Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

Instytut Ekonomiczny Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD Warszawa / marca

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Introduction Zmiany między rundami Projekcja - Ocena niepewności Plan prezentacji Zmiany pomiędzy rundami prognostycznymi Projekcja na lata - Ocena niepewności

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Introduction Zmiany między rundami Projekcja - Ocena niepewności Zmiany między rundami Zmiana założeń między projekcjami Projekcja marcowa PKB i inflacji CPI na tle projekcji listopadowej

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Zmiana założeń pomiędzy projekcjami Otoczenie zewnętrzne: nieznaczne podwyższenie prognoz wzrostu PKB za granicą, obniżenie cen surowców energetycznych i w mniejszym stopniu rolnych. Lepsze od oczekiwań dane o rachunkach narodowych w II poł. r. Lepsze od oczekiwań dane BAEL o pracujących w III kw. ub.r. Nieco silniejszy kurs złotego w IV kw. ub.r. i I kw. br. Większy od oczekiwań spadek cen energii elektrycznej od stycznia br. w związku z zatwierdzeniem przez URE taryf dla gospodarstw domowych w grudniu ub.r.

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Projekcja marcowa PKB na tle projekcji listopadowej r/r, % 9% % % lis mar 7 7 Spożycie indywidualne Nakłady na środki trwałe Przyrost zapasów Spożycie zbiorowe Eksport netto PKB........ - - -. -. - q q q q q q q q q q q - q -. -.

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Projekcja marcowa inflacji CPI na tle projekcji listopadowej r/r, % 9% % % lis mar cel inflacyjny Inflacja bazowa Ceny energii Ceny żywności Inflacja CPI...... -. -. - - -. -. - q q q q q q q q q q q - q -. -.

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 7 Plan prezentacji: Introduction Zmiany między rundami Projekcja - Ocena niepewności Projekcja na lata - Scenariusz projekcyjny Koniunktura międzynarodowa Popyt zagregowany Inflacja

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Scenariusz projekcyjny założenia Dalsza poprawa koniunktury za granicą Relatywnie stabilne ceny surowców Zakończenie dostosowań fiskalnych w średnim horyzoncie projekcji Nałożenie się w latach - wykorzystania funduszy UE z bieżącej (7-) i nowej (-) perspektywy finansowej Przyspieszenie dynamiki PKB do poziomu niższego od średniej wieloletniej sprzed światowego kryzysu finansowego i domknięcie się luki popytowej w połowie r. Stabilny kurs walutowy Sukcesywny, umiarkowany wzrost dynamiki cen wszystkich głównych komponentów CPI, skutkujący powrotem inflacji CPI do celu NBP w I połowie r.

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 9 Plan prezentacji: Introduction Zmiany między rundami Projekcja - Ocena niepewności Koniunktura międzynarodowa

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego PKB za granicą (nieznacznie wyższy) strefa euro Niemcy USA Wlk. Brytania - - - - - - - - 7q q 9q q q q q q q q q % XI III - - - - - - - - - - - - 7q q 9q q q q q q q qq

%, q/q SAAR Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Dekompozycja PKB Niemcy (%, r/r) Stany Zjednoczone (%, kw/kw, annualizowane) spożycie indywidualne zmiana zapasów spożycie zbiorowe nakłady na śr. trwałe eksport netto PKB 7 spożycie indywidualne zmiana zapasów spożycie zbiorowe nakłady na śr. trwałe eksport netto PKB - - - - - -

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Gospodarki wschodzące dynamika PKB, (%, r/r) Chiny Rosja Brazylia Indie 9 7 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 9 7 9 7 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 9 7 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 9 7 dane rzeczywiste prognoza Bloomberg

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Stopy procentowe za granicą (niższe) strefa euro USA Wlk. Brytania 7 7 7q q 9q q q q q q q q q % XI III.......... 7q q 9q q q q q q q qq

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Projekcje EBC Inflacja HICP w strefie euro (%, r/r) Realny PKB strefy euro (%, kw/kw) Źródło: March ECB staff macroeconomic projections for the euro area

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Projekcje FED Inflacja deflatora wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych w Stanach Zjednoczonych (%) Wzrost realnego PKB w Stanach Zjednoczonych (%) Źródło: Monetary Policy Report, Federal Reserve System, Luty

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Introduction Zmiany między rundami Projekcja - Ocena niepewności Popyt zagregowany Popyt konsumpcyjny Popyt sektora finansów publicznych Popyt inwestycyjny Handel zagraniczny

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 7 PKB i jego składowe II poł. r. q q PKB (r/r) (%),9 (,),7 (,) Popyt krajowy (r/r) (%), (-,), (,9) Spożycie indywidualne (r/r) (%), (,9),9 (,) Spożycie zbiorowe (r/r) (%),9 (,9), (,) Nakłady brutto na śr. trwałe (r/r) (%), (-,), (,7) Eksport (r/r) (%), (,),9 (,) Import (r/r) (%), (-,), (,) Wkład eksportu netto (pkt. proc.), (,7), (,) W nawiasach podano wartości z projekcji listopadowej (odsezonowane) Kolorem zielonym oznaczono wskaźniki o wartości wyższej niż w projekcji listopadowej, a czerwonym niższej

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Introduction Zmiany między rundami Projekcja - Ocena niepewności Popyt konsumpcyjny

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 9 Rynek pracy II poł. r. q q ULC (r/r) (%), (,), (,) Wydajność pracy (r/r) (%), (,), (,) Płace (r/r) (%), (,), (,) Pracujący BAEL (r/r) (%), (-,), (-,) Stopa bezrobocia BAEL (%), (,), (,) Stopa aktywności zawodowej (%), (,9), (,9) W nawiasach podano wartości z projekcji listopadowej (odsezonowane) Kolorem zielonym oznaczono wskaźniki o wartości wyższej niż w projekcji listopadowej, a czerwonym niższej

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Zatrudnienie w obecnym cyklu szybciej reaguje na ożywienie PKB Wzrost zatrudnienia na tle wzrostu PKB - 99 99 %pracujących na cz. określony (prawa oś) PKB r/r Pracujący BAEL r/r - - - Zjawisko to mogą tłumaczyć zmiany strukturalne następujące w polskiej gospodarce: ) Upowszechnienie umów na czas określony zmniejszających koszty potencjalnego zatrudnienia pracownika przy jednoczesnym chomikowaniu w trudnych czasach wykwalifikowanych pracowników, ) Stabilizacja pozytywnych oczekiwań dotyczących koniunktury w polskiej gospodarce (także dzięki funduszom z UE), ) Coraz większe znaczenie usług w strukturze gospodarki, mniej podatnych na czynniki koniunkturalne; wzrost udziału zatrudnienia w usługach z % w 99r., % r. do 7% w r. szybsze efekty wzrostu popytu na pracę.

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Większe znacznie usług a zmiany zatrudnienia i produktywności pracy % % % % % 9 7 Zatrudnienie (udział) 99 99 Produktywność pracy (tys. zł na pracownika, ceny stałe z r.) Zatrudnienie (%, r/r) - - - 7 9 Przemysł Usługi Zatrudnienie w usługach rynkowych systematycznie się zwiększa i jest relatywnie acykliczne. Ceną za to była do niedawna stagnacja wzrostu produktywności pracy w tym sektorze. Produktywność pracy cały czas jest jednak nieco wyższa niż w przemyśle. Zatrudnienie w przemyśle jest wyraźnie procykliczne, a po okresie restrukturyzacji od początku XXI w. zahamowany został trend spadkowy tej kategorii. Z drugiej strony to w tym sektorze następował ciągły i wyraźny wzrost produktywności pracy. 99 99 Przemysł (NACE.) Usługi rynkowe (NACE.) Przemysł (NACE ) Usługi rynkowe (NACE ) Wzrost udziału usług w polskiej gospodarce powoduje, że dołki koniunktury powodują relatywnie płytsze spadki zatrudnienia, które szybciej mogą zmieniać się we wzrosty zatrudnienia.

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Stopa aktywności w podziale na grupy wiekowe % - lata % - lata. udział w populacji (prawa oś) stopa aktywności.. 7.... 7............ 7q q 9q q q q q q q q q % -9/ lata 7. 7...... 7q q 9q q q q q q q q q. 7q q 9q q q q q q q q q % /+ lat. 7.. 7....... 7q q 9q q q q q q q q q

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Rynek pracy r/r, % Pracujący XI III % Stopa bezrobocia XI III - - 7q q 9q q q q q q q qq 7q q 9q q q q q q q qq r/r, % Płace XI III % Stopa aktywności zawodowej 7 XI III 7 7q q 9q q q q q q q qq 7q q 9q q q q q q q qq

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Dochody i oszczędności gospodarstw domowych Realne dochody do dyspozycji brutto (%, r/r) Stopa oszczędności dobrowolnych gospodarstw domowych % Dane odsezonowane Trend % Dane odsezonowane Trend 7 7 7 7 - q q q 7q q 9q q q q q - - q q q 7q q 9q q q q q - Źródło: obliczenia własne na podstawie danych GUS Źródło: obliczenia własne na podstawie danych GUS

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Popyt konsumpcyjny Kredyty konsumpcyjne Spożycie indywidualne (wyższe) r/r, % XI III 7 7 - - 7q q 9q q q q q q q q q Źródło: dane NBP

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Introduction Zmiany między rundami Projekcja - Ocena niepewności Popyt sektora finansów publicznych

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 7 Wykorzystanie środków z UE Wykorzystanie środków UE wg perspektyw finansowych mld EUR Fundusze Strukturalne 7- Fundusze Strukturalne - Wspólna Polityka Rolna Szacowane wykorzystanie środków strukturalnych z perspektywy 7- w latach - mld PLN ok. 9 kwartałów podpisane umowy wnioski o płatność alokacja.9......

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Wykorzystanie środków z UE (niższe w krótkim okresie) Wydatki kapitałowe SFP Wspólna Polityka Rolna Wydatki bieżące SFP Pozostałe, głównie przedsięb. Program Rozwoju Obsz.Wiejskich Rozwój kapitału ludzkiego Transfery unijne mld EUR mld EUR XI III.......... 7q q 9q q q q q q q qq

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 9 Spożycie zbiorowe XI III - - - - 7q q 9q q q q q q q q q

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Introduction Zmiany między rundami Projekcja - Ocena niepewności Popyt inwestycyjny

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Popyt inwestycyjny Bariera popytowa i prognozy popytu - - bariera popytu (s.a.) prognozy popytu (s.a.) prognozy zamówień (s.a.) - - - - 7 9 Stopień wykorzystania mocy produkcyjnych % % 79 77 7 7 7-9 - 7 - - 7 9 r/r (prawa oś) wskaźnik wskaźnik sa średnia dług. Źródło: dane SM NBP

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Popyt inwestycyjny Plany zwiększenia inwestycji (saldo prognoz) Udział przedsiębiorstw, dla których głównym celem inwestycji będzie rozbudowa potencjału produkcyjnego % - - saldo prognoz inwestycji - plany kwartalne saldo prognoz inwestycji - plany roczne na cały bieżący rok dyn.inwestycji F (c. stałe, d. narastające, r/r) - 7 9 Źródło: dane SM NBP

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Popyt inwestycyjny Główne źródło finansowania inwestycji (% inwestorów) Możliwości samofinansowania inwestycji (amortyzacja + wynik finansowy/inwestycje, dane za I-III kw. każdego roku, w %) 7 9 kredyty środki własne średnia średnia Źródło: dane SM NBP i obliczenia własne na danych F- GUS 7 9 pokrycie inwestycji z cash flow

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Popyt inwestycyjny Budownictwo mieszkaniowe Mieszkania, na realizację których wydano pozwolenia r/r,% Mieszkania, których budowę rozpoczęto Nowo podpisane umowy na kredyty mieszkaniowe: wartość i liczba w kwartale - - - m m m 7m m 9m m m m m m Źródło: dane GUS Źródło: ZBP

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Nakłady inwestycyjne (wyższe) Nakłady brutto na śr. trwałe przedsiębiorstw Nakłady brutto na śr. trwałe publiczne Nakłady brutto na śr. trwałe mieszkaniowe Nakłady brutto na śr. trwałe r/r, % XI III - - - - - - - - - - - q q q q q q q q - - - 7q q 9q q q q q q q q q

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Introduction Zmiany między rundami Projekcja - Ocena niepewności Handel zagraniczny

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 7 Handel zagraniczny Realny kurs efektywny (REER) (mocniejszy) XI III Niemiecki eksport wg głównych grup krajów (% r/r) (wyższy popyt na niemieckie towary powinien przyczynić się do utrwalenia wzrostowej tendencji w polskim eksporcie) strefa euro kraje poza UE pozostałe kraje UE............ - - 7q q 9q q q q q q q q q - Źródło: Obliczenia IE na podstawie danych Eurostatu -

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Wkład eksportu netto do wzrostu (niższy) Wkład eksportu netto (pkt.proc., prawa oś) Eksport (r/r) (%) Import (r/r) (%) p.p. XI III - - - - - - - - - - - - 7q q 9q q q q q q q q q - - 7q q 9q q q q q q q q q

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 9 PKB (wyższy) Spożycie ogółem Przyrost zapasów PKB Nakłady na środki trwałe Eksport netto r/r, % XI III 7 7 - - - - - q q q q q q q q - 7q q 9q q q q q q q q q

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Introduction Zmiany między rundami Projekcja - Ocena niepewności Inflacja

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Inflacja CPI II poł. r. q q Inflacja CPI (r/r) (%), (,),7 (,) Inflacja bazowa (r/r) (%), (,), (,) Inflacja cen żywności (r/r) (%), (,),7 (,) Inflacja cen energii (r/r) (%) -, (-,) -, (-,) W nawiasach podano wartości z projekcji listopadowej (odsezonowane) Kolorem zielonym oznaczono wskaźniki o wartości wyższej niż w projekcji listopadowej, a czerwonym niższej

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Produkt potencjalny Podaż pracy Kapitał publiczny Produkt potencjalny Kapitał produkcyjny TFP Luka popytowa (% potencjalnego PKB) PKB (r/r) (%) Produkt potencjalny (r/r,%).... 7 7.. -. q q q q q q q q.. -. - - - - 7q q 9q q q q q q q q q - -

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Ceny importu i jednostkowe koszty pracy Ceny importu (bez cen ropy i gazu) (niższe) Jednostkowe koszty pracy (ULC) (wyższe) r/r, % XI III r/r, % XI III - - - - 7q q 9q q q q q q q q q - - 7q q 9q q q q q q q q q

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Rynek surowców Indeksy cen surowców na rynkach światowych (niższe) Konsumpcja ropy naftowej w Chinach (przewidywany umiarkowany jej wzrost w latach -) USD, = Rolne Energetyczne roczne zmiany (mln b/d) poziom (mln b/d) - prawa oś.........9.9...7..7........ 7q q 9q q q q q q q q q -. 7 9 Źródło: US Energy Information Administration

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Światowa produkcja paliw płynnych (rosnąca produkcja ropy naftowej w krajach nienależących do OPEC) roczne zmiany, mln b/d poziom, mln b/d 9 9 9 - Stany Zjednoczone pozostałe kraje nienależące do OPEC OPEC - pozostałe paliwa Źródło: US Energy Information Administration Kanada OPEC - ropa podaż ogółem (prawa oś)

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Cenach hurtowe gazu w EU i na świecie (USD/mmbtu) Źródło: Raport Komisji Europejskiej Energy prices and costs in Europe

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 7 Inflacja krajowa r/r, % Inflacja cen żywności (%) Inflacja cen energii (%) r/r, % Inflacja CPI (%) Inflacja bazowa (%) - - - - 7q q 9q q q q q q q q q - - 7q q 9q q q q q q q q q

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Inflacja CPI (r/r, %). Inflacja bazowa Ceny energii Ceny żywności Inflacja CPI. r/r (%) VII III............ -. q q q q q q q q.. -..... 7q q 9q q q q q q q q q

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 9 Plan prezentacji: Introduction Zmiany między rundami Projekcja - Ocena niepewności Ocena niepewność Obszary niepewności Wykresy wachlarzowe

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Introduction Zmiany między rundami Projekcja - Ocena niepewności Obszary niepewności

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Obszar niepewności Opis Wpływ Skala wpływu Trwałość i skala ożywienia w strefie euro Otoczenie zewnętrzne i kurs walutowy skala wzrostu popytu ze strony rynków wschodzących, skala wzrostu popytu konsumpcyjnego gospodarstw domowych w Niemczech, aprecjacja kursu euro, Inflacja PKB *** sytuacja sektora bankowego w strefie euro. Tempo poprawy sytuacji na krajowym rynku pracy. Popyt wewnętrzny i konkurencyjność polskiej gospodarki Skala i trwałość ożywienia na rynku kredytowym. Powolne ożywienie w strefie euro, przy niskiej bieżącej stopie oszczędności, może obniżać dynamikę krajowej konsumpcji i inwestycji. Reakcja eksportu i importu na prognozowany wzrost krajowego i zagranicznego popytu. Inflacja PKB **

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Obszar niepewności Opis Wpływ Skala wpływu Niepewność wpływu na ceny w Polsce regulacji unijnych, w szczególności tych związanych z wprowadzeniem Pakietu Energetyczno-Klimatycznego (przyszłe ceny uprawnień do emisji CO). Polityka regulacyjna URE. Ceny żywności i energii w Polsce Działania regulacyjne na rynku żywności. Zmiany cen surowców rolnych na rynkach światowych (warunki agrometeorologiczne). Inflacja PKB ** Zmiany światowych cen surowców energetycznych (zaburzenia podaży ropy i reakcja na to krajów zrzeszonych w OPEC, wzrost wydobycia gazu i ropy z łupków w USA oraz uwarunkowania prawne związane z możliwości ich eksportu). Podsumowanie Inflacja PKB

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Introduction Zmiany między rundami Projekcja - Ocena niepewności Wykresy wachlarzowe

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Projekcja inflacji marzec 9% % % proj. centralna cel inflacyjny poniżej,% poniżej,% poniżej,% poniżej w projekcji przedziale centralnej (,-,%) q,9,,,, q,,97,,, q,7,9,,,7 q,,,97,, q,,77,9,9, q,,7,9,9,7 q,7,,7,9, q,,,,9, - q q q q q q q q q q q - q q,,,79,9, q,,,7,9, q,,,7,, q,,7,7,,

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Projekcja PKB marzec 7 9% % % proj. centralna 7 - - q q q q q q q q q q q q