Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu WydziałZdrowia i Nauk Medycznych obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 015/016 Kierunek studiów: Dietetyka Forma studiów: Niestacjonarne Stopień studiów: I Specjalności: bez specjalności Profil: Praktyczny Kod kierunku: DIET 1 Przedmiot Nazwa przedmiotu Biochemia ogólna i żywności Kod przedmiotu WZINM DIETP1N A 15/16 Kategoria przedmiotu Przedmioty podstawowe Liczba punktów ECTS 6 Język wykładowy polski Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów Semestr W C K S L I Zp Pz Sk 1 15 10 0 0 0 0 0 0 0 15 10 0 0 0 0 0 0 0 Legenda: W WykładC ĆwiczeniaK KonwersatoriumS SeminariumL LaboratoriumI Zp,pz,skZp Zajęcia PraktycznePz Praktyka ZawodowaSk Samokształcenie
Cele przedmiotu Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Cel 1 W pierwszej kolejnosci celem jest zapoznanie studentów z budowa, własciwosciami, podziałem oraz podstawowymi reakcjami weglowodanów, białek i lipidów, aby móc w łatwy sposób zrozumiec (bez koniecznosci uczenia sie na pamiec wzorów) znaczenie i sposób funkcjonowania tych zwiazków, bedacych podstawa do zrozumienia przemian i procesów metabolicznych zachodzacych w organizmie. Kluczowym jest solidne poznanie i zrozumienie tego zakresu, który daje podstawe do zrozumienia innych dziedzin nauk przyrodniczych, w tym medycyny, fizjologii, gentetyki, farmakologii, toksykologii oraz innych Cel Kolejnym waznym celem jest poznanie podstawowych przemian metabolicznych zachodzacych w organizmie człowieka oraz sposobu w jaki organizm czerpie energie z pozywienia, co jest podstawa zrozumienia zasad prawidłowego odzywiania i metabolizmu 4 Wymagania wstępne 1 Wskazana jest znajomosc podstaw chemii, choc wprowadzenie niezbedne do zrozumienia wykladanego materiału jest realizowane na zajeciach 5 Modułowe efekty kształcenia MW1 Wiedza: Posiada wiedze na temt budowy, własciwosci i podziału białek, lipidów, weglowodanów i kwasów nukeinowych. Dzieki znajomosci budowy potrafi zrozumiec przejscia w przemianach tych zwiazków (np. powstaje glukozo-6-fosforan i wiedza w którym miejscu reszta fosforanowa sie przyłacza i z jakiego zwiazku pochodzi) MW Posiada wiedze o procesach metabolicznych zachodzacych w organizmie człowieka z wykorzystaniem tych zwiazków, zna zwiazki wysokoenergetyczne, które przejmuja i przenosza energie w reakcjach biochemicznych MU Student jest w stanie w prosty sposób i ze zrozumieniem (bez koniecznosci uczenia sie na pamiec) majac do dyspozycji wzory strukturalne najprostrzych elementów składowych, pokazac budowe zwiazku, okreslic wiazania i zaleznosci zwiazków bardziej złozonych, np. z aminokwasów stworzyc peptydy (np. di, tri, tetrapeptyd), z cukrów prostych, poprzez disacharydy jest w stanie narysowac fragment skrobi, natomiast z nukleozydów, poprzez nukleotydy jest w stanie narysowac fragment kwasu nukleinowego (DNA, RNA) MK4 Umie współpracowac z grupa w ramach wykonywanych zadan, rzetelnie wykonuje przydziene zadania i chetnie dzieli sie przyswojona wiedza z innymi studentami 6 Treści programowe Wykład Lp Tematyka zajęć Liczba godzin Aminokwasy - pojecia, budowa, własciwosci. Jon obojnaczy. Symbolika W1 i podział aminokwasów. Peptydy - podział, wiazania peptydowe, reszty aminokwasowe, zapis i nazewnictwo peptydów W Białka pojecia, klasyfikacja, podział. Funkcje białek. Struktura pierwszorzedowa, drugorzedowa (-helisa, wiazania wodorowe) W Białka - struktura drugorzedowa (helisa kolagenowa, struktura ), trzeciorzedowa, czwartorzedowa. Enzymy - pojecia, nazewnictwo, główne klasy enzymów, miejsca aktywne enzymu, kompleks (enzym:substrat). Zmiany energii w przebiegu reakcji biochemicznej W4 Cukry - definicja, podział, własciwosci. Monosacharydy. Izomeria, epimeria, enancjomeria, anomeria. Wiazania glikozydowe. Disacharydy. Polisacharydy Lipidy (tłuszcze) - definicja, podział, numeracja atomów wegla, konfiguracja W5 wiazania podwójnego. Kwasy tłuszczowe jednonienasycone, wielonienasycone. Kwasy tłuszczowe nasycone. Acyloglicerole. Fosfolipidy (glicerofosfolipidy, sfingolipidy) W6 Nukleozydy, Nukleotydy - pojecia, nazewnictwo. Zasady purynowe, pirymidynowe, ryboza, deoksyryboza Strona /5
Wykład Lp Tematyka zajęć Liczba godzin W7 Kwasy nukleinowe - DNA, RNA. mrna, trna, rrna W8 Zwiazki o wysokiej energii. Metabolizm. Zwiazki fosforanowe o wysokiej energii. W9 Metabolizm weglowodanów. Glikoliza tlenowa. Glikoliza beztlenowa. Glukogeneza. Cykl Corich. Regulacja glikolizy i glukoneogenezy Metabolizm fruktozy i galaktozy. Metabolizm glikogenu. Cykl kwasu W10 cytrynowego (cykl Krebsa). Kwasy tłuszczowe - utlenianie kwasów tłuszczowych (betaoksydacja). Ketogeneza W11 Metabolizm aminokwasów, białek Razem 0 Ćwiczenia Lp Tematyka zajęć Liczba godzin Okreslanie dla aminokwasów, wegla alfa, grupy karboksylowej, aminowej, C1 łancucha bocznego Odczytywanie składowych wzoru strukturalnego peptydów (nazewnictwo, wiazania peptydowe, reszty aminokwasowe C Tworzenie tripeptydów na podstawie wzorów strukturalnych aminokwasów, rysowanie wzorów półstrukturalnych, okreslanie reszt aminkokwasowych, aminokwasu N-, C-koncowego, skróconego nazewnictwa peptydów C Okreslanine dla fragmentu czasteczki białka wiazan stabilizujacych, rysowanie wiazan, wzorów strukturalnych wyjsciowych aminokwasów, nazewnictwo, okreslanie rodzajów wiazan Dal przykładu białka okreslanie struktury, ksztatłtu łancucha polipeptydowego, rodzajów wiazan, okreslanie donorów i akceptorów w wiazaniach wodorowych C4 Rysowanie wzorów strukturalnych i półstrukturalnych aminokwasów, okreslanie i nazewnictwo elementów składowych aminokwasu. Okreslanie i nazewnictwo pierwiastków, reszt, wiazan, jonów, grup. Tworzenie peptydów na podstawie aminokwasów i okreslanie składowych peptydu C5 Dla okreslonego przykładu białka okreslanie rodzaju struktury, kształtu łancucha, identyfikacja i nazwenictwo wiazan pomiedzy łancuchami z uwzglednieniem ładunków. Identyfikacjia róznych rodzajów wiazan 1 C6 i okreslanie ich własciwosci Przekształcanie formy łancuchowej w pierscieniowa dla cukrów (ryboza, deoksyryboza). Okreslanie elementów składowych nukleotydów, okreslanie nazw, rysowanie wzorów strukturalnych nukleotydu, oznaczanie wegli. C7 Porównywanie nukleotydów i nukleozydów. Okreslanie i nazewnictwo składowych nukleotydów, okreslanie rodzajów wiazan. Tworzenie i łaczenie nukleotydów w fragment łancucha kwasów nukleninowych (RNA, DNA). Tworzenie par komplementarnych zasad w łancuchach kwasów nukleinowych C8 Kolokwium z nukleotydów. Tworzenie zwiazków wysokoenergetycznych ADP i ATP, wskazywanie wiazan wysokoenergetycznych, podawanie skróconego C9 schematu. Kolokwium z glikolizy, ADP, ATP. Okreslanie losów pirogronianiu, Cykl Krebsa, Bilanse energetyczne C10 Kolokwium z cyklu Krebsa, powtórzenie materiału z przemian metabolicznych Razem 0 7 Metody dydaktyczne M16. Wykłady Strona /5
M8. Praca w grupach M1. Burza mózgów M5. Dyskusja M7. Konsultacje M10. Prezentacje multimedialne M1. Studium przypadku M15. Zadania tablicowe M9. Praca z podręcznikiem 8 Obciążenie pracą studenta Średnia liczba Forma aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym: godzin na zrealizowanie aktywności Godziny wynikające z planu studiów 50 Konsultacje przedmiotowe 0 Egzaminy i zaliczenia w sesji 0 Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym: Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury 50 Opracowanie wyników 5 Przygotowanie raportu, projektu, prezentacji, dyskusji 5 Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z 150 całego nakładu pracy studenta Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 6 9 Metody oceny Ocena podsumowująca P1. Egzamin pisemny P11. Aktywność na zajęciach P4. Kolokwium P10. Obserwacja Warunki zaliczenia przedmiotu 1 Obecnosc na cwiczeniach - 80%, nieobecnosc wykładach - maksymalnie 1- razy w semestrze Nieobecnosc na cwiczeniach wymaga zaliczenia materiału obejmujacego tematy, które były realizowane Zdanie egzaminu koncowego - test jednokrotnego wyboru Kryteria oceny Na ocenę Na ocenę.5 Na ocenę 4 Na ocenę 4.5 Na ocenę 5 60-69% pozytywnych odpowiedzi w tescie jednokrotnego wyboru 70-79% pozytywnych odpowiedzi w tescie jednokrotnego wyboru 80-89% pozytywnych odpowiedzi w tescie jednokrotnego wyboru 90-94% pozytywnych odpowiedzi w tescie jednokrotnego wyboru 95-100% pozytywnych odpowiedzi w tescie jednokrotnego wyboru Strona 4/5
10 Macierz realizacji przedmiotu Modułowe efekty kształcenia dla przedmiotu MW1 MW MU1 MK1 Odniesienie do efektów kierunkowych K_W0, K_W0 K_W0, K_W0 K_U0 K_K01, K_K0 Treści programowe W1, W, W, W4, W5, C1, C, C, C4, C5, C6 W7, W8, W9, W10, W11, C7, C8, C9, C10 C1, C, C, C4, C5, C6, C7, C8, C9, C10 C1, C, C, C4, C5, C6, C7, C8, C9, C10 Metody dydaktyczne M16, M8, M1, M5, M7, M10, M1, M15, M9 M16, M8, M1, M5, M7, M10, M1, M15, M9 M8, M1, M5, M7, M1, M15, M9 M8, M1, M5, M7, M1, M15, M9 Sposoby oceny 11 Wykaz literatury Literatura podstawowa: [1] Bankowski E. Biochemia, Podrecznik dla studentów studiów niestacjonarnych i magisterskich,, Wrocław, 006, MedPharm [] Hames, B. David.; Hooper, Nigel M.; Hryniewiecka, Lilla.; Ziemnicki, Kazimierz.; Augustyniak, Halina; Wydawnictwo Naukowe PWN Biochemia, Warszawa, 007, Wydawnictwo Naukowe PWN Literatura uzupełniająca: [1] Koolman, Jan.; Röhm, Klaus-Heinrich.; Węglarz, Ludmiła.; Wilczok, Tadeusz; Bednarek, Ilona.; Czajka, Magdalena.; Wydawnictwo Lekarskie PZWL Biochemia ilustrowany przewodnik, Warszawa, 005, Wydawnictwo Lekarskie PZWL [] Murray, Robert K.; Granner, Daryl K.; Rodwell, Victor William; Kokot, Franciszek; Aleksandrowicz, Zenon.; Harper, Harold A.; Wydawnictwo Lekarskie PZWL Biochemia Harpera ilustrowana, Warszawa, 008, Wydawnictwo Lekarskie PZWL [] Bereta J., Koj A. Zarys biochemii, Kraków, 009, Wydział Biochemii, Biofizyki, Biotechnologii UJ [4] Białecka-Florjanczyk E., Włostowska J. Chemia organiczna, Warszawa 007, WNT [5] Fisher, Julie.; Arnold, J. R. P.; Zawadzki, Zbigniew; Wydawnictwo Naukowe PWN Chemia dla biologów, Warszawa, 008, Wydawnictwo Naukowe PWN Publikacje/prace zbiorowe: [1] Chemia zywnosci T.. Sacharydy, lipidy i białka E. Sikorski (red.), Warszawa, 01 1 Informacje o nauczycielach akademickich Oboba odpowiedzialna za kartę dr Monika Zygmunt (kontakt: monika.zygmunt@poczta.onet.pl) Oboby prowadzące przedmiot dr Monika Zygmunt (kontakt: monika.zygmunt@poczta.onet.pl) Strona 5/5