Karta modułu/przedmiotu Informacje ogólne o module/przedmiocie 1. Kierunek studiów: Farmacja 2. Poziom : jednolite studia magisterskie. Forma studiów: stacjonarne 4. Rok: IV 5. Semestr: VIII 6. Nazwa modułu/przedmiotu: Substancje psychoaktywne 7. Status modułu/przedmiotu: fakultatywny 8. Jednostka realizująca moduł/przedmiot: Katedra i Zakład Toksykologii, 41 200 Sosnowiec, ul. Jagiellońska 4, +48 2 64161, http://toksykologia.sum.edu.pl 9. Prowadzący moduł/przedmiot (imię, nazwisko, adres e mail): Dr hab. Danuta Wiechuła, dwiechula@sum.edu.pl 10. Cel : Celem jest nabycie wiedzy na temat działania i problemów związanych z używaniem tych. Studenci zapoznają się z problematyką uzależnień. Poznają metody analizy środków. Potrafią wyszukiwać, analizować, selekcjonować i integrować informacje z różnych źródeł, dokonywać ich krytycznej oceny oraz formułować opinie w zakresie wiedzy o środkach. 11. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji: Zna prawidłową budowę anatomiczną organizmu ludzkiego i podstawowe zależności między budową i funkcją organizmu w warunkach zdrowia i choroby. Zna podstawowe pojęcia związane z toksykologią. Wykazuje umiejętność korzystania z internetowych baz danych. Posiada znajomość obsługi komputera w zakresie przygotowania prezentacji. Potrafi korzystać z obcojęzycznego piśmiennictwa. 12. Efekty Odniesienie Numer do efektów Efekty efektu Student, który zaliczył moduł/przedmiot: dla programu Zna zagadnienia związane z toksykologią, z działaniem toksycznym 01 wybranych leków i uzależniających, dopalaczy i środków D.W0. pobudzających 02 Zna naturalne substancje o działaniu psychoaktywnym, ze szczególnym uwzględnieniem surowców roślinnych C.W40. 0 Zna zagadnienia dotyczące farmakoterapii uzależnienia, w szczególności uzależnienia od opioidów, zna wytyczne dotyczące terapii substytucyjnej metadonem i buprenorfiną oraz potrafi ocenić rolę E.W25. farmaceuty w redukcji szkód zdrowotnych wynikających z przyjmowania narkotyków 04 Potrafi przewidzieć podstawowy profil działania toksycznego ksenobiotyku na podstawie jego budowy chemicznej D.U22. 05 Potrafi znaleźć w piśmiennictwie informacje dotyczące określonej, potrafi je selekcjonować i oceniać ich wartość oraz C.U8. wykorzystać w celach praktycznych 1. Formy zajęć w odniesieniu do efektów Numer efektu wykład seminarium 01 X 02 X Forma zajęć dydaktycznych ćwiczenia ćwiczenia laboratoryjne praktyczne inne e learning
0 X 04 X 05 X 14. Treści programowe 14.1 Forma zajęć: seminaria Wprowadzenie historia, podstawowe pojęcia, podział S1. Ocena profilu działania na podstawie budowy chemicznej. S2 Metody analizy środków. Obowiązujące prawodawstwo (Ustawodawstwo polskie alkohol etylowy, narkotyki, palenie tytoniu). S Depresanty oun alkohol etylowy. Wpływ alkoholu na wyniki podstawowych oznaczeń biochemicznych i hematologicznych. Leczenie uzależnienia od alkoholu. S4 Depresanty oun barbiturany, pochodne benzodiazepiny, kwas γ hydroksymasłowy (GHB). Inhalanty węglowodory, chlorowcopochodne węglowodorów, związki zawierające tlen. S5 Stymulatory oun amfetamina, metamfetamina, metkatinon, khat, kokaina, narkotyki zmodyfikowane o działaniu amfetaminopodobnym. S6 Opioidy opium, produkty przeróbki słomy makowej, morfina, kodeina, heroina, hydromorfon, oksykodon, petydyna, fentanyl, fencyklidyna. S7 Kannabis budowa, losy w organizmie, działanie kannabinoidów, perspektywy leczniczego zastosowania kannabinoidów preparaty kannabis (marihuana, haszysz, olej haszyszowy). Halucynogeny indolowe, pochodne ergoliny, tryptaminy, karboliny, halucynogeny fenyloalkiloaminowe, pochodne fenyloetyloaminy, inne halucynogeny: ketamina, salwinoryna A, skopolamina, hioscyjamina. S8 Nikotyna historia palenia tytoniu, toksykologia nikotyny, zespół uzależnienia od nikotyny (klasyfikacja, obraz kliniczny, aspekty farmakoekonomiczne, psychologiczne i socjologiczne koncepcje uzależnienia, terapia, toksyczne składniki dymu tytoniowego, choroby związane z paleniem tytoniu, bierne palenie. S9 Doping farmakologiczny sterydy anaboliczne, hormony, związki pobudzające, dozwolone i niedozwolone wspomaganie w sporcie. Dopalacze rys historyczny, ustawodawstwo, przegląd. S10 Leczenie uzależnień, typy terapii, metody stwierdzania uzależnień Łącznie 0 Łączna liczba godzin z przedmiotu 0 15. Metody 15.1. Seminaria Prelekcja, seminarium, dyskusja dydaktyczna, prezentacja multimedialna 16. Sposoby weryfikacji efektów i sposoby oceny Numer efektu Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia 01 Sprawdzian pisemny testowy 70% pozytywnych odpowiedzi w teście 02 Przygotowanie prezentacji Prezentacja przygotowanego tematu, czytelny i interesujący 0 Przygotowanie prezentacji Prezentacja przygotowanego
tematu, czytelny i interesujący 70% pozytywnych odpowiedzi 04 Sprawdzian pisemny testowy w teście Przygotowanie prezentacji Prezentacja przygotowanego tematu, czytelny i interesujący 05 17. Obciążenie pracą studenta Forma aktywności Przeciętna liczba godzin na zrealizowanie aktywności udział w seminariach 10xh=0h udział w konsultacjach 1 x 1h = 1h łącznie 1h przygotowanie do seminarium 2 8h = 16h Samodzielna praca przygotowanie do testu 1 4h = 4h studenta łącznie 20 Łącznie 51 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2 18. Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających 1 bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze 0 praktycznym 19. Literatura 19.1. Podstawowa 1. Szukalski B.: Narkotyki kompendium wiedzy o środkach uzależniających. Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2005. 2. Szukalski B.: Metody analizy środków uzależniających. Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 1997.. Kała M., Analiza toksykologiczna środków uzależniających. Instytut Ekspertyz Sądowych, Kraków, 2000. 4. Seńczuk W. (red.): Toksykologia współczesna. Podręcznik dla studentów farmacji. PZWL Warszawa, 2006. 19.2. Uzupełniająca 1. Woronowicz B.T.: Uzależnienia, geneza, terapia, powrót do zdrowia. Media Rodzina, Poznań 2009. 2. Davenport Hines R.: Odurzeni. Historia narkotyków 1500 2000. WAB, Warszawa 2006.. Gilman S.L., Xun Z.: Dym. Powszechna historia palenia. Universitas, Kraków 2009. 4. Connolly S.: Warto wiedzieć kokaina; heroina, amfetamina. Visioner, Warszawa 200. 5. Abel E.L.: Marihuana, pierwsze dwanaście tysięcy lat. Latawiec, Warszawa 2010. 6. Sipowicz K.: Czy marihuana jest z konopii? Wydawnictwo Baobab, 2011. 7. Jędrzejko M.: Marihuana fakty marihuana mity. ATLA 2, 2011. 20. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie 20.1. Liczebność grup 20.2. Materiały do zajęć 20.. Miejsce odbywania się zajęć 20.4. Miejsce i godzina konsultacji 20.5. Inne
21. Formy oceny szczegóły Efekt Na ocenę 2 Na ocenę Na ocenę 4 Na ocenę 5 Efekt 01 Nie opanował podstawowej wiedzy W stopniu dostatecznym opanował się wiedzą W stopniu dobrym posługuje się wiedzą Bardzo dobrze zna zagadnienia z zakresu toksykologii Efekt 02 Efekt 0 Efekt 04 Efekt 05 Nie posiada wiedzy na temat roślin narkotycznych. Nie potrafi odpowiedzieć na żadne pytanie z zakresu tematu i nie jest zainteresowany dyskusją na ten temat Nie jest świadomy uzależnień. Nie potrafi żadne pytanie z zakresu tematu i nie jest zainteresowany dyskusją na ten temat Nie potrafi wyjaśnić zależności pomiędzy działaniem toksycznym i budową chemiczną ksenobiotyku i nie zna przykładów ksenobiotyków, których budowa chemiczna wpływa na Nie potrafi wyszukiwać i korzystać z materiałów i informacji naukowych Nie posiada wiedzy na temat roślin narkotycznych. Nie potrafi odpowiedzieć na zadane pytanie z zakresu tematu lecz włącza się do dyskusji uzależnień. Nie posiada wiedzy na temat farmakoterapii uzależnień. Nie potrafi zadane pytanie z zakresu tematu lecz włącza się do dyskusji Wymienia przykłady ksenobiotyków, których budowa chemiczna wpływa na Prezentacje z zakresu opracowanego tematu tworzy w oparciu o jedną pozycję literaturową. Ma problemy z czytelnym i interesującym przekazaniem zgromadzonej przez siebie wiedzy Posiada wiedzę o roślinach narkotycznych, próbuje podzielić się tą wiedzą z innymi. Potrafi odpowiedzieć na nieliczne pytania z tematu i/lub włącza się w prowadzoną dyskusję uzależnień. Posiada podstawową wiedzę o farmakoterapii uzależnień, próbuje podzielić się tą wiedzą z innymi. Potrafi nieliczne pytania z tematu i/lub włącza się w prowadzoną dyskusję Potrafi zilustrować wpływ budowy chemicznej na podstawie wybranej przez siebie psychoaktywnej na jej działanie toksyczne Samodzielnie wyszukuje informacje naukowe na wskazany temat. Korzysta z niewielu materiałów. Ma problemy z oceną zgromadzonych materiałów. Potrafi w sposób czytelny i interesujący przekazać zgromadzoną przez Posiada rozległą wiedzę o roślinach narkotycznych, dzieli się tą wiedzą z innymi, prowadzi swobodną dyskusję na ten temat, odpowiada na zadawane pytania uzależnień. Posiada rozległą wiedzę na temat farmakoterapii uzależnień, dzieli się tą wiedzą z innymi, prowadzi swobodną dyskusję na ten temat, odpowiada na zadawane pytania Potrafi wyjaśnić wpływ budowy chemicznej wszystkich wskazanych na Samodzielnie wyszukuje informacje naukowe na wskazany temat. Korzysta z wielu materiałów polsko i obcojęzycznych. Właściwie wykorzystuje zgromadzone informacje. Potrafi w sposób czytelny i interesujący
siebie wiedzę przekazać zgromadzoną przez siebie wiedzę * ocena celująca wiedza i umiejętności wykraczają poza wymagania określone dla oceny 5 bardzo dobry