Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu WydziałZdrowia i Nauk Medycznych obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2016/2017 Kierunek studiów: Pielęgniarstwo Forma studiów: Stacjonarne Stopień studiów: I Specjalności: bez specjalności Profil: Praktyczny Kod kierunku: PIEL 1 Przedmiot Nazwa przedmiotu Opieka paliatywna Kod przedmiotu WZINM PIELP1S OS6 16/17 Kategoria przedmiotu Opieka specjalistyczna Liczba punktów ECTS 5 Język wykładowy polski 2 Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów Semestr W C K S L I Zp Pz Sk 6 30 0 0 0 0 0 40 40 20 Legenda: W WykładC ĆwiczeniaK KonwersatoriumS SeminariumL LaboratoriumI Zp,pz,skZp Zajęcia PraktycznePz Praktyka ZawodowaSk Samokształcenie
3 Cele przedmiotu Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Cel 1 Opanowanie przez studenta wiedzy i umiejętności pozwalających na realizację opieki pielęgniarskiej nad pacjentem w terminalnej fazie choroby oraz kształtowanie postaw zawodowych niezbędnych do świadczenia tej opieki. Cel 2 Cel praktyki zawodowej: Doskonalenie umiejętności zawodowych w sprawowaniu opieki nad pacjentem w terminalnej fazie choroby. 4 Modułowe efekty kształcenia MW1 Zna zasady oceny stanu chorego w zależności od wieku (D.W4). MW2 Zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie w opiece paliatywnej (D.W5). MW3 Zna zasady planowania opieki nad chorymi w zależności od wieku i stanu zdrowia (D.W6). MW4 Charakteryzuje grupy leków i ich działanie na układ i narządy chorego w różnych schorzeniach, w zależności od wieku i stanu zdrowia, z uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania (D.W). MW5 Charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane w opiece nad chorym w zależności od jego wieku i stanu zdrowia (D.W9). MW6 Różnicuje reakcje chorego na chorobę i hospitalizację w zależności od jego wieku i stanu zdrowia (D.W11). MW7 Zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego do przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego w zależności od wieku i stanu zdrowia pacjenta (D.W12). MW Zna swoiste zasady organizacji opieki specjalistycznej(d.w14). MW9 Zna metody, techniki i narzędzia oceny stanu świadomości i przytomności (D.W26). MW10 Zna patofizjologię, objawy kliniczne i powikłania chorób nowotworowych (D.W50). MW11 Zna procedurę postępowania z ciałem pacjenta zmarłego (D.W51). MU12 Gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki zdrowia (D.U1). MU13 Diagnozuje stopień ryzyka rozwoju odleżyn i dokonuje ich klasyfikacji (D.U). MU14 Doraźnie podaje tlen, modyfikuje dawkę stałą insuliny szybko i krótko działającej (D.U11). MU15 Dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej dynamikę zmian i realizowaną opiekę pielęgniarską (D.U13). MU16 Instruuje pacjenta i jego opiekuna w zakresie użytkowania sprzętu pielęgnacyjno-rehabilitacyjnego oraz środków pomocniczych (D.U1). MU17 Rozpoznaje powikłania leczenia farmakologicznego, dietetycznego, rehabilitacyjnego, leczniczo-pielęgnacyjnego (D.U20). MU1 Pielęgnuje pacjenta z przetoką, rurką intubacyjną i tracheostomijną (D.U21). MU19 Prowadzi rozmowę terapeutyczna (D.U22). MU20 Prowadzi rehabilitację przyłóżkową i usprawnianie ruchowe pacjenta oraz aktywizację z wykorzystaniem elementów terapii zajęciowej (D.U24). MU21 Przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom zespołu terapeutycznego (D.U26). MU22 Prowadzi dokumentację opieki nad chorym: dokumentacja procesu pielęgnowania, karta kontroli objawów, profilaktyki i leczenia objawów (D.U2). MU23 Ocenia poziom bólu, reakcje chorego na ból i nasilenie bólu oraz stosuje postępowanie przeciwbólowe (D.U29). MU24 Tworzy pacjentowi warunki do godnego umierania (D.U30). MU25 Dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów pielęgnacyjnych (D.U32). MU26 Przygotowuje i podaje leki różnymi drogami, samodzielnie lub na zlecenie lekarza (D.U33). MK27 Szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece (D.K1). MK2 Wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych (D.K4). MK29 Przestrzega praw pacjenta (D.K5). MK30 Zachowuje tajemnicę zawodową (D.K7). MK31 Współdziała w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej(d.k). MK32 Wykorzystuje empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami(d.k10). Strona 2/7
MW33 Zna zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach i zabiegach diagnostycznych wykonywanych u pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia (D.W7). MU34 Prowadzi żywienie enteralne i parenteralne dorosłych i dzieci z wykorzystaniem różnych technik w tym pompy obrotowo-perystaltycznej (D.U19). MU35 Prowadzi, dokumentuje i ocenia bilans płynów pacjenta (D.U25). 5 Treści programowe Wykład Historia ruchu hospicyjnego. Opieka paliatywna filozofia, cele, zasady, formy W1 1 opieki. Rola pielęgniarki w łagodzeniu bólu. Patomechanizm, ocena, zasady leczenia W2 5 bólu. Rola pielęgniarki w łagodzeniu objawów ze strony układu oddechowego, W3 pokarmowego, moczowo-płciowego, nerwowego oraz w zaburzeniach krzepnięcia 7 W4 krwi. Objawy skórne (świąd, obrzęk limfatyczny, odleżyny, owrzodzenia nowotworowe). 2 W5 Psychospołeczne i duchowe problemy chorych. 3 W6 Aspekty psychologiczne żałoby. 2 W7 Stany nagłe w opiece paliatywnej. 2 Leczenie paliatywne: radioterapia, chemioterapia, leczenie hormonalne, W 2 chirurgiczne. Jakość opieki oraz jakość życia chorych w opiece paliatywnej definicje, skale W9 1 oceny. W10 Dylematy etyczne w opiece paliatywnej. 1 W11 Zasady komunikowania się z chorym i jego rodziną. 2 W12 Stres pracy z umierającymi. 1 W13 Badania naukowe w opiece paliatywnej. 1 Razem 30 Zajęcia Praktyczne Lp Tematyka zajęć Liczba godzin Zp1 Poznanie specyfiki oddziału opieki paliatywnej/hospicjum. Udział pielęgniarki w przyjęciu chorego na oddział. Omówienie dokumentacji medycznej oraz obowiązujących procedur. Ocena stanu bio-psycho-społecznego wybranego pacjenta. Planowanie, organizowanie, sprawowanie opieki nad pacjentem i jego rodziną oraz monitorowanie skuteczności podjętych działań. Prowadzenie Zp2 Zp3 Strona 3/7
Zajęcia Praktyczne Zp4 Zp5 Samoocena i ocena pracy studentów. Razem 40 Samokształcenie Student może pogłębić wiedzę z zakresu opieki paliatywnej poprzez przygotowanie pacy pisemnej (streszczenia artykułów czasopism naukowych Sk1 zgodnie z ustalonymi wymogami). Student ma możliwość wyboru tematyki pracy samokształceniowej podanej przez nauczyciela lub zaproponowanie 20 własnej zgodnie z zainteresowaniem dotyczącym zagadnień związanych z opieką paliatywną. Razem 20 Praktyka Zawodowa Pz1 Pz2 Pz3 Strona 4/7
Praktyka Zawodowa Pz4 Pz5 Edukacja pacjenta i jego bliskich. Razem 40 6 Metody oceny Student za zaliczenie wykładu otrzymuje 2 punkty ECTS, ZP 2 punkty ECTS, PZ 1punkt ECTS Ocena podsumowująca P1. Egzamin pisemny P10. Obserwacja P11. Aktywność na zajęciach P15. Dzienniczek praktyk P5. Referat I1. Sprawdzian wiadomości I2. Ćwiczenia praktyczne I3. Dokumentacja procesu pielęgnowania Warunki zaliczenia przedmiotu 1 Zasady dopuszczenia do egzaminu: zaliczenie zajęć praktycznych, zaliczenie samokształcenia. 2 Zasady zaliczenia zajęć praktycznych:obowiązkowa 100% obecność na zajęciach (każda nieobecność musi zostać odrobiona), przestrzeganie regulaminu zajęć praktycznych, zaliczenie dokumentacji procesu pielęgnowania, zaliczenie efektów kształcenia według dzienniczka i karty przedmiotu. Pozytywna ocena ze sprawdzianu wiadomości. Zaliczenie na ocenę przez nauczyciela. 3 Warunki zaliczenia praktyki zawodowej: obowiązkowa 100% obecność na zajęciach (każda nieobecność musi zostać obdrobiona), przestrzeganie regulaminu praktyk zawodowych, zaliczenie dokumentacji procesu pielęgnowania, zaliczenie efektów kształcenia wg dzienniczka. Zaliczenie na ocenę przez opiekuna dydaktycznego praktyk w porozumieniu z opiekunem praktyk/ pielęgniarki z ramienia zakładu pracy. Kryteria oceny Na ocenę 3 Efekty kształcenia opanowane na poziomie podstawowym. Wymaga ukierunkowania w zdobywaniu wiedzy, umiejętności, prowadzeniu procesu pielęgnowania oraz w kształtowaniu kompetencji społecznych. Korzysta z podanego piśmiennictwa podstawowego w ograniczonym zakresie. Aktywność na zajęciach minimalna, w pracy zespołowej wymaga pomocy. Test egzaminacyjny rozwiązuje na poziomie: 60-65% max ilości punktów. Strona 5/7
Na ocenę 3.5 Na ocenę 4 Na ocenę 4.5 Na ocenę 5 Efekty kształcenia opanowane na poziomie podstawowym, usystematyzowane. Wymaga niewielkiego ukierunkowania w zdobywaniu wiedzy, umiejętności, prowadzeniu procesu pielęgnowania oraz w kształtowaniu kompetencji społecznych. Aktywność na zajęciach mała, w pracy zespołowej wymaga pomocy w niewielkim zakresie. Korzysta podanego piśmiennictwa podstawowego w pełni. Test egzaminacyjny rozwiązuje na poziomie:70-66% max ilości punktów. Efekty kształcenia opanowane na poziomie ponad podstawowym, usystematyzowane. Samodzielny w sytuacjach typowych, w zdobywaniu wiedzy, umiejętności, prowadzeniu procesu pielęgnowania oraz w kształtowaniu kompetencji społecznych. Formułuje wnioski z podjętych działań. Aktywność na zajęciach zadowalająca w pracy zespołowej nie wymaga pomocy w sytuacjach typowych. Korzysta z podanego piśmiennictwa podstawowego w pełni, a z uzupełniającego w ograniczonym zakresie. Test egzaminacyjny rozwiązuje na poziomie: 4 71% max ilości punktów. Efekty kształcenia opanowane na poziomie zadowalającym. Wykazuje samodzielność w sytuacjach nowych w zdobywaniu wiedzy, umiejętności, prowadzeniu procesu pielęgnowania oraz w kształtowaniu kompetencji społecznych. Aktywność na zajęciach duża, w pracy zespołowej nie wymaga pomocy w sytuacjach nowych. Sprawnie korzysta z podanego piśmiennictwa podstawowego i uzupełniającego. Test egzaminacyjny rozwiązuje na poziomie: 9 5% max ilości punktów. Efekty kształcenia opanowane na poziomie wysokim. Wykazuje samodzielność w sytuacjach złożonych (problemowych) w zdobywaniu wiedzy, umiejętności, prowadzeniu procesu pielęgnowania oraz w kształtowaniu kompetencji społecznych. Aktywność na zajęciach bardzo duża, w pracy zespołowej nie wymaga pomocy w sytuacjach nowych i złożonych. Samodzielnie poszukuje informacji korzystając z piśmiennictwa z poza listy podstawowej i uzupełniającej. Test egzaminacyjny rozwiązuje na poziomie: 100-90 % max ilości punktów. 7 Wykaz literatury Literatura podstawowa: [1] Back J.N., Hoy A.M, Lucas C.F., Watson M.S. (red. wydania polskiego) Kubler A. Opieka Paliatywna, Wrocław, 2007, Elsevier Urban & Partner [2] de Walden- Gałuszko K Podstawy opieki paliatywnej, Warszawa, 2004, PZWL [3] de Walden-Gałuszko K., Kaptacz A Pielęgniarstwo w opiece paliatywnej i hospicyjnej,, Warszawa, 2005, PZWL [4] Koper A., Wrońska I Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobą nowotworową., Lublin, 2003, Czelej [5] Krasuska M.E., Stanisławek A., Turowski K Standardy w pielęgniarstwie onkologicznym i opiece paliatywnej., Lublin, 2005, Czelej [6] de Walden- Gałuszko K U kresu. Opieka psychopaliatywna, czyli jak pomóc choremu, rodzinie i personelowi medycznemu środkami psychologicznymi., Gdańsk, 1996, MAKmed [7] Wordliczek J., Dobrogowski J Leczenie bólu, Warszawa, 2011, PZWL [] Malec-Milewska M., Krajnik M., Wordliczek J. Chory na nowotwór - kompendium leczenia bólu., Warszawa, 2013, medical Education Literatura uzupełniająca: [1] Pasek M, Dębska G Interdyscyplinarna opieka nad pacjentem z chorobą nowotworową, Kraków, 2010, Oficyna Wydawnicza AFM [2] Pasek M, Dębska G Interdyscyplinarna opieka nad pacjentem z chorobą nowotworową, Kraków, 2011, Oficyna Wydawnicza AFM Strona 6/7
[3] Kinghorn S., Gaines S. (red). de Walden Gałuszko K., Gaworska Krzemińska A. Opieka paliatywna, Wrocław, 2012, Elsievier Urban&Partner [4] Koper A Pielęgniarstwo onkologiczne, Warszawa, 2011, PZWL [5] Kubler-Ross E Rozmowy i śmierci i umieraniu, Wrocław, 2007, Media Rodzina Informacje o nauczycielach akademickich Oboba odpowiedzialna za kartę dr Grażyna Dębska (kontakt: gdebska@afm.edu.pl) Oboby prowadzące przedmiot dr Ilona Kuźmicz (kontakt: ilonakuzmicz@interia.pl) dr Grażyna Dębska (kontakt: gdebska@afm.edu.pl) mgr Anna Białoń-Janusz (kontakt: annbi@wp.pl) Strona 7/7