RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 197092 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 22.11.06 06824279.1 (13) (1) T3 Int.Cl. A61K 3/36 (06.01) A61P 17/14 (06.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: 08.08.12 Europejski Biuletyn Patentowy 12/32 EP 197092 B1 (4) Tytuł wynalazku: Sposób namnażania włosów in vivo () Pierwszeństwo: 22.11.0 NL 484 (43) Zgłoszenie ogłoszono:.08.08 w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 08/34 (4) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: 28.02.13 Wiadomości Urzędu Patentowego 13/02 (73) Uprawniony z patentu: Hair Science Institute, Amsterdam, NL (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP 197092 T3 CONRADUS GHOSAL GHO, Bunde, NL (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Agnieszka Marszałek SULIMA-GRABOWSKA-SIERZPUTOWSKA BIURO PATENTÓW I ZNAKÓW TOWAROWYCH SP.J. Skr. poczt. 6 00-96 Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).
SGS-2892/VAL EP 1 97 092 B1 Opis 1 2 [0001] Wynalazek ten dotyczy sposobu odtwarzania włosów. [0002] Podstawowe struktury wzrostowe włosów stanowią tak zwane mieszki włosowe, które są obecne w skórze. Te mieszki włosowe wytwarzają komórki mieszków włosowych lub keratynocyty. Podczas przesuwania się tych komórek w stronę powierzchni skóry ich cytoplazma jest przekształcana na drodze dużej liczby złożonych procesów w twardy i elastyczny materiał, który jest znany jako włos. Cykl wzrostu włosa można podzielić na trzy fazy: fazę anagenową ( fazę wzrostu ), fazę katagenową ( fazę przejściową ) i fazę telogenową ( fazę śmierci ). Mieszek włosowy jest wyjątkowy pod względem cyklicznej natury tworzenia i wzrostu włosa. Stanowi on jedyną część ciała, która ma centrum wzrostu, z którego mogą wyrastać nowe włosy po wypadnięciu starego włosa. [0003] Łysienie jest zazwyczaj postrzegane przez ludzi jako niepożądane z kosmetycznego i estetycznego punktu widzenia. Łysienie występuje często, jednakże znanym zjawiskiem jest to, że zwłaszcza u mężczyzn łysienie postępuje w miarę ich starzenia się. Występuje ono również u kobiet, jednakże i zwłaszcza wówczas jest ono wysoce niepożądane z kosmetycznego i estetycznego punktu widzenia. [0004] Znaną techniką zwalczania łysienia jest przeszczep włosów. Podczas tej procedury włosy włącznie ze skórą usuwa się z pokrytego włosami obszaru dawczego, który często znajduje się z tyłu głowy, oraz tnie się je na małe kawałki, które zwykle zawierają jedynie jeden do trzech włosów. Kawałki te następnie wszczepia się w obszar bez włosów (obszar biorczy). Istotną wadę tej techniki stanowi to, że osiąga się to kosztem obszaru dawczego. Ostatecznie, włosy usuwa się z tego obszaru i włosy te nie odrastają. Dlatego ta technika przeszczepu oferuje ograniczone możliwości. [000] Wiadomo, że komórki mieszków włosowych można hodować z wyrwanych ludzkich włosów. Wiadomo również, że trudno jest wytworzyć zróżnicowany naskórek lub całkowicie wykształcony naskórek za pomocą takich hodowanych komórek, zarówno in vitro, jak i in vivo. Hodowane komórki mieszków włosowych myszy mogą pobudzać wzrost włosów, gdy wszczepia się je badanym zwierzętom. [0006] Sposób odtwarzania włosów u ludzi został opisany w europejskim zgłoszeniu patentowym 0236014, w którym komórki naskórka mieszków włosowych pożądanego typu włosów pobiera się z włosów z głowy pacjenta. Komórki naskórka mieszków włosowych następnie hoduje się w pożywce hodowlanej, która korzystnie zawiera czynniki wzrostu.
2 1 2 3 Wykonuje się następnie nacięcie naskórka na skórze głowy pacjenta i hodowane komórki naskórka mieszków włosowych wprowadza się poprzez to nacięcie do skóry właściwej sąsiadującej z naskórkiem. Wadę tego sposobu stanowi to, że jest on inwazyjny, oraz to, że komórki nie zostają umieszczone w ukierunkowany sposób, tak, że wymaganych jest wiele komórek i prawdopodobieństwo odtwarzania włosów jest mniejsze. [0007] Kolejny sposób odtwarzania włosów został opisany w europejskim zgłoszeniu patentowym 0971679. Tutaj, włosy usuwa się z obszaru dawczego w taki sposób, że nowe włosy powstają z powrotem w ich miejsce, podczas gdy nowe komórki mieszków włosowych hoduje się z usuniętych włosów, z których to komórek mogą ponownie tworzyć się nowe włosy. Zatem można uzyskać ponowny wzrost włosów bez osiągnięcia tego kosztem obszaru dawczego. W tym celu komórki mieszków włosowych usunięte w fazie anagenowej hoduje się od 1 godziny do 40 dni w wolnej od surowicy pożywce hodowlanej dla keratynocytów. Wadę tego sposobu stanowi długi czas, który jest wymagany do hodowania komórek mieszków włosowych. [0008] Celem tego wynalazku jest wyeliminowanie jednego lub większej liczby spośród powyżej wymienionych problemów, a zatem dostarczenie sposobu do odtwarzania ludzkich włosów, w którym nie jest wymagany długi czas hodowli. Macierz międzykomórkowa jest wytwarzana przez (wspomagające) komórki wokół mieszka włosowego. Z naszych własnych badań wynika, że ta macierz międzykomórkowa jest niezbędna dla wzrostu włosa. Zgodnie z tym wynalazkiem, włosów nie hoduje się w pożywce hodowlanej dla keratynocytów, ale po prostu zanurza się je na krótki czas w pożywce, która zawiera macierz międzykomórkową lub jej zamienniki. Włosy następnie umieszcza się z powrotem. Dzięki tej technice kilka włosów może rosnąć w wyniku umieszczenia z powrotem jednego włosa. Sposób według wynalazku jest ponadto przyjazny dla pacjenta ponieważ można używać jedynie wyrwane włosy i nie jest on inwazyjnym sposobem czyli nie jest konieczna narkoza, pacjent nie musi wracać na powtórny zabieg po hodowli w celu wszczepienia włosów po hodowli. Kolejną zaletę stanowi to, że obszar dawczy pozostaje nienaruszony. [0009] Zatem wynalazek ten dotyczy sposobu odtwarzania włosów odpowiednich do wprowadzania w skórę głowy, który to sposób obejmuje następujące etapy: (a) usuwania włosa w fazie anagenowej z jednego lub większej liczby obszarów dawczych w taki sposób, że komórki macierzyste włosa, które są odpowiedzialne za wzrost włosa, są nadal przyłączone do usuniętego włosa oraz (b) doprowadzania komórek macierzystych włosa z usuniętego włosa do kontaktu z pożywką, która zawiera składniki macierzy międzykomórkowej, przez czas krótszy niż jedna godzina.
3 1 2 3 [00] Zgodnie z tym wynalazkiem, nie jest zatem konieczne by hodować komórki mieszka włosowego, wystarczy po prostu zanurzyć włosa w pożywce, która zawiera składniki macierzy międzykomórkowej lub ich zamienniki. Włos następnie umieszcza się z powrotem w skórze głowy, po czym z tego jednego włosa wyrasta kilka włosów. [0011] W etapie a) sposobu według tego wynalazku, włos w fazie anagenowej jest usuwany z jednego lub większej liczby obszarów dawczych w taki sposób, że komórki macierzyste włosa, które są odpowiedzialne za wzrost włosa, są nadal przyłączone do usuniętego włosa. [0012] Jak już stwierdzono powyżej, wzrost włosa obejmuje trzy fazy: fazę anagenową, katagenową i telogenową. Jedynie włosy, które są w fazie anagenowej, są odpowiednie w przypadku sposobu według wynalazku. W porównaniu z włosami w fazie katagenowej i telogenowej takie włosy w fazie anagenowej charakteryzują się, tym, że mają one cebulkę, często zabarwioną, o kształcie, który jest charakterystyczny dla włosów w fazie anagenowej, na spodzie włosa. Jest to ogólnie znane i włos w fazie anagenowej jest zatem natychmiast rozpoznawalny przez doświadczone oko w oparciu o kształt cebulki. W przypadku wątpliwości ostateczną odpowiedź można uzyskać z zastosowaniem mikroskopu. Usuwanie włosa w fazie anagenowej można przeprowadzić różnymi sposobami, przy założeniu, że cebulka, która jest charakterystyczna dla włosa w fazie anagenowej, jest nadal przyłączona do usuniętego włosa. [0013] Ponieważ różnica pomiędzy włosami w różnych fazach wzrostu jest bardzo wyraźnie widoczna po usunięciu włosów, przykładowo włosy są usuwane z obszaru dawczego poprzez wyrywanie włosów z obszaru dawczego i wyrwane włosy w fazie anagenowej są wybierane. [0014] Przykładowo do wyrywania włosów z obszaru dawczego bardzo odpowiednie są pincety. Jednakże włosy można także wyrywać ze skóry głowy ręcznie. [001] W etapie b) sposobu według wynalazku usunięty włos doprowadza się do kontaktu z pożywką, która zawiera składniki macierzy międzykomórkowej lub ich zamienniki. [0016] W tym celu wyrwany włos można przykładowo zanurzać na krótki czas, np. 2 sekundy, w pożywce, która zawiera składniki macierzy międzykomórkowej lub ich zamienniki. Oczywiście możliwy jest również dłuższy czas kontaktu usuniętego włosa i pożywki, która zawiera składniki macierzy międzykomórkowej lub ich zamienniki, ale nie jest on konieczny. Zatem nie jest wymagany etap hodowania, który został opisany w europejskim zgłoszeniu patentowym 0971679. [0017] Określenie składniki macierzy międzykomórkowej jest określeniem znanym wszystkim w dziedzinie. Ich zamienniki są również znane w dziedzinie. Przykładami
4 1 składników macierzy międzykomórkowej są kolagen, laminina, itp. Składniki te są już dostępne dla hodowli komórkowej. Przykłady ich stanowią Kolagen typu I do IV włącznie, z firmy Sigma/Aldrich lub Alminina, z firmy Merck. [0018] Nie jest konieczne aby cały włos był zanurzony w pożywce, która zawiera składniki macierzy międzykomórkowej lub ich zamienniki. W celu odtworzenia włosa sposobem według tego wynalazku wystarczające jest zanurzenie części włosa, do której przyłączone są komórki macierzyste. [0019] Włos z etapu b) jest odpowiedni dla wszczepienia w skórę głowy. Ten włos, lub co najmniej część włosa, do której są przyłączone komórki macierzyste, jest w kontakcie z pożywką, która zawiera składniki macierzy międzykomórkowej lub ich zamienniki, i prawdopodobnie w wyniku tego komórki macierzyste włosa, które znajdują się w tej części, są aktywowane, tak, że z nich mogą również rozwinąć się włosy. W wyniku tego wszczepienie pojedynczego włosa z etapu b) prowadzi do wzrostu jednego lub kilku włosów. [00] Pożywka, która zawiera składniki macierzy międzykomórkowej lub ich zamienniki, korzystnie ma lepką konsystencję (np. hydrożel). Stosowane tutaj określenie pożywka odnosi się do substancji, która zawiera ważne składniki odżywcze, takie jak czynniki wzrostu i pierwiastki śladowe. [0021] Jak już to omówiono powyżej, korzystne jest usuwanie włosa w fazie anagenowej przez wyrywanie włosa z jednego lub większej liczby obszarów dawczych, a następnie wybieranie odpowiednich włosów w fazie anagenowej. [0022] Ponadto wynalazek dotyczy zastosowania składników macierzy międzykomórkowej lub ich zamienników do odtwarzania włosów. Takie zastosowanie składników macierzy międzykomórkowej nie zostało wcześniej opisane. 2 Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób odtwarzania włosów odpowiednich do wprowadzania w skórę głowy, który to sposób obejmuje następujące etapy: (a) dostarczania włosa w fazie anagenowej, który jest usuwany z jednego lub większej liczby obszarów dawczych w taki sposób, że komórki macierzyste włosa, które są odpowiedzialne za wzrost włosa, są nadal przyłączone do usuniętego włosa oraz (b) doprowadzania komórek macierzystych włosa z usuniętego włosa do kontaktu z pożywką, która zawiera związki macierzy międzykomórkowej, przez
czas krótszy niż jedna godzina. 2. Sposób według zastrzeżenia 1, w którym włos w fazie anagenowej jest usuwany przez wyrywanie włosa z jednego lub większej liczby obszarów dawczych, a następnie odpowiednie włosy w fazie anagenowej są wybierane. 3. Zastosowanie składników macierzy międzykomórkowej w sposobie odtwarzania włosów odpowiednich do wprowadzania w skórę głowy, który to sposób obejmuje następujące etapy: (a) dostarczania włosa w fazie anagenowej, który jest usuwany z jednego lub większej liczby obszarów dawczych w taki sposób, że komórki macierzyste włosa, które są odpowiedzialne za wzrost włosa, są nadal przyłączone do usuniętego włosa oraz (b) doprowadzania komórek macierzystych włosa z usuniętego włosa do kontaktu z pożywką, która zawiera związki macierzy międzykomórkowej, przez czas krótszy niż jedna godzina. Uprawniony: Pełnomocnik: Hair Science Institute mgr inż. Agnieszka Marszałek Rzecznik patentowy
6 DOKUMENTY PRZEDSTAWIONE W OPISIE Ta lista dokumentów przedstawionych przez Zgłaszającego została przyjęta jedynie dla informacji czytającego i nie jest częścią składową europejskiego opisu patentowego. Została ona utworzona z dużą starannością; Europejski Urząd Patentowy nie ponosi jednak żadnej odpowiedzialności za ewentualne błędy i braki. Dokumenty patentowe przedstawione w opisie EP 0236014 A [0006] EP 0971679 A [0007] [0016]