1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------- WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT tel. 42 636-03-57 ul. Gdańska 38 90-730 Łódź fax 42 636-85-50 NIP 727-11-49-261 Regon 000136886 e-mail: sekretariat@wiih.lodz. INFORMACJA Łódź, dnia 28.08 2015 r. dotycząca prawidłowości oznakowania i identyfikowalności produktów rolnictwa ekologicznego Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi w II kwartale 2015 r. w ramach realizacji programu DIH 81 2(1)/15/JK przeprowadził kontrole w 12 placówkach handlowych prowadzących sprzedaż produktów ekologicznych, obejmując nimi: 5 sklepów należących do sieci handlowych, 6 sklepów specjalistycznych, 1 pozostałą placówkę. Celem kontroli było zbadanie i ocena prawidłowości oznakowania żywności ekologicznej zarówno pochodzenia krajowego, jak i importowanej (z krajów UE i krajów trzecich) w świetle obowiązujących regulacji prawnych, jakości tych produktów na zgodność z obowiązującymi przepisami i deklaracjami w oznakowaniu oraz przestrzegania zasad obrotu detalicznego ww. środkami spożywczymi. Łącznie ocenie poddano 62 partie produktów rolnictwa ekologicznego w opakowaniach jednostkowych wartości 2.904 zł w tym: Kontrolą objęto: 24 partie wartości 1.868 zł w sklepach sieci handlowych, 33 partie wartości 924 zł w sklepach specjalistycznych, 5 partii wartości 112 zł w pozostałych placówkach. 1 partię przetworu mięsnego wartości 114 zł, 4 partie przetworów owocowych wartości 213 zł, 11 partii produktów zbożowych wartości 340 zł, 3 partie herbatek owocowych wartości 30 zł, 3 partie olejów i oliw wartości 209 zł, 3 partie wyrobów cukierniczych wartości 186 zł, 6 partii przetworów warzywnych wartości 354 zł, 6 partii soków 563 zł, 13 partii suszonych warzyw i owoców wartości 585 zł,
2 12 partii innych środków spożywczych ( śmietanka migdałowa, napój kokosowy, ocet jabłkowy, koncentraty spożywcze, pieczywo, karob, napoje ryżowe, pasty słonecznikowe) wartości 310 zł. W kontrolowanych placówkach nie stwierdzono w sprzedaży produktów ekologicznych oznakowanych komunikatami o charakterze oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych oraz produktów oferowanych do sprzedaży luzem, a także suplementów diety pochodzenia rolniczego. Nieprawidłowości stwierdzono w 8 placówkach ( 67% badanych), w tym w: 2 sklepach należących do sieci handlowych, 5 sklepach specjalistycznych, 1 pozostałej placówce. W toku prowadzonych czynności kontrolnych zakwestionowano ogółem 16 partii produktów rolnictwa ekologicznego o łącznej wartości 514 zł (26% partii badanych ogółem), w tym: 3 partie wartości 136 zł w sklepach sieci handlowych, 12 partii wartości 367 zł w sklepach specjalistycznych, 1 partię wartości 11 zł w pozostałej placówce. Wśród zakwestionowanych towarów były: 2 partie produktów zbożowych wartości 29 zł, 3 partie herbatek owocowych wartości 30 zł, 1 partia oleju wartości 126 zł, 1 partia wyrobu cukierniczego wartości 42 zł, 6 partii suszonych warzyw i owoców wartości 244 zł, 3 partie innych środków spożywczych ( śmietanka migdałowa, pieczywo, ocet jabłkowy) wartości 43 zł. 3.1 OZNAKOWANIE Prawidłowość oznakowania produktów rolnictwa ekologicznego sprawdzono we wszystkich sklepach obejmując badaniem 60 partii wartości 2851 zł (nie sprawdzano oznakowania 2 partii produktów po upływie dat minimalnej trwałości wartości 53 zł). Kontrolą objęto: 1 partię przetworu mięsnego wartości 114 zł, 4 partie przetworów owocowych wartości 213 zł, 11 partii produktów zbożowych wartości 340 zł, 3 partie herbatek owocowych wartości 30 zł, 3 partie olejów i oliw wartości 209 zł, 2 partie wyrobów cukierniczych wartości 144 zł, 6 partii przetworów warzywnych wartości 354 zł,
3 6 partii soków 563 zł, 13 partii suszonych warzyw i owoców wartości 585 zł, 11 partii innych środków spożywczych (śmietanka migdałowa,, napój kokosowy, ocet jabłkowy, koncentraty spożywcze, pieczywo, karob, napój sojowy, napój ryżowy, pasty słonecznikowe) wartości 299 zł. W wyniku dokonanych oględzin opakowań jednostkowych zakwestionowano oznakowanie 14 partii produktów (23 % badanych) wartości 461 zł tj.: 2 partii produktów zbożowych wartości 29 zł, 3 partii herbatek owocowych wartości 30 zł, 1 partii oleju wartości 126 zł, 6 partii suszonych warzyw i owoców wartości 244 zł, 2 partii innych środków spożywczych ( śmietanka migdałowa, ocet jabłkowy) wartości 32 zł. Nieprawidłowości wynikające z przepisów o rolnictwie ekologicznym: zastosowanie niewłaściwego zwrotu oznaczającego miejsce, w którym wyprodukowano nieprzetworzone produkty rolnicze, z których wytworzono końcowy produkt dla 1 partii wartości 50 zł (na opakowaniach suszonych śliwek bez pestek zamieszczono rolnictwo nieunijne, zamiast rolnictwo spoza UE ). Nieprawidłowości wynikające z innych przepisów: bezzasadne użycie nazwy śmietanka dla 1 partii produktu opartego na składnikach roślinnych (migdałach) wartości 24 zł, stosowanie niewłaściwych określeń poprzedzających daty minimalnej trwałości, wykaz składników, bądź podanie daty minimalnej trwałości w niewłaściwej kolejności dla 6 partii produktów wartości 127 zł: na opakowaniach jednostkowych 2 partii suszonych owoców datę minimalnej trwałości poprzedzano określeniem najlepiej spoż. przed zamiast najlepiej spożyć przed, na opakowaniach jednostkowych 3 partii herbatek owocowych (hibiskus, jeżówka purpurowa, aronia) datę minimalnej trwałości podano w kolejności rok, miesiąc, dzień, zamiast dzień, miesiąc, rok, na opakowaniu jednostkowym makaronu razowego żytniego wstążki wykaz składników poprzedzono określeniem skład zamiast składniki, nie wskazanie wartości liczbowej dla podanej informacji 1) % zalecanego dziennego spożycia przy założeniu przyjmowania 2000 kcal dziennie dla 1 partii wartości 50 zł, niewłaściwe podanie informacji o wartości odżywczej (brak lub podanie w niewłaściwej kolejności wymaganych składników odżywczych, podanie zawartości sodu zamiast soli) dla 7 partii produktów łącznej wartości 271 zł w tym dla.
4 Celem wyeliminowania nieprawidłowości skierowano wystąpienia pokontrolne do producentów zakwestionowanych wyrobów oraz poinformowano właściwe terenowo Wojewódzkie Inspektoraty Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych i Stacje Sanitarno- Epidemiologiczne. W odpowiedzi na wystąpienia pokontrolne producenci poinformowali, iż podjęli działania naprawcze. 3.2 OCENA JAKOŚCI W zakresie zgodności parametrów jakościowych z obowiązującymi przepisami oraz deklaracjami producentów podanymi na opakowaniach jednostkowych zbadano laboratoryjnie 12 partii produktów rolnictwa ekologicznego wartości 1.115 zł. Badaniem objęto: 1 partię przetworu mięsnego wartości 114 zł, 2 partie przetworów warzywnych wartości 170 zł, 1 partię soku wartości 460 zł, 5 partii suszonych owoców wartości 279 zł, 3 partie innych środków spożywczych ( śmietanka migdałowa, napój sojowy, napój ryżowy) wartości 92 zł. W wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych zakwestionowano 1 partię fig suszonych na słońcu z uwagi na stwierdzoną obecność martwych szkodników oraz ich pozostałości (odchodów i oprzędu). Objęte kontrolą produkty pochodzenia ekologicznego nie zawierały w swoim składzie substancji dodatkowych (dodatków do żywności) niedozwolonych. W celu wyeliminowania stwierdzonych nieprawidłowości do dystrybutora kwestionowanych fig skierowano wystąpienie pokontrolne z wnioskiem o zapewnienie właściwej jakości produktu wprowadzanego do obrotu handlowego oraz powiadomiono właściwą terenowo Stację Sanitarno Epidemiologiczną. 3.3. ZGŁOSZENIE DO SYSTEMU KONTROLI ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO Kontrolowani przedsiębiorcy nie podlegali obowiązkowi zgłoszenia do systemu kontroli rolnictwa ekologicznego. 3.4. POSIADANIE DOKUMENTÓW IDENTYFIKUJĄCYCH DOSTAWCÓW We wszystkich kontrolowanych placówkach przedsiębiorcy posiadali dowody dostaw lub inne dokumenty, na podstawie których można było dokonać identyfikacji przedsiębiorców dostarczających oceniane ekologiczne środki spożywcze do kontrolowanych placówek.
5 3.5. RZECZYWISTA ILOŚĆ PRODUKTU W zakresie zgodności masy netto z deklarowaną przez producentów w oznakowaniu oceniono 26 opakowań produktów badanych laboratoryjnie, pochodzących z 12 partii wartości 1.115 zł. W wyniku badań nie stwierdzono niedoborów masy netto w stosunku do deklarowanej przez producentów na opakowaniach jednostkowych. 3.6. PRZESTRZEGANIE DAT MINIMALNEJ TRWAŁOŚCI LUB TERMINÓW PRZYDATNOŚCI DO SPOŻYCIA Przestrzeganie terminów przydatności do spożycia oraz dat minimalnej trwałości sprawdzono we wszystkich placówkach. Zbadano łącznie 62 partie produktów rolnictwa ekologicznego wartości 2.904 zł. W 1 placówce stwierdzono w sprzedaży 2 partie produktów rolnictwa ekologicznego (3% badanych) wartości 53 zł po upływie dat ważności. 3.7. WARUNKI, SPOSÓB PRZECHOWYWANIA I OFEROWANIA PRODUKTÓW ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO We wszystkich kontrolowanych placówkach sprawdzono warunki i sposób przechowywania produktów rolnictwa ekologicznego z uwzględnieniem zaleceń producentów oraz wymagań obowiązujących przepisów i nie stwierdzono nieprawidłowości. 3.8. ORZECZENIA LEKARSKIE W kontrolowanych placówkach przedsiębiorcy i zatrudnieni pracownicy posiadali aktualne orzeczenia lekarskie wydawane do celów sanitarno-epidemiologicznych. 3.9. IDENTYFIKACJA KONTROLOWANEGO PRZEDSIĘBIORCY Identyfikacji kontrolowanych przedsiębiorców dokonano w oparciu o wpisy do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej lub Krajowych Rejestrów Sądowych. Wszystkie kontrolowane placówki znajdowały się pod nadzorem Stacji Sanitarno - Epidemiologicznych i każdy z kontrolowanych przedsiębiorców prowadził działalność zgodnie z zakresem określonym w decyzji wydanej przez organ sanitarny. WYKORZYSTANIE USTALEŃ KONTROLI w 1 przypadku wobec przedsiębiorcy w związku z wprowadzeniem do obrotu wyrobów nieodpowiadających jakości handlowej zostanie wszczęte postępowanie administracyjne w sprawie nałożenia kary pieniężnej wynikającej z art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2015 r., poz. 678) w 1 przypadku nałożono mandat w wysokości 200,00 zł w związku z popełnieniem wykroczenia z art. 100 ust. 1 pkt 1 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia
wycofano z obrotu 3 partie produktów łącznej wartości 76 zł. 6 Ponadto przesłano: 7 wystąpień pokontrolnych do producentów zakwestionowanych wyrobów, 3 informacje do Wojewódzkich Inspektoratów Jakości Handlowej Artykułów Rolno- Spożywczych w Łodzi, 1 informację do właściwej terenowo Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej.