Szkolny Program Wychowawczy Szkoła Podstawowa nr 5 im Królowej Jadwigi w Tarnowskich Górach (obowiązujący w roku szkolnym 2016-17) 1
2 SPIS TREŚCI: I. Podstawa prawna Szkolnego Programu Wychowawczego. II. Misja i wizja szkoły. III. Wartości wychowawcze. IV. Priorytety szkoły. V. Założenia programu. VI. Cele wychowawcze szkoły. VII. Cele szczegółowe. Zadania i formy realizacji. VIII. Struktura oddziaływań wychowawczych. IX. Normy zachowania obowiązujące członków społeczności szkolnej. X. Ewaluacja.
3 I. PODSTAWA PRAWNA SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Podstawę prawną Szkolnego Programu Wychowawczego stanowią następujące dokumenty: 1. Konstytucja RP art.48 ust. 1, art. 53 ust 3, art. 72 ust 1 2. Ustawa o Systemie Oświaty art. 1, 4, 5, 22, 33, 34a, 40 3. Karta Nauczyciela art. 6 4. Podstawa Programowa Rozporządzenie MEN z dn. 23.12.2008r. 5. Statut Szkoły 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. 7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych. II. MISJA I WIZJA SZKOŁY: 1. Misja: Staramy się stwarzać dziecku maksymalnie sprzyjające warunki do ujawnienia swego potencjału rozwojowego w różnych obszarach aktywności. 2. Wizja: Uczeń po ukończeniu edukacji w naszej szkole będzie: kulturalny, aktywny, zdyscyplinowany, samodzielny, miłujący Ojczyznę. III. WARTOŚCI WYCHOWAWCZE: 1. poszanowanie wartości i godności ludzkiej; 2. aktywne działania na rzecz klasy, szkoły; 3. uczciwość, szczerość; 4. prawdomówność; 5. sprawiedliwość; 6. szacunek do języka, kultury i tradycji narodowej; 7. wrażliwość na piękno przyrody ojczystej; 8. ogólnoludzkie normy i wartości religijne; 9. doskonalenie własnej osoby; 10. pomoc potrzebującym; 11. umiejętność współżycia w rodzinie i społeczności; 12. inicjatywa; 13. rzetelność i odpowiedzialność; 14. zdrowy styl życia; 15. wykształcenie i nauka. IV. PRIORYTETY SZKOŁY: 1. szkoła organizuje proces rozwoju ucznia ukierunkowany na jego sukces. 2. atmosfera szkoły sprzyja efektywnej pracy. 3. realizacje zadań szkoły zapewniają kwalifikacje i umiejętności kadry pedagogicznej. 4. szkoła integruje się ze środowiskiem lokalnym i promuje swoją działalność w tym środowisku.
4 V. ZAŁOŻENIA PROGRAMU: Program wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 5 im. Królowej Jadwigi w Tarnowskich Górach jest dokumentem pozwalających scalać oddziaływania wychowawcze szkoły i środowiska uczniów. Stanowi wytyczne do pracy wychowawczej skierowane do dyrekcji szkoły, pedagoga szkolnego, wychowawców klas, nauczycieli przedmiotów, Samorządu Uczniowskiego, pracowników administracyjnych szkoły, oraz organizacji i instytucji wspomagających pracę szkoły, przy współudziale rodziców i z uwzględnieniem ich oczekiwań dydaktyczno wychowawczych. Realizacja założeń programowych wpłynie na spójność i wielokierunkowość oddziaływań wychowawczych skierowanych do uczniów szkoły. VI. CELE WYCHOWAWCZE SZKOŁY (CELE GŁÓWNE): 1. Wszechstronny rozwój ucznia we wszystkich sferach jego osobowości (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym, duchowym). 2. Przygotowanie do życia i aktywnego udziału w grupie i w społeczeństwie. 3. Zapewnienie uczniom możliwości zdobycia wiedzy i umiejętności niezbędnych do uzyskania świadectwa ukończenia szkoły podstawowej. VII. CELE SZCZEGÓŁOWE, ZADANIA I FORMY REALIZACJI: A. Wszechstronny rozwój ucznia we wszystkich sferach jego osobowości ( w wymiarze intelektualnym, psychicznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym, duchowym). 1. CELE SZCZEGÓŁOWE: a. przygotowanie uczniów do wejścia w świat poprzez aktywność intelektualną, edukację multimedialną, naukę języków obcych. b. umożliwienie rozwoju własnych uzdolnień i zainteresowań. c. dostrzeganie w każdym uczniu ukrytych możliwości oraz każdych drobnych zdolności i rozwijanie ich, aby uczeń był kreatywny i miał świadomość większej wartości swoich działań twórczych i oddziaływań wychowawczych. d. kultywowanie tradycji narodowych, religijnych, rodzinnych. 2. ZADANIA: a. rozwijanie u uczniów dociekliwości poznawczej ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie.
5 b. kształtowanie postawy dialogu, umiejętności słuchania innych i rozumienia ich poglądów. c. opieka wychowawcza nad psychofizycznym rozwojem dziecka. d. stwarzanie warunków do rozwoju dziecka zdolnego. e. pomoc w odkrywaniu własnych możliwości, predyspozycji, talentów i ich twórczym wykorzystaniu. f. kształtowanie umiejętności korzystania ze źródeł informacji. 3. FORMY REALIZACJI: a. organizowanie konkursów przedmiotowych i artystycznych b. indywidualna praca z uczniem zdolnym, uwzględnienie w programach / planach dydaktyczno wychowawczych klas programów wyzwalających aktywność twórczą uczniów. c. udział w różnych formach imprez klasowych i szkolnych. d. prezentacja osiągnięć uczniów e. współpraca z rodzicami. f. zajęcia korekcyjno- kompensacyjne, wspomagające i rewalidacyjne. g. koła zainteresowań. B. Przygotowanie do życia i aktywnego udziału w grupie i w społeczeństwie. 1. CELE SZCZEGÓŁOWE: a. kształtowanie postaw moralnych, obywatelskich i patriotycznych w oparciu o normy etyczne i przyjęty system wartości. b. przygotowanie do właściwego pełnienia ról społecznych. c. kształtowanie odpowiednich postaw moralnych i tolerancji wobec zachowań innych ludzi. d. tworzenie życzliwej, serdecznej i rodzinnej atmosfery w szkole wzajemnego szacunku, tolerancji, pozytywnej samooceny uczniów, nauczycieli i pracowników szkoły. e. kształtowanie osobowości uczniów poprzez wskazywanie właściwych postaw wobec siebie i innych ludzi oraz umiejętności analizowania różnorodnych zachowań. f. przygotowanie uczniów do życia w świecie poprzez ukazywanie różnych aspektów życia społecznego wraz z jego zagrożeniami. g. integrowanie zespołów klasowych poprzez samorządność. h. włączenie całej społeczności szkolnej do współdecydowania o sprawach szkoły i. kształtowanie umiejętności przeciwstawiania się niewłaściwym postawom i zachowaniom j. kształtowanie właściwych postaw rodziców wobec dzieci. k. zadbanie o poprawę sytuacji materialnej uczniów z rodzin patologicznych, niewydolnych wychowawczo, zaniedbanych oraz borykających się z trudnościami finansowymi.
6 2. ZADANIA: a. przygotowanie wychowanków do stosowania społecznie przyjętych zasad zachowania między uczniami, nauczycielami, rodzicami i społecznością lokalną. b. umacnianie więzi z regionem. c. stwarzanie warunków do integralnego traktowania siebie, świata i innych ludzi. d. wdrażanie do rozumienia pojęć: tolerancja, prawo, obowiązek, godność. e. uczenie pozytywnego nastawienia wobec niepełnosprawnych f. pomoc w określaniu i nazywaniu uczuć, stanów psychicznych i radzeniu sobie ze stresem. g. wdrażanie postaw asertywnych. h. kształtowanie właściwych postaw wobec współczesnych zagrożeń świata. i. zapoznanie uczniów z historią regionu i kształtowanie postaw patriotycznych j. kształtowanie umiejętności oceny własnych zachowań, rozróżnienia dobra od zła oraz wykazania się odwagą cywilną i gotowością do ponoszenia konsekwencji popełnionych błędów. k. pomoc w poszukiwaniu celów życiowych i własnego miejsca w świecie drogą rzetelnej pracy. 3. FORMY REALIZACJI: a. działalność Samorządu Uczniowskiego i samorządów klasowych. b. zajęcia w ramach Wychowania do życia w rodzinie c. godziny wychowawcze d. zajęcia otwarte prowadzone przez nauczycieli. e. zebrania z rodzicami. f. konsultacje indywidualne. g. organizacja pomocy koleżeńskiej. h. wycieczki klasowe. i. udział w imprezach okolicznościowych i apelach szkolnych (porządkowych i informacyjnych) j. udział w akcjach humanitarnych i proekologicznych. k. organizacja i udział w imprezach sportowych. l. redagowanie gazetki szkolnej. m. zajęcia prowadzone w świetlicy szkolnej. n. skrupulatne odnotowywanie w zeszycie korespondencji pochwał i zastrzeżeń, zaznaczanie braku zeszytu do korespondencji C. Zapewnienie uczniom możliwości zdobycia wiedzy i umiejętności niezbędnych do uzyskania świadectwa ukończenia szkoły podstawowej. 1. CELE SZCZEGÓŁOWE: a. kształtowanie umiejętności przyswajania wiedzy, wypowiadania się. b. rozwijanie umiejętności przezwyciężania lenistwa myślowego. c. pogłębianie i poszerzanie wiadomości uczniów poprzez nowe techniki uczenia się. d. rozwijanie zainteresowań i uzdolnień uczniów.
7 e. zainspirowanie odpowiednich procesów reedukacji, czyli oduczania się negatywnych i antyspołecznych zachowań. f. kształtowanie umiejętności dokonania analizy, syntezy i selekcji 2. ZADANIA: a. tworzenie zdrowego i bezpiecznego środowiska szkolnego b. uświadomienie uczniom życiowej użyteczności poszczególnych przedmiotów i całej edukacji na danym etapie. c. stwarzanie możliwości eksponowania swojej wiedzy, zdolności, umiejętności i zainteresowań. d. stosowanie technologii informacyjnej na zajęciach szkolnych i w pracy pozalekcyjnej. e. kształtowanie postaw ekologicznych i prozdrowotnych. f. realizowanie zadań z zakresu wychowania komunikacyjnego. g. stwarzanie sytuacji wychowawczych umożliwiających stosowanie postaw asertywnych. h. wdrażanie zasad savoir vivre`u i. umożliwienie uczniom nauki języków obcych. j. doprowadzenie do uzyskania przez uczniów takich kompetencji, które jako absolwentowi będą niezbędne do osiągania sukcesu w gimnazjum. 3. FORMY REALIZACJI: a. konkursy przedmiotowe, artystyczne b. indywidualizacja pracy szkolnej i domowej. c. zajęcia pozalekcyjne, pozaszkolne, zespoły korekcyjno kompensacyjne, zajęcia wspomagające. d. korzystanie z Internetu. e. akcje ekologiczne, konkursy, zawody sportowe. f. działania prozdrowotne g. spotkania z pielęgniarką szkolną. h. programy profilaktyczne. i. spotkania z policjantem (pogadanki, filmy) j. karta rowerowa k. imprezy klasowe, szkolne i środowiskowe VIII. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH: 1. Rada Pedagogiczna: a. ma obowiązek niesienia wszechstronnej pomocy dzieciom, które padły ofiarą przestępczości. b. ma obowiązek ścisłej współpracy z policją i z sądem dla nieletnich (w razie zaistniałej potrzeby). c. w sposób zdecydowany reaguje na obecność w szkole osób obcych d. współpracuje z instytucjami w organizowaniu różnych form spędzania czasu przez dzieci szczególnie z rodzin patologicznych i zaniedbanych środowiskowo, biednych.
8 e. poprzez prowadzone działania wychowawcze kształtuje u uczniów i ich rodziców świadomość prawną w zakresie ponoszenia konsekwencji wynikających z popełnionych czynów karalnych. 2. Dyrekcja: a. dba o prawidłowe funkcjonowanie szkoły, o poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły, o kształtowanie twórczej atmosfery pracy w szkole. b. współpracuje z Samorządem Uczniowskim. c. stwarza warunki do prawidłowej realizacji Konwencji Praw Dziecka oraz umożliwia uczniom podtrzymanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i religijnej. d. czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego. e. ma obowiązek organizować spotkania szkoleniowe dla nauczycieli, umożliwiać udział w kursach pedagogicznych. f. inspiruje nauczycieli do twórczych poszukiwań 3. Nauczyciele: a. powinni proponować uczniom pozytywne formy wypoczynku dostępne w szkole i w mieście. b. mają obowiązek reagowania na przejawy niedostosowania społecznego u dzieci. c. mają obowiązek współpracy z kuratorami sądowymi czuwającymi nad programem resocjalizacji uczniów trudnych( w przypadku zgłoszenia przez kuratora takiej potrzeby). d. wspierają swoją postawą i działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny uczniów, ich zdolności i zainteresowania. e. udzielają pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych, w oparciu o rozpoznanie potrzeb uczniów. f. kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu i demokracji, atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka. g. odpowiadają za życie, zdrowie i bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w szkole i poza jej terenem w czasie wycieczek, wyjść itp. h. inspirują uczniów do twórczych poszukiwań. 4. Wychowawcy klas: a. wychowawcy i pedagog szkolny prowadzą w różnych formach szkolenia rodziców. b. dążą w swojej pracy do integracji zespołu klasowego, angażując w życie klasy wszystkich uczniów, również nieakceptowanych i nieśmiałych c. wspólnie z pedagogiem szkolnym zabiegają o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów. d. sprawują opiekę wychowawczą nad uczniami szkoły, a w szczególności : tworzą warunki wspomagające ich rozwój i przygotowują do życia w rodzinie i w społeczeństwie. e. poznają warunki życia i nauki swoich wychowanków. f. mają obowiązek kształtować właściwe stosunki między uczniami, opierając je na tolerancji i poszanowaniu godności osoby.
9 g. uczą pozytywnego myślenia i stawiania na sukces poprzez rozwijanie poczucia własnej wartości. h. kształtują umiejętność pracy w zespole, uczą demokratycznego podejmowania decyzji, elastyczności w zachowaniu. i. realizują w toku pracy wychowawczej treści i cele programowe programu wychowawczego szkoły. 5. Rodzice: a. dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez uczniów, proponują im pozytywne formy wypoczynku dostępne w szkole i w mieście. b. mają prawo do poznania zadań i zamierzeń dydaktyczno-wychowawczych w danej klasie i Szkole. c. rodzice i nauczyciele współdziałają ze sobą w sprawach wychowania i kształcenia dzieci. 6. Rada Rodziców: a. reprezentuje ogół rodziców szkoły oraz podejmuje działania wspierające proces wychowawczy szkoły. b. współdecyduje o formach pomocy dzieciom oraz ich wypoczynku, c. współuczestniczy w opracowaniu programu wychowawczego szkoły. d. pozyskuje i gromadzi środki finansowe w celu wspierania działalności szkoły. e. organizuje formy aktywności rodziców na rzecz wspomagania realizacji celów i zadań szkoły. 7. Samorząd Uczniowski: a. jest animatorem, inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego i intelektualnego na terenie szkoły i w środowisku lokalnym. b. reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego wobec dyrekcji i grona pedagogicznego. c. inicjuje działania dotyczące życia uczniów. d. propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji. e. angażuje uczniów do wykonywania niezbędnych prac na rzecz klasy i szkoły. f. dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycję. g. wyraża za pośrednictwem swojego opiekuna opinię dotyczącą problemów społeczności uczniowskiej.
10 IX. NORMY ZACHOWANIA OBOWIĄZUJĄCE CZŁONKÓW SPOŁECZNOŚCI SZKOLNEJ: Uczniowie: 1. Zawsze są przygotowani do lekcji: a. przynoszą na zajęcia szkolne książki, zeszyty, przybory i zeszyt korespondencji; b. systematycznie odrabiają prace domowe; c. nie spóźniają się na lekcje; d. w ciągu tygodnia usprawiedliwiają nieobecności. 2. Zachowują się kulturalnie i z szacunkiem, na przykład: a. w szkole słuchają i wykonują polecenia nauczycieli i pracowników szkoły; b. odzywają się do innych kulturalnie i z szacunkiem; używają słów proszę, dziękuję, przepraszam; c. dyskutują kulturalnie, nie przerywają wypowiedzi starszego i kolegi; d. pomagają pokrzywdzonym, słabszym, potrzebującym; e. są tolerancyjni wobec innych; f. uznają czyjąś inność (np.: okulary, tusza, wzrost); g. nie krzyczą i nie używają wulgaryzmów. h. nie wyrzucają śniadań i. nie zachowują się w sposób budzący odrazę u innych 3. Nie stosują przemocy fizycznej, psychicznej i słownej, na przykład: a. nie biją innych; b. nie namawiają do bicia; c. nie zastraszają; d. nie wyłudzają pieniędzy, nie kradną; e. nie wyśmiewają, nie przedrzeźniają, nie przezywają nikogo; f. nie wykonują samosądów; g. nie osądzają nikogo pochopnie; h. nie wyśmiewają uczniów uczących się dobrze i słabo; i. nie izolują nikogo, współpracują ze wszystkimi; j. nie popychają się; k. nie podkładają nóg kolegom i koleżankom; l. nie obmawiają nikogo; m. nie potępiają nikogo; n. kulturalnie zachowują się na terenie szkoły i poza nią. 4. Swoim zachowaniem, zabawami nie stwarzają zagrożenia dla siebie i innych, między innymi: a. szanują swoje i cudze zdrowie (nie palą papierosów, również e-papierosów, nie piją alkoholu, nie zażywają substancji psychoaktywnych, nie używają napojów energetyzujących); b. nie kołyszą się na krzesłach; c. nie grają w piłkę na korytarzu; d. nie trzaskają drzwiami; e. podczas przerw nie biegają na terenie szkoły,
11 f. nie wychodzą poza teren szkoły samowolnie; g. nie przesiadują w toalecie; h. nie rzucają kamieniami; i. nie rzucają w nikogo kulami śniegowymi, nie nacierają śniegiem; 5. Szanują sprzęt szkolny, swoją i cudzą własność oraz zieleń wokół szkoły, między innymi: a. szanują sprzęt szkolny, rzeczy własne i kolegów; b. w szatni biorąc kurtki własne, inne pozostawiają na swoich miejscach i nie przeglądają kieszeni; c. obuwie ustawiają w szafkach, nie rozrzucają, nie chowają butów kolegów: d. nie piszą po stolikach, szafkach, ścianach, murach, ani żadnym innym miejscu nie przeznaczonym do tego celu; e. szanują przyrodę, dbają o zieleń wokół szkoły i w szkole; f. nie niszczą gazetek; g. nie śmiecą, papiery wrzucają do kosza. 6. Wymienione normy zachowania obowiązują także w kinie, teatrze i na wycieczkach szkolnych i innych imprezach, w których uczniowie biorą udział. 7. O złym zachowaniu kolegów informują dorosłych.