Opracowywanie i przyjmowanie Technicznych Specyfikacji Interoperacyjności TSI oraz certyfikacja wspólnotowa na bazie tych specyfikacji

Opracowywanie i przyjmowanie Technicznych Specyfikacji Interoperacyjności TSI oraz certyfikacja wspólnotowa na bazie tych specyfikacji mgr inż. Wojciech Rzepka Warszawa, 12 13 maja 2008 r. 1

TSI - Techniczna specyfikacja interoperacyjności Co to jest? Dokumenty zawierające wymagania dla ustalonych europejskimi dyrektywami interoperacyjności podsystemów kolei oraz ich składników 2

TSI: Skąd to się wzięło? Traktat Wspólnoty Europejskiej (art. 154 i art. 155): celem Wspólnoty ustalenie i rozwój transeuropejskiej sieci w obszarze transportu (niezbędne zabezpieczenie interoperacyjności sieci szczególnie w obszarze standardów technicznych) Dyrektywa 96/48/WE dotycząca interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei dużych prędkości Dyrektywa 16/2001/WE dotycząca interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnej Dyrektywa 2004/50/WE zmieniająca dyrektywy 48/96/WE i 2001/16/WE Dyrektywa 2004/49/WE w sprawie bezpieczeństwa kolei wspólnotowych Dyrektywa 2007/32/WE zmieniająca zał. VI do dyrektyw 96/48/WE i 16/2001/WE w sprawie interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei 3

TSI: Skąd to się wzięło? Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 881/2004 z dnia 29.04.2004 r. ustanawiające Europejską Agencję Kolejową mandaty dla ERA na opracowywanie TSI oraz na wprowadzanie zmian do istniejących i przyszłych TSI 1998 r. start programu opracowywania TSI 2002 r. możliwość modernizowania i budowania linii dużych prędkości 4

Jednostki administracyjne zaangażowane w opracowywanie i wdrażanie zasad interoperacyjności kolei Komisja Europejska Komitet Artykułu 21 Europejska Agencja Kolejowa ERA (dawniej AEIF) organizacje stale współpracujące z ERA państwa członkowskie poprzez swoje organa regulujące rynek kolejowy w danym kraju 5

Organizacje stale współpracujące z ERA ALE Autonome Lokomotivfuhrer Gewerkschaften Europa CER Community of European Railway and Infrastructure Companies EIM European Rail Infrastructure Managers ERFA European Rail Freight Association ETF European Transport Workers Federation UNIFE Association of European Railway Industries UIP International Union of Private Wagons UITP International Association of Public Transport UIRR International Union of Combined Road-Rail Transport Companies 6

Eksperci stale współpracujący z ERA w jej grupach roboczych reprezentanci przewoźników i zarządców infrastruktury reprezentanci regulatorów rynku kolejowego państw członkowskich reprezentanci NB Rail 7

Jak powstaje TSI? projekt dokumentu w języku angielskim opracowany przez ERA wspólnie z ekspertami z zewnątrz raport z aktualnych prac nad dokumentem składany Komisji Europejskiej i Komitetowi Artykułu 21 ostateczny projekt dokumentu opiniowany przez państwa członkowskie i organizacje zewnętrzne zatwierdzenie dokumentu przez Komitet Artykułu 21 tłumaczenie dokumentu na oficjalne języki Wspólnoty Europejskiej rozporządzenie Komisji Europejskiej wprowadzające dokument (z datami obowiązywania) publikacja dokumentu w oficjalnym dzienniku Wspólnoty Europejskiej 8

Mandat Komisji Europejskiej dla ERA z 16.12.2005 r. na opracowanie TSI 3 priorytetu CR TSI Infrastruktura CR TSI Tabor (Lokomotywy i jednostki trakcyjne + Wagony pasażerskie) CR TSI Energia CR TSI Aplikacje telematyczne dla wagonów pasażerskich są one aktualnie opracowywane 9

Mandat Komisji Europejskiej dla ERA z 16.12.2005 r. na opracowanie TSI 3 priorytetu (harmonogram) TSI Program pracy Pierwszy raport (podstawowe parametry) Wstępny projekt TSI Ostateczny projekt TSI Energia 16.02.2006 r. 16.12.2006 r. 16.12.2007 r. (IV kw. 2008 r.) 16.06.2008 r. (IV kw. 2009 r.) Infrastruktura 16.02.2006 r. 16.12.2006 r. 16.12.2007 r. (IV kw. 2008 r.) 16.06.2008 r. (IV kw. 2009 r.) Tabor (Lokomotywy i jednostki trakcyjne + wagony pasażerskie) 16.02.2006 r. 16.06.2007 r. 16.12.2007 r. (I kw. 2009 r.) 16.06.2008 r. (IV kw. 2010 r.) Aplikacje telematyczne dla pasażerów 16.02.2006 r. 16.12.2007 r. 16.06.2008 r. (I kw. 2009 r.) 16.12.2008 r. (I kw. 2010 r.) 10

Istniejące CR TSI (1 priorytet) TSI Hałas (OJ L 37 z 08.02.2006 r.; obowiązuje 6 miesięcy od daty notyfikacji tj. od 23.12.2006 r.) wspólna HS+CR TSI Aplikacje telematyczne dla wagonów towarowych (OJ L 13 z 18.01.2006 r.; obowiązuje od następnego dnia po opublikowaniu, tj. od 19.01.2006 r.) TSI Sterowanie (OJ L 284 z dnia 16.10.2006 r.; obowiązuje 6 miesięcy od daty notyfikacji tj. od 28.03.2007 r. oraz Aneks A - OJ L 342 z dnia 07.12.2006 r.) wspólna HS+CR TSI Wagony towarowe (OJ L 344 z dnia 08.12.2006 r.; obowiązuje 6 miesięcy od daty notyfikacji tj. od 31.07.2006 r.) TSI Ruch kolejowy (OJ L 359 z dnia 18.12.2006 r. obowiązuje 6 miesięcy od daty notyfikacji tj. od 14.08.2006 r.) 11

Istniejące HS + CR TSI (2 priorytet) TSI Osoby z ograniczoną zdolnością poruszania się (OJ L 64 z 07.03.2008 r.; obowiązuje 6 miesięcy od daty notyfikacji tj. od 06.07.2008 r.) TSI Bezpieczeństwo w tunelach kolejowych (OJ L 64 z 07.03.2008 r.; obowiązuje 6 miesięcy od daty notyfikacji tj. od 06.07.2008 r.) 12

Istniejące HS TSI z 2002 r. obowiązujące dla projektów, których realizacja była zaawansowana przed wejściem w życie uaktualnionych wersji HS TSI (OJ L 245 z dnia 12.09.2002 r.) HS TSI Sterowanie HS TSI Infrastruktura HS TSI Energia HS TSI Ruch kolejowy HS TSI Tabor HS TSI Utrzymanie 13

Istniejące zaktualizowane HS TSI HS TSI Sterowanie (OJ L 284 z dnia 16.10.2006 r.; obowiązuje 6 miesięcy od daty notyfikacji tj. od 28.03.2007 r. oraz Aneks A - OJ L 342 z dnia 07.12.2006 r.) wspólna HS+CR HS TSI Infrastruktura (OJ L 77 z dnia 19.03.2008 r., obowiązuje od 06.07.2008 r.) HS TSI Energia (OJ L 104 z dnia 14.04.2008 r., obowiązuje od 01.11.2008 r.) HS TSI Ruch kolejowy (OJ L 84 z dnia 26.03.2008 r., obowiązuje od 01.08.2008 r.) HS TSI Tabor (OJ L 84 z dnia 26.03.2008 r., obowiązuje od 01.09.2008 r.) 14

Budowa TSI (rozdziały) 1. Wstęp (zakres techniczny i geograficzny) 2. Definicja podsystemu i jego zakres (interfejsy) 3. Wymagania zasadnicze (bezpieczeństwo, zdrowie, ochrona środowiska, niezawodność, zgodność techniczna, wymagania wspólne dla innych podsystemów) 4. Charakterystyka podsystemu (specyfikacje funkcjonalne i techniczne także interfejsów, zasady eksploatacji i utrzymania i inne) 5. Składniki interoperacyjności 6. Ocena zgodności lub przydatności do użytku składników oraz weryfikacja zgodności podsystemu 7. Wdrożenie (zastosowanie do nowych wyrobów i już istniejących, przypadki szczególne) 8. Załączniki 15

Moduły oceny zgodności dla składników interoperacyjności Moduł A - deklaracja zgodności producenta, że wyroby są zgodne z wymaganiami dyrektywy (nie wymaga angażowania NoBo) Moduł A1 deklaracja zgodności producenta na podstawie certyfikatu zgodności wystawionego przez jednostkę notyfikowaną weryfikującą zgodność produkcji z projektem Moduł B certyfikat zgodności, badanie typu wyrobu przez jednostkę notyfikowaną Moduł C - producent deklaruje, że produkowane wyroby są zgodne z typem określonym w module B (nie wymaga angażowania NoBo) Moduł D - zapewnienie systemu zarządzania jakością produkcji, producent mający wdrożony system zapewnienia jakości ISO 9001 deklaruje na podstawie oceny dokonanej przez jednostkę notyfikowaną, że produkuje wyroby zgodne z typem określonym w module B 16

Moduły oceny zgodności dla składników interoperacyjności Moduł F weryfikacja wyrobu, jednostka notyfikowana sprawdza zgodność wyrobu z typem opisanym w certyfikacie zgodności typu i wystawia certyfikat zgodności, producent wystawia na tej podstawie deklarację zgodności Moduł H1 pełny system zarządzania, producent mający wdrożony pełny system zarządzania (projekt, produkcja, kontrola ostateczna i badania) zgodnie z ISO 9001 lub nie, deklaruje na podstawie oceny dokonanej przez jednostkę notyfikowaną, że produkuje wyroby zgodne z wymaganiami TSI Moduł H2 - pełny system zarządzania z oceną projektu, jednostka notyfikowana bada projekt i system zarządzania stosowany przez producenta; producent na podstawie certyfikatu jednostki notyfikowanej wystawia deklarację zgodności Moduł V walidacja typu poprzez doświadczenia z eksploatacji. 17

A Wewnętrzna kontrola produkcji zgodności Przegląd obowiązujących i pozostających w opracowaniu Technicznych Moduły oceny zgodności dla składników interoperacyjności A1 Wewnętrzna kontrola projektu Weryfikacja produktu Certyfikat zgodności zgodności C Zgodność z typem zgodności B Badanie typu Certyfikat badania typu D System zarządzania jakością produkcji QMS **) zgodności F Weryfikacja produktu Certyfikat zgodności zgodności H 1 H 2 Pełny system zarządzania jakością zgodności Pełny system zarządzania jakością z oceną projektu Certyfikat badania projektu QMS **) QMS **) zgodności przydatności do użycia *) V Walidacja typu poprzez doświadczenie z eksploatacji Certyfikat przydatności do użycia przydatności do użycia *) przydatności do użycia *) przydatności do użycia *) przydatności do użycia *) przydatności do użycia *) przydatności do użycia *) Dokumenty wydawane przez NoBo-dokumenty wydawane przez producenta **) Akceptacja i nadzór nad systemem zarządzania jakością 18

Moduły oceny zgodności dla podsystemów Moduł SB badanie typu na zgodność z wymaganiami TSI i innymi przepisami WE; jednostka notyfikowana wystawia certyfikat weryfikacji zgodności Moduł SD System zarządzania jakością produkcji; ocena przez jednostkę notyfikowaną, która wystawia certyfikat weryfikacji zgodności a producent na tej podstawie deklarację weryfikacji zgodności Moduł SF weryfikacja wyrobu na zgodność z wymaganiami TSI i innymi przepisami WE; jednostka notyfikowana wystawia certyfikat weryfikacji zgodności a producent na tej podstawie deklarację weryfikacji zgodności 19

Moduły oceny zgodności dla podsystemów Moduł SG weryfikacja produkcji; jednostka notyfikowana wystawia certyfikat weryfikacji zgodności, Moduł SH2 pełny system zarządzania jakością produkcji wraz z oceną projektu; ocena przez jednostkę notyfikowaną, która wystawia certyfikat weryfikacji zgodności zgodności a producent na tej podstawie deklarację weryfikacji zgodności 20

SD System zarządzania jakością produkcji QMS *) EC Certyfikat weryfikacji SB Badanie typu SF Weryfikacja wyrobu EC Certyfikat weryfikacji SG Weryfikacja wyrobu (jednost.) EC Certyfikat weryfikacji SH 2 Pełny system zarządzania jakością wraz z oceną projektu QMS *) EC Certyfikat weryfikacji weryfikacji weryfikacji weryfikacji weryfikacji Dokumenty wystawiane przez NoBo Dokumenty wystawiane przez strony *) Akceptacja i nadzór nad systemem zarządzania jakością 21

JEDNOSTKI NOTYFIKOWANE Laboratoria i centra badawcze oraz jednostki certyfikujące i kontrolujące : - o kompetencjach formalnie potwierdzonych posiadanymi certyfikatami (w Polsce wystawionymi przez PCA) - autoryzowane przez odpowiednie władze państw członkowskich UE (w Polsce przez UTK) - zgłoszone Komisji Europejskiej (w Polsce przez właściwego Ministra gospodarki) Wyniki ich prac uznawane powinny być przez wszystkie państwa UE 22

WSPÓŁPRACA JEDNOSTEK NOTYFIKOWANYCH Stowarzyszenie NB RAIL Organizacja jednostek notyfikowanych mająca na celu koordynację ich pracy działająca na podstawie p. 15 Dyrektywy 2004/50/WE zmieniającego artykuł 20 dyrektyw 96/48/WE i 2001/16/WE. 23

Liczba jednostek notyfikowanych na Dyrektywę 48/96/WE - 37 na Dyrektywę 2001/16/WE - 38 24

Informacja o NB Rail i jej dokumentach (Q&C, RFU, FAQ, Who s who) http://circa.europa.eu/public/irc/nbg/nbrail/home Informacja o jednostkach notyfikowanych http://ec.europa.eu/enterprise/newapproach/nando 25

Dziękuję Państwu za uwagę www.cntk.pl tel.(+48 22) 473 1379 fax: (+48 22) 610 7597 26