SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. ARMII KRAJOWEJ W JABŁONNIE Podstawy prawne: 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. 2. Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991r. z późniejszymi zmianami. 3. Rozporządzenie MENiS z dn. 21 maja 2001 w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół Dz.U. nr 61, poz.624 ze zmianami 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. 5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach, placówkach. 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. 1
Cel nadrzędny: Przeciwdziałanie zagrożeniom ETAP I Edukacja wczesnoszkolna Adresatem programu są uczniowie klas I III Cele główne: - promowanie zdrowego stylu życia, - zapobieganie pojawianiu się problemów związanych z zachowaniami dysfunkcyjnymi, - działania zwiększające odporność na działanie czynników ryzyka. Strategie: - edukacyjna (pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych), - alternatyw (pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb np. sukcesu, przynależności poprzez działalność pozytywną). Cele szczegółowe: - uczenie wartości i norm społecznych ( człowiek, jego zdrowie jako wartość, każdy człowiek jest osobą niepowtarzalną), - ćwiczenie umiejętności nawiązywania kontaktów z ludźmi, - ćwiczenie umiejętności rozpoznawania i nazywania własnych emocji, - ćwiczenie umiejętności odczytywania nastrojów i emocji innych osób, - ujawnianie i rozbudzanie zainteresowań, - uczenie zasad związanych z komunikowaniem się, - uczenie zasad bezpieczeństwa i higieny, - uczenie rozróżniania zachowań złych i dobrych. OPIS OCZEKIWANYCH OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW edukacja wczesnoszkolna Absolwent trzeciej klasy szkoły podstawowej coraz lepiej orientuje się w swoim najbliższym otoczeniu: domu i szkole. Lubi szkołę i lubi się uczyć. W kontaktach z innymi ludźmi stosuje podstawowe zasady związane z komunikowaniem się. 2
Jest otwarty. Swobodnie współpracuje z osobami dorosłymi w swej codziennej aktywności. Przyjmuje uwagi i sugestie w związku z popełnianymi błędami. Jest gotów podejmować działania w sposób planowy. Akceptuje ograniczenia swoich możliwości wynikające z jego wieku. Umie prezentować własne zdanie i słuchać opinii innych. Nawiązuje przyjazne kontakty z innymi ludźmi, współdziała z nimi i akceptuje ich odmienność. Jest odpowiedzialny. Wykazuje gotowość przewidywania skutków swoich działań. Potrafi odstąpić od działania przewidując jego negatywne skutki. Rozumie potrzebę ponoszenia konsekwencji swoich działań. Jest rozważny. Stosuje zasady bezpieczeństwa i higieny. Potrafi je stosować w swoich typowych czynnościach. Jest prawy. Stosuje się do norm obowiązujących w jego otoczeniu. Rozróżnia zachowania złe i dobre, rozumie obowiązek podejmowania tych ostatnich. ETAP II Adresatem są uczniowie klas IV VI. Cele główne: - promowanie zdrowego stylu życia, - opóźnianie wieku inicjacji zażywania używek, - rozwijanie ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych. Strategie: - edukacyjna, - alternatyw, - informacyjna. Cele szczegółowe: - rozbudzanie zainteresowania nauką szkolną i własnym rozwojem, - pobudzanie potrzeby przynależności do konstruktywnej grupy rówieśniczej, - uczenie poszanowania prawa, norm, wartości i autorytetów, - kształcenie współpracy i współdziałania w grupie, 3
- ćwiczenie ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych (nauka odmawiania, radzenie sobie ze stresem, rozwiązywanie konfliktów, opieranie się naciskom mediów i rówieśników, właściwa komunikacja, odraczanie reakcji emocjonalnych), - kształtowanie odpowiedzialności za własne zdrowie, - kształcenie umiejętności budowania adekwatnej samooceny; podejmowania decyzji. OPIS OCZEKIWANYCH OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW ETAP II Absolwent szkoły podstawowej bardzo dobrze funkcjonuje w swoistym naturalnym otoczeniu: domu i szkole. Pozytywnie patrzy na otaczający go świat, siebie i innych ludzi. Traktuje naukę jako coś oczywistego, czasem nawet atrakcyjnego, choć na ogół nie uczy się bezkrytycznie wszystkiego. Ma określony, dość szeroki krąg zainteresowań, którym poświęca swój czas, i które stara się rozwijać. Jest otwarty. Wykorzystuje możliwości, jakie stwarza mu dom i szkoła. Rozumie (choć nie znaczy to, że przyjmuje z entuzjazmem) ograniczenia wynikające z jego wieku. Chętnie i skutecznie nawiązuje komunikacje, prezentując swój punkt widzenia i rozważając poglądy innych. Wie, że istnieją różne sposoby komunikowania. Łatwo nawiązuje współpracę z innymi ludźmi. W grupie potrafi działać zgodnie z obowiązującymi w niej zasadami. Interesuje się stawianymi przed nim zadaniami, potrafi planować swoje działania na rzecz ich realizacji. Jest odpowiedzialny. Stara się przewidzieć skutki swoich działań. Wykorzystuje wcześniejsze doświadczenia i gotów jest ponosić konsekwencje swoich czynów. Cieszy się z sukcesów. Akceptuje porażki, ale jeśli jest w stanie wytrwale i konsekwentnie szuka rozwiązań alternatywnych. Napotykając na problem stara się go rozwiązać. Jeżeli trzeba zwraca się o pomoc do osób ze swojego najbliższego otoczenia i korzysta z niej. Potrafi świadomie dążyć do usprawnienia swojego warsztatu pracy. Działając w grupie poczuwa się do współodpowiedzialności za efekty jej aktywności. Jest krytyczny. Potrafi selekcjonować i porządkować zdobywane informacje i ocenić ich przydatność do określonego celu. 4
Jest rozważny. Zna zagrożenia związane z życiem w swoim środowisku, modyfikuje swoje zachowanie w ich przewidywaniu. Potrafi zapewnić bezpieczeństwo sobie i innym. Postępuje zgodnie z zasadami higieny. Wykazuje stosowną aktywność fizyczną. Jest prawy. Rozróżnia dobre i złe uczynki w oparciu o system wartości obowiązujący w jego otoczeniu. W swoim zachowaniu wykazuje dobre intencje. Jest tolerancyjny. Rozumie, że różnice między ludźmi są czymś normalnym i pożądanym. W każdym stara się dostrzec coś dobrego i zrozumieć go. Jest punktualny. Dotrzymuje terminów. Sprawnie posługuje się czasem planując swoje zajęcia. Szanuje czas swój i innych ludzi. FORMY I METODY ODDZIAŁYWAŃ I i II ETAP - stosowanie aktywizujących metod pracy z uczniem, - aranżowanie znaczących osobistych doświadczeń i odkryć, - elementy pedagogiki zabawy, - formy pracy: zespołowa, zespołowa zindywidualizowana, grupowa, indywidualna (działania incydentalne). TREŚCI wyznaczą nauczyciele poszczególnych poziomów (klas) w zespołach wychowawczych. ORGANIZACJA PROGRAMU ZADANIA NAUCZYCIELE - zaplanują i przeprowadzą zajęcia z uczniami, - organizują zajęcia promujące zdrowy styl życia i prezentujące wartości: dobro, prawda, piękno, rodzina, - angażują rodziców w swoje działania z uczniami, - dokształcają się w komunikacji R=N=U i w udzielaniu pierwszej pomocy, - prowadza zajęcia pozalekcyjne (rozwijające zainteresowania). DYREKTOR - zaplanuje zajęcia pozalekcyjne, 5
- zaplanuje i zorganizuje szkolenie rady pedagogicznej, - organizacyjnie pomaga podmiotom w realizacji programu. ZESPÓŁ PROFILAKTYCZNO- WYCHOWAWCZY - ustala treści dla poszczególnych zespołów klasowych, - opracowuje w każdym roku diagnozę w zakresie występujących w środowisku szkolnym czynników chroniących i czynników ryzyka. - układa co roku plan i realizuje go z uczniami, nauczycielami i rodzicami uczniów, - wdraża wraz z wszystkimi organizacjami szkoły Regulamin Ucznia. RODZICE - są zapoznani z programem, - uczestniczą w realizacji programu, - wypowiadają się na temat programu (koniec etapu). PEDAGOG SZKOLNY - monitoruje funkcjonowanie programu (procesu), - aktualizuje literaturę poszerzającą wiedzę w zakresie profilaktyki, - dysponuje adresami dotyczącymi profilaktyki, udziela informacji zainteresowanym rodzicom uczniów, - służy pomocą uczniom w sytuacjach trudnych, - jest doradcą wychowawców. Współpraca i współdziałanie wyżej wymienionych podmiotów wpłyną pozytywnie na klimat panujący w placówce. INSTYTUCJE WSPOMAGAJĄCE: Urząd Gminy, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Legionowie, Policja, PCK, Ośrodek Zdrowia, organizacje pozarządowe. 6
EWALUACJA (odpowiedzialny Zespół Profilaktyczno-Wychowawczy): - PROCESU ( to odpowiedź na pytania: jak realizowano? Co się udało, a co nie? Które elementy były dobrze przyjęte, a które nie i dlaczego?), - WYNIKU (czy zrealizowano zadania i cele etapowe?), - WPŁYWU ( czy program przyniósł zmianę np. zachowań uczniów, rodziców?). MIEJSCA I INSTYTUCJE, GDZIE MOŻNA ZWRÓCIĆ SIĘ O POMOC: - w naszej szkole: pedagog i psycholog szkolny sala103- klasy I-III, sala 9 klasy IV-VI - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Legionowie, - 116 111 Telefon Zaufania Dla Dzieci i Młodzieży - 801 889 880 - Telefon Zaufania "Uzależnienia behawioralne" - 801 199 990 - Ogólnopolski Telefon Zaufania Narkotyki Narkomania - Stowarzyszenie KARAN Katolicki Ruch Antynarkotykowy (0-22) 618-65- 91 Opracował Zespół Profilaktyczno Wychowawczy w składzie: Wanda Rzepczyńska, wychowawcy świetlicy, specjaliści, wychowawcy klas: Oddz. Przedszkolne - A. Ubowska; kl. I - H. Podłucka; kl. II - K. Rostek; kl. III - J. Djas; kl. IV - J. Raczyńska; kl. V M. K. Szostek - Pająk; kl. VI - M. Siedliska; świetlica - M. Wendolf,; Małgorzata Bębeńska, Wanda Myślińska. Jabłonna, 14 września 2016 r. 7