Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

Transkrypt

1 Departament Analiz Ekonomicznych Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD Warszawa / marca 9

2 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji Plan prezentacji: Zmiany między rundami Projekcja 9 Koniunktura międzynarodowa Gospodarka polska PKB - Popyt konsumpcyjny - Popyt inwestycyjny - Handel zagraniczny Inflacja Zmiany pomiędzy rundami prognostycznymi Projekcja na lata 9 - Ocena niepewności Ocena niepewności

3 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Zmiany między rundami Projekcja 9 Zmiany między rundami Koniunktura międzynarodowa Gospodarka polska PKB - Popyt konsumpcyjny - Popyt inwestycyjny - Handel zagraniczny Inflacja Ocena niepewności

4 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Projekcja marcowa PKB na tle projekcji listopadowej,, pkt. proc.,, -, -, Spożycie prywatne Spożycie publiczne Akumulacja brutto Eksport netto PKB,,,, -, 9 -, Większy wkład eksportu netto do wzrostu PKB w r. Silniejszy wzrost akumulacji w, związany z wyższą absorpcją funduszy UE przez instytucje samorządowe. Zapowiadany przez rząd pakiet ustaw istotnie zwiększający wydatki na świadczenia społeczne i obniżający obciążenia podatkowe. Niższe ceny energii dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw w 9 r. r/r, % 7-9% % % List Mar 9 q q 7q q 9q q q 7 - Wyższy wzrost płac w sektorze publicznym w 9 r. Niższa oczekiwana dynamika wzrostu gospodarczego w strefie euro. PKB r/r, % 9 Listopad,,, Marzec 9,,,7 Źródło: dane GUS, obliczenia NBP

5 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Projekcja marcowa inflacji CPI na tle projekcji listopadowej,, pkt. proc. -, -, -, -, - r/r, %. - - Inflacja bazowa Ceny energii Ceny żywności Inflacja CPI 9 9% % % List Mar 9 cel inflacyjny q q 7q q 9q q q,, -, -, -, -, Silna przecena ropy naftowej na rynkach światowych w IV kw. r. Zamrożenie cen energii elektrycznej dla odbiorców końcowych w 9 r. na poziomie z r. Silniejszy od wcześniejszych oczekiwań wpływ migracji z Ukrainy na potencjalne tempo wzrostu polskiej gospodarki. Promocje w telefonii komórkowej i usługach TV cyfrowej i kablowej, obniżające inflację bazową w IV kw. ub.r. CPI r/r, % 9 Listopad,,,9 Marzec 9,,7,7 Źródło: dane GUS, obliczenia NBP

6 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Zmiany między rundami Projekcja 9 Koniunktura międzynarodowa Gospodarka polska PKB - Popyt konsumpcyjny - Popyt inwestycyjny - Handel zagraniczny Inflacja Projekcja na lata 9- Koniunktura międzynarodowa Gospodarka polska Ocena niepewności

7 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 7 Plan prezentacji: Zmiany między rundami Projekcja 9 Koniunktura międzynarodowa Koniunktura międzynarodowa Gospodarka polska PKB - Popyt konsumpcyjny - Popyt inwestycyjny - Handel zagraniczny Inflacja Ocena niepewności

8 7 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Słabe dane z IV kw. r. i pogorszenie perspektyw eksportowych przyczyniły się do obniżenia prognozy wzrostu PKB w strefie euro na lata 9- Prognozy NBP (w nawiasach dane z projekcji listopadowej ) PKB r/r, % 9 Strefa euro, (,), (,), (,) Niemcy, (,),9 (,), (,) USA,9 (,9), (,), (,) Chiny, (,), (,), (,) Nastroje w sektorze przedsiębiorstw (PMI manufacturing, pkt) strefa euro Niemcy Francja Włochy Hiszpania Źródło: Eurostat, Komisja Europejska, obliczenia DAE - Prognoza wzrostu PKB w strefie euro (% i pkt proc., r/r) 7 p 9p p p Konsumpcja prywatna Spożycie zbiorowe Inwestycje Eksport netto Zmiana zapasów PKB,,,,,, Dynamika płac negocjowanych (%, r/r) i stopa bezrobocia w strefie euro (%), 9 - Płace negocjowane (lewa oś) (p) Stopa bezrobocia* (prawa oś) *Uwaga: stopa bezrobocia jest przedstawiona na odwróconej osi.. 7 Struktura geograficzna dynamiki eksportu poza strefę euro (%, r/r, m. śr. ruch.) - 7 Stany Zjednoczone Poz. gosp. wschodzące Pozostałe Chiny Poz. gosp. rozwinięte Eksport poza UE Nastroje konsumentów w strefie euro (CCI, pkt.) strefa euro Niemcy Francja Włochy Hiszpania

9 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 9 Spowolnienie wzrostu PKB w Chinach, pogłębiane konfliktem handlowym ze Stanami Zjednoczonymi, Prognoza wzrostu PKB w Chinach (%, r/r) Dynamika produkcji przemysłowej i sprzedaży detalicznej (%, r/r, m śr. ruch.) PMI Markit (pkt) 7, 7, 9, 7, I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II 7 9 dane rzeczywiste Bloomberg 7 Produkcja przemysłowa Sprzedaz detaliczna 7 Przetwórstwo przemysłowe Ogólny Usługi - Dynamika eksportu Chin do wybranych krajów (%, r/r, m śr.ruch.) - 7 UE ASEAN Japonia Stany Zjednoczone Źródło: Eurostat, Komisja Europejska, obliczenia DAE. 9 7 Wybrane subindeksy wskaźnika PMI NBS w przetwórstwie przemysłowym (pkt) 7 Nowe zamów. eksportowe Import Nowe zamów. krajowe Produkcja - Dynamika importu Chin z wybranych krajów (%, r/r. m śr. ruch.) - 7 UE ASEAN Japonia Stany Zjednoczone

10 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Zgodnie z oczekiwaniami w Stanach Zjednoczonych wzrost PKB stopniowo spowalnia Prognoza wzrostu PKB (% i pkt proc.) 7 P 9P P P Konsumpcja prywatna Inwestycje prywatne Zmiana zapasów Eksport netto Spożycie zbiorowe PKB Zaufanie i majątek gosp. domowych Zaufanie konsumentów (pkt, lewa oś) Wartość netto majątku gosp. dom. (% PKB, prawa oś) Skumulowany wzrost zatrudnienia poza rolnictwem w r. (mln miejsc pracy, sa), Wpływ polityki fiskalnej (pkt proc.) na dynamikę realnego PKB* (% kw/kw SAAR) Źródło: BEA, BLS, Economic Policy Uncertainity, FRB, Hutchins Center on Fiscal and Monetary Policy, obliczenia DAE. 7 9,,,,,,, - mar cze wrz gru Rozstęp r. Średnia - Wkład polityki fisklanej -kwartalna średnia ruchoma - *szacunki Hutchins Center on Fiscal and Monetary Policy Dynamika płac nominalnych,7,,,,9,7,,,,9,7,, Wynagrodzenia średnio-godzinowe (% r/r) -miesięczna średnia ruchoma Dynamika nominalnych zysków korporacyjnych (% r/r) 7 Krajowe Zagraniczne Ogółem

11 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Zmiany między rundami Projekcja 9 Koniunktura międzynarodowa Gospodarka polska PKB - Popyt konsumpcyjny - Popyt inwestycyjny - Handel zagraniczny Inflacja Gospodarka polska Produkt krajowy brutto Ocena niepewności

12 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego W IV kw. r. gospodarka polska wciąż rozwijała się w szybkim tempie Produkcja przemysł. i budow. r/r Realny fundusz płac w SP r/r Sprzedaż detaliczna r/r PKB r/r q q PKB (r/r) (%), (,),9 (,) Popyt krajowy (r/r) (%), (,), (,9) Spożycie gosp. dom. (r/r) (%), (,), (,) Spożycie publiczne (r/r) (%), (,7), (,) Nakłady brutto na śr. trwałe (r/r) (%) 9,9 (,),9 (,) Eksport (r/r) (%),9 (,) 7, (,) Import (r/r) (%),9 (7,), (,) Wkład eksportu netto (pkt. proc.) -,9 (-,7),7 (-,) - - 9q q q q q q q q 7q q - - PMI Polska i wskaźniki ogólnego klimatu koniunktury GUS w przemyśle, budownictwie i handlu (dane odsezonowane) - - W nawiasach podano wartości z projekcji listopadowej (q wartości odsezonowane). Kolorem zielonym oznaczono wskaźniki o wartości wyższej niż w projekcji listopadowej, a czerwonym niższej. Źródło: dane GUS, obliczenia NBP - sty-9 sty- sty- sty- sty- sty- sty- sty- sty-7 sty- sty-9 przemysł budownictwo handel PMI Polska (prawa oś)

13 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego w kolejnych kwartałach dynamika PKB stopniowo obniży się, w ślad za osłabieniem wzrostu gospodarczego w strefie euro oraz wyhamowaniem tempa absorpcji środków z budżetu UE. 7 Spożycie ogółem Przyrost zapasów PKB Nakłady na środki trwałe Eksport netto 7 Główną składową wzrostu PKB w horyzoncie projekcji będzie spożycie prywatne, stymulowane przez korzystną z punktu widzenia gospodarstw domowych sytuację na rynku pracy oraz planowaną przez rząd ekspansywną politykę fiskalną. Negatywnie na wzrost PKB oddziaływać będzie spowolnienie dynamiki PKB w strefie euro W latach 9- nastąpi osłabienie dynamiki nakładów brutto na środki trwałe, w ślad za ograniczeniem tempa absorpcji funduszy UE. - q 9q q q q - r/r, % 9 PKB,,,7, Źródło: dane GUS, obliczenia NBP

14 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Zmiany między rundami Projekcja 9 Popyt konsumpcyjny Koniunktura międzynarodowa Gospodarka polska PKB - Popyt konsumpcyjny - Popyt inwestycyjny - Handel zagraniczny Inflacja Ocena niepewności

15 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Popyt konsumpcyjny głównym czynnikiem wzrostu PKB w projekcji Spożycie w projekcji Spożycie prywatne: Korzystna z punktu widzenia pracowników sytuacja na rynku pracy. Ogłoszony przez rząd pakiet ustaw istotnie zwiększający wydatki na świadczenia społeczne oraz obniżający obciążenia podatkowe. Możliwość finansowania konsumpcji kredytem (niskie stopy proc.). Słabnąca dynamika wynagrodzeń i liczby pracujących w latach -. - Spożycie gospodarstw domowych (r/r, %) - Spożycie publiczne (r/r, %) - q q q q q 7q q 9q q - q q Wskaźniki nastrojów konsumenckich Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej (BWUK) Wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej (WWUK) - sty sty sty sty sty sty Wyższa inflacja w dalszym horyzoncie projekcji. Spożycie publiczne: UB9 - wzrost wynagrodzeń w sferze budżetowej oraz wybranych grupach zawodowych w SFP (m.in. nauczyciele, nauczyciele akademiccy i pracownicy służb mundurowych). Wyższe wydatki na transport lokalny w ramach ogłoszonego w lutym br. rządowego pakietu ustaw. Brak bardziej szczegółowych informacji dotyczących kształtu wydatków na spożycie publiczne w latach -. r/r, % 9 Spoż. gosp. dom.,,,, Spoż. publiczne,7,,, Źródło: dane GUS, obliczenia NBP.

16 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego W dalszym ciągu dobra sytuacja finansowa gospodarstw domowych Dekompozycja dochodów do dyspozycji (ceny stałe) (r/r, %) q q ULC (r/r, %), (,), (,) Wydajność pracy (r/r,%), (,9),9 (,) Transf. netto i podatki bez plus Fundusz płac Nadwyżka operacyjna plus Dochody z własności Dochody do dysp. ogółem (r/r,%) Płace (r/r, %) 7, (,9) 7, (,7) Pracujący BAEL (r/r, %),7 (,7),9 (,) Stopa bezrobocia BAEL (%),7 (,), (,) Stopa aktywności zawodowej (%), (,), (,) W nawiasach podano wartości z projekcji lipcowej (odsezonowane). Kolorem zielonym oznaczono wskaźniki o wartości wyższej niż w projekcji lipcowej, a czerwonym niższej. Ocena sytuacji finansowej gospodarstw domowych i obawy przed bezrobociem Bieżąca sytuacja finansowa GD Sytuacja finansowa GD w horyzoncie miesięcy Obawy przed bezrobociem - q 9q q q q Źródło: dane GUS, obliczenia NBP. -

17 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 7 Malejąca dynamika zatrudnienia, wyhamowanie tempa spadku stopy bezrobocia % % % % % % -% -% % Zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw Pracujący BAEL wg sektorów (r/r, %), % 7 r/r - lewa oś dane wyrównane sezonowo - prawa oś Stopa bezrobocia rejestrowanego i BAEL,,,,,,, 9% % % % -% -% Czynniki wpływające na zmiany stopy bezrobocia,7% -9% -,% Rolnictwo Przemysł i budownictwo Usługi -% 7 9 7,% % % % %,% Źródło: dane GUS, obliczenia NBP, Szybki Monitoring NBP. 7,% Stopa bezrobocia wg BAEL,% % ,% Kontrybucja zmiany WAZ Kontrybucja zmiany liczby pracujących BAEL - Kontrybucja zmiany populacji BAEL Zmiana stopy bezrobocia BAEL r/r (pp.)

18 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego % % % Ograniczenia po stronie podaży pracy Liczba aktywnych zawodowo (s.a., q=%) Populacja BAEL (q=%) Współczynnik aktywności zawodowej (s.a., prawa oś),% 7% % % Ludność aktywna zawodowo w projekcji Struktura demograficzna Ludność Stopa aktywności zawodowej osób w wieku /+ lata Stopa aktywności zawodowej osób w wieku -9/ lata Stopa aktywności zawodowej osób w wieku - lata Stopa aktywności zawodowej osób w wieku - lata Ludność aktywna zawodowo % 9% 9% % - - % - % - q 9q q q q Zmiany współczynnika aktywności zawodowej wg przedziałów wiekowych 9% Kobiety Mężczyźni % 9% % 9% 7% 9% - m 7% % -k % % % % -k % - m 7% % 7% % - m (prawa oś) 7% % 7% % % % % % % - k (prawa oś) % -9 k % % % % - m + m (prawa oś) + k (prawa oś) % % % % % % % % 7 7 Źródło: dane GUS, obliczenia NBP

19 Tysiące Tysiące Tysiące Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 9 Imigracja z Ukrainy stabilizuje się Szacunek liczby Ukraińców na podstawie danych pobytowych Szacowana liczba pobytów na paszport biometryczny Zezwolenia na pobyt stały, czasowy i rezydenta dł. UE (aktualne) Wizy do pracy, działalności gosp., Karta Polaka Szacowana efektywna liczba legalnych imigrantów (przeciętnie w ciągu roku) Liczba oświadczeń oraz zezwoleń na pracę sezonową wydanych Ukraińcom Liczba zezwoleń na pracę dla Ukraińców (lewa oś) 7 Liczba wydanych zezwoleń na pracę sezonową dla Ukraińców (lewa oś) Liczba oświadczeń dla Ukraińców (lewa oś) Liczba wiz wydanych w zw z oświadczeniami lub zezw na pracę sezonową (lewa oś) Przekroczenia granicy PL-UA przez cudzoziemców (do PL, bez MRG, prawa oś),%,%,%,%,%,%,% -,%,%,%,% -,% -,% Liczba pracujących BAEL r/r Liczba pracujących BAEL+pracownicy z UA r/r,%,7%,%,9%,%,%,%,7%,%,%,%,% -,% 7 Populacja BAEL -/ r/r Populacja BAEL -/ + ludność ukraińska r/r,% -,%,%,%,% -,% -,% -,% -,% -,% -,% czerwca 7 liberalizacja przepisów wizowych UE m.in. dla obywateli Ukrainy Źródło: dane Straży Granicznej, MRPiPS, GUS, obliczenia NBP. stycznia zmiany w przepisach krajowych dot. zatrudniania cudzoziemców -,% -,% -,% -,% 7

20 Tysiące Tysiące Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Liczba imigrantów z krajów innych niż Ukraina rośnie, ale nadal pozostaje niewielka w porównaniu do liczby Ukraińców w Polsce. Możliwy odpływ ukraińskich pracowników do Niemiec. Liczba obywateli Ukrainy ubezpieczonych w ZUS (IV kwartał, w tysiącach) Pozostałe osoby ubezpieczone Osoby prowadzące pozarolniczą działalność Pracownicy Liczba ubezpieczonych (osoby fizyczne) 9 Liczba obywateli z innych krajów ubezpieczonych w ZUS (w latach -, w tysiącach) Zarejestrowani z w ZUS imigranci z krajów innych niż Ukraina Ukraińcy q q q q 7q 7q 7q 7q q q q q 9 9 % Odsetek Ukraińców pośród zatrudnionych obcokrajowców ogółem w Czechach, Słowacji i Niemczech % 9 % 9 % 9 % 7 Czechy Słowacja Niemcy 7 Źródło: dane Straży Granicznej, MRPiPS, GUS, obliczenia NBP, the Czech Statistical Office, the German Federal Employment Agency, the Central Office of Labour, Social Affairs and Family of the Slovak Republic.

21 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Obserwowana stabilizacja wysokiego popytu na pracę. Oczekiwany stopniowy spadek dynamiki pracujących.,,,,,,,, Wolne miejsca pracy, % % % % % % % % Liczba ofert w ciągu miesiąca, sa - lewa oś Liczba ofert w ciągu miesiąca bez miejsc subsydiowanych, sa - lewa oś Odwrotność WRP - prawa oś Odsetek ankietowanych przedsiębiorstw zgłaszających problemy ze znalezieniem pracowników jako barierę rozwoju % Źródło: dane GUS,, Szybki Monitoring NBP, Ankieta Roczna NBP, obliczenia NBP. 9 Wskaźnik prognoz zatrudnienia (z Ankiety Rocznej NBP) oraz saldo odsetków przedsiębiorstw zwiększających i zmniejszających zatrudnienie (GUS) [w pp.] saldo F wskaźnik zatrudnienia s.a Pracujący i stopa aktywności zawodowej w projekcji Pracujący (r/r, %) Stopa aktywności zawodowej (%, prawa oś) - q q q q q 7q q 9q q q q 7

22 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Podwyższona dynamika wynagrodzeń obniża się w horyzoncie projekcji Roczne tempo wzrostu wynagrodzeń nominalnych (w %, dane kwartalne odsezonowane, ostatnie dane za III kw. r.) % Sektor publiczny Sektor prywatny % 7,% %,9% % % % 7 Odsetek przedsiębiorstw odczuwających presję płacową wg sekcji PKD Przetwórstwo przemysłowe Kultura i rozrywka Informacja i komunikacja Zdrowie i pomoc społeczna Budownictwo Edukacja Zakwaterowanie i gastronomia Transport Usługi administrowania Górnictwo i wydobywanie Dostawa wody, ścieki Handel Pozostałe usługi Dz. naukowa Energetyka Nieruchomości % % % Presja występuje Presja nasiliła się - Tempo wzrostu wydatków na wynagrodzenia w budżecie państwa z wyróżnieniem największych działów (ceny bieżące, r/r, w %) Wzrost presji płacowej oraz szybszy wzrost płac niż wydajności pracy (odsetek przedsiębiorstw) płace wzrosły w większym stopniu niż wydajność wzrost presji płacowej ogółem 7 Źródło: GUS, SM NBP, MF, obliczenia NBP. administracja publiczna obrona narodowa bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa wymiar sprawiedliwości Tempo wzrostu funduszu płac* w SFP w projekcji (ceny bieżące, r/r, w %) 7 9 * fundusz płac razem ze składkami płaconymi przez pracodawcę Dynamika wynagrodzeń w projekcji (r/r, %) Wynagrodzenia nominalne (r/r) (%) Wynagrodzenia realne (r/r) (%) - - q q q q q 7q q 9q q qq 7

23 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Zmiany między rundami Projekcja 9 Popyt inwestycyjny Koniunktura międzynarodowa Gospodarka polska PKB - Popyt konsumpcyjny - Popyt inwestycyjny - Handel zagraniczny Inflacja Ocena niepewności

24 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Osłabienie dynamiki nakładów brutto na środki trwałe w latach 9- Sektor finansów publicznych Sektor prywatny Nakłady brutto na śr. trwałe Inwestycje sektora finansów publicznych: Nadal dodatnia, choć już słabsza niż w ub.r. dynamika absorpcji funduszy UE w 9 r. Spadek wykorzystania środków unijnych na inwestycje SFP w latach -. - q 9q q q q - Inwestycje sektora prywatnego: Korzystne obecnie uwarunkowania popytowe. Historycznie wysoki poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych w przedsiębiorstwach. Niskie stopy procentowe. Dobra sytuacja gospodarstw domowych. Problemy ze znalezieniem pracowników. Osłabienie dynamiki popytu zewnętrznego i wewnętrznego. Malejący wkład wykorzystania funduszy UE do wzrostu inwestycji sektora prywatnego. r/r, % 9 Nakłady brutto na środki trwałe 7,,,7, Źródło: dane GUS, obliczenia NBP.

25 realizacja realizacja realizacja realizacja Sz 9 P P P listopad marzec listopad marzec listopad marzec marzec Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Wysoka dynamika wykorzystania środków UE na inwestycje publiczne w r. W br. niższy wzrost absorpcji funduszy unijnych, a w kolejnych latach wyraźne spadki. Dynamika inwestycji publicznych JST i KFD (ceny bieżące, r/r, %) Wkłady do tempa wzrostu inwestycji publicznych (ceny bieżące, r/r, %) q q q q 7q q 7 Sz 9P P P JST ogółem JST KFD PKP pozostałe ogółem,,,,,,, Wydatki na inwestycje publiczne, ceny bieżące, mld PLN,,,,,,,,,, Wykorzystanie środków UE na inwestycje publiczne, % PKB 7 Sz 9 P P P krajowe unijne Źródło: GUS, Eurostat, MF, PKP PLK, BGK, obliczenia NBP. Sz szacunek DAE, P prognoza DAE Perspektywa 7- Perspektywa -

26 7 9 7 Sz 9 P P P,,,,,,,,,, Źródło: GUS, Szybki Monitoring NBP, obliczenia NBP. Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Oczekiwane przyśpieszenie inwestycji przedsiębiorstw w 9 r., jednak dynamika niższa niż w poprzednich cyklach koniunkturalnych. W kolejnych latach oczekiwany spadek dynamiki. Wykorzystanie środków UE przeznaczonych dla przedsiębiorstw, % PKB Perspektywa 7- Perspektywa - Wkład do stopy wzrostu inwestycji według PKD (r/r, c. bieżące, dane kwartalne, w pp.) 7 Budownictwo Handel Przemysł Transport Usługi Stopień wykorzystania zdolności produkcyjnych (dane odsezonowane) i bariera popytu (dane odsezonowane), % wykorzystanie zdolności produkcyjnych (lewa oś) bariera popytu (prawa oś) inflacja/koszty surowców brak kadr podatki/przepisy wzrost cen energii koszty pracy wysoka niepewność wysoka konkurencja wahania/poziom kursu niski popyt zatory płatnicze/płynność Bariery rozwoju w IV kw. r. - - skala problemu (IV kw.) zmiana kw/kw zmiana r/r

27 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 7 Plan prezentacji: Zmiany między rundami Projekcja 9 Handel zagraniczny Koniunktura międzynarodowa Gospodarka polska PKB - Popyt konsumpcyjny - Popyt inwestycyjny - Handel zagraniczny Inflacja Ocena niepewności

28 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Wkład eksportu netto do wzrostu w latach - bliski neutralnemu Wkład eksportu netto (pkt.proc., prawa oś) Eksport (r/r) (%) Import (r/r) (%) Eksport netto: Spowolnienie w handlu światowym i osłabienie wzrostu gospodarczego w strefie euro w latach 9-. Stopniowe spowolnienie tempa wzrostu popytu krajowego. - - Nadal relatywnie wysoka konkurencyjność polskiej gospodarki q q q q q 7q q 9q q q q r/r pp. 9 Wkład eksportu netto do wzrostu, -, -,, Źródło: dane GUS, obliczenia NBP.

29 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 9 Niewielki spadek dodatniego salda rachunku bieżącego i kapitałowego w latach Saldo rachunku bieżącego i kapitałowego w projekcji (% PKB) Dochody z pracy za granicą Dochody pierwotne (bez wynagrodzeń pracowników) Dochody wtórne (bez przekazów zarobków) i kapitałowe Towary i usługi Saldo rachunku bieżącego i kapitałowego (% PKB) Polski import towarów (ceny bieżące, % i pkt proc., r/r) 7 Paliwa mineralne, smary i materiały pochodne Maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy Towary przemysłowe sklasyfikowane głównie wg surowca Różne wyroby przemysłowe Chemikalia i produkty pokrewne Pozostałe Ogółem Źródło: dane GUS, obliczenia NBP Wciąż relatywnie wysoka konkurencyjność polskiej gospodarki. Spadek nadwyżki w handlu towarami i usługami w 9 r. - wciąż relatywnie wysoki wzrost popytu krajowego przy jednoczesnym obniżeniu się popytu na polski eksport. Spadek nadwyżki salda rachunku kapitałowego w r. - wolniejsze tempo napływu środków unijnych o charakterze inwestycyjnym pod koniec perspektywy finansowej UE na lata -. Polski eksport towarów (ceny bieżące, % i pkt proc., r/r) 7 strefa euro pozostałe kraje UE kraje nienależące do UE ogółem

30 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Zmiany między rundami Projekcja 9 Koniunktura międzynarodowa Gospodarka polska PKB - Popyt konsumpcyjny - Popyt inwestycyjny - Handel zagraniczny Inflacja Gospodarka polska Inflacja Ocena niepewności

31 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Niższa niż oczekiwano inflacja CPI w IV kw. r. Utrzymująca się w ub.r. niska inflacja bazowa. r/r, % q Inflacja CPI, (,) Inflacja bazowa,7 (,) Inflacja cen żywności, (,) Inflacja cen energii, (,) Inflacja bazowa oraz inflacja bazowa po wyłączeniu cen łączności (dynamika r/r, proc.) Inflacja bazowa Inflacja bazowa po wyłączeniu cen łączności - 7, Dekompozycja inflacji bazowej (wkład w pkt. proc.),, Dynamika cen głównych komponentów inflacji bazowej (r/r, proc.) - Usługi Towary - 7,9, Dynamika cen łączności (narastająco od początku roku, proc.), W nawiasach podano wartości z projekcji listopadowej (odsezonowane). Kolorem czerwonym oznaczono wskaźniki o wartości niższej niż w projekcji listopadowej., -, - -7 Źródło: dane GUS, NBP. -, 7 Towary Pozostałe usługi Restauracje i hotele Usługi w zakresie rekreacji i kultury Łączność Usługi mieszkaniowe Inflacja bazowa - sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru 7

32 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Inflacja CPI wzrośnie w r., a następnie obniży się nieznacznie pod koniec horyzontu projekcji w okolice,% r/r Inflacja bazowa Ceny energii Ceny żywności Inflacja CPI Oddziałujący z opóźnieniem na ceny bieżący wzrost presji kosztowej ze strony rynku pracy i presji popytowej. W dłuższym horyzoncie projekcji stabilizacja, a następnie osłabienie presji kosztowej i popytowej. Niska inflacja w otoczeniu zagranicznym gospodarki polskiej. Silna konkurencja na rynku detalicznym. Obniżenie dynamiki cen paliw w 9 r. w ślad za spadkiem cen surowców energetycznych q q q q q 7q q 9q q - qq r/r, % 9 Inflacja CPI,,7,7, Zamrożenie cen energii elektrycznej dla odbiorców końcowych w 9 r. na poziomie z r., trwale obniżona stawka akcyzy i opłaty przejściowej oraz rekompensaty dla przedsiębiorstw energetycznych wypłacane w 9 r. Wzrost cen energii elektrycznej w latach - (rozłożony w czasie efekt wyższych kosztów jej produkcji na skutek wzrostu cen węgla kamiennego i uprawnień do emisji CO). Źródło: dane GUS, obliczenia NBP.

33 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Wzrost inflacji bazowej w najbliższych kwartałach pod wpływem rosnących kosztów pracy i wysokiego popytu - TFP NAWRU Produkt potencjalny Kapitał Aktywni zawodowo Luka popytowa (% PKB potencjalnego) PKB (r/r, %) Produkt potencjalny (r/r, %) - - q q q q q 7q q 9q q qq q q q q q 7q q 9q q q q Źródło: dane GUS, obliczenia NBP. Wynagrodzenia (r/r, %) Wydajność pracy (r/r, %) ULC (r/r, %) r/r, % Ceny importu bez cen ropy i gazu (r/r) (%) Ceny importu (r/r, %) q q q q q 7q q 9q q q q - - -

34 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 9 9 Wysoka podaż ropy i słabnący popyt na to paliwo sprzyjają utrzymywaniu się cen na niskim poziomie Światowa produkcja, konsumpcja i zmiany zapasów ropy naftowej (mln b/d) - -, 7 9 Zmiana zapasów na świecie (implikowana, w mln b/d, prawa oś) Światowa produkcja ropy naftowej (w mln b/d) Światowa konsumpcja ropy naftowej (w mln b/d) Rynkowe zapasy ropy naftowej w USA (mln b/d) zapasy 7 9 Źródło: dane GUS, Bloomberg, Reuters, EIA, obliczenia NBP.,,,,,, -, -,,,,,,, Zmiany podaży ropy i paliw płynnych na świecie (mln b/d) OPEC 9 Ameryka Północna Eurazja Południowa Ameryka Inne państwa nienależące do OPEC Ceny surowców energetycznych w projekcji indeks światowych cen surowców energetycznych (USD, =) oraz cena ropy naftowej (USD/b) Energetyczne (lewa oś) Ropa Brent (prawa oś), q q q q q 7q q 9q q q q

35 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Dynamikę cen ograniczać będzie niska inflacja i wolniejszy wzrost w otoczeniu gospodarczym Polski Inflacja i inflacja bazowa na świecie (%, r/r) Inflacja bazowa w wybranych gospodarkach (%, r/r),,, Inflacja Inflacja bazowa,,9,7,,,,9,7, 7,,,,,,, 7 9 Gospodarki rozwinięte Gospodarki wschodzące Stany Zjednoczone Strefa euro Stany Zjednoczone: luka popytowa (%) i deflator PKB (%, r/r) Strefa euro: luka popytowa i deflator WDB (%, r/r) Fundusz płac w Niemczech (r/r, %),,,,,, - - -,,, - - -,,,,, -, -,, - Luka popytowa (lewa oś) Deflator PKB (prawa oś) Źródło: BEA, CBO, obliczenia DAE, Eurostat, OECD, Datastream, ONS., - Luka popytowa (lewa oś) Deflator WDB (prawa oś),, 7 p 9p p p Płace_sty'9 Płace_wrz'

36 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Plan prezentacji: Zmiany między rundami Projekcja 9 Koniunktura międzynarodowa Gospodarka polska PKB - Popyt konsumpcyjny - Popyt inwestycyjny - Handel zagraniczny Inflacja Ocena niepewności Obszary niepewności Wykresy wachlarzowe Ocena niepewności

37 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego 7 Obszar niepewności Opis Wpływ Skala wpływu Zaostrzenie obecnych sporów handlowych i dalsze rozprzestrzenianie się protekcjonizmu, prowadzące do większych zaburzeń w handlu światowym, pogorszenia globalnej koniunktury, niepewności i napięć na rynkach finansowych. Perspektywy wzrostu w gospodarce globalnej Wolniejszy wzrost gospodarczy w Stanach Zjednoczonych w konsekwencji sporów handlowych i głębszego spadku cen akcji na giełdach amerykańskich (niska stopa oszczędności gospodarstw domowych, przy wysokim udziale aktywów finansowych w ich majątku). Inflacja PKB ** Opuszczenie Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię bez uprzedniego osiągnięcia porozumienia w sprawie warunków, na których to nastąpi - tzw. no-deal brexit (wzrost niepewności i spowolnienie dynamiki PKB, zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i w krajach Unii Europejskiej). Wpływ sektora energetycznego na inflację w Polsce Zaburzenia na światowych rynkach ropy naftowej i innych surowców energetycznych. Skala i rozłożenie w czasie wpływu wzrostu cen hurtowych energii elektrycznej na taryfy dla odbiorców końcowych. Inflacja PKB ** Podaż pracy w Polsce Niepewność związana ze skalą reemigracji ukraińskich pracowników przebywających na terenie Polski, m.in. ze względu na zmiany prawne w innych państwach UE, ułatwiające podejmowanie pracy obywatelom spoza Unii Europejskiej (np. skierowana do Bundestagu przez rząd niemiecki w grudniu u.br. ustawa liberalizująca przepisy o imigracji fachowej siły roboczej spoza Unii Europejskiej). Inflacja PKB * Podsumowanie Inflacja PKB

38 Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego Inflacja CPI r/r, % PKB r/r, % 7 9% % % Proj. centralna Cel inflacyjny 7 9% % % Proj. centralna q 7q q 9q q q q - - q 7q q 9q q q q CPI r/r, % poniżej,% poniżej,% poniżej,% poniżej centr. przedział,-,% CPI r/r, % ścieżka centralna przedział % PKB r/r, % ścieżka centralna przedział % 9 7% 7% 99% 9% % % 7% 7% % % % % 7% % % 9,7,,,7,7,,,, 9,,,7,7,7,,,, Źródło: dane GUS, obliczenia NBP.

39