Mleko żyje projekt w ramah zadania Naukowy, nauzyiele i inijatorzy społezeństwa oywatelskiego na rzez innowayjnyh metod nauzania młodzieży w zakresie adań mikroiologiznyh żywnośi Szkoła: Gimnazjum nr w Olszytynie autorzy opraowania: Edyta Dej, Monika Jakuisiak, Klaudia Kadzewiz, Justyna Kempisty, Kamila Łoaz, Mihał Mazuhowski, Małgorzata Mihalska, Mateusz Puzel, Mateusz Tałan, Adrian Zyskowski opiekun: mgr Bożena ewandowska
Teren adań Próki mleka do adań mikroiologiznyh zerano w trzeh miejsowośiah położonyh na oszarze Pojezierza Olsztyńskiego. Były to Naterki położone w okoliah Olsztyna oraz Żegoty i Franknowo położone w okoliah Jezioran (Ry. 1). Ry. 1 Stanowiska pooru próek mleka Ry. 2 Bakterie atoaillus Ry. 3 Bakterie atoous
Materiał i metody Materiałem yły próki mleka krowiego porane od krów hodowanyh w gospodarstwah przydomowyh. Łąznie pozyskano trzy próki mleka, po jednej z każdej miejsowośi. W dniu 30.11.13 w Franknowie krowa nr 19, 29.11.13 w Naterkah krowa nr 20 i 30.11.13 w Żegotah krowa nr 21. Do każdej próki dołązono następująe informaje: data zerania mleka, nazwa szkoły, klasy, nazwisko opiekuna grupy, lokalizaja geografizna gospodarstwa, rodzaj gospodarstwa, rodzaj mleka, unikatowe oznazenie zwierzęia. W/w informaje zostały umieszzone zarówno na proówkah z prókami jak i w formie pisemnej. Zerane próki przez pierwszą no przetrzymywano w temperaturze pokojowej w elu ukwaszenia a następnie przehowywano w lodówe w temp. 4 o C. Shłodzone próki mleka przewieziono w pierwszym dniu adań do laoratorium, gdzie poddano je dalszej oróe. Przygotowane próki zostały wysiane przez każdą parę uzniów za pomoą plastikowej ezy na jedną płytkę GM17-agar i jedną płytkę MRS-agar. Szalki inkuowano przez godz.: GM17 w temp. 30 o C w warunkah tlenowyh a szalki MRS w 37 o C w warunkah eztlenowyh. Po okresie inkuaji sprawdzono zystość mikroiologizną mleka. Wyrane, różnorodne kolonie akteryjne odpowiadająe akteriom mlekowym z rodzaju atoous i atoaillus ponownie wysiano metodą posiewu redukyjnego na szalki GM17-agar i MRS-agar inkuowane w warunkah identyznyh jak podzas pierwszego posiewu. Z uzyskanyh kolonii każda para sporządza 8 preparatów mikroskopowyh: po ztery z akterii z rodzaju atoous i atoaillus (Ry. 2, 3). Po oserwajah każda para uzniów wyiera do dalszyh testów jedną akterię z rodzaju atoous i jedną akterię z rodzaju atoaillus. Dla wyranyh akterii każda para wykonuje dwa testy API (standaryzowany test do identyfikaji akterii) inkuowane przez godz. w temperaturah jak przy wześniejszyh inkuajah. Po i godz. inkuaji odzytujemy i zapisujemy uzyskane wyniki. Zmiany zaarwienia proówek umożliwiają ustalenie zy sustraty są rozkładane zy też nie. Znakiem + oznazamy reakję pozytywną, znakiem - reakję negatywną a znakiem v reakję słao pozytywną. Z testowanyh przez sieie szzepów każda para sporządza dwie hodowle płynne: jedna hodowla płynna akterii z rodzaju atoous na płynnym GM17 i hodowla płynna akterii z rodzaju atoaillus na płynnym podłożu MRS, które inkuowane są przez godz. w temperaturah jak wześniej. Po okresie inkuaji określamy typ wzrostu akterii: zmętnienie, osad, przejaśnienie i kożuszek. Następnie dokonano oeny aktywnośi proteolityznej poszzególnyh szzepów poprzez naniesienie analizowanyh akterii na szalki z mlekiem. Przygotowane szalki inkuujemy przez 2-3
dni w warunkah odpowiednih dla danego rodzaju akterii. Po inkuaji znakiem + oznazamy reakję pozytywną, znakiem - reakję negatywną Kolejnym zadaniem jest oena aktywnośi antymikroiologiznej mająa za zadanie ustalić zy wyizolowane szzepy produkują sustanje o działaniu antyakteryjnym. Przygotowane wg szzegółowej proedury szalki inkuujemy przez dwa dni w warunkah jak wześniej. W przypadku aktywnośi, za pomoą linijki mierzymy średnię zahamowania wzrostu a wyniki notujemy. W elu zahowania materiału adawzego do sterylnyh plastikowyh fiolek o ojętośi 1,8 ml dodajemy 1 ml płynnyh hodowli akteryjnyh i uzupełniamy 600 μl 50% glierolu. Po wymieszaniu proówki zamrażamy w temp. 20 o C. Wyniki Analiza zystośi mleka wykazała, że próki mleka yły generalnie zyste. Tylko w jednej próe na 10 analizowanyh pojawiła się pleśń i próka to została uznana jako zakażona (Ta. 1). We wszystkih prókah yły widozne kolonie akterii mlekowyh. Ta. 1 Stan zystośi mikroiologiznej mleka analizowanego przez poszzególne zespoły Zespół Oeność pleśni Bakterie mlekowe Czystość mleka Zyskowski + + Dej + + Kempisty + + Łoas + + - Kadzewiz + + Jakuisiak + + Mazuhowski + + Mihalska + + Puzel + + Tałan + + Suma 1 10 9 Po godz. inkuaji w każdej analizowanej próie wzrosła ilość rozkładanyh ukrów (Ta. 2). Zazwyzaj więej ukrów rozkładanyh yło w prókah, w któryh znajdowały się akterie z rodzaju atoaillus (Ta. 2). Jedynie w próe 19 oserwowano odwrotne zjawisko (Ry. 4) a w próe 21a liza rozkładanyh ukrów przez oa szzepy akterii yła podona (Ta. 2).
Suma po dla.. Suma po dla.. Suma po dla.. Suma po dla.. Czas Nr testu Tałan Puzel Mihalska Mazuhowski Jakuisiak Kadzewiz Łoas Kempisty Dej Zyskowski Zespół 21 3 0 2 1 19 16 4 0 20 23 17 18 15 1 1 23 22 Rozł. ukry Próa Ta. 2 Wyniki testu API 50 dla poszzególnyh zespołów (pominięto testy z wynikami negatywnymi) 4 v v 1 1 5 v + + v v + + v v + + 4 3 2 2 6 v v + + + 2 1 1 1 8 v + v + 1 1 1 1 10 + + + + v v + + + + + + 4 4 2 2 11 + + + + + + v + + + + + + 4 4 2 3 12 v v + + + + + + + + 4 4 1 1 13 + + + + v v + + + + + + + 4 4 2 3 14 + + + + 1 1 15 v 1 18 + + v v v + + v v + + 3 4 2 2 19 v + v + 1 1 1 1 21 + + + + + + 3 3 22 v v v + v v + + v + + + 4 4 2 2 23 v + 1 1 + + v v v + v + 1 4 1 2 25 + + v + + + + + v + v + + + 3 4 3 4 26 + + v v + + v + + 2 4 1 2 27 + + v + v + + + + 3 3 1 2 28 + + + + v v + + + + + + + 4 5 2 2 29 + + + + v v + + v + + + + 4 4 2 3 30 + + + + v v + + + v + 3 4 2 2 31 + + + + v v + + + + + + 4 4 2 2 32 + + + + v v + + + + + + + 4 5 2 2 34 + + v + + 1 1 1 2 35 v v 1 1 36 v v 1 1 37 v 1 39 v + v v v 1 2 2 40 + + + + + + + + + + 4 4 1 1 41 v v 1 1 42 v + + + + + 2 2 1 1 45 v v 1 1 47 v v v 1 1 1 v v v 1 2 49 v v 1 1 21 21a 19a 20 19
W połowie próek określono typ wzrostu jako osad. W trzeh przypadkah oserwowano kominaję: zmętnienie osad i po jednym przypadku kominaje: osad przejaśnienie i zmętnienie przejaśnienie kożuszek (Ta. 3). Ta. 3. Typy wzrostu analizowanyh szzepów akterii z rodzaju atoaillus zespołów i atoous w hodowlah płynnyh poszzególnyh Zespół Szzep akterii Zmętnienie Osad Przejaśnienie Kożuszek Zyskowski atoaillus + Dej atoous + + Kempisty atoaillus + Łoas atoous + + Kadzewiz atoaillus + + Jakuisiak atoous + + Mazuhowski atoaillus + + + Mihalska atoous + Puzel atoaillus + Tałan atoous + + Suma 4 9 2 2 We wszystkih prókah oserwowano aktywność proteolityzną (Ta. 4). Tylko w dwóh przypadkah oserwowano aktywność akteriostatyzną (Ta. 4). Dotyzyło to tylko i wyłąznie akterii z rodzaju atoaillus (Ry. 5). Strefa zahamowania dla tyh dwóh przypadków wyniosła 1,5mm i 2mm gdy dla pró kontrolnyh wynosiła zazwyzaj 1mm (Ta. 4). Ta. 4. Aktywność proteolityzna i antyakteriostatyzna analizowanyh szzepów akterii z rodzaju atoaillus i atoous w próah poszzególnyh zespołów Zespół Szzep akterii Aktywność proteolityzna Aktywność antyakteriostatyzna Szalka kontrolna Szalka mlekiem Zyskowski atoaillus + 1 Dej atoous + 1 Kempisty atoaillus + + 1 1,5 Łoas atoous + 1 Kadzewiz atoaillus + 1 Jakuisiak atoous + 1 Mazuhowski atoaillus + + 2 2 Mihalska atoous + 2 Puzel atoaillus + 1 Tałan atoous + 2 z
Wnioski: - stan zystośi mikroiologiznej mleka jest dory - we wszystkih prókah yły akterie mlekowe - większą aktywność wykazywały akterie z rodzaju atoaillus - dłuższy zas inkuaji wpływa pozytywnie na aktywność akterii - najzęstszym typem wzrostu w hodowlah płynnyh ył osad - we wszystkih prókah oserwowano aktywność proteolityzną - aktywność aktriostatyzna yła oserwowana sporadyznie Ry. 4 Test API dla atoous Ry. 5 Kolonie atoaillus