Badania ewaluacyjne WYWIAD 6 ZAJĘCIA 01.12.2008
Wywiad
Czym jest wywiad? Wywiad jest rozmową, której celem jest pozyskanie informacji.
Kiedy wywiad jest odpowiedni? Kiedy poszukujemy pogłębionej wiedzy o ludzkich opiniach, przemyśleniach, doświadczeniach i uczuciach Kiedy temat badania odnosi się do spraw wymagających kompleksowego i głębokiego omówienia Kiedy z grupą docelową łatwiej jest komunikować się bezpośrednio
W jaki sposób przekazuje się informacje? Face-to-face Telefonicznie Za pomocą Internetu
Wywiad face-to-face ZALETY WADY MOśLIWOŚĆ CZYTANIA MOWY CIAŁA ANKIETOWANI TRACĄ ANONIMOWOŚĆ MOśLIWOŚĆ REJESTROWANIA ZACHOWAŃ NIEWERBALNYCH KONTROLOWANIE CZYNNIKÓW ZEWNĘTRZNYCH I UWAGI ANKIETOWANEGO WYDATKI NA PODRÓśE UTRUDNIONE, JEŚLI ANKIETOWANI ZAMIESZKUJĄ TERENY WIEJSKIE LUB MAŁE MIASTA
Wywiad telefoniczny ZALETY WADY WYGODNY DLA BADACZY I ANKIETOWANYCH MOśLIWOŚĆ DOTARCIA DO MIESZKAŃCÓW WSI I MAŁYCH MIAST POCZUCIE ANONIMOWOŚCI MOśE UŁATWIĆ POZYSKANIE WRAśLIWYCH INFORMACJI BRAK DOSTĘPU DO ZACHOWAŃ NIEWERBALNYCH BRAK MOśLIWOŚCI BADANIA REAKCJI NA OBRAZY ANKIETOWANI MOGĄ BYĆ ROZPROSZENI OTOCZENIEM, W KTÓRYM PRZEBYWAJĄ
Wywiad internetowy ZALETY WADY CIĄGŁY DOSTĘP DO ZAPISU ROZMOWY DOSTĘP TYLKO DO OSÓB POSŁUGUJĄCYCH SIĘ TĄ FORMĄ KOMUNIKACJI BRAK MOśLIWOŚCI WERYFIKACJI KRYTERIÓW REKRUTACJI POCZUCIE ANONIMOWOŚCI MOśE UŁATWIĆ POZYSKANIE WRAśLIWYCH INFORMACJI BRAK DOSTĘPU DO MOWY CIAŁA I TONU GŁOSU ROZPROSZENIE BADANYCH
Rodzaje wywiadów Wywiad ustrukturyzowany Wywiad pół-ustrukturyzowany Wywiad nieustrukturyzowany
Wywiad ustrukturyzowany Prowadzący wywiad zadaje kolejne, wcześniej ustalone, pytania na określone tematy w ustalonym porządku. Ankietowany wybiera odpowiedzi z przedstawionej mu kafeterii Niekiedy prowadzący moŝe poprosić o wolne doprecyzowanie odpowiedzi na określone pytanie
Wywiad pół-ustrukturyzowany Prowadzący wywiad zadaje kolejne, wcześniej ustalone, pytania, na które ankietowany odpowiada własnymi słowami Niekiedy prowadzący korzystają z listy zagadnień w celu zagwarantowania, Ŝe wszyscy ankietowani wypowiedzieli się na wszystkie zagadnienia Prowadzący moŝe nawiązywać do odpowiedzi ankietowanego przechodząc do innych zagadnień, lub teŝ dopytywać ankietowanego o kwestie nie związane bezpośrednio z tematem
Wywiad nieustrukturyzowany Prowadzący wywiad nie jest związany restrykcjami, listą pytań, scenariuszem itp.. Prowadzący rozpoczyna od kilku ogólnych pytań w celu zachęcenia ankietowanego do otwartej, nieformalnej, spontanicznej dyskusji Prowadzący rozwija odpowiedzi rozmówcy dodatkowymi pytaniami, obserwuje jego niewerbalne reakcje, dociera do pogłębionych informacji
JAK PRZEPROWADZAĆ WYWIAD?
Co przed wywiadem? Zdefiniuj cele wywiadu Określ, co chcesz osiągnąć i jakie informacje chcesz uzyskać Upewnij się, Ŝe wywiad jest odpowiednim narzędziem osiągnięcia tych celów Wybierz rodzaj wywiadu, biorąc pod uwagę: PoŜądane informacje BudŜet i czas Ankietowanych
Co przed wywiadem? Zdecyduj o formie przeprowadzenia wywiadu (face-to-face, telefon, Internet) Zdecyduj o doborze ankietowanych Warto uzyskać kontakt i zaprosić do badania większą liczbę osób, poniewaŝ część zapewne odmówi Przedstaw zrekrutowanym cel badania, wagę ich uczestnictwa itp.
Co przed wywiadem? Zdecyduj o formie rejestrowania rozmowy. W zaleŝności od rodzaju wywiadu, mogą to być: Kwestionariusz Notatki odręczne Zapis audio i/lub wideo Przygotuj listę pytań i przetestuj je na małej grupie respondentów
Co przed wywiadem? Zdecyduj o tym, kto przeprowadzi wywiady PrzekaŜ prowadzącemu niezbędne materiały, czyli: Wprowadzenie w problematykę badania Instrukcje do wywiadu
Co podczas wywiadu? Rozmowa powinna być przyjazna, ale profesjonalna Wyjaśnij cel rozmowy, waŝność wywiadu i przewidywany czas spotkania Bądź przygotowany na wydłuŝenie bądź skrócenie wywiadu
Co podczas wywiadu? Poinformuj o formie rozmowy Wyjaśnij ankietowanemu, w jaki sposób będą rejestrowane jego wypowiedzi i w jaki sposób będziesz wykorzystywał uzyskane informacje W razie takiej moŝliwości, uzyskaj pisemną zgodę na udział w badaniu
Co podczas wywiadu? Kontroluj ton swojego głosu i język wypowiedzi. Staraj się pozostawać neutralnym wobec zadawanych pytań Trzymaj się tematu rozmowy i staraj się zmieścić w planowanym czasie Bądź pewny, Ŝe rozmowa jest nagrywana, rób notatki bez rozpraszania ankietowanego
Na zakończenie rozmowy Upewnij się, Ŝe zadałeś wszystkie pytania Jeszcze raz poinformuj, jak wykorzystasz uzyskane informacje Zapytaj, czy ankietowany nie ma dodatkowych pytań lub innych rzeczy do dodania Podziękuj za udział w badaniu
Co po wywiadzie? Upewnij się, Ŝe wywiad został odpowiednio zarejestrowany. W razie potrzeby zrób dodatkowe notatki Uporządkuj wypowiedzi ankietowanego Przygotuj się do analizy danych
Checklista wywiadu jako narzędzia ewaluacji Czy określiłem pytania ewaluacyjne, na które wywiad ma udzielić odpowiedzi? Czy wybrałem odpowiedni rodzaj wywiadu? Czy odpowiednio dobrałem osobę do prowadzenia wywiadu?
Checklista wywiadu jako narzędzia ewaluacji Czy przygotowałem i przetestowałem listę pytań do wywiadu? Czy określiłem okoliczności wywiadu i to, w jaki sposób będzie on rejestrowany? Czy skontaktowałem się z respondentem i umówiłem na rozmowę? Czy ilość pozyskanych danych jest wystarczająca?