PODRĘCZNIKI PRAWNICZE. Lech Gardocki Prawo karne

Transkrypt

1

2 PODRĘCZNIKI PRAWNICZE Lech Gardocki Prawo karne

3 W sprzedaży: M. Królikowski, R. Zawłocki PRAWO KARNE Studia Prawnicze M. Królikowski, R. Zawłocki KODEKS KARNY. CZĘŚĆ OGÓLNA, T. 1, KOMENTARZ DO ARTYKUŁÓW 1 31, wyd. 3 Duże Komentarze Becka V. Konarska-Wrzosek, A. Marek PRAWO KARNE, wyd. 11 Studia Prawnicze J. Lachowski PRAWO KARNE Testy Becka S. Hypś, R. Hałas, M. Gałązka, K. Wiak, D. Szeleszczuk KODEKS KARNY CZĘŚĆ OGÓLNA. PYTANIA. KAZUSY TABLICE, wyd. 4 Repetytoria C.H. Beck S. Hypś, R. Hałas, M. Gałązka, K. Wiak, D. Szeleszczuk KODEKS KARNY CZĘŚĆ SZCZEGÓLNA. PYTANIA. KAZUSY TABLICE, wyd. 4 Repetytoria C.H. Beck KODEKS KARNY, wyd. 41 Twoje Prawo

4 Prawo karne Lech Gardocki profesor dr hab. nauk prawnych Dziekan Wydziału Prawa Uniwersytetu SWPS 19. wydanie zmienione WYDAWNICTWO C. H.BECK WARSZAWA 2015

5 Wydawca: Aneta Flisek Wydawnictwo C.H.Beck 2015 Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: Marta Świerk Druk i oprawa: P.W.P. Interdruk, Warszawa ISBN ISBN e-book

6 Przedmowa Prezentowane dziewiętnaste wydanie podręcznika jest w znacznym stopniu zmienione, ponieważ w czasie, który upłynął od poprzedniego wydania nastąpiły istotne zmiany polskiego prawa karnego, wprowadzone głównie ustawą z r. o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 396). Poprawiłem również omyłki znajdujące się w poprzednim tekście, na które zwrócili mi uwagę Czytelnicy podręcznika. Warszawa, czerwiec 2015 r. Lech Gardocki

7

8 Spis treści Przedmowa... V Wykaz skrótów... XIX Wykaz podstawowej literatury... XXIII Rozdział I. Zagadnienia wstępne Prawo karne na tle innych gałęzi prawa i dyscyplin naukowych... 1 I. Pojęcie prawa karnego... 1 II. Nauka prawa karnego i nauki pokrewne Funkcje prawa karnego Zasady prawa karnego... 8 I. Zasada odpowiedzialności karnej za czyn... 8 II. Zasada winy III. Zasada odpowiedzialności indywidualnej i osobistej IV. Zasada humanitaryzmu V. Zasada nullum crimen sine lege Uwagi ogólne Nullum crimen sine lege scripta Nullum crimen sine lege certa Zakaz analogii Nullum crimen sine lege praevia (lex retro non agit) Nulla poena sine lege Szkoły i kierunki w nauce prawa karnego I. Kierunek racjonalistyczno-humanitarny wieku Oświecenia II. Szkoła klasyczna III. Szkoła antropologiczna (szkoła pozytywna) IV. Szkoła socjologiczna V. Inne kierunki w prawie karnym Obrona społeczna Nowa obrona społeczna Neoklasycyzm Abolicjonizm Zagadnienia kryminalizacji I. Kryminalizacja i nauka o kryminalizacji II. Opisowa nauka o kryminalizacji III. Normatywna nauka o kryminalizacji Ustawa karna i jej stosowanie I. Źródła polskiego prawa karnego Kodeks karny Przepisy innych dziedzin prawa... 31

9 VIII Spis treści 3. Konstytucja i umowy międzynarodowe Judykatura i doktryna II. Wykładnia przepisów prawa karnego IIa. Normy prawnokarne III. Obowiązywanie ustawy karnej pod względem czasu Wejście w życie Czas popełnienia przestępstwa Obowiązywanie ustawy karnej pod względem czasu Ustawy epizodyczne IV. Obowiązywanie ustawy pod względem miejsca i osób Uwagi ogólne Zasada terytorialności Zasada narodowości podmiotowej Zasada narodowości przedmiotowej (ochronna) ograniczona Zasada narodowości przedmiotowej (ochronna) nieograniczona Zasada odpowiedzialności zastępczej Zasada represji wszechświatowej Moc prawna orzeczeń zagranicznych V. Immunitety Rozdział II. Nauka o przestępstwie Ogólne pojęcie przestępstwa I. Definicja przestępstwa II. Przestępstwo jako czyn człowieka III. Czyn zabroniony. Ustawowe znamiona przestępstwa IV. Bezprawność czynu V. Wina VI. Społeczna szkodliwość VII. Klasyfikacja przestępstw Waga przestępstwa Forma winy Forma czynu Znamię skutku Typy przestępstw Tryb ścigania Struktura przestępstwa I. Uwagi ogólne II. Podmiot przestępstwa Wiek sprawcy Nieletni Młodociany Przestępstwa indywidualne i przestępstwa powszechne III. Strona przedmiotowa przestępstwa IV. Formy czynu Przestępstwa trwałe Przestępstwa wieloosobowe Przestępstwa wieloczynowe V. Przestępstwa z zaniechania Uwagi ogólne Przestępstwa materialne z zaniechania... 73

10 Spis treści IX VI. Skutek czynu. Związek przyczynowy Teoria ekwiwalencji Teoria adekwatnego związku przyczynowego Teoria relewancji Obiektywne przypisanie Przyczynowość zaniechania VII. Strona podmiotowa przestępstwa VIII. Formy winy umyślnej Zamiar bezpośredni Zamiar ewentualny IX. Dodatkowe cechy umyślności. Przestępstwa kierunkowe X. Formy winy nieumyślnej Uwagi ogólne Lekkomyślność Niedbalstwo XI. Wina mieszana (kombinowana) XII. Przedmiot przestępstwa Uwagi ogólne Podział przestępstw ze względu na przedmiot ochrony Indywidualny, rodzajowy i ogólny przedmiot ochrony Znaczenie przedmiotu ochrony przy interpretacji przepisu Podobieństwo przestępstw Formy popełnienia przestępstwa I. Uwagi ogólne II. Sprawstwo. Współsprawstwo. Sprawstwo kierownicze Sprawstwo Współsprawstwo Sprawstwo kierownicze Indywidualizacja winy III. Podżeganie i pomocnictwo Uwagi ogólne Podżeganie Pomocnictwo Uczestnictwo konieczne IV. Odpowiedzialność podżegacza i pomocnika Zakres Wyłączenia odpowiedzialności Prowokator V. Formy stadialne przestępstwa VI. Przygotowanie Przygotowanie w sensie ścisłym Wejście w porozumienie Karalność przygotowania Czynny żal VII. Usiłowanie Definicja Zagrożenie karą Usiłowanie nieudolne Czynny żal