Karta przedmiotu Wydział: Wydział Finansów Kierunek: Gospodarka przestrzenna I. Informacje podstawowe Nazwa przedmiotu Historia urbanistyki Nazwa przedmiotu w j. ang. Język prowadzenia przedmiotu Kod/Specjalność Profil przedmiotu Kategoria przedmiotu Typ studiów polski WF-ST1-GI--12/13Z-HIST Ogólnoakademicki kierunkowe lub ogólne 1. (studia inżynierskie) Liczba semestrów/semestr 1/3 Liczba godzin stacjonarne: Wykłady: 15 Ćwiczenia: 15 niestacjonarne: Wykłady: 9 Ćwiczenia: 9 Liczba punktów ECTS stacjonarne: 4 niestacjonarne: 4 Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 1 z 9
II. Wymagania wstępne Lp. 1 Podstawowe informacje dotyczące historii społeczno-gospodarczej powszechnej i Polski III. Cele przedmiotu Kod C1 Przekazanie studentom wiedzy z zakresu historii urbanistyki światowej i polskiej od czasów najdawniejszych do XX w. (według treści kształcenia) C2 C3 Zwrócenie uwagi studentów na kwestie dziedzictwa kulturowego (w tym urbanistycznego), jako istotnego elementu uwarunkowań planowania i zagospodarowania przestrzeni Wytworzenie wśród studentów świadomości skomplikowania struktury miasta oraz procesu jego rozwoju w odniesieniu do poszczególnych epok historycznych IV. Realizowane efekty kształcenia Kod Kat. KEK E1 W Ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla gospodarki przestrzennej oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami naukowymi. Ma podstawową wiedzę z zakresu teorii urbanistyki, teorii planowania, urządzania i zagospodarowania terenów. E2 U Wykorzystuje zdobytą wiedzę do rozstrzygania dylematów pojawiających się w pracy zawodowej. WF-ST1-GI-W01-12/13Z WF-ST1-GI-W04-12/13Z WF-ST1-GI-U19-12/13Z E3 K Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role. WF-ST1-GI-K03-12/13Z V. Treści Kształcenia Wykłady Kod D (15) Z (9) W1 W2 W3 Podstawowe definicje i pojęcia dotyczące urbanistyki; formowanie się i rozwój miast starożytności: kultury kreteńska i mykeńska; starożytna Grecja okresu klasycznego i helleńskiego; starożytny Rzym i Bizancjum. Europa I tysiąclecia n.e.: wykorzystywanie form urbanistyki starożytnej w rozwoju osadnictwa średniowiecznej Europy; rola ruchu monastycznego w rozwoju architektury i urbanistyki; architektura karolińska i ottońska; miasta okresu romańskiego romański; ekspansja osadnictwa miejskiego w epoce gotyku. Renesans: narodziny sztuki i architektury renesansu we Włoszech; miasta idealne w teorii i praktyce we Włoszech i w Europie; rezydencje doby manieryzmu. Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 2 z 9
W4 W5 W6 W7 Barok: monumentalne założenia rezydencjonalne i zespoły sakralne w wybranych krajach europejskich; wpływ idei sztuki baroku na rozwój miast europejskich. Klasycyzm: nurty i odmiany w architekturze i urbanistyce klasycyzmu w Europie; palladianizm i jego wpływ na rozwój architektury rezydencjonalnej w Europie; pierwsze ośrodki czasów rewolucji przemysłowej; romantyzm i sztuka ogrodowa oraz jej wpływ na kształt miast europejskich w XIX w. Historyzm: przesłanki do powstania głównego nurtu architektury europejskiej XIX w.; nurt inżynieryjny w architekturze i jego wpływ na przekształcanie miast Europy; metamorfozy kluczowych ośrodków europejskich czasów rewolucji przemysłowej (Paryż, Wiedeń, Barcelona); narodziny secesji oraz idei miasta ogrodu jako reakcja na transformacje miast w XIX w. Architektura nowoczesna i jej propagatorzy: od Petera Behrensa do Le Corbusiera; nowe trendy w urbanistyce i nowa skala miasta XX w.; urbanistyka i architektura państw totalitarnych; odbudowa miast europejskich ze zniszczeń II wojny światowej; kryzys paliwowy lat 70. i załamanie się dotychczasowych modeli rozwoju miast oraz narodziny postmodernizmu W8 Najważniejsze tendencje architektury i urbanistyki przełomu XX i XIX w. 1 2 Ćwiczenia Kod D (15) Z (9) C1 Osadnictwo na Ziemiach Polskich od czasów najdawniejszych do końca okresu przedlokacyjnego C2 C3 C4 C5 C6 Średniowieczne lokacje miast w Polsce (opis procesu lokacji miasta, charakterystyka procesu lokacji i jego natężenia według dzielnic, charakterystyczne elementy przestrzeni miasta lokacyjnego). Funkcje miasta średniowiecznego. Miasta polskie w renesansie (tendencje rozwojowe, główne zasady projektowania, nowożytne fortyfikacje, miasta żydowskie, miasta sukienników). Miasto idealne realizacje w Polsce przykład Zamościa. Polityka szlachty względem miast i mieszczaństwa. Wybrane przykłady działalności inwestycyjnej polskiej szlachty i magnaterii w XVII i XVIII w. (założenia rezydencjonalne, założenia kalwaryjne, założenia typu między dziedzińcem a ogrodem Oś Saska). Miasto sprzężone z rezydencją przykład Rydzyny. Polskie miasta i rozwój przestrzenny Warszawy w czasach Stanisława Augusta Poniatowskiego (Oś Stanisławowska, Łazienki Królewskie). Miasta polskie w XIX w. (w tym: wpływ rozwoju kolei na przestrzeń miejską, akcje porządkowania miast, rozwój nowoczesnej inżynierii miejskiej). Problemy rozwoju przestrzennego Krakowa jako miasta-twierdzy; polskie miasta przemysłowe przykład Łodzi). Samorząd miejski jako koordynator rozwoju przestrzennego miasta przykład Krakowa okresu autonomii galicyjskiej. Polska myśl urbanistyczna przykład koncepcji Warszawy funkcjonalnej?/ Wpływ idei miasta-ogrodu na polskie założenia urbanistyczne w początkach XX w. Gdynia projekt i realizacja nowego miasta. Rozwój spółdzielczości mieszkaniowej wybrane przykłady realizacji inwestycji na terenie Warszawy. 2 2 C7 Odbudowa zniszczeń po II wojnie światowej przykład Warszawy Urbanistyka okresu socrealizmu przykład Nowej Huty. Modernizm i postmodernizm w polskich miastach wybrane przykłady realizacji. 3 2 VI. Metody prowadzenia zajęć Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 3 z 9
Kod N1 N3 N5 N7 N12 Wykład audytoryjny Prezentacja Praca w grupach Analiza przypadku Praca z podręcznikiem VII. Sposoby oceny Ocena formująca Kod F5 F9 Projekt zespołowy Ćwiczenie praktyczne Ocena podsumowujące Kod P2 P4 Egzamin pisemny Średnia ważona ocen cząstkowych VIII. Kryteria oceny Efekt kształcenia E1 waga: 43% Nie osiągnął założonego efektu (ocena 2.0) Osiągnął w stopniu dostatecznym (ocena 3.0) Osiągnął w stopniu dobrym (ocena 4.0) Osiągnął w stopniu bardzo dobrym (ocena 5.0) Nie potrafi rozpoznać typu założeń urbanistycznych na schematycznych rysunkach; nie potrafi scharakteryzować typów założeń urbanistycznych. Nie potrafi wskazać kontekstu historycznego powstania i rozwoju określonych rodzajów/typów założeń urbanistycznych. Na podstawie schematycznych rysunków rozpoznaje typ założenia urbanistycznego, okres jego powstania. Na podstawie schematycznych rysunków rozpoznaje typ założenia urbanistycznego, okres jego powstania; potrafi wskazać przykłady realizacji założeń urbanistycznych poszczególnych typów. Ogólnie charakteryzuje historyczne uwarunkowania powstania i rozwoju określonego rodzaju założeń urbanistycznych. Na podstawie schematycznych rysunków rozpoznaje typ założenia urbanistycznego, okres jego powstania; potrafi wskazać przykłady realizacji założeń urbanistycznych poszczególnych rodzajów/typów oraz wskazać ich elementy. Charakteryzuje historyczne uwarunkowania powstania i rozwoju określonego rodzaju założeń urbanistycznych. Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 4 z 9
Osiągnął w stopniu celującym (ocena 5.5) Na podstawie schematycznych rysunków rozpoznaje typ założenia urbanistycznego, okres jego powstania; potrafi wskazać przykłady realizacji założeń urbanistycznych poszczególnych rodzajów/typów oraz wskazać ich elementy (w zakresie przykładów wykraczających poza omawiane na zajęciach). Szczegółowo charakteryzuje historyczne uwarunkowania powstania i rozwoju określonego rodzaju założeń urbanistycznych (ze wskazaniem ich lokalnej specyfiki). Efekt kształcenia E2 waga: 29% Nie osiągnął założonego efektu (ocena 2.0) Osiągnął w stopniu dostatecznym (ocena 3.0) Osiągnął w stopniu dobrym (ocena 4.0) Osiągnął w stopniu bardzo dobrym (ocena 5.0) Osiągnął w stopniu celującym (ocena 5.5) Nie posiada umiejętności wymaganych na ocenę dostateczną. Potrafi posługiwać się podstawową terminologią dotyczącą gospodarki przestrzennej; zna podstawowe metody badawcze i źródła wiedzy. Potrafi zastosować wiedzę historyczną do współczesnego projektowania. Potrafi analizować istniejące uwarunkowania historyczne i przestrzenne dotyczące gospodarki przestrzennej oraz implementować je do praktycznych rozwiązań. Posiada ponadstandardowe umiejętności dotyczące projektowania w kontekście historycznym. Efekt kształcenia E3 waga: 29% Nie osiągnął założonego efektu (ocena 2.0) Osiągnął w stopniu dostatecznym (ocena 3.0) Osiągnął w stopniu dobrym (ocena 4.0) Osiągnął w stopniu bardzo dobrym (ocena 5.0) Nie potrafi rozstrzygnąć, jakie elementy decydują o wartości założenia urbanistycznego w konsekwencji nie potrafi ocenić, które elementy powinny zostać ochronione, zachowane. Potrafi rozstrzygnąć, jakie elementy decydują o wartości założenia urbanistycznego w konsekwencji potrafi ocenić, które elementy powinny zostać ochronione, zachowane. Potrafi rozstrzygnąć, jakie elementy decydują o wartości założenia urbanistycznego w konsekwencji potrafi ocenić, które elementy powinny zostać ochronione, zachowane. Potrafi podać ogólne propozycje dotyczące rozwiązań konfliktów w przestrzeni zawierającej wartościowe założenia urbanistyczne. Potrafi rozstrzygnąć, jakie elementy decydują o wartości założenia urbanistycznego w konsekwencji potrafi ocenić, które elementy powinny zostać ochronione, zachowane. Potrafi podać ogólne propozycje dotyczące rozwiązań konfliktów w przestrzeni zawierającej wartościowe założenia urbanistyczne. Potrafi przeprowadzić analizę przyczynowo-skutkową podjętych decyzji w procesie planowania i zagospodarowania przestrzeni (analiza konsekwencji wyboru opcji lub zaniechania opcji). Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 5 z 9
Osiągnął w stopniu celującym (ocena 5.5) Potrafi rozstrzygnąć, jakie elementy decydują o wartości założenia urbanistycznego w konsekwencji potrafi ocenić, które elementy powinny zostać ochronione, zachowane. Potrafi podać ogólne propozycje dotyczące rozwiązań konfliktów w przestrzeni zawierającej wartościowe założenia urbanistyczne. Potrafi przeprowadzić analizę przyczynowo-skutkową podjętych decyzji w procesie planowania i zagospodarowania przestrzeni (analiza konsekwencji wyboru opcji lub zaniechania opcji). Potrafi wskazać oryginalne rozwiązanie konkretnego analizowanego problemu przestrzennego w wymiarze wykraczającym poza wiedzę przekazaną na zajęciach. Uzyskanie przez Studenta pozytywnej oceny końcowej z przedmiotu możliwe jest w przypadku zrealizowania wszystkich efektów kształcenia w stopniu co najmniej dostatecznym. Ocena końcowa z przedmiotu wyliczana jest według następującej formuły: 43% * ocena z realizacji efektu E1 + 29% * ocena z realizacji efektu E2 + 29% * ocena z realizacji efektu E3 Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 6 z 9
IX. Obciążenie pracą studenta Rodzaj aktywności stacjonarne Liczba godzin niestacjonarne Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim wynikające z planu studiów 30 18 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim w ramach konsultacji (np. prezentacji, projektów) 3 3 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim w ramach zaliczeń i egzaminów 2 2 Przygotowanie do zajęć (studiowanie literatury, odrabianie prac domowych itp.) 10 10 Zbieranie informacji, opracowanie wyników 15 17 Przygotowanie raportu, projektu, referatu, prezentacji, dyskusji 15 20 Przygotowanie do kolokwium, zaliczenia, egzaminu 25 30 Suma godzin 100 100 Liczba punktów ECTS 4 4 Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 7 z 9
X. Macierz realizacji przedmiotu Efekt kształcenia Odniesienie do efektów kierunkowych Cele przedmiotu Treści kształcenia Narzędzia dydaktyczne Sposoby oceny E1 WF-ST1-GI-W01-12/13Z WF-ST1-GI-W04-12/13Z C1 C2 C3 W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8 N1 N3 N5 N7 N12 F5 P2 F9 P4 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 E2 WF-ST1-GI-U19-12/13Z C2 C3 C1 W4 W2 W8 W7 W6 W3 W1 C1 N1 N3 N5 N7 N12 F5 P2 F9 P4 C2 C3 C4 C5 C6 C7 W5 E3 WF-ST1-GI-K03-12/13Z C2 C3 W1 C1 C2 C3 N1 N3 N5 F5 F9 C4 C5 C6 C7 N7 N12 P2 P4 Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 8 z 9
XI. Literatura Literatura podstawowa Lp. pozycji 1 Broniewski T., Historia architektury dla wszystkich, Wrocław 1990. 2 Czarnecki W., Historia architektury, rozwoju miast i urbanistyki, Białystok 2001. 3 Gruszkowski W., Zarys historii urbanistyki. Skrypt UG, Gdańsk 1989. 4 Słodczyk J., Historia planowania i budowy miast, Opole 2012. 5 Zabytki urbanistyki i architektury w Polsce. Odbudowa i konserwacja, red. W. Zin; Tom I. Miasta historyczne. Warszawa 1986 część wstępna dotycząca historii polskiej urbanistyki. Literatura uzupełniająca Lp. pozycji 1 Czarnecki W., Planowanie miast i osiedli, tom I, Warszawa 1972. 2 Koch W., Style w architekturze (rozdział dot. rozwoju miast) Warszawa 1996. 3 Tołwiński T., Urbanistyka, Tom I, Warszawa 1939. 4 Wróbel T., Zarys historii budowy miast, Warszawa 1971. XII. Informacja o nauczycielach Osoba odpowiedzialna za Kartę Przedmiotu Wiśniewski Michał, mgr inż. (Katedra Historii Gospodarczej i Społecznej) Osoby prowadzące przedmiot Lp. Nauczyciel 1 Wiśniewski Michał, mgr inż. (Katedra Historii Gospodarczej i Społecznej) 2 Hołuj Dominika, dr (Katedra Historii Gospodarczej i Społecznej) Status karty: ZAAKCEPTOWANO przez: Luchter Bogusław, dr hab. (data akceptacji: 21.03.2013) Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 9 z 9