Zaangażowanie społeczne instytucji finansowych w Polsce Warszawa, 19 kwietnia 2011 r. 1 Kontekst badania W dotychczasowych czterech edycjach konkursu Liderzy Filantropii najwięcej uczestników reprezentowało sektor finansowy. W edycji ROF 2011: na 69 firm biorących udział - 13 z sektora finansowego. Na 15 firm w RI, aż 4 z branży finansowej (BRE Bank, Bank Handlowy, ING Bank Śląski, Bank Millennium) 2 1
KOALICJA NA RZECZ ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU raport dotyczący branży finansowej Priorytety dotyczące zaangażowania społecznego instytucji finansowych w Polsce wg interesariuszy i menedżerów firm (metoda indywidualnych wywiadów pogłębionych): 1. Inwestowanie w rozwój młodych ludzi, w szczególności w małych miejscowościach. 2. Działania zmierzające do ograniczania szarej sfery. 3. Zwiększenie zaangażowania w edukację ekonomiczną społeczeństwa. 4. Finansowanie działań na rzecz społeczeństwa. 5. Realizacja takich strategii finansowych, które zapewnią klientom bezpieczeństwo finansowe i zyski od zgromadzonych środków. 6. Współpraca ze społecznościami lokalnymi, wsparcie inwestycji lokalnych. 3 Cele badania Zebranie kompleksowych informacji nt. zaangażowania społecznego największych firm z branży finansowej i ubezpieczeniowej sektorów postrzeganych jako liderów filantropii korporacyjnej w Polsce Pozyskanie danych nt. celów, form, odbiorców, skali, jawności procedur i standardów zarządzania programami w obszarze zaangażowania społecznego firm Zebranie dobrych praktyk w zakresie zaangażowania społecznego instytucji finansowych Identyfikacja barier i wyzwań Porównanie danych dotyczących zaangażowania społecznego z danymi dotyczącymi działań sponsoringowych 4 2
Metodologia Badanie ankietowe - kwestionariusz składał się z 4 części: charakterystyka zaangażowania społecznego, opis dobrej praktyki, pytania dot. sponsoringu, metryczka firmy Kwestionariusz zawierał 32 pytania i formularz opisu dobrej praktyki Wysłany pocztą elektroniczną do największych firm z branży finansowej w Polsce; uzyskano odpowiedzi z 22 firm Badanie zostało przeprowadzone w dniach 25 marca 14 kwietnia 2011 r. 5 Motywacje prowadzenia przez firmę działalności społecznej Największą wagę zyskały: budowanie wizerunku marki powinność moralna /przekonanie, że należy pomagać odpowiedź na oczekiwania społeczne budowanie zaufania klientów Najmniejszą wagę zyskały: działania konkurencji podążanie za trendami biznesowymi przeciwdziałanie ryzykom biznesowym 6 3
Posiadanie strategii zaangażowania społecznego N=22 18% 41% 18% 23% Firma prowadzi działalność filantropijną i posiada strategię odpowiedzialnego biznesu (CSR) wyznaczającą m.in. cele zaangażowania społecznego Firma prowadzi działalność filantropijną i nie posiada strategii zaangażowania społecznego Firma prowadzi działalność filantropijną i posiada strategię zaangażowania społecznego Firma prowadzi działalność filantropijną oraz angażuje się w działania na rzecz pracowników, klientów, inwestorów lecz nie posiada strategii odpowiedzialnego biznesu (CSR) 7 Obszary zaangażowania społecznego Pomoc społeczna Edukacja Kultura i sztuka Sport i rekreacja Rozwój lokalny Ochrona zdrowia Ekologia i ochrona środowiska Nauka Ochrona dziedzictwa historycznego Pomoc humanitarna Inne (sport niepełnosprawnych) 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 8 4
Odbiorcy programów zaangażowania społecznego Dzieci i młodzież pełnosprawni Ofiary kataklizmów i klęsk Chorzy Ludność wiejska i z małych miast Osoby starsze Ubodzy, bezdomni Sportowcy Kobiety Zwięrzęta Samotne matki Inne (artyści, studenci) Bezrobotni 0 5 10 15 20 25 9 W jaki sposób firma zdecydowała o wyborze kierunku programów zaangażowania społecznego? Największą wagę zyskały: Dialog z interesariuszami Preferencje przedstawicieli zarządu firmy Badanie opinii pracowników Najmniejszą wagę zyskały: Konsultacje z ekspertami/doradcami/firmami zewnętrznymi Własne badań w zakresie potrzeb lokalnej społeczności Analiza danych statystycznych i opracowań dot. problemów społecznych 10 5
Rodzaje wspieranych podmiotów Organizacje pozarządowe Instytucje publiczne (np. muzea, biblioteki) Osoby indywidualne Grupy nieformalne Inne (instytucje kościelne) 0 5 10 15 20 25 11 Formy wspierania beneficjentów Darowizny finansowe Wolontariat pracowniczy Darowizny rzeczowe Marketing zaangażowany społecznie Programy zatrudnienia grup zagrozonych wykluczeniem społecznym Specjalne produkty finansowe dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Specjalne produkty dla przedsiębiorstw społecznych 0 5 10 15 20 25 12 6
Sposoby realizacji działań społecznych Programy społeczne realizowane przez fundację korporacyjną Strategiczne partnerstwa z organizacjami pozarządowymi Programy społeczne realizowane przez firmę Programy grantowe Programy stypendialne Pomoc osobom indywidualnym Inne (wolontariat pracowniczy, konkursy) 0 2 4 6 8 10 12 14 16 13 Skala finansowa Bardzo zróżnicowane kwoty środków na cele społeczne 7 firm z 22 nie ujawniło wysokości ponoszonych nakładów Wśród pozostałych: połowa przeznacza w skali roku do 500 000 zł, 7-8 firm ponad 1 000 000 zł, w tym 2 ponad 5 000 000 zł Łączne zaangażowanie finansowe 15 firm: 2008 r.: 31 mln 2009 r.: 21 mln (efekt kryzysu?) 2010 r.: 27 mln 14 7
Kryteria, według których podejmowane są decyzje o zaangażowaniu społecznym firmy Zbieżność z celami zaangażowania społecznego firmy Spodziewane rezultaty projektu Skala problemu społecznego Reputacja partnera lub beneficjenta Zbieżność z grupami docelowymi firmy Powiązanie projektu z potrzebami pracowników firmy Innowacyjność Lokalizacja 0 5 10 15 20 25 15 Czy firma upublicznia informacje na temat możliwości ubiegania się o wsparcie? Czy firma upublicznia informacje na temat zasad i kryteriów udzielania wsparcia? 0 5 10 15 20 9 10 11 12 13 16 8
Czy firma angażuje pracowników w programy zaangażowania społecznego? Czy firma angażuje swoich klientów w programy zaangażowania społecznego? 0 5 10 15 20 0 5 10 15 17 Czy firma powołała fundację korporacyjną? 0 5 10 15 20 Kto w firmie odpowiada za zarządzanie programem zaangażowania społecznego? Dyrektor fundacji korporacyjnej Członek zarządu Kierownik ds. CSR Inna osoba Pracownik działu PR Specjalista ds.. CSR Pracownik działu marketingu Dyrektor Departamentu Komunikacji Korporacyjnej Dyrektor Departamentu Społecznej Odpowiedzialności Biznesu Doradca ds. Relacji Zewnętrznych Dyrektor ds. Komunikacji Korporacyjnej 0 2 4 6 8 10 12 18 9
Czy firma mierzy efektywność programów zaangażowania społecznego? Jakie mierniki firma stosuje do mierzenia efektywności działań społecznych? Łączna kwota przyznanych darowizn/grantów Liczba darowizn/grantów Liczba beneficjentów 0 5 10 15 20 Liczba godzin pracy wolontariuszy Wskaźniki jakościowe dotyczące wizerunku firmy, mierzone niezależnymi badaniami/lub Liczba artykułów prasowych Wskaźniki jakościowe dotyczące rozwiązania problemu społecznego Wskaźniki ilościowe dotyczące rozwiązania problemu społecznego Inne 0 5 10 15 20 19 Czy firma publikuje raport zaangażowania społecznego prezentujący rezultaty swoich programów?, jako sprawozdanie fundacji korporacyjnej, ale zamieszcza informację o zaangażowaniu społecznym w raporcie rocznym, w ramach raportu CSR, ale planuje przygotowanie raportu, poprzez odrębny raport zaangażowania społecznego 0 2 4 6 8 10 12 20 10
Jakie bariery utrudniają rozwój programów zaangażowania społecznego? wielkie zaangażowanie pracowników. Ograniczone zasoby finansowe. wystarczające wiedza i przekonanie kadry zarządzającej co do zasadności działań społecznych firmy. Brak spisanej i określonej strategii. Skomplikowane regulacje wewnętrzne i procedury dotyczące bezpieczeństwa. Brak (niewystarczająca znajomość?) profesjonalnych organizacji pozarządowych. 21 Czy firma prowadzi działalność sponsoringową? W jakich dziedzinach firma prowadzi działalność sponsoringową? Kultura 0 5 10 15 20 Powiązaną ze strategią CCI/ CSR? Sztuka Edukacja Inicjatywy lokalne Sport Społeczeństwo obywatelskie Ekologia 0 5 10 15 Inne (konferencje biznesowe, wiedza, nauka) 0 2 4 6 8 10 12 14 16 22 11
Wnioski 13 z 22 firm posiada strategię wyznaczającą cele zaangażowania społecznego (aż czy tylko?). Aż 15 firm powołało fundacje korporacyjne specyfika branżowa. Organizacje pozarządowe najczęstszymi beneficjentami prawdopodobnie dzięki dużej liczbie fundacji korporacyjnych, które stanowią naturalny pomost pomiędzy biznesem a NGOs. Koncentracja na podobnych obszarach i odbiorcach: pomoc społeczna, edukacja, kultura, sztuka oraz dzieci i młodzież, niepełnosprawni i chorzy raczej nie specyfika branżowa, ale ogólne tendencje zaangażowania społecznego firm w Polsce ( bezpieczne dla wizerunku tematy). Stosunkowo mała przejrzystość działań (nieujawnianie danych finansowych, blisko połowa nie publikuje informacji nt. zasad udzielania wsparcia). Mało zaawansowane mierzenie rezultatów (ograniczone do liczby beneficjentów i poniesionych nakładów finansowych). Bardzo duża popularność wolontariatu pracowniczego programy na dużą skalę, ale też trudności z angażowaniem pracowników. NARZĘDZIA BUDUJĄ PROFIL LIDERA (fundacje, wolontariat pracowniczy). 23 Uczestnicy badania 24 12
Dziękuję za uwagę. Magdalena Pękacka www.forumdarczyncow.pl magdap@forumdarczyncow.pl 13