Pal....Palestra PG...Prawo Gospodarcze PiP...Państwo i Prawo PiZS...Praca i Zabezpieczenie Społeczne PL...Przegląd Legislacyjny PP...Przegląd Podatkowy PPH...Przegląd Prawa Handlowego Prok.iPr....Prokuratura i Prawo Pr.Sp....Prawo Spółek PS...Przegląd Sądowy PUG...Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego Rej....Rejent RPEiS...Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny Rzeczp Rzeczpospolita Wok....Wokanda XIV

16 Wykaz skrótów Zb. Orz Zbiór Orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości 4. Inne skróty art....artykuł jw....jakwyżej lit litera m.in....międzyinnymi m.zd....moimzdaniem n....następny Nb...numerbrzegowy Nr...numer orz orzeczenie PKD Polska Klasyfikacja Działalności pkt punkt por....porównaj post....postanowienie poz....pozycja RM...RadaMinistrów rozp....rozporządzenie s....strona spółka z o.o spółka z ograniczoną odpowiedzialnością t....tom tj....tojest t.j tekst jednolity uchw....uchwała ust....ustęp wg...według wyr....wyrok z....zeszyt zarz zarządzenie zd....zdanie zm....zmiany zob....zobacz XV

17

18 Kodeks spółek handlowych 1 z dnia 15 września 2000 r. (Dz.U. Nr 94, poz. 1037) (zm.: Dz.U. 2001, Nr 102, poz. 1117; 2003, Nr 49, poz. 408, Nr 229, poz. 2276; 2005, Nr 132, poz. 1108, Nr 183, poz. 1538, Nr 184, poz. 1539; 2006, Nr 133, poz. 935, Nr 208, poz. 1540; 2008, Nr 86, poz. 524, Nr 118, poz. 747, Nr 217, poz. 1381, Nr 231, poz. 1547; 2009, Nr 13, poz. 69, Nr 42, poz. 341) (wyciąg) (...) 1 Odnośnik nr 1 dodany do tytułu ustawą z dnia r. (Dz.U. Nr 133, poz. 935), która weszła w życie r. Odnośnik nr 1. Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji transpozycji następujących dyrektyw Wspólnot Europejskich: 1) pierwszej dyrektywy Rady 68/151/EWG z dnia r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w Państwach Członkowskich od spółek w rozumieniu art. 58 akapit drugi Traktatu, w celu uzyskania ich równoważności w całej Wspólnocie, dla zapewnienia ochrony interesów zarówno wspólników jak i osób trzecich (Dz.Urz. WE L 65 z r., s. 8 ze zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, s. 3 ze zm.); 2) drugiej dyrektywy Rady 77/91/EWG z dnia r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w Państwach Członkowskich od spółek w rozumieniu art. 58 akapit drugi Traktatu, w celu uzyskania ich równoważności, dla ochrony interesów zarówno wspólników, jak i osób trzecich w zakresie tworzenia spółki akcyjnej, jak również utrzymania i zmian jej kapitału (Dz.Urz. WE L 26 z r., s. 1 ze zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, s. 8 ze zm.); 3) trzeciej dyrektywy Rady 78/855/EWG z dnia r. wydanej na podstawie art. 54 ust. 3 lit. g) Traktatu, dotyczącej łączenia się spółek akcyjnych (Dz.Urz.

19 WE L 295 z r., s. 36 ze zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, s. 42 ze zm.); 4) szóstej dyrektywy Rady 82/891/EWG z dnia r. wydanej na podstawie art. 54 ust. 3 lit. g) Traktatu dotyczącej podziału spółek akcyjnych (Dz.Urz. WE L 378 z , s. 47 ze zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, s. 50 ze zm.); 5) jedenastej dyrektywy Rady 89/666/EWG z dnia r. dotyczącej wymogów ujawniania informacji odnośnie do oddziałów utworzonych w Państwie Członkowskim przez niektóre rodzaje spółek podlegających prawu innego państwa (Dz.Urz. WE L 395 z r., s. 36 ze zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, s. 100 ze zm.); 6) dwunastej dyrektywy Rady 89/667/EWG w sprawie prawa spółek z dnia r. dotyczącej jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością (Dz.Urz. WE L 395 z r., s. 40 ze zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 17, t. 1, s. 104 ze zm.); 7) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/17/WE z dnia r. w sprawie reorganizacji i likwidacji zakładów ubezpieczeń (Dz.Urz. WE L 110 z r., s. 28; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 4, s. 3); 8) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/24/WE z dnia r. w sprawie reorganizacji i likwidacji instytucji kredytowych (Dz.Urz. WE L 125 z r., s. 15; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 4, s. 15); 9) dyrektywy 2005/56/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia r. w sprawie transgranicznego łączenia się spółek kapitałowych (Dz.Urz. UE L 310 z r., s. 1); 10) dyrektywy 2006/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia r. zmieniającej dyrektywę 77/91/EWG Rady w sprawie tworzenia spółek akcyjnych i utrzymywania oraz zmian wysokości ich kapitału (Dz.Urz. UE L 265 z r., s. 32); 11) dyrektywy 2007/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia r. w sprawie wykonywania niektórych praw akcjonariuszy spółek notowanych na rynku regulowanym (Dz.Urz. UE L 184 z r., s. 17) oraz dyrektywy 2007/63/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia r. zmieniającej dyrektywy Rady 78/855/EWG oraz 82/891/EWG w odniesieniu do wymogu sprawozdania niezależnego biegłego w przypadku łączenia się spółek akcyjnych lub ich podziału (Dz.Urz. UE L 300 z r., s. 47).

20 Tytuł III. Spółki kapitałowe Dział I. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Rozdział 1. Powstanie spółki Art [Cele; sytuacja wspólników] 1. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. 2. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. 3. Wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki. 4. Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki. Spis treści Nb I.Charakterprawnyspółkizo.o II. Cel gospodarczy spółki III. Ograniczenia w tworzeniu spółki z o.o IV.Składosobowyspółki V. Sytuacja wspólnika w spółce jednoosobowej VI. Spółka jednoosobowa jako założyciel VII. Zobowiązania wspólników VIII. Odpowiedzialność wspólników