RAPORT Z EWALUACJI CAŁOŚCIOWEJ

Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI CAŁOŚCIOWEJ Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Lubinie Lubin Dolnośląski Kurator Oświaty Kuratorium Oświaty we Wrocławiu

Przebieg ewaluacji: Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji: o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach na różnego rodzaju testach, egzaminach), o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów), o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się), o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce). Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. 2 / 28

Opis metodologii: Badanie zostało zrealizowane w dniach 24-06-2013-04-07-2013 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli Jolanta Małek-Kot, Jolanta Orzłowska. Badaniem objęto 27 klientów dorosłych, 17 rodziców dzieci korzystających z pomocy poradni, pracowników merytorycznych. Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z klientami poradni, a także analizę dokumentacji oraz obserwację placówki. Kategoria badanych/źródła danych Dyrektor poradni Metoda/technika Sposób doboru próby Wielkość próby/liczba obserwowanych jednostek Indywidualny wywiad nd nd pogłębiony Ankieta elektroniczna (CAWI) nd nd 6 Pracownicy merytoryczni Wywiad grupowy (FGI) Pracownicy zróżnicowani pod względem stażu, zakresu działań, pracy w zespołach) Nauczyciele, korzystający z usług poradni - wywiad grupowy z klientem Ankieta elektroniczna (CAWI) Badanie na próbie pełnej 19 Wywiad grupowy (FGI) Reprezentanci nauczycieli 7 korzystających z usług poradni w ostatnim roku 27 Dorośli klienci Ankieta elektroniczna (CAWI) Badanie na próbie pełnej dorosłych osób korzystających z usług poradni w ciągu tego dnia Rodzice niepełnoletnich klientów Partnerzy i przedstawiciele organu prowadzącego Ankieta elektroniczna (CAWI) Wywiad grupowy (FGI) Badanie na próbie pełnej osób korzystających z usług poradni w ciągu tego dnia Przedstawiciele samorządu lokalnego i instytucji wskazani przez dyrektora jako partnerzy Obserwacja placówki Wnętrze i teren placówki 1 Analiza danych zastanych 17 6 3 / 28

Informacja o placówce Nazwa placówki Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Lubinie Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer Poradnia psychologiczno-pedagogiczna Lubin Komisji Edukacji Narodowej 6 A Kod pocztowy 59-300 Urząd pocztowy Lubin Telefon 0768497273 Fax Www www.ppp.powiat-lubin.pl Regon 02012479000000 Publiczność Kategoria uczniów publiczna Bez kategorii Uczniowie, wychow., słuchacze 0 Oddziały 0 Nauczyciele pełnozatrudnieni 22 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 1 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0 Średnia liczba uczących się w oddziale Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy 0 DOLNOŚLĄSKIE lubiński Lubin gmina miejska Liczba mieszkańców Wysokość wydatków na oświatę Stopa bezrobocia 4 / 28

Wprowadzenie: obraz placówki Raport, do lektury którego Państwa zapraszamy, dotyczy ewaluacji zewnętrznej całościowej, przeprowadzonej w Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej w Lubinie. Poradnia jest placówką publiczną prowadzoną przez Gminę Miejską Lubin, której rejon działania placówki obejmuje teren powiatu lubińskiego, tj. miasto i gminę Lubin oraz gminy Ścinawa i Rudna (łącznie 71 szkół i placówek). W poradni zatrudnionych jest 23 pracowników merytorycznych w ramach 22.5 etatów pedagogicznych (dziewięciu pedagogów, dziewięciu psychologów, trzech logopedów, jeden arteterapeuta i jeden fizjoterapeuta). Placówka ma bardzo dobre warunki lokalowe i wyposażenie, gdyż dysponuje dwunastoma - doposażonymi w sprzęt komputerowy, niezbędne programy edukacyjne i nowoczesne narzędzia diagnostyczne - gabinetami terapeutycznymi, umożliwiającymi prowadzenie terapii indywidualnej i grupowej, takimi jak: sala integracji sensorycznej i rehabilitacji oraz gabinety do prowadzenia terapii logopedycznej, diagnozy funkcjonalnej, terapii metodą Biofeedback, psychoterapii, diagnozy i terapii pedagogicznej, jak również diagnozy zawodoznawczej. Atutem placówki jest fakt, że nie ma w niej barier architektonicznych, gdyż jest podjazd dla osób niepełnosprawnych i wszystkie pomieszczenia poradni umiejscowione są na jednej kondygnacji (na parterze). Poradnia wychodząc na przeciw potrzebom dzieci i młodzieży, rodziców i dorosłych klientów prowadzi: diagnozę czyli badanie przyczyn trudności w nauce i zachowaniu, psychoterapię indywidualną i rodzinną, warsztaty dla rodziców na temat pracy z dzieckiem z trudnościami w zachowaniu, grupę wsparcia dla rodziców dzieci i młodzieży z zaburzeniami zachowania, terapię zaburzeń mowy, arteterapię, treningi dla dzieci i młodzieży z zaburzeniami zachowania i ich rodziców, terapię pedagogiczną, EEG - Biofeedback, tyfloterapię oraz diagnozę, warsztaty i zajęcia indywidualne przygotowujące uczniów do podjęcia trafnych decyzji zawodowych i edukacyjnych. Ponadto w ramach wczesnego wspomagania rozwoju oferuje: dogoterapię, hipoterapię, konsultacje lekarza psychiatry dziecięcego, grupę wsparcia dla rodziców dzieci niepełnosprawnych oraz diagnozę w zakresie spektrum autyzmu. Ważnymi zadaniami są również: opiniowanie, orzecznictwo, udział w prowadzeniu interwencji kryzysowych, a także wspieranie edukacyjnej funkcji rodziny i szkoły/placówki. W tym zakresie na terenie poradni funkcjonują: samokształceniowa grupa psychologów i pedagogów, samokształceniowa grupa szkolnych doradców zawodowych oraz punkty konsultacyjne dla młodzieży, nauczycieli i rodziców. Istotnym aspektem pracy placówki jest dbałość o wysoką jakość świadczonych usług, atrakcyjność i dostępność oferty poradni, która jest realizowana, m.in. poprzez: funkcjonowanie punktów konsultacyjnych w terenie (w Ścinawie, Rudnej i Chobieni), publikowanie materiałów opracowanych przez pracowników merytorycznych (artykułów, scenariuszy zajęć) na stronie internetowej oraz w "Biuletynie Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej w Lubinie" czy prowadzenie warsztatów i prelekcji na terenie szkół i placówek ("Program interwencyjny klasy szkolnej", "Trening zastępowania agresji ART", "Moja odpowiedzialność"). Działania podejmowane w ramach współpracy ze środowiskiem lokalnym oraz z wykorzystaniem jego zasobów związane są głównie z realizacją celów i priorytetów poradni. Placówka współpracuje z różnymi podmiotami środowiska lokalnego, tj. szkołami, przedszkolami, policją, innymi poradniami, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie, Uczelnią Zawodową Zagłębia Miedziowego w Lubinie, Towarzystwem Przyjaciół Dzieci i Młodzieży - Kołem Dzieci i Młodzieży oraz Powiatowym Centrum Opieki i Wychowania w Ścinawie. Dzięki tej współpracy placówka promuje swoją ofertę, a pracownicy doskonalą jakość swej pracy. Współdziałanie pracowników merytorycznych z przedstawicielami środowiska lokalnego i rodzicami opiera się na spójności działań, czego wynikiem jest postrzeganie poradni, jako dbającej o jakość świadczonych usług. Mimo to połowa ankietowanych dorosłych klientów twierdzi, że pracownikom nie zależy na współpracy ze środowiskiem. Realizacji statutowych zadań poradni sprzyja efektywna i systematyczna współpraca nauczycieli w zespołach zadaniowych (orzekającym, ewaluacyjnym, wczesnego wspomagania rozwoju) i funkcjonujących w działach (opieki psychologiczno - pedagogicznej nad dziećmi i młodzieżą w wieku szkolnym, opieki nad dzieckiem przedszkolnym i wczesnej interwencji profilaktyki, psychoterapii i pomocy rodzinie oraz poradnictwa, informacji i orientacji zawodowej), jak również rzetelny nadzór pedagogiczny sprawowany przez dyrektora ukierunkowany na ewaluację wewnętrzną, kontrolę, wspomaganie i wdrażanie wniosków mających wpływ na rozwój placówki. 5 / 28

Wyniki ewaluacji: Obszar: Efekty Wymaganie: Potrzeby osób korzystających z oferty placówki są realizowane Komentarz: Poradnia systematycznie rozpoznaje i analizuje informacje dotyczące potrzeb klientów. Są one podstawą do formułowania i wdrażania wniosków, które przedkładają się na działania adekwatne do oczekiwań osób korzystających z oferty placówki oraz służą do planowania i wprowadzania zmian w zakresie wzbogacenia form terapii czy organizowania warsztatów, konsultacji i prelekcji zgodnych z potrzebami klientów. Diagnoza i zaspokajanie potrzeb klientów przez poradnię Zakres usług poradni odpowiada potrzebom klientów i zaspokaja je w miarę możliwości. Tezę tę uzasadniają zgodne wypowiedzi partnerów, dyrektora, rodziców, pracowników merytorycznych i samych klientów. Ankietowani rodzice (17) wskazali przede wszystkim, iż oczekują od poradni pomocy w terapii dziecka i rozwiązywaniu problemów edukacyjnych, wychowawczych i emocjonalnych (13 wskazań) oraz wskazówek, jak pracować z dzieckiem w domu, aby pomóc w jego rozwoju (10). Natomiast dla dorosłych klientów poradni najważniejsze są: diagnozy logopedyczna, pedagogiczna i psychologiczna (16 wskazań), wspieranie rodziców w sprawowaniu przez nich funkcji opiekuńczych i wychowawczych oraz organizowanie prelekcji i zajęć warsztatowych dla nauczycieli, uczniów i rodziców (15), prowadzenie terapii psychologicznej, pedagogicznej (9), wspomaganie podczas analizy trudnych sytuacji wychowawczych i wymiana doświadczeń (6), jak również pomoc w podjęciu trafnych decyzji zawodowych i edukacyjnych (5). Partnerzy, dyrektor i pracownicy dodali, iż w zakresie zaspokajania potrzeb ważne są: wczesne wspomaganie rozwoju dziecka niepełnosprawnego, terapia rodzinna, wspomaganie rodzin dysfunkcyjnych i patologicznych, interwencje kryzysowe, konsultacje dla rodziców czy prowadzenie warsztatów na terenie szkół i placówek. Dyrektor wskazał, że w Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej w Lubinie w roku szkolnym 2012/13 największą popularnością cieszyły się badania diagnostyczne. Największa liczba rodziców skorzystała z badań: pedagogicznych (734), psychologicznych (662) i logopedycznych (52). Terapie uklasyfikowały się według zapotrzebowania następująco: terapia psychologiczna (84 formularze), terapia logopedyczna (69), terapia pedagogiczna (18). Ogółem dla warsztatów i prelekcji zgłoszono 74 formularze, z czego największym zainteresowaniem cieszyło się doradztwo zawodowe i "Program interwencyjny dla klasy szkolnej". Atrakcyjne dla klientów były również: terapia rehabilitacyjna i arteterapia, EEG - Biofeedback oraz terapia "Trening zastępowania agresji ART". Aby zaspokoić wskazane potrzeby, w opinii dyrektora i pracowników, placówka prowadzi: diagnozę czyli badanie przyczyn trudności w nauce i zachowaniu, psychoterapię indywidualną i rodzinną, warsztaty dla rodziców na temat pracy z dzieckiem z trudnościami w zachowaniu, grupę wsparcia i treningi dla rodziców dzieci i młodzieży z zaburzeniami zachowania, terapię zaburzeń mowy, arteterapię, terapię pedagogiczną, EEG - Biofeedback oraz diagnozę, warsztaty i zajęcia indywidualne przygotowujące uczniów do podjęcia trafnych decyzji zawodowych i edukacyjnych. Na dzień 24 stycznia 2013r. w poradni objętych różnymi formami terapii było: terapią logopedyczną (60 dzieci), terapią psychologiczną (52 osoby), terapią pedagogiczną (33 osoby), terapią EEG - Biofeedback (30 dzieci), rehabilitacją (31 dzieci), arteterapią (21 osób), dogoterapią (10 dzieci), hipoterapią (8 dzieci) oraz terapią wielozmysłową i tyfloterapią (po 2 dzieci). Wszyscy ankietowani rodzice i dorośli klienci (44) uzyskują w poradni pomoc, jakiej oczekują oraz niemal wszyscy (43/44) są zdania, że oferta placówki jest wystarczająca w stosunku do ich potrzeb. Dorośli klienci w ankiecie (3 wskazania) stwierdzili, że poradnia nie była w stanie zaspokoić ich potrzeb w zakresie integracji sensorycznej, pogłębionej diagnozy logopedycznej (ze względu na zbyt małą liczbę zatrudnionych specjalistów) oraz wsparcia w pracy z uczniami uzdolnionymi ("Trening twórczego myślenia"). Ponadto pojedynczy respondenci dodali, że aby w większym stopniu zaspokajać ich potrzeby pracownicy poradni powinni swoją działalność realizować częściej na terenie szkół/placówek (prelekcje, warsztaty dla uczniów, nauczycieli i rodziców), zwiększyć ofertę terapii i częstotliwość pracy w punktach konsultacyjnych. Większość rodziców (13/17) twierdzi, że nigdy nie zdarzyła się sytuacja by placówka nie była w stanie zaspokoić ich oczekiwań. Czworo respondentów (4/17) podało, że takie sytuacje miały miejsce sporadycznie. Niektórzy z nich oczekują większej częstotliwości spotkań i zwiększenia liczby godzin terapii z dzieckiem w tygodniu (8 wskazań). Z kolei zdaniem partnerów poradnia w pełni zaspokaja potrzeby klientów, 6 / 28

gdyż "ma bardzo szeroką ofertę skierowaną do klientów nie tylko na terenie poradni, ale również na terenie punktów konsultacyjnych funkcjonujących w Rudnej, Chobieni i Ścinawie". Zarówno dyrektor, jak i pracownicy merytoryczni zauważają, że są potrzeby klientów, których poradnia nie jest w stanie zaspokoić. Należą do nich: zapotrzebowanie wszystkich chętnych na terapię metodą Biofeedback, terapia metodą Tomatisa, oczekiwania niektórych szkół dotyczących prowadzenia zajęć z uczniami zdolnymi czy też cyklicznych terapii trudności w nauce, zajęć socjoterapii i innych prowadzonych na terenie szkoły przez specjalistów poradni. Dyrektor i przedstawiciele grona pedagogicznego podczas wywiadów uzasadnili, że poradnia nie jest w stanie zaspokoić tych oczekiwań, ponieważ: jest zbyt mała liczba etatów w stosunku do zapotrzebowania na terapię metodą EEG - Biofeedback oraz zbyt wiele zadań nałożonych na poradnię uniemożliwiających tylko prowadzenie terapii, jak również w placówce jest brak sprzętu do prowadzenia terapii metodą Tomatisa. Ponadto poradnia świadczy usługi wobec 71 placówek w powiecie lubińskim i nie może przejmować obowiązków szkolnych specjalistów ds. pomocy psychologiczno - pedagogicznej. Analizowanie potrzeb osób korzystających z oferty placówki, formułowanie i wdrażanie wniosków przyczyniających się do wprowadzania zmian w planowaniu i wzbogacaniu oferty poradni Poradnia prowadzi analizy potrzeb klientów, formułuje i wdraża wnioski z tych analiz oraz wprowadza nowe usługi na ich podstawie, co obrazują wypowiedzi dyrektora i pracowników merytorycznych podczas wywiadów i w ankiecie. Ich zdaniem czyni się to poprzez systematyczne zbierania opinii klientów (19 wskazań) i pracowników na temat potrzeb klientów (5), rozmowy indywidualne z klientami poradni, pedagogami szkolnymi i rodzicami niepełnoletnich uczniów (5) czy ewaluację wewnętrzną prowadzoną w poszczególnych działach. Z wypowiedzi dyrektora i przedstawicieli rady pedagogicznej wynika, że ostatnia analiza potrzeb dyrektorów szkół, pedagogów szkolnych i nauczycieli dotyczyła pomocy psychologiczno - pedagogicznej (w tym edukacyjnej) i była przeprowadzona w formie ankiety w czerwcu 2012r. Na jej podstawie sformułowano, m.in. wnioski dotyczące: potrzeby zwiększenia liczby godzin pracy psychologa z działu Profilaktyka, Psychoterapia i Pomoc Rodzinie w ramach Punktu Konsultacyjnego w Ścinawie oraz większej liczby godzin terapii metodą integracji sensorycznej, rozszerzenia zakresu konsultacji dla uczniów, nauczycieli i rodziców, jak również włączenia pracowników poradni w pracę szkolnych/przedszkolnych zespołów ds. pomocy psychologiczno - pedagogicznej. Zgodne wypowiedzi dyrektora, grona pedagogicznego i klientów podczas wywiadów wskazują, iż na podstawie wniosków z analizy oferty: zatrudniono rehabilitanta (20 godzin tygodniowo), co umożliwiło zwiększenie liczby godzin terapii integracji sensorycznej, wprowadzono do oferty konsultacje dla uczniów, nauczycieli i rodziców przez Internet (1 godz. tygodniowo) jako formy pomocy w rozwiązywaniu trudności pojawiających się na co dzień - oferta "Zaufany rozmówca", przeprowadzono w gminie Ścinawa Trening Umiejętności Społecznych, na który składał się cykl 5 spotkań z rodzicami (trening umiejętności wychowawczych) i cykl 5 spotkań z uczniami młodszych klas szkoły podstawowej, w ramach punktów konsultacyjnych umożliwiono spotkania w terenie ze specjalistami poradni, w tym umożliwiono dostęp do terapii logopedycznej w Chobieni, Rudnej i Ścinawie. Ponadto, w opinii pracowników merytorycznych i dyrektora, w kwietniu 2013r. w ramach ewaluacji wewnętrznej dokonano analizy potrzeb rodziców niepełnoletnich klientów. Celem tej ewaluacji było dostosowanie oferty poradni (pod względem diagnozy, terapii, wspomagania) do potrzeb środowiska w zakresie pomocy psychologiczno - pedagogicznej oraz wzbogacenie oferty poradni. Na podstawie analizy wyników ankiet stwierdzono, iż: "klienci korzystali ze wszystkich form pomocy psychologiczno - pedagogicznych znajdujących się w ofercie poradni", "ankietowani bardzo wysoko ocenili kompetencje i umiejętności komunikacyjne wszystkich pracowników poradni, z którymi mieli kontakt", "poradnia zaspokaja potrzeby klientów i pomaga swoim klientom w rozwiązywaniu ich problemów" oraz "forma pomocy, z jakiej skorzystali ankietowani w pełni spełniła ich oczekiwania, gdyż ze 142 osób ankietowanych 139 oceniło swój poziom zadowolenia z usług poradni jako bardzo wysoki i wysoki, 3 osoby - jako średni". Wdrożenie do oferty poradni systematycznie działających punktów konsultacyjnych w Rudnej, Ścinawie i Chobieni, utworzenie grup wsparcia dla rodziców oraz wysoka ocena wszystkich ankietowanych klientów, dotycząca form zaspokajania ich potrzeb, wskazują na bardzo wysoki poziom spełniania wymagania. Poziom spełniania wymagania: A 7 / 28

Wymaganie: Osoby korzystające z oferty placówki są aktywne Komentarz: Poradnia prowadzi analizę atrakcyjności swojej oferty, która cieszy się dużym zainteresowaniem ze strony klientów. Wnioski z analiz w zakresie świadczonych usług są podstawą do wprowadzania zmian i podnoszenia atrakcyjności oferty, w szczególności w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dzieci niepełnosprawnych (dogoterapia, hipoterapia, EEG - Biofeedback, rehabilitacja i integracja sensoryczna) oraz organizacji pracy poradni zgodnie z potrzebami rodziców niepełnoletnich klientów. Oferta poradni i jej wykorzystanie przez klientów Klienci chętnie korzystają z oferty poradni. Wszyscy ankietowani dorośli klienci (27) i pracownicy merytoryczni (19) stwierdzili, że klienci poradni chętnie korzystają z jej usług. Podobną opinię wyraziła większość rodziców (14/17), która wskazała, że ich dzieci chętnie korzystają z usług tej placówki. Zdaniem klientów najczęściej korzystają oni z oferty w zakresie: badań diagnostycznych, prelekcji przygotowanych dla rodziców na terenie szkół/placówek, konsultacji, interwencji kryzysowych, wymiany doświadczeń w ramach grup samokształceniowych psychologów i pedagogów oraz szkolnych doradców zawodowych, warsztatów skierowanych do uczniów (np. "Trening zastępowania agresji ART"), terapii pedagogicznej i psychologicznej, jak również obserwacji dzieci na terenie szkół/placówek. Według dyrektora liczba zainteresowanych korzystaniem z usług przewyższa możliwości poradni, a świadczy o tym: duża liczba osób zgłaszających się na badania psychologiczne, pedagogiczne, logopedyczne, w zakresie doradztwa zawodowego oraz duże zapotrzebowanie na terapię logopedyczną, terapię metodą Biofeedback, jak również liczba zadań nałożonych na poradnię w stosunku do liczby etatów. W opinii dyrektora powyższa sytuacja nie pozwala na zwiększenie godzin terapii prowadzonej w poradni, ilości prelekcji i warsztatów prowadzonych na terenie szkół. Analiza atrakcyjności oferty placówki a wprowadzanie zmian zgodnych z opinią klientów Wypowiedzi dyrektora i pracowników merytorycznych podczas wywiadów uzasadniają tezę, że poradnia prowadzi analizę atrakcyjności oferty oraz wnioski z niej wynikające mają wpływ na ofertę i sposób świadczenia usług przez poradnię. Respondenci wskazali, że w czerwcu 2012 roku przeprowadzono ankietę wśród rodziców dzieci uczęszczających na zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju. Ankietę wypełniło 19 rodziców i wszyscy stwierdzili, że ich dzieci chętnie uczęszczają na zajęcia w poradni, gdyż terapeuci stworzyli dzieciom życzliwą atmosferę i prowadzą interesujące dla nich zajęcia. Najbardziej atrakcyjne są zajęcia prowadzone ze zwierzętami: dogoterapia i hipoterapia. Ponadto największym zainteresowaniem cieszą się zajęcia terapii metodą EEG - Biofeedback. Dlatego w tym roku szkolnym zwiększono liczbę godzin terapii Biofeedback (wcześniej objętych było 13 dzieci - obecnie 30), jak również zwiększono liczbę dzieci objętych dogoterapią w ramach wczesnego wspomagania rozwoju (było 7 dzieci - obecnie 10 dzieci). Także partnerzy i klienci uczestniczący w wywiadach oraz ponad połowa ankietowanych rodziców (10/17) uważają, że pracownicy poradni pytają ich o opinię na temat usług świadczonych przez placówkę oraz wykorzystują je do konstruowania oferty. Zdaniem wszystkich respondentów pod wpływem opinii klientów wprowadzono, m.in.: hipoterapię do oferty terapii w ramach wczesnego wspomagania rozwoju (4 godz. tygodniowo), grupową terapię psychologiczno - pedagogiczną dla dzieci 5 - letnich nie uczęszczających wcześniej do przedszkola "Zdążyć przed pierwszym dzwonkiem" (którą objęto 8 dzieci) oraz zatrudniono rehabilitanta (20 godz. tygodniowo). Ponadto klienci podczas wywiadu dodali, że pod wpływem ich opinii pracownicy poradni uczestniczyli w zespołach pomocy psychologiczno - pedagogicznej na terenie szkół i placówek, wprowadzono dogoterapię w ramach wczesnego wspomagania rozwoju, umożliwiono dostęp do terapii logopedycznej w Chobieni, Rudnej i Ścinawie czy zorganizowano konsultacje z lekarzem psychiatrą. Rodzice uzupełnili, że mieli także wpływ na: dostosowanie godzin prowadzenia terapii do potrzeb klientów (5 wskazań) oraz wydłużenie czasu pracy sekretariatu (3). Natomiast odmiennego zdania było siedmioro rodziców (7/17), którzy stwierdzili, że pracownicy nie pytali ich opinię w zakresie usług świadczonych przez poradnię. Według dyrektora przy planowaniu oferty placówki brane są pod uwagę: warunki lokalowe poradni, zasoby kadrowe, opinie klientów na temat dotychczas świadczonych usług, opinie pracowników instytucji, z którymi współpracuje poradnia oraz rozporządzenie Ministerstwa Edukacji Narodowej. Poziom spełniania wymagania: B 8 / 28

Wymaganie: Osoby korzystające z oferty placówki są zadowolone z działalności placówki Komentarz: Wyniki badania i wnioski z ewaluacji wewnętrznej wskazują, że osoby korzystające z oferty poradni są zadowolone z jej działalności. Pracownicy merytoryczni systematycznie i w różnorodny sposób analizują poziom satysfakcji klientów we wszystkich działach. Gromadzą informacje na temat ich potrzeb oraz modyfikują swoje działania dostosowując je do określonych oczekiwań, np. w zakresie dostosowania tematyki cyklicznych spotkań grup samokształceniowych pedagogów, psychologów i szkolnych doradców zawodowych do potrzeb określonych w ankietach ewaluacyjnych. Analiza satysfakcji klientów i wdrażanie zmian w świadczonych usługach przez poradnię Poradnia prowadzi analizy satysfakcji klientów i wyciąga z nich wnioski, które mają wpływ na ofertę i sposób świadczenia usług przez poradnię. Niemal wszyscy ankietowani klienci (16/17) i rodzice (15/17) deklarują, że pracownicy poradni pytali ich o to, czy są zadowoleni z usług poradni wcześniej niż w ostatnim miesiącu i w ostatnim miesiącu. Również w opinii dyrektora pracownicy regularnie i w różnorodny sposób przeprowadzają analizy poziomu satysfakcji klientów. Grono pedagogiczne indywidualnie rozpatruje poszczególne przypadki, analizuje je w konsultacji z innymi pracownikami placówki, wspólnie systematycznie analizuje poziom satysfakcji klientów oraz liczbę klientów korzystających z poszczególnych usług poradni. Wszyscy ankietowani pracownicy merytoryczni (19) uważają, że są zaangażowani w indywidualną i zespołową analizę poziomu satysfakcji klientów. Podobnego zdania byli klienci uczestniczący w wywiadzie, którzy wskazali, że na przełomie maja i czerwca każdego roku szkolnego pracownicy poradni kierują do nich ankietę dotyczącą poziomu zadowolenia ze świadczonych usług. Według dyrektora i pracowników merytorycznych na przestrzeni dwóch ostatnich lat przeprowadzone zostały: badanie efektywności ofert działu Poradnictwa, Informacji i Orientacji Zawodowej realizowanych w ramach zajęć prowadzonych metodami aktywnymi w klasach drugich szkół ponadgimnazjalnych oraz analiza satysfakcji klientów po realizacji oferty psychoedukacyjnej pracowników działu Profilaktyki, Psychoterapii i Pomocy Rodzinie skierowanej do grup uczniów, nauczycieli i rodziców. W ramach tych działań podsumowano ankiety przeprowadzane wśród uczniów, nauczycieli i rodziców, a następnie wyciągnięto wnioski do dalszej pracy. I tak, na podstawie badania efektywności ofert działu Poradnictwa, Informacji i Orientacji Zawodowej realizowanych w ramach zajęć prowadzonych metodami aktywnymi w klasach drugich szkół ponadgimnazjalnych na temat: "Decyzje zawodowe młodych Polaków", "Zawody przyszłości", których celem było przygotowanie młodzieży do podjęcia trafnych decyzji zawodowych i edukacyjnych, sformułowano wnioski: "Młodzież: przebieg zajęć, przekazane treści, środki dydaktyczne oceniła w większości przypadków bardzo wysoko lub wysoko". "Należy cyklicznie uwzględniać realizację zagadnień związanych z informacjami o uczelniach, studiach, zawodach oraz możliwościach przyjęć na zajęciach z młodzieżą w zakresie doradztwa zawodowego". "Uczniów, którzy określili, że zajęcia w stopniu niskim dostarczyły im informacji na temat własnych predyspozycji, kierować na indywidualne badania preferencji zawodowych". Respondenci stwierdzili, że aby wdrożyć rekomendację dotyczącą cyklicznego uwzględniania realizacji zagadnień związanych z informacjami o uczelniach, studiach, zawodach oraz możliwościach przyjęć, na zajęciach z młodzieżą w zakresie doradztwa zawodowego, wyniki ankiety przekazano szkolnym doradcom zawodu w celu uwzględniania realizacji tych zagadnień w ramach pracy Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego. Ponadto w tematyce Ogólnopolskiego Tygodnia Kariery, którego współorganizatorem była poradnia, uwzględniono zagadnienia związane z reformą szkolnictwa wyższego. I tak, w ramach organizacji IV Ogólnopolskiego Tygodnia Kariery - "Polskie uczelnie w europejskim obszarze szkolnictwa wyższego - nowe warunki możliwości i perspektywy zawodowe dla absolwentów" zaprezentowano tematykę: "Jak studiować w warunkach reformy szkolnictwa wyższego?", "Mobilność i internacjonalizacja studiów. Zatrudnienie i rynek pracy. Co pomaga w znalezieniu i utrzymaniu pracy po studiach". Oprócz tego zorganizowano seminarium dla uczniów prowadzone przez ekspertów bolońskich, dotyczące między innymi wymienionych powyżej oczekiwań młodzieży. Natomiast, aby zrealizować wniosek dotyczący oferty szkoleniowej wynikającej z bieżących potrzeb żłobków, przedszkoli i szkół wprowadzono zajęcia dla rodziców dzieci uczestniczących w Treningu Umiejętności Społecznych - "Rola rodziców w kształtowaniu umiejętności małego dziecka - profilaktyka agresji i zaburzeń zachowania". Zdaniem dyrektora i pracowników, większość ofert będzie kontynuowana, ponieważ spełniały one oczekiwania klientów, 9 / 28

na co wskazują także wyniki ewaluacji wewnętrznej, gdyż na pytanie, "Proszę określić, w jakim stopniu oceniają Państwo swój poziom zadowolenia z usług poradni?": 87 respondentów podało poziom bardzo wysoki, 52 - wysoki, 3 - średni, nikt nie wskazał poziomów niskiego i bardzo niskiego. W opinii dyrektora, wynik ten wskazuje na zadowolenie klientów z usług poradni i otrzymanej pomocy, dlatego opracowano wniosek: "Klienci są zadowoleni ze świadczonych usług pracowników wszystkich działów". Poradnia modyfikuje swoje działania uwzględniając potrzeby klientów, co uzasadniają wypowiedzi ich samych, dyrektora i pracowników merytorycznych podczas wywiadów. Respondenci zgodnie wskazali, że placówka modyfikowała swoje działania na podstawie wniosków z diagnozy potrzeb klientów. W związku ze wskazanymi oczekiwaniami w zakresie spektrum autyzmu: zatrudniono lekarza konsultanta psychiatrę do diagnozy dzieci, przeszkolono pracowników i zakupiono program do diagnozy i wytyczania profilu psychoedukacyjnego dla dzieci ze spektrum autyzmu oraz dwóch pracowników ukończyło studia podyplomowe z wczesnego wspomagania rozwoju i pracy z dzieckiem autystycznym, co umożliwi zapewnienie pełnej pomocy rodzicom dzieci ze wskazanymi zaburzeniami. Oprócz tego wprowadzono ofertę dla dzieci, którym po diagnozie w poradni zaproponowano odroczenie od obowiązku szkolnego na kolejny rok szkolny (EEG - Biofeedback oraz grupowe zajęcia terapii pedagogicznej dla dzieci sześcioletnich i siedmioletnich odroczonych od obowiązku szkolnego). W związku z obniżeniem wieku, w jakim dzieci mają rozpoczynać obowiązkowo naukę w szkole, pracownicy działu Opieka Nad Dzieckiem Przedszkolnym i Wczesna Interwencja wspomagali rodziców w podejmowaniu decyzji w tej kwestii, zorganizowano prelekcje dla rodziców we wszystkich placówkach przedszkolnych w powiecie (44), działał również punt konsultacyjny dla rodziców i nauczyciel, w którym rodzice mieli możliwość konsultowania swoich wątpliwości w podejmowaniu decyzji. Ponadto zgodnie z bieżącymi potrzebami klientów zorganizowano spotkanie terapeutyczno - psycho - edukacyjne w klasie VI jednej ze szkół podstawowych na temat "Moja odpowiedzialność". Celem spotkania było odreagowanie napięć związanych z trudną atmosferą w zespole klasowym, poprawa relacji rówieśniczych, wzrost poziomu świadomości w obszarze budowania współodpowiedzialności za dobry klimat i komfort funkcjonowania w klasie. Spotkanie było odpowiedzią na potrzebę zgłoszoną przez dyrektora szkoły oraz rodziców po spotkaniu z wychowawcą. W przebiegu zajęć uwzględniono elementy treningu komunikacji werbalnej i niewerbalnej, analizowano wzorce zachowań, dyskutowano na temat tendencyjnego odbierania innych ludzi. Współpraca placówki z nauczycielami Poradnia systematycznie współpracuje z nauczycielami. Z wypowiedzi wszystkich respondentów - klientów, dyrektora i pracowników - wynika, że na terenie poradni funkcjonują: samokształceniowa grupa pedagogów i psychologów szkolnych oraz samokształceniowa grupa szkolnych doradców zawodowych. W ramach samokształceniowej grupy pedagogów i psychologów szkolnych - odbyło się 8 spotkań w roku szkolnym 2011/12 i 7 spotkań w roku szkolnym 2012/13. Problematyka omawianych zagadnień jest zgodna ze zgłaszanymi potrzebami i w tym roku szkolnym dotyczyła, m.in.: "Procedury Niebieskiej Karty - spotkanie z koordynatorem zespołu interdyscyplinarnego", "Mechanizmów funkcjonowania małej grupy społecznej, zasad efektywnej pracy z grupą", "Mechanizmów funkcjonowania dziecka w sytuacji rozwodu rodziców - spotkanie z mediatorem sądowym, terapeutą rodzinnym". Natomiast w ramach samokształceniowej grupy szkolnych doradców zawodowych odbyło się 6 spotkań w roku szkolnym 2011/12 i 8 spotkań w roku szkolnym 2012/13, np. na temat: "Nauka i praca w ramach kontynuacji kształcenia w OHP", "Sytuacja i kierunek zmian na lokalnym rynku pracy z uwzględnieniem zawodów deficytowych i nadwyżkowych", "Praca za granicą, możliwości i zagrożenia" czy "Wymiana doświadczeń w zakresie diagnozy doradztwa edukacyjno - zawodowego". Poziom spełniania wymagania: B 10 / 28

Obszar: Procesy Wymaganie: Placówka ma koncepcję pracy Komentarz: Koncepcja pracy Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej w Lubinie utworzona na lata 2012-2015, znana jest pracownikom, klientom oraz partnerom współpracującym z placówką. W opinii respondentów poradnia świadczy usługi na wysokim poziomie, kładąc szczególny nacisk na prowadzenie diagnozy i terapii dzieci. Ważnym działaniem realizującym koncepcję poradni jest szkolenie psychologów i pedagogów szkolnych oraz szkolnych doradców zawodowych. Zmiany w koncepcji placówki wynikały przede wszystkim z przeprowadzonych analiz i modyfikacji i dotyczyły m.in. publikowania materiałów edukacyjno - wychowawczych wspierających nauczycieli w pracy z dziećmi i młodzieżą. Główne założenia koncepcji pracy poradni i działania ją realizujące Wypowiedzi dyrektora, pracowników merytorycznych, klientów i partnerów podczas wywiadów uzasadniają opinię, że istniejąca w poradni koncepcja pracy jest znana jej pracownikom i osobom korzystającym z jej usług. Za najważniejsze elementy koncepcji działalności placówki wskazani respondenci uznali: diagnozowanie poziomu rozwoju, potrzeb i możliwości, a także zaburzeń rozwojowych oraz zachowań dysfunkcyjnych dzieci i młodzieży, prowadzenie terapii dzieci i młodzieży w zależności od rozpoznanych potrzeb, pomoc dzieciom i młodzieży w wyborze kierunku kształcenia i zawodu, a także planowaniu kształcenia i kariery zawodowej, wspieranie nauczycieli szkół i placówek w planowaniu i realizacji zadań z zakresu doradztwa edukacyjno - zawodowego, współpracę z przedszkolami, szkołami i placówkami przy opracowywaniu i realizowaniu indywidualnych programów edukacyjno - terapeutycznych. Poradnia prowadzi działania realizujące koncepcję pracy. Zdaniem dyrektora, pracowników merytorycznych, klientów i partnerów lokalnych do stałych działań realizujących koncepcję pracy należy: prowadzenie badań indywidualnych i grupowych (diagnozowanie i opiniowanie), działalność terapeutyczna, poradnictwo zawodowe (indywidualnie i grupowo), prowadzenie samokształceniowej grupy pedagogów i psychologów szkolnych oraz doradców zawodowych, udzielanie porad i prowadzenie terapii w ramach zespołu wczesnego wspomagania rozwoju, grupa wsparcia dla rodziców dzieci niepełnosprawnych w ramach wczesnego wspomagania rozwoju, prowadzenie zespołów orzekających. Sporadycznie według respondentów prowadzona jest profilaktyka agresji i zaburzeń zachowania dzieci oraz interwencje kryzysowe - jako niezwłoczne, wynikające z potrzeb klienta. Klienci i partnerzy podczas wywiadu dodali również udzielanie i organizowanie pomocy psychologiczno - pedagogicznej w przedszkolach, szkołach i placówkach oraz wspomaganie rodziców, szkół i przedszkoli w ich funkcji wychowawczej i edukacyjnej. Analiza i modyfikacja koncepcji Koncepcja pracy jest analizowana, a jej modyfikacje są wynikiem tych analiz, co obrazują wypowiedzi dyrektora i pracowników merytorycznych podczas wywiadów. Zdaniem respondentów na podstawie analizy koncepcji pracy poradni w latach 2006-2011 sformułowano wnioski, które wprowadzono w koncepcji pracy poradni na lata 2012-2015. Według dyrektora i pracowników merytorycznych koncepcja pracy placówki została rozszerzona o: 11 / 28

organizowanie spotkań z koordynatorami, które odbywają się raz na kwartał lub w razie potrzeb, a ich celem jest omawianie bieżących spraw związanych z funkcjonowanie poradni, a dotyczących: oferty, zadań, planów i harmonogramów pracy, organizacji spotkań z dyrektorami szkół i placówek, publikowanie "Biuletynu Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej w Lubinie", w którym zawarte są artykuły pracowników merytorycznych dotyczące problemów związanych z kształceniem oraz wychowaniem dzieci i młodzieży ("Jak wychować szczęśliwe dziecko?, "Wykorzystanie treningu zastępowania agresji w pracy terapeutycznej z grupą"). Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Oferta placówki umożliwia realizację zadań placówki Komentarz: Wyniki badania i wnioski z ewaluacji wewnętrznej wskazują, że oferta programowa poradni dostosowana jest do potrzeb klientów. Placówka systematycznie modyfikuje swoją ofertę zgodnie z oczekiwaniami i propozycjami odbiorców usług. Zmiany te są pozytywnie odbierane przez środowisko lokalne i służą wprowadzaniu nowych form pomocy psychologiczno - pedagogicznej skierowanych do dzieci i młodzieży, rodziców i nauczycieli. Oferta programowa poradni a potrzeby klientów i ich monitorowanie Oferta programowa placówki odpowiada potrzebom klientów, co uzasadnili w swych wypowiedziach podczas wywiadu partnerzy lokalni, klienci, dyrektor oraz pracownicy merytoryczni. Zdaniem respondentów najważniejsze potrzeby klientów, które stanowią elementy oferty poradni to: diagnoza pedagogiczna, psychologiczna, logopedyczna, terapia: pedagogiczna, psychologiczna, logopedyczna, metodą Biofeedback, tyfloterapia, rehabilitacja dzieci, prelekcje dla rodziców i nauczycieli oraz badania i porady w ramach doradztwa zawodowego, terapia wczesnego wspomagania rozwoju skierowana na dzieci z zaburzeniami rozwoju (niepełnosprawnością ruchową, autyzmem, mózgowym porażeniem dziecięcym, niepełnosprawnością narządu słuchu i wzroku, niepełnosprawnością sprzężoną), punkt konsultacyjny dla dzieci, rodziców oraz nauczycieli dzieci z niepełnosprawnością narządu wzroku na terenie poradni oraz punkty konsultacyjne w terenie (Chobienia, Ścinawa i Rudna). Klienci podczas wywiadu stwierdzili, że najczęściej korzystają z: grup wsparcia dla pedagogów i doradców zawodowych, diagnozy pedagogicznej i psychologicznej, szkoleń z zakresu pomocy psychologiczno - pedagogicznej, prelekcji prowadzonych na zebraniach z rodzicami ("Problemy dziecka niepełnosprawnego w okresie dojrzewania", "Zanim twoje dziecko pójdzie do szkoły"). Według respondentów najważniejszą potrzebą innych klientów, niebędących nauczycielami, jest organizacja grupy wsparcia dla rodziców dzieci niepełnosprawnych, na którą poradnia w pełni odpowiada. Ponadto w ramach terapii pedagogicznej opracowany jest dla każdego dziecka indywidualny program terapeutyczny przez zespół terapeutów (psycholog, oligofrenopedagodzy, surdopedagog, tyflopedagog, logopeda, terapeuta EEG - Biofeedback, terapeuta integracji sensorycznej, rehabilitant, fizjoterapeuta, hippoterapeuta). Zespół ten, systematycznie raz w miesiącu dokonuje ewaluacji zajęć, a terapeuta prowadzący zajęcia zapoznaje z programem każdego rodzica. Wypowiedzi dyrektora, pracowników merytorycznych i klientów podczas wywiadów wskazują, że poradnia monitoruje poziom zaspokajania potrzeb klientów. Zdaniem dorosłych klientów placówka zbiera opinie na temat zaspakajania ich potrzeb za pomocą ankiet, wręczanych im po każdych przeprowadzonych zajęciach. Według respondentów ostatnio takie badanie odbyło się w maju 2013 roku. Dyrektor i pracownicy merytoryczni stwierdzili, że zbiera się dane na temat ilości przeprowadzonych badań w poradni. I tak, w roku szkolnym 2012/13 liczba przeprowadzonych badań pedagogicznych to 734, psychologicznych 662, logopedycznych 52, wydanych orzeczeń 203 (do dnia 4 lipca 2013r.), a udzielonych porad lekarza psychiatry 5. W ramach kontroli zarządczej prowadzonej w placówce, dyrektor kontroluje realizację wniosków o badania, poprzez pozyskiwanie informacji od pedagogów, psychologów, logopedów i innych specjalistów poradni. Wnioski z analizy danych dotyczą, m.in.: 12 / 28

modyfikacji metody diagnozy dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się oraz zorganizowania w poradni diagnozy dziecka ze spektrum autyzmu. Diagnoza ta składa się z badania psychologicznego, pedagogicznego i logopedycznego oraz psychiatrycznego prowadzonego przez lekarza psychiatrę dziecięcego zatrudnionego w poradni. W przypadku małego dziecka wykonuje się diagnozę funkcjonalną w oparciu o program do diagnozy i konstrukcji profilu psychoedukacyjnego EDU - Multimedia -EDU 4XXL, a w uzasadnionych przypadkach pogłębia się tę diagnozę o badanie integracji sensorycznej. Modyfikacje oferty poradni Oferta poradni jest modyfikowana i wzbogacana. Zdaniem wszystkich respondentów - partnerów, klientów, dyrektora i pracowników merytorycznych - poradnia wprowadziła zmiany w ostatnich latach w swojej ofercie, które dotyczyły: metody i zakresu terapii dla poszczególnych dzieci (wprowadzenie ½ godz. terapii logopedycznej, a zmniejszenie o ½ godz. rehabilitacji ruchowej), wprowadzenia zajęć z rehabilitacji ruchowej do stałej oferty poradni oraz dostosowania tematyki spotkań samokształceniowych grup pedagogów i psychologów szkolnych oraz doradców zawodowych do potrzeb zgłaszanych przez uczestników tych grup, zatrudniania specjalisty do prowadzenia hipoterapii, rehabilitanta oraz lekarza konsultanta - psychiatry dziecięcego, zmiany godzin pracy pracowników (dostosowanie godzin terapii do potrzeb klientów). Partnerzy dodali jeszcze: publikowanie prac naukowych pracowników poradni w biuletynie, wdrożenie działań związanych z rozwiązywaniem problemów seksualnych dzieci i młodzieży, a w ramach punktów konsultacyjnych umożliwienie spotkań w terenie ze specjalistami z poradni. Zdaniem respondentów wszystkie te zmiany umożliwiają pełniejsze zaspokojenie potrzeb klientów, czego przykładem jest kompleksowa pomoc i diagnoza dzieci ze spektrum autyzmu. Dyrektor i pracownicy merytoryczni w trakcie wywiadów wspomnieli także, że do badań diagnostycznych zakupiono testy oraz przeszkolono pracowników w diagnozowaniu uczniów. O bardzo wysokim stopniu spełnienia tego wymagania świadczy fakt, że oferta poradni umożliwia klientom pełną diagnozę dzieci z zaburzeniami, a w szczególności ze spektrum autyzmu. Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany i są efektem współdziałania nauczycieli Komentarz: Z przeprowadzonego badania wynika, że procesy edukacyjne są planowane indywidualnie i zespołowo. Podlegają one monitorowaniu, a wnioski z monitoringu są wykorzystywane do ich planowania. Pracownicy merytoryczni zespołowo analizują świadczone usługi przez placówkę. Zmiany w przebiegu procesów edukacyjnych są wynikiem wspólnych ustaleń między pracownikami. Planowanie i monitorowanie procesów edukacyjnych Zdaniem dyrektora i pracowników merytorycznych procesy edukacyjne planowane są indywidualnie i zespołowo. Pracownicy poszczególnych działów poradni planują wspólnie pracę na nowy rok szkolny, przygotowując ofertę terapii, prelekcji, warsztatów, szkoleń, którą umieszczają w biuletynie poradni i na stronie internetowej (www.ppp.powiat-lubin.pl). Następnie każdy pracownik indywidualnie z uwzględnieniem własnej specjalności sporządza plan pracy na rok szkolny, w którym planuje: diagnozy, terapie, prelekcje oraz warsztaty. Ponadto koordynatorzy działów przedstawiają wypracowaną wspólnie ofertę na spotkaniach z dyrektorami, pedagogami, psychologami, logopedami skierowaną do szkół i placówek. Pracownicy przygotowują także, indywidualne programy terapii dla każdego dziecka (np."program zajęć terapii pedagogicznej z uwzględnieniem zajęć psychoedukacyjnych i instruktażowych dla rodziców") oraz programy zajęć specjalistycznych do zajęć 13 / 28

grupowych. Dwa razy do roku dokonują ewaluacji swoich działań wprowadzając zmiany zgodnie z rozpoznanymi potrzebami klientów. Procesy edukacyjne przebiegające w poradni są monitorowane. Zdaniem dyrektora i wszystkich ankietowanych nauczycieli (19) w placówce monitoruje się procesy edukacyjne. Według respondentów najczęściej zadawane pytania podczas monitorowania procesów edukacyjnych dotyczą: efektów prowadzonych terapii (18 wskazań) oraz czasu oczekiwania klientów na badanie i diagnozę (14). Wszyscy ankietowani pracownicy merytoryczni (19) podali przykłady wniosków z monitorowania procesów edukacyjnych. Wymienili: dostosowywanie opinii i orzeczeń do przepisów prawa oświatowego (18 wskazań), ustalenie wspólnych godzin pracy pedagogów i psychologów podczas diagnozowania dziecka (6) oraz opracowanie instrukcji badań logopedycznych (5). Wnioski z monitoringu są wykorzystywane do planowania procesów edukacyjnych, na co wskazują wypowiedzi dyrektora i pracowników merytorycznych podczas wywiadów. Zdaniem respondentów na podstawie wyników monitorowania procesów edukacyjnych podjęto decyzje dotyczące: opracowania instrukcji badań logopedycznych, przeszkolenia pracowników w diagnozie specyficznych trudności w uczeniu się testami opracowanymi przez Pracownię Testów Psychologicznych i Pedagogicznych w Gdańsku oraz w "Nowoczesnym opiniowaniu psychologiczno - pedagogicznym", zmodyfikowania wzorów opinii zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013r., dostosowania czasu pracy pracowników poradni do potrzeb klientów (godziny terapii dla dzieci, godziny konsultacyjne dla rodziców, młodzieży i nauczycieli), przydzielenia pracownikom diagnozującym (pedagog, psycholog) określonych placówek, celem zwiększenia efektywności pomocy psychologiczno - pedagogicznej oraz dopasowywania terminów badań, co usprawnia wydawanie opinii i orzeczeń. Analiza i wprowadzone zmiany w świadczonych usługach przez placówkę Pracownicy merytoryczni wspólnie analizują świadczenie usług przez placówkę. Zdaniem dyrektora i pracowników merytorycznych wspólnie analizowane są aspekty dotyczące: efektywności prowadzonej terapii np. prowadzonej przez zespół wczesnego wspomagania rozwoju, realizacji potrzeb klientów, takich jak: oferta prelekcji, warsztatów, treningów dla rodziców i nauczycieli, jakości i zgodności z przepisami prawa wydawanych opinii i orzeczeń. Według respondentów wnioski z tych analiz dotyczą wprowadzania zmian m.in. w zakresie przeprowadzenia szkoleń pracowników na temat nowych metod badawczych mających na celu zaspokojenie potrzeb klientów, np. szkolenie w zakresie diagnozy funkcjonalnej z wykorzystaniem Programu do Diagnozy i Konstrukcji Profilu Psychoedukacyjnego Edu - Multimedia - Edu 4XXL w celu wykonywania profesjonalnej wielospecjalistycznej diagnozy dziecka niepełnosprawnego, w tym ze spektrum autyzmu. Wszyscy pracownicy merytoryczni (19) podali przykłady działań, które planują z innymi pracownikami poradni. Najczęściej wymieniali: opracowywanie planów pracy działu, w oparciu o który opracowuje się plan pracy poradni (19 wskazań), przygotowywanie ewaluacji wewnętrznej (16), ustalanie planu doskonalenia zawodowego (14), planowanie pracy punktów konsultacyjnych w Rudnej, Chobieni, Ścinawie (12) czy tworzenie planów terapii dzieci i rodzin w ramach wczesnego wspomagania rozwoju (12). Zmiany w przebiegu procesów edukacyjnych są wynikiem wspólnych ustaleń między nauczycielami. Zdaniem wszystkich ankietowanych pracowników merytorycznych (19) ich głos jest brany pod uwagę w tracie podejmowania decyzji o wprowadzeniu zmian w realizacji procesów edukacyjnych w poradni. Dyrektor i wszyscy ankietowani przedstawiciele rady pedagogicznej (19) podali przykłady ustaleń, które zostały wprowadzone w ostatnich 2 latach. Najczęściej wymieniali: usprawnienie pracy zespołów orzekających (18 wskazań), wprowadzenie wspólnych godzin pracy dla pedagogów i psychologów pracujących w zespole (11), wydłużenie czasu pracy sekretariatu (7) czy zmodyfikowanie wzorów opinii zgodnych z przepisami prawa oświatowego (6). Poziom spełniania wymagania: B 14 / 28

Wymaganie: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych Komentarz: Poradnia prowadzi działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych, analizując dostępność oferty i planując działania podnoszące jakość świadczonych usług i ich powszechność, zgodnie z oczekiwaniami większości klientów i możliwościami kadrowymi placówki. Dostępność usług poradni Poradnia ułatwia klientom dostęp do swoich usług. Zdaniem prawie wszystkich ankietowanych dorosłych klientów (25/27) oraz wszystkich ankietowanych rodziców (17) godziny pracy poradni są dla nich dogodne. Obserwacje placówki wykazały, że świadczy ona swoje usługi w godzinach przed - i popołudniowych (od poniedziałku do piątku w godzinach od 7.30 do 17.00 działa sekretariat, a pracownicy merytoryczni prowadzą diagnozy, konsultacje i terapię codziennie w godzinach od 8.00 do 19.00 w zależności od potrzeb klientów). Zdaniem respondentów usługi poradni są łatwo dostępne dla wszystkich klientów. Analiza dostępności oferty poradni a wdrażane wnioski Z wypowiedzi dyrektora, pracowników merytorycznych i klientów podczas wywiadów wynika, że poradnia analizuje dostępność swojej oferty. Zdaniem respondentów poradnia zbiera informacje na temat dostępności placówki dla klientów. Są nimi informacje zwrotne od klientów, a dotyczące: potrzeby przeprowadzania zajęć przez pracowników poradni dla rodziców i nauczycieli na terenie szkół i placówek, organizacji zajęć profilaktycznych, wychowawczych i terapeutycznych dla uczniów, poszerzenia form pomocy oraz przyspieszenia realizacji wniosków o badania. Według pracowników merytorycznych z przeprowadzonej analizy dostępności oferty poradni, sformułowano wniosek: nie wszyscy klienci mogą skorzystać z proponowanych metod terapii z powodu ograniczonej liczby specjalistów, a dotyczy to szczególnie terapii metodą integracji sensorycznej, logopedycznej, pedagogicznej, psychoterapii, ponieważ zapotrzebowanie na te usługi poradni jest większe, niż możliwości ich realizacji przez placówkę. Problemem w skorzystaniu z oferty poradni dla niektórych klientów jest także umiejscowienie poradni w nowym miejscu, oddalonym od centrum miasta. Wnioski z analizy dostępu do oferty poradni są wdrażane, na co wskazują wypowiedzi dyrektora i pracowników merytorycznych w trakcie wywiadów. Zdaniem respondentów placówka, aby ułatwić klientom dostęp do swoich usług podjęła następujące działania: dostosowała godziny pracy do możliwości klientów, świadczy usługi poza siedzibą placówki, zbiera informacje od klientów na ten temat oferty poradni, dostosowała budynek do potrzeb osób niepełnosprawnych, zwiększyła liczbę godzin terapii, prowadzi konsultacje przez Internet. Poziom spełniania wymagania: B 15 / 28

Obszar: Środowisko Wymaganie: Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju Komentarz: Poradnia współpracuje z różnymi podmiotami środowiska lokalnego, tj. szkołami, przedszkolami, policją, Uczelnią Zawodową Zagłębia Miedziowego w Lubinie, Towarzystwem Przyjaciół Dzieci - Kołem Dzieci i Młodzieży Specjalnej Troski, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie oraz Powiatowym Centrum Opieki i Wychowania w Ścinawie. Przy diagnozowaniu i rozwoju możliwości dzieci placówka współdziała również z rodzicami. W ramach współpracy oraz poprzez ankiety i rozmowy poradnia pozyskuje informacje na temat potrzeb i możliwości środowiska. Aby zaspokoić najważniejsze zidentyfikowane potrzeby, placówka prowadzi diagnozy, terapie, konsultacje dla rodziców, doradztwo zawodowe dla uczniów, spotkania szkoleniowe, prelekcje. Dzięki współpracy z instytucjami i organizacjami działającymi w środowisku lokalnym promuje swoją ofertę, a pracownicy doskonalą jakość swej pracy. Działania podejmowane w ramach współpracy ze środowiskiem lokalnym, jak również z wykorzystaniem jego zasobów związane są głównie z realizacją statutowych zadań poradni. Współpraca poradni z rodzicami oraz podmiotami funkcjonującymi w środowisku lokalnym a jej działalność Wypowiedzi ankietowanych rodziców, dyrektora i pracowników merytorycznych podczas wywiadów, uzasadniają tezę, że poradnia współpracuje z rodzicami przy diagnozie i rozwoju możliwości oraz mocnych stron uczniów. Zdaniem prawie wszystkich ankietowanych rodziców (16/17) współpraca z poradnią w zakresie rozpoznawania potrzeb jest wystarczająca oraz sprzyja rozwijaniu możliwości ich dzieci (15/17). Dyrektor podał, że poradnia współdziała z rodzicami w diagnozowaniu i rozwijaniu potencjalnych możliwości oraz mocnych stron uczniów. Według niego i pracowników merytorycznych uczestniczących w wywiadzie współpraca ta polega na: diagnozowaniu i opiniowaniu uczniów z trudnościami w uczeniu się oraz uczniów zdolnych, omawianiu wyników badań, przekazywaniu ustnych i pisemnych wskazówek do pracy z dzieckiem w domu, prowadzeniu terapii dzieci z trudnościami w uczeniu się, wydawaniu opinii o indywidualnym programie lub toku nauki oraz w zakresie doradztwa zawodowego, prowadzeniu konsultacji z rodzicami w zakresie postępowania z dzieckiem z uwzględnieniem jego wszechstronnego rozwoju: intelektualnego, emocjonalnego i społecznego. Poradnia współpracuje z różnymi podmiotami funkcjonującymi w środowisku, co obrazują wypowiedzi dyrektora i pracowników merytorycznych w wywiadach oraz ogląd stosownej dokumentacji i przeprowadzona obserwacja poradni. Z dokumentacji wynika, że poradnia współpracuje z: lokalnym samorządem, ośrodkiem pomocy społecznej, centrum wspierania rodzin, ośrodkiem kultury, przedszkolami, rodzicami, instytucjami samorządowymi, inną poradnią psychologiczno - pedagogiczną, policją, placówkami ochrony zdrowia, szkołami, placówkami opiekuńczo - wychowawczymi oraz fundacją "Dać nadzieję". Na terenie placówki widoczne są dowody współpracy z podmiotami działającymi w środowisku. Są to tablice informacyjne z zamieszczoną ofertą poradni dla uczniów, rodziców i nauczycieli. Dyrektor i pracownicy merytoryczni wskazali i opisali współpracę z najważniejszymi podmiotami lokalnymi. Mówili o: samorządzie lokalnym, który przeznaczył środki finansowe na zakup komputerów, pomocy dydaktycznych, testów diagnostycznych czy remonty, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie, z którym wspólnie realizują: "Powiatowy program działań na rzecz osób niepełnosprawnych na lata 2012-2015", "Powiatową strategię rozwiązywania problemów społecznych w powiecie lubińskim na lata 2011-2015 oraz "Powiatowy program ochrony zdrowia psychicznego na lata 2012-2015", Powiatowym Urzędzie Pracy w Lubinie, dzięki któremu wzięli udział w Lubińskich Targach Pracy, a jego pracownicy uczestniczyli w pracach samokształceniowej grupy szkolnych doradców zawodowych i pedagogów szkolnych zajmujących się doradztwem zawodowym, 16 / 28

Rzeczniku Dyscyplinarnym Dla Nauczycieli przy Wojewodzie Dolnośląskim, z którym prowadzili postępowanie wyjaśniające w jednej ze szkół, Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej we Wrocławiu i udziale pracowników poradni w charakterze obserwatorów na: sprawdzianach, egzaminach gimnazjalnych, maturalnych i zawodowych, Uczelni Zawodowej Zagłębia Miedziowego w Lubinie i przyjmowaniu studentów na praktyki oraz organizowaniu zajęć dla nich na terenie poradni. Współpraca poradni z podmiotami działającymi w środowisku wpływa pozytywnie na działalność placówki. Zdaniem partnerów uczestniczących w wywiadzie placówka wynosi korzyści ze współpracy z nimi. Według nich są to przede wszystkim korzyści: finansowe (utrzymanie placówki i jej doposażanie), edukacyjne (dostęp do nowoczesnych technik badań poprzez organizację konferencji, seminariów dla pracowników poradni przez Uczelnię Zawodową Zagłębia Miedziowego w Lubinie), usprawniające pracę pedagogów i psychologów (wymiana informacji o klientach placówki i ich problemach rodzinnych dzięki sprawnej komunikacji z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie). Dyrektor i pracownicy merytoryczni dodali jeszcze: promowanie działań placówki w środowisku i informowanie o osiągnięciach poradni (przez Telewizję Lubin, Radio Elka) oraz diagnozowanie przyczyn trudności w nauce, zaburzeń zachowania i mowy (współpracując z pracownikami służby zdrowia). Ich zdaniem, współpraca ta bardzo wzbogaca działalność placówki i wręcz nie byłaby ona bez niej możliwa. W analizowanej dokumentacji poradni są zapisy świadczące o współpracy z partnerami lokalnymi. I tak, np.: w "Protokole Rady Pedagogicznej z dnia 9 marca 2012 roku" odnotowano spotkanie z organem prowadzącym, związane ze zmianą koncepcji pracy placówki i jej finansowaniem. Identyfikowanie potrzeb środowiska a działania poradni Placówka identyfikuje potrzeby i możliwości środowiska. Rodzice i partnerzy uczestniczący w wywiadzie za najważniejsze potrzeby lokalnego środowiska uznali: diagnozę (pedagogiczną, psychologiczną, logopedyczną) i terapię dzieci i młodzieży oraz wspomaganie rodziców w pracy z dzieckiem w domu. Zdaniem partnerów poradnia może jeszcze zaspakajać potrzeby: edukacyjne (szkolne doradztwo zawodowe uczniów w szczególności z rodzin zastępczych i domów dziecka, przyjmowanie studentów na praktyki oraz prowadzenie konsultacji dla nauczycieli), lokalowe (użyczanie: sali konferencyjnej na szkolenia pedagogów szkolnych i doradców zawodowych, pomieszczenia dla siedziby Towarzystwa Przyjaciół Dzieci - Koła Dzieci i Młodzieży Specjalnej Troski w Lubinie), integracyjno - społeczne (punkty konsultacyjne w Ścinawie, Rudnej i Chobieni). Według pracowników merytorycznych uczestniczących w wywiadzie poradnia udziela pomocy wszystkim zgłaszającym się do poradni w poszukiwaniu specjalistów poprzez konsultacje oraz ukierunkowanie na odpowiednią formę pomocy. Dyrektor podał, że placówka w tym i poprzednim roku szkolnym zbierała informacje na temat potrzeb i możliwości środowiska, m.in. dotyczące statusu materialnego mieszkańców gminy Ścinawa, w czasie spotkań z przedstawicielami gminy i dyrektorami przedszkoli, szkół i placówek oraz pedagogami i psychologami szkolnymi z terenu całego powiatu. Efektem prowadzonych rozmów było utworzenie punktów konsultacyjnych w Rudnej, Chobieni i Ścinawie. Przedstawiciele poradni (szkolni doradcy zawodowi) brali też udział w spotkaniach z pracownikami Powiatowego Urzędu Pracy w Lubinie, podczas których przekazywane były informacje na temat struktury bezrobocia w powiecie, jak również możliwości pozyskiwania funduszy w ramach aktywizacji osób bezrobotnych. Poradnia prowadzi działania, które mają na celu zaspokojenie potrzeb lokalnego środowiska. Zdaniem partnerów, dyrektora i pracowników merytorycznych poradnia zaspakaja różnorodne potrzeby lokalnego środowiska. W tym celu prowadzi, m.in.: diagnozę i ocenę rozwoju dziecka na rzecz instytucji, które zgłaszają taką potrzebę (służba zdrowia, wymiar sprawiedliwości, pomoc społeczna, zespół ds. orzekania o stopniu niepełnosprawności), szkolenia (praktyki studenckie i prezentacja działalności poradni, przedstawianie ofert pracy poradni dla studentów Uczelni Zawodowej Zagłębia Miedziowego w Lubinie) oraz akcję na rzecz przeciwdziałaniu patologii, wykluczeniu społecznemu i przemocy w rodzinie (np. policja, Starostwo Powiatowe i Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie, pomoc społeczna, kuratorzy społeczni i sądowi). Ponadto organizuje: psychoterapię 17 / 28

indywidualną i rodzinną, grupę wsparcia dla rodziców dzieci i młodzieży z zaburzeniami zachowania czy arteterapię. Według respondentów działania poradni zaspakajają wszystkie potrzeby środowiska lokalnego, które są adekwatne do możliwości działania placówki. Zaspokajanie potrzeb lokalnego środowiska zostało opisane w "Biuletynie Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej w Lubinie", w którym zawarte są informacje związane z działalnością poradni, podzielony na trzy działy: Opieki Nad Dzieckiem Przedszkolnym i Wczesnej Interwencji (prowadzący: diagnozę psychologiczną, pedagogiczną, logopedyczną, zajęcia stymulujące rozwój dziecka zdolnego, orzekanie do specjalnych oddziaływań edukacyjnych, do nauczania indywidualnego, kształcenia specjalnego, opiniowanie w sprawie wczesnego wspomagania rozwoju, doradztwo psychologiczne, pedagogiczne, logopedyczne, prowadzenie prelekcji dla rodziców, nauczycieli i opiekunów, terapię zaburzeń rozwojowych i zachowań dysfunkcyjnych, integrację sensoryczną, EEG - Biofeedback, udział w zespołach do pracy z dzieckiem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w przedszkolu), Profilaktyki, Psychoterapii i Pomocy Rodzinie (obejmujący swym działaniem: diagnozę zaburzeń emocjonalnych i zachowania, terapię rodzinną i indywidualną, diagnozę, terapię dzieci z ADHD, Trening Zastępowania Agresji, warsztaty dla dzieci i młodzieży, samokształceniową grupę pedagogów i psychologów szkolnych, szkołę dla rodziców dzieci z zaburzeniami zachowania, konsultacje, wsparcie, doradztwo psychologiczne i pedagogiczne, wykłady, prelekcje), Poradnictwa, Informacji i Orientacji Zawodowej (głównym zadaniem działu jest wspomaganie wszechstronnego rozwoju dzieci i młodzieży w wieku szkolnym). Wykorzystanie zasobów środowiska do podejmowanych działań przez poradnię Poradnia korzysta z zasobów środowiskowych. Według partnerów lokalnych istotne dla funkcjonowania placówki są zasoby i możliwości środowiska lokalnego, takie jak: sala wykładowa Uczelni Zawodowej Zagłębia Miedziowego w Lubinie, gdzie odbywają się wykłady i seminaria dla pracowników poradni, sala konferencyjna Centrum Kultury Muza, na której prowadzone są konferencje dla wszystkich zainteresowanych. Zdaniem partnerów i dyrektora poradnia prowadziła przy pomocy środowiska lokalnego w tym i poprzednim roku szkolnym następujące działania z: Centrum Kultury Muza w Lubinie (współorganizacja Dnia Solidarności pt. "Schizofrenia Otwórzcie Drzwi" - przy współpracy Stowarzyszenia Inicjatyw Twórczych, pod patronatem Prezydenta Miasta Lubina oraz konferencji na temat reformy szkolnictwa wyższego prowadzoną przez ekspertów bolońskich dla młodzieży i nauczycieli ze szkół ponadgimnazjalnych), Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie (prowadziła spotkania w ramach samokształceniowej grupy pedagogów i psychologów szkolnych dotyczące "Oczekiwania pedagogów szkolnych w zakresie możliwości współpracy, wymiany informacji, podejmowania wspólnych działań"), Przedstawicielem Starostwa Powiatowego w Lubinie (udział w spotkaniu samokształceniowej grupy doradców zawodowych i pedagogów, na którym pracownicy przedstawili ofertę edukacyjną szkół w powiecie lubińskim oraz zmiany w przepisach prawa dotyczących nauki w szkołach ponadgimnazjalnych). Dyrektor wskazał dwa kluczowe działania. Pierwsze dotyczyło spotkania grupy samokształceniowej doradców zawodowych i pedagogów zajmujących się doradztwem zawodowym w szkołach, które odbyło się dnia 14.03.2012r. ze specjalistą Departamentu Edukacji i Spraw Społecznych i dotyczyło zmian w systemie kształcenia ogólnego i zawodowego. Kolejne mówiło o działalności samokształceniowej grupy pedagogów szkolnych w roku szkolnym 2011/12, gdzie zostało zorganizowane spotkanie z przedstawicielami Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, a dotyczyło nowej ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej oraz roli asystenta rodziny. Poziom spełniania wymagania: B 18 / 28

Wymaganie: Promowana jest wartość edukacji Komentarz: Poradnia promuje wartość edukacji poprzez informowanie środowiska lokalnego o prowadzonych przez siebie działaniach edukacyjnych i wychowawczych. Funkcje i zadania placówki skierowane są na ucznia, jego wychowanie, prawidłowy i wszechstronny rozwój. Działalność informacyjną o pracy i osiągnięciach poradnia prowadzi przy wykorzystaniu biuletynu, Internetu, lokalnych mediów, gablot informacyjnych w placówkach oraz w drodze bezpośrednich kontaktów z potencjalnymi klientami. Relacje ze środowiskiem postrzegane są pozytywnie przez partnerów. Jednak połowa ankietowanych dorosłych klientów twierdzi, że pracownikom nie zależy na współpracy ze środowiskiem. Działania informacyjne i promujące poradni Poradnia prowadzi działania informacyjne dotyczące jej działalności i osiągnięć. Placówka informuje o swojej ofercie i działaniach poprzez: "Biuletyn Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej w Lubinie na rok szkolny 2012/13", systematyczne zamieszczanie informacji związanych z działalnością na stronie internetowej oraz w gablotach szkolnych wszystkich placówek, z którymi współpracuje. Zdaniem dyrektora i pracowników merytorycznych najskuteczniejszą formą informacji lokalnego środowiska o działaniach poradni jest: bezpośredni kontakt z potencjalnymi klientami, prowadzenie prelekcji dla nauczycieli i rodziców w placówkach oraz warsztatów z uczniami. Dyrektor podkreślił, że ostatnio nie więcej niż 3 miesiące temu, poradnia upowszechniła w środowisku lokalnym informacje o swoich nowych działaniach, m.in. o: działalności samokształceniowej grupy pedagogów i psychologów szkolnych (audycja radiowa), konferencji dotyczącej reformy szkolnictwa wyższego z udziałem ekspertów bolońskich (lokalna TV), poradach dla rodziców dzieci mających trudności w nauce i jak sobie z nimi radzić - porady dla rodziców (audycja radiowa), działaniach zespołu wczesnego wspomagania rozwoju (audycja radiowa), nowej siedzibie poradni i ofercie (telewizja lokalna, portal internetowy i lokalna prasa), różnorodności metod terapii w ramach wczesnego wspomagania rozwoju (audycja radiowa), publikacji pracowników poradni dotyczących różnych problemów związanych z kształceniem dzieci i młodzieży (biuletyn w formie elektronicznej, strona internetowa poradni). Poradnia informuje o celowości i skuteczności swoich działań. Wszyscy ankietowani rodzice (17), partnerzy i dyrektor podali, że poradnia informuje wszystkich o sensie edukacyjnym i wychowawczym działań oraz o celach, które chce realizować. Poradnia prowadzi działania promujące jej działania edukacyjne wśród różnych grup odbiorców, na co wskazują wypowiedzi partnerów, dyrektora i pracowników merytorycznych podczas wywiadów. Zdaniem partnerów poradnia wystarczająco promuje swoje działania m.in. za pośrednictwem stron internetowych: poradni, Miedziowego Centrum Kształcenia Kadr i Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. Dyrektor dodał, że działania promujące usługi poradni kierowane są do: uczniów, nauczycieli, rodziców, instytucji korzystających z usług poradni i środowiska lokalnego. Jego zdaniem placówka promuje swoje działania edukacyjne poprzez cykliczne spotkania z dyrektorami placówek, pedagogami, psychologami, logopedami, szkolnymi doradcami zawodowymi na początku każdego roku szkolnego. Znajomość oferty poradni w środowisku lokalnym Przedstawiciele lokalnego środowiska znają cele, ofertę, działania i osiągnięcia poradni. Partnerzy mają wiedzę o osiągnięciach pracowników i klientów odniesionych w tym i poprzednim roku szkolnym, dzięki stronie internetowej poradni. Podczas wywiadu wymienili osiągnięcia grupy samokształceniowej pedagogów i psychologów szkolnych oraz zespołu wczesnego wspomagania rozwoju. Dyrektor dodał, że najważniejsze osiągnięcia placówki w ostatnim czasie to: poszerzenie oferty pracy placówki w związku doskonaleniem zawodowym pracowników oraz polepszenie bazy lokalowej i doposażenie jej w testy, pomoce do terapii oraz sprzęt. Większość ankietowanych rodziców (13/17) oceniła pozytywnie informacje na temat osiągnięć poradni. Według ankietowych rodziców (17) i dorosłych klientów (27) poradnia informuje o swojej ofercie, działaniach i osiągnięciach poprzez cykliczne prezentowanie się w lokalnych mediach, podczas lokalnych uroczystości oraz za 19 / 28

pośrednictwem poczty elektronicznej. Przedstawiciele lokalnego środowiska postrzegają placówkę jako dbającą o jakość usług. Wszyscy ankietowani rodzice (17) oraz dorośli klienci (27) odbierają działanie placówki pozytywnie. Również według partnerów uczestniczących w wywiadzie poradnia dba o jakość świadczonych usług, gdyż: zatrudnia wykwalifikowaną kadrę, która systematycznie się doskonali, dba o procedury diagnostyczne, dostosowuje godziny pracy placówki do potrzeb klientów oraz proponuje nowe form terapii i pomocy psychologiczno - pedagogicznej. W dokumentacji przedłożonej przez dyrektora znalazła się analiza ankiety skierowanej do rodziców, a dotyczącej "Funkcjonowania poradni w środowisku lokalnym". Jej wyniki świadczą, że klienci osiągnęli satysfakcję z udzielonej pomocy oraz są zadowoleni z świadczonych usług poradni. Niektórzy klienci i przedstawiciele lokalnego środowiska postrzegają placówkę jako dbającą o relacje z lokalnym środowiskiem. Większość ankietowanych rodziców (12/17) i połowa dorosłych klientów (14/27) ma poczucie, że pracownikom poradni zależy na współpracy z nimi i środowiskiem. Przeciwnego zdania było trzynaścioro badanych klientów (13/27) i pięcioro rodziców (5/17). Wypowiedź klientów, iż pracownikom poradni nie zależy na współpracy ze środowiskiem jest istotna statystycznie na niekorzyść placówki, w porównaniu z odpowiedziami tych samych respondentów w innych polskich poradniach. Mimo to, zdaniem partnerów uczestniczących w wywiadzie, pracownikom poradni zależy na współpracy ze środowiskiem, a świadczą o tym: utworzone punkty konsultacyjne w terenie, organizacja spotkań pedagogów i psychologów, podejmowanie natychmiastowych interwencji kryzysowych we wszystkich zgłaszanych trudnych sytuacjach oraz obsługa klienta na wysokim poziomie. Poziom spełniania wymagania: C 20 / 28