Moduł 5, temat 1, poziom 2 Akademia dla Młodych Materiały dla uczestników i prezentacje znajdziesz na stronie www.akademiadlamlodych.pl w zakładce nauczyciele albo w załączonym do podręcznika pendrivie.
Moduł 5 Temat 1 Poziom 2 Od pomysłu do realizacji Cele szkolenia Innowacje pozwalają studentom wprowadzać pozytywne zmiany poprzez znajdywanie sposobów na zrealizowanie czegoś nowego czy robienie czegoś inaczej lub lepiej. Kiedy studenci uczą się otwartości na nowe pomysły i opierają się na nich zamiast ciągle je oceniać, mogą zasiać ziarno dobrych idei, które zakiełkują w postaci pomocnych rozwiązań. Jest to istotne, ponieważ innowacyjność jest kluczowa dla ciągłego sukcesu każdej organizacji i może stanowić fundament indywidualnego sukcesu zawodowego. Młodzi ludzie, którzy zrealizują ten temat będą: zgłębiać znaczenie pojęcia innowacji ćwiczyć stosowanie myślenia dywergencyjnego potrzebnego do generowania pomysłów poprzez burzę mózgów ćwiczyć stosowanie myślenia konwergencyjnego potrzebnego do oceniania pomysłów i rozpoznawania tych najlepszych. Informacja dla Uczestników Pomocne będzie jeśli studenci zrealizowali wcześniejsze moduły i są zaznajomieni z poprzednimi tematami. Przygotowanie prowadzącego Przygotuj prezentację i materiały dla studenta dotyczące tego tematu. Zastanów się nad własnym tematem dotyczącym innowacyjności, który będzie można zgłębić w ramach ćwiczenia głównego. Jako uzupełnienie arkusza ćwiczeń, możesz udostępnić grupom flip chart lub większe kartki papieru do zapisywania pomysłów, które będą generować. Czas 45 min. Materiały Prezentacja Arkusz ćwiczeń Myślenie dywergencyjne Arkusz ćwiczeń Myślenie konwergencyjne podsumowanie: wykorzystaj je jako pomoc do podsumowania wiedzy i jako materiał dla studentów do zabrania ze sobą Podsumowanie: tematy do refleksji studenci mogą je uzupełnić po zajęciach 1
10 min. WPROWADZENIE Niesamowity spinacz do papieru wyjaśnij, że temat ten dotyczy generowania nowych pomysłów (Możesz krótko opowiedzieć, że idee, które studenci będą zgłębiać w tym temacie są uzupełnieniem pozostałych umiejętności, takich jak wyznaczanie celów i rozwiązywanie problemów). slajd NR 2 Pokaż slajd NR 2. Poproś studentów, żeby w grupach 2 4 osobowych zastanowili się przez 2 minuty nad jak największą liczbą zastosowań spinacza do papieru. Niech zanotują wszystkie pomysły, nawet te najbardziej zwariowane. Podzielcie się liczbą pomysłów, na które wpadła każda grupa. Poproś grupy, żeby przez 2 minuty pomyślały nad jak największą liczbą rzeczy, do których spinacz do papieru NIE MOŻE być wykorzystany. -- w swoich grupach studenci powinni podważyć każdy pomysł i zdecydować czy faktycznie dany sposób używania spinacza jest możliwy, nawet jeśli jest on zwariowany. podzielcie się liczbą niemożliwych astosowań spinacza. wyjaśnij, że kiedy myślisz kreatywnie to bardzo niewiele rzeczy jest niemożliwych, nawet jeśli nie są to najlepsze zastosowanie spinacza do papieru. wyjaśnij, że spinacze do papieru były kiedyś tylko pomysłem, który potem ktoś zrealizował w postaci nowego produktu. Są niewiarygodnie przydatne, a jednocześnie tak proste! Ten temat dotyczy generowania pomysłów, dzięki którym studenci mogą zmieniać własne życie, jak i życie innych za pomocą swojej wyobraźni. slajd NR 3 Oomów krótko cele kształcenia tego ćwiczenia (Slajd NR 3) (Podkreśl, że jest to ważne, ponieważ uczenie się innowacyjności może już teraz pomóc studentom ulepszyć ich życie). 2
25 min. ĆWICZENIE GŁÓWNE Czym jest innowacyjność? wyjaśnij, że umiejętność, którą studenci będą teraz zgłębiać jest znana jako innowacyjność. Poproś studentów, żeby zasugerowali, co się kryje za pojęciem innowacyjność. slajd NR 4 Pokaż slajd NR 4 (Innowacyjność nie jest jedną rzeczą lub podejściem. Jest to cały szereg różnych narzędzi myślenia, które razem stanowią ważną umiejętność, której każdy student może się nauczyć i wnieść swój wkład dla siebie oraz dla innych. Innowacje nie muszą być nowe, gigantyczne, przełomowe czy szalone, chociaż wiele takich jest. Wiele innowacji wnosi małe, ale ważne usprawnienia w istniejące produkty lub sposoby wykonywania zadań, które z kolei mogą wnieść dużą różnicę lub wiele małych zmian, które się sumują). Co możemy zmienić poprzez innowacje? Poproś studentów, żeby w grupach 4 6 osobowych ustalili obszar życia, produkt lub usługę, które chcieliby zmienić (Obszarami życia mogłyby być zakupy, transport, zdrowie, opieka medyczna, sport, edukacja, komunikacja lub dowolny inny aspekt, który jest ważny dla studentów). Pokrótce PODZIELCIE się (nie możliwymi rozwiązaniami!). 3
slajd NR 5 Pokaż slajd NR 5. wyjaśnij, że dywergencja (oddalanie się) i konwergencja (zbieżność) są pomocnymi sposobami opisywania dwóch rodzajów myślenia, które razem mogą stanowić podstawę innowacyjności. Pierwszym krokiem jest wykorzystanie myślenia dywergencyjnego, które jest kreatywne i otwarte. Obejmuje ono generowanie dużej ilości pomysłów. Dopiero później można zastosować myślenie konwergencyjne do zawężenia swoich pomysłów wybrania najlepszych i starania się by jeszcze bardziej je poprawić przed ostatecznym wyborem. (Zaznacz, że niesłychanie ważne jest rozpoczęcie od generowania bardzo dużej ilości pomysłów. Można to porównać do hodowli roślin w szklarni. Pomysły są jak sadzonki - ważne jest, żeby pozwolić im wszystkim wyrosnąć przed ostatecznym wybraniem największych i najsilniejszych. Jeśli zadbasz o dużą ilość sadzonek, to masz o wiele większą szansę wybrania najlepszej z nich). slajd NR 6 Pokaż slajd NR 6. wyjaśnij, że metoda odwrócenia (ang. reversal method) jest sposobem myślenia, który podważa nasze standardowe myślenie o danej kwestii. Przełamuje nasze zwykłe schematy myślenia i może prowadzić do nieoczekiwanych i pomocnych pomysłów, które możemy później rozwijać (Pomóż studentom zrozumieć, że chodzi o odwrócenie pytania, które jest przedmiotem burzy mózgów. Na przykład jeśli szukasz pomysłów jak sprawić, żeby zakupy były jak największą zabawą i przyjemnością, zamiast zastanawiać się nad tym pytaniem zaczynasz od tego: Co sprawiłoby, że zakupy byłyby naprawdę nudne czy nieprzyjemne? Gdy studenci zapiszą już swoje wszystkie pomysły, to mogą wtedy zastanawiać się po kolei nad każdym punktem i wymyślać, jak go mogą odwrócić. Jeśli na przykład zasugerowali, że robienie zakupów byłoby naprawdę nudne, gdyby klienci nie mogli widzieć, dotknąć czy spróbować produktów, to wtedy studenci mogą odwrócić to i myśleć nad tym w jaki sposób mogą zapewnić klientom jak najwięcej możliwości do oglądania, dotykania i próbowania produktów. Studenci mogą zauważyć, że nie potrafią tego wykorzystaćw przypadku każdego beznadziejnego pomysłu, ale nie ma to większego znaczenia, bo najważniejsze jest, żeby studenci pracowali szybko i nie tkwili w miejscu oceniając wstępne pomysły. Łatwo można stać się defensywnym lub konfrontacyjnym podczas sporów dotyczących pomysłów, ale takie postawy tłamszą kreatywność). 4
Arkusz ćwiczeń myślenie dywergencyjne Rozdaj arkusz ćwiczeń Myślenie dywergencyjne wyznacz studentom czas na wygenerowanie wstępnych pomysłów w grupach 4 6 osobowych (Ustal limit czasu odpowiedni do całego czasu, jaki masz do dyspozycji. Wystarczy 5 minut, ale pamiętaj, żeby zachęcić studentów do szybkiej pracy). slajd NR 6 Pokaż znowu slajd 6, gdy studenci nadal wymyślają pomysły w celu pokazania im zasad, które pomogą im szybko wygenerować dużo pomysłów bez oceniania ich. Poproś studentów, żeby skończyli. wyjaśnij, że teraz grupy mają za zadanie dalej rozwijać swoje pomysły, zanim ostatecznie wybiorą ten najlepszy. slajd NR 7 Pokaż slajd NR 7. wyjaśnij, że myślenie konwergencyjne uzupełnia myślenie dywergencyjne, pomagając studentom ocenić swoje pomysły. Daj studentom czas na rozwinięcie wybranych pomysłów, zadając najpierw pozytywne pytania, które mogą je ulepszyć: -- Co jest w tym dobrego? -- Jak możemy to ulepszyć? -- Co moglibyśmy dodać? -- Jak moglibyśmy uprościć? 5
slajd NR 8 Pokaż slajd NR 8. wyjaśnij, że ważne jest znalezienie neutralnego sposobu oceniania pomysłów i wybierania najlepszego, a więc metody, która pozwoli uniknąć personalnego tonu dyskusji. Dobrym sposobem, żeby osiągnąć taki efekt jest myślenie o tym jaki wpływ może mieć dany pomysł i jak łatwo można go wdrożyć (zastosować w praktyce). Oomów jak studenci mogą krótko rozważać każdy pomysł i zapisać go w jednym z czterech okien siatki. zaznacz, że najlepsze pomysły to te, które mają silne oddziaływanie i które łatwo wdrożyć. Jednak czasami pomysł, który według Ciebie ma naprawdę duży wpływ, ale nie jest łatwy do wdrożenia, może być warty wysiłku. Daj studentom czas na ocenienie swoich pomysłów przy pomocy diagramu wpływ kontra łatwość (Jeśli więcej niż jeden pomysł znajduje się w kwadracie Realizuj, grupy mogą zagłosować na najlepszy pomysł, mając na uwadze swój początkowy cel. W przypadku remisu, grupy mogą poprosić autora każdego oryginalnego pomysłu, żeby nie brał udziału w głosowaniu. Pomocne jest krążenie i pomaganie studentom, żeby byli świadomi i myśleli nad językiem jakiego używają w dyskusji. Staraj się nie krytykować, lecz delikatnie kieruj ich w stronę konstruktywnej komunikacji. Ponownie podkreśl, że ma to być pozytywny i konstruktywny proces, a nie negatywny, defensywny czy oceniający). Poproś każdą grupę, żeby podzieliła się z innymi kwestiami, które rozważali i jaki jest ich najlepszy pomysł. zachęć każdą grupę do podzielenia się swoimi najlepszymi na forum klasy. studenci mogą przedstawiać swoje pomysły, np. mając jedną minutę na zaprezentowanie, a następnie zagłosowanie na wybrany pomysł. PODZIELCIE się doświadczeniami. Pomóż studentom zastanowić się nad tym, co było łatwe, a co trudniejsze. 6
10 min. ZAKOŃCZENIE slajd NR 9 Pokaż slajd NR 9. wyjaśnij, że współpraca lub kierowanie innymi może stworzyć ich własną kulturę innowacyjności. Dobrym sposobem, żeby to osiągnąć jest myślenie, stosowanie empatii, współpracy, wybieranie proaktywności zamiast reaktywności oraz elastyczność w trakcie pracy nad innowacjami. Podsumuj kluczowe punkty (Zastanówcie się nad każdym pomysłem w zależności od tego jak lub czy omówiłeś dany wątek. Zachęć studentów i pomóż im wyjaśnić każdy wybór w kontekście innowacyjności). slajd NR 10 Pokaż slajd NR 10, który przedstawia krótkie studium przypadku realizowania tych idei w praktyce. slajd NR 11 zakończ pokazując slajd NR 11, żeby zainspirować studentów do zastosowania tych pomysłów w swoim życiu. Co dalej? Studenci mogą wypełnić Podsumowanie: tematy do refleksji i wpaść na pomysły dotyczące różnych obszarów w ich życiu, w których mogliby generować pomysły i być innowacyjni, żeby wprowadzić pozytywną zmianę dla siebie samych lub dla innych poprzez robienie nowych rzeczy lub realizowanie ich inaczej lub lepiej. Przejdź do Tematu NR 2: Rozwiązywanie problemów. 7
8...