Sprawozdanie z realizacji planu pracy za rok 2010 Opracowanie : Renata Tucholska Suwałki, marzec 2011 r.
Spis treści Strona I Informacje ogólne.......2 II Sprawozdanie z realizacji obowiązkowych zadań w poszczególnych obszarach działalności CEN........13 III Doskonalenie kadry CEN...... 57 IV Baza dydaktyczna...... 58 V Wnioski z realizacji planu... 59
I INFORMACJE OGÓLNE Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach jest placówką oświatową zajmującą się doskonaleniem zawodowym nauczycieli województwa podlaskiego. Organem prowadzącym placówkę jest Samorząd Województwa Podlaskiego. Placówka działa na podstawie Statutu Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach stanowiącym załącznik do Uchwały nr XXXVIII/435/10 Sejmiku Województwa Podlaskiego z dnia 22 marca 2010 r. w sprawie nadania statutu Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach oraz Uchwały nr XL/472/10 Sejmiku Województwa Podlaskiego z dnia 31 maja 2010 r. zmieniającej do uchwały w sprawie nadania statutu Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach oraz Regulaminu Organizacyjnego, będącego załącznikiem do Uchwały nr 258/4021/10 Zarządu Województwa podlaskiego dnia 26 października 2010 r. w sprawie zatwierdzenia Regulaminu Organizacyjnego Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach. W skład Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach zwane dalej Centrum, wchodzą: Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Suwałkach, posiadający akredytację Podlaskiego Kuratora Oświaty (decyzja nr SPiKU 453/1/07 z dnia 31 grudnia 2007 r.) zwany dalej Ośrodkiem, Biblioteka Pedagogiczna w Suwałkach, posiadająca filie w Sejnach i Augustowie zwana dalej Biblioteką. Merytoryczne działania Ośrodka i Biblioteki wspierają: wydział finansowy, wydział administracyjno-gospodarczy. Zakres realizacji zadań podejmowanych przez Centrum wynikał z Planu pracy Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach na rok 2010 zatwierdzonego przez Marszałka Województwa Podlaskiego, opracowanego na podstawie: 1. planu pracy Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, 2. planu pracy Biblioteki Pedagogicznej, 3. indywidualnych planów pracy nauczycieli konsultantów i sprawozdań z ich wykonania, 4. sprawozdania z realizacji zadań Biblioteki, 5. dzienników prowadzonych zajęć, 6. innej dokumentacji, wynikającej z podejmowanych działań. Nadzór pedagogiczny nad Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach sprawuje 2
Podlaski Kurator Oświaty. Prace koncepcyjne nad stworzeniem planu pracy na rok 2010 uwzględniały zarówno założenia polityki oświatowej Ministra Edukacji Narodowej oraz Podlaskiego Kuratora Oświaty, jak też diagnozę potrzeb środowiska. Na tej podstawie stworzono dwukrotnie w ciągu roku ofertę, zróżnicowaną pod względem metodycznym, merytorycznym i organizacyjnym, zawierającą propozycje różnorodnych form doskonalenia nauczycieli. Są to: 1. kursy i szkolenia doskonalące, 2. kursy kwalifikacyjne, 3. warsztaty, 4. konferencje, 5. seminaria, 6. konsultacje zespołowe, 7. wyjazdy studyjne, 8. grupy samokształceniowe, 9. konsultacje indywidualne. Programy edukacyjne W roku 2010 wyżej wymienione formy doskonalenia realizowane były m.in. w ramach własnych, autorskich programów edukacyjnych. Są to: 1. Technologie informacyjne w doskonaleniu warsztatu pracy nauczyciela, 2. Nauczyciel promotorem zmian w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, 3. Rozwój i awans zawodowy nauczyciela, 4. Doskonalenie kompetencji osobistych i umiejętności wychowawczych nauczyciela, 5. Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych w szkole, 6. W ramach Roku Historii Najnowszej. Program Technologie informacyjne w doskonaleniu pracy nauczyciela Autorem programu jest nauczyciel konsultant Jarosław Cezary Słabiński. Program jest skierowany do nauczycieli, doradców metodycznych, kadry kierowniczej szkół, pracowników nadzoru pedagogicznego i pracowników JST. Głównym celem programu jest przygotowanie nauczycieli do wspomagania dydaktyki oraz kadry zarządzającej do nowoczesnego zarządzania szkołą przy pomocy 3
środków i narzędzi technologii informacyjnej. Wśród celów szczegółowych znajduje się m.in. przygotowanie nauczycieli do posługiwania się podstawowymi funkcjami systemu operacyjnego, stosowania środków technologii informacyjnej w edukacji takich jak: tablica interaktywna, projektor multimedialny, notebook, aparat i kamera cyfrowa, skaner itp., wykorzystanie edytorów tekstu i grafiki, arkusza kalkulacyjnego, tworzenia i wykorzystywania prezentacji multimedialnych, tworzenia witryn internetowych, budowania szkolnej platformy e-learningowej i tworzenia materiałów edukacyjnych na platformie Moodle, wykorzystanie witryn e-learningowych do wspomagania nauczania i uczenia się oraz administrowania szkolną pracownią komputerową. W ramach programu zaplanowano konferencje, seminaria, kursy stacjonarne i blended learning na platformie Moodle, warsztaty, konsultacje zespołowe i szkolenia dla rad pedagogicznych. Realizację programu przewidziano na trzy semestry tj. od września 2009 roku do stycznia 2011. Przewidziano także ewaluację programu po zakończeniu jego realizacji oraz ewaluacje odroczoną. Program Nauczyciel promotorem zmian w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej Autorką programu jest nauczyciel konsultant Jadwiga Krzyżewska. Program powstał z myślą o nauczycielach, którzy dostrzegają konieczność doskonalenia własnego w zakresie zmian w edukacji małych dzieci. Głównym celem programu jest wspomaganie nauczycieli w podniesieniu jakości edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej oraz w wyrównywaniu szans edukacyjnych małych dzieci. Wśród celów szczegółowych znajduje się m.in.: uświadomienie konieczności wprowadzenia zmian w edukacji małego dziecka wynikających z reformy oświaty oraz wagi i roli edukacji przedszkolnej w przygotowaniu dziecka do szkoły, upowszechnienie wiedzy na temat alternatywnych form wychowania przedszkolnego, wspomaganie działań nauczycieli w zakresie obserwacji i diagnozy przedszkolnej, stymulowania prawidłowego rozwoju dziecka, niwelowania zaburzeń i dysharmonii rozwojowych oraz wyrównywania zaniedbań środowiskowych, wspomaganie nauczyciela w pracy z dzieckiem zdolnym i z dzieckiem o specjalnych potrzebach edukacyjnych oraz szeroko rozumiana pomoc merytoryczna. Realizacja programu przewidziana jest na cztery semestry począwszy od września 2009 r. do czerwca 2011 r. Wśród form zaplanowano warsztaty, konsultacje zespołowe i indywidualne, zajęcia grupy samokształceniowej oraz konferencję. Przewidziano także ewaluację programu po zakończeniu jego realizacji. 4
Program Rozwój i awans zawodowy nauczyciela Sprawozdanie z realizacji planu pracy za rok 2010 Autorką programu jest nauczyciel konsultant Jadwiga Mariola Szczypiń. Celem programu jest przygotowanie nauczycieli i dyrektorów do aktywnego uczestnictwa w procesie rozwoju zawodowego. Wśród celów szczegółowych znajdują się: poznanie uwarunkowań prawnych pracy szkoły i nauczyciela oraz wynikających z nich zadań, a także sposobów realizacji powinności nauczyciela wynikających z przepisów prawa, rozwijanie umiejętności w zakresie realizacji zadań, doskonalenie umiejętności konstruowania planu rozwoju zawodowego, poznanie zadań opiekuna stażu i sposobów ich realizacji, pogłębianie wiedzy i umiejętności w zakresie oceniania dorobku zawodowego nauczycieli, umiejętności formułowania uzasadnienia oceny dorobku zawodowego, doskonalenie umiejętności sporządzania sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego, opisu i analizy realizacji wymagań kwalifikacyjnych. Adresatami programu są nauczyciele rozpoczynający pracę, kontraktowi, mianowani, nauczyciele pełniący funkcje opiekuna stażu, dyrektorzy szkół. W ramach realizacji programu zaplanowano warsztaty, kursy, konsultacje zespołowe i indywidualne. Czas realizacji programu zaplanowano na dwa semestry rok szkolny 2009/2010. Program jest kontynuowany w roku szkolnym 2010/2011. Program Doskonalenie kompetencji osobistych i umiejętności wychowawczych nauczyciela Autorem programu jest nauczyciel konsultant Hanna Zienkiewicz. Program jest skierowany do nauczycieli wszystkich typów szkół. Podstawowym założeniem programu jest wyposażenie nauczycieli w wiedzę i umiejętności pozwalających na rozumienie ucznia i efektywną pracę wychowawczą z uczniem, zespołem klasowym i rodzicami ucznia. Program zakłada realizację treści w zakresie skutecznego komunikowania się, diagnozy wychowanka i zespołu klasowego, planowania pracy wychowawczej, integrowania zespołu klasowego i budowania poczucia bezpieczeństwa psychologicznego, rozwiązywania konfliktów, a także wyposażenie nauczycieli w wiedzę i umiejętności diagnozowania oraz skutecznego reagowania w sytuacjach związanych z trudnościami wychowawczymi, zaburzeniami emocjonalnymi i niedostosowaniem społecznym wśród uczniów. Pozwoli nauczycielom na efektywne planowanie i wdrażanie integrowanych działań w pracy z uczniami przejawiającymi trudności wychowawcze i nieprawidłowości w rozwoju emocjonalnym i społecznym. 5
Program zakłada wyposażenie nauczycieli w wiedzę i umiejętności w zakresie zwiększenia efektywności nauczania poprzez umiejętne określanie predyspozycji sensorycznych uczniów i wykorzystywania efektywnych technik pracy umysłowej podczas zajęć z uczniami. Realizacja programu przewidziana na cztery semestry, rozpoczęła się w II semestrze roku szkolnego 2009/2010 i zakończy się w styczniu 2012 r. Program Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych w szkole Autorami programu są nauczyciele konsultanci Grażyna Jankowska i Janusz Tkaczow. Adresatami programu są nauczyciele pracujący z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych w ogólnodostępnych, integracyjnych i specjalnych szkołach podstawowych i gimnazjach. Celem programu jest przybliżenie nauczycielom sytuacji tych uczniów w środowisku szkolnym w aspekcie ich kształcenia i pomocy psychologicznopedagogicznej oraz omówienie zasad współpracy szkoły z rodziną ucznia niepełnosprawnego. Nauczyciele uczestniczący w szkoleniach w ramach programu mogą nabyć umiejętności diagnozowania uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, nabyć umiejętności konstruowania programów edukacyjno-terapeutycznych i planów pracy oraz poznać metody pracy i sposoby oceniania tychże uczniów. W ramach realizacji programu zaplanowano konsultacje zespołowe i indywidualne, warsztaty, szkolenia rad pedagogicznych oraz funkcjonowanie grupy samokształceniowej. Realizacja programu przewidziana jest na 4 semestry tj. od października 2009 do czerwca 2011 r. Przewidziano także ewaluację programu po zakończeniu jego realizacji. Program W ramach Roku Historii Najnowszej Autorami programu są nauczyciele konsultanci Andrzej Matusiewicz i Jarosław Schabieński. Realizacja programu jest efektem polityki Ministerstwa Edukacji Narodowej, które ogłosiło Rok Historii Najnowszej. W realizacji programu Centrum współpracowało z Delegaturą Kuratorium Oświaty w Suwałkach oraz Instytutem Pamięci Narodowej. Adresatami programu są nauczyciele przedmiotów humanistycznych wszystkich typów szkół. Celem ogólnym programu jest wzbogacenie wiedzy uczestników o wyniki najnowszych badań naukowych w zakresie historii najnowszej regionu i kraju oraz wyposażenie w pomoce dydaktyczne. Cele szczegółowe to: poszerzenie wiedzy o obławie augustowskiej, procesie odzyskiwania niepodległości w latach 1918-1919 i 1989, formach 6
oporu społecznego wobec władzy komunistycznej, miejscu Grodna w najnowszej historii Polski i Polaków oraz o ruchu społecznym Solidarność. W programie przewidziano seminaria, wyjazd studyjny, kursy, warsztaty oraz wydanie materiałów dydaktycznych. Realizacja programu trwała przez cały 2010 r. Projekty W roku 2010 w Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach realizowane były cztery projekty współfinansowane przez Unię Europejską: 1. Projekt Kompetencje Aktywność Współpraca. Wysoko kwalifikowane kadry systemu oświaty w gminach doliny Rospudy realizowany we współpracy z samorządami i szkołami z gmin Bakałarzewo, Filipów, Przerośl, Raczki oraz powiatem suwalskim ziemskim Projekt rozpoczęto 1.02.2009 r. i zakończono 30.04.2010 r. Projekt realizowano w ramach POKL Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, Działanie 9.4 Wysoko kwalifikowane kadry systemu oświaty. Autorem koncepcji projektu i jego koordynatorem jest nauczyciel konsultant Jarosław C. Słabiński. Cel projektu rozwój kompetencji, aktywności i współpracy nauczycieli szkół z gmin doliny Rospudy poprzez zintegrowany system szkoleń. Projekt obejmował szkolenia 142 nauczycieli, w tym kadry kierowniczej ze szkól podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych z 4 gmin doliny Rospudy. W projekcie przewidziano i zrealizowano 7 szkoleń szczegóły w sprawozdaniu z realizacji zadań Ośrodka. Projekt uzyskał dofinansowanie w wysokości 199 973,78 zł. 2. Projekt e-nauczyciele w szkole wiejskiej realizowany we współpracy ze szkołami podstawowymi i gimnazjami z powiatów: augustowskiego, grajewskiego, sejneńskiego i suwalskiego Projekt rozpoczęto 1.05.2010 r. i zaplanowano zakończenie 31.01.2011 r. Projekt realizowano w ramach POKL Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, Działanie 9.4 Wysoko kwalifikowane kadry systemu oświaty. Autorem projektu i koordynatorem jest nauczyciel konsultant Jarosław C. Słabiński. Cel projektu przygotowanie nauczycieli do prowadzenia zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych z zastosowaniem narzędzi technologii informacyjnokomunikacyjnych, takich jak witryny edukacyjne i platformy e-learningowe, dających 7
możliwości wyrównywania szans edukacyjnych, stymulowania uczniów do samodzielnego zdobywania informacji oraz umożliwiających szeroki dostęp do recenzowalnych treści. Projekt jest skierowany do 48 nauczycieli z 12 szkół podstawowych i gimnazjów z obszarów wiejskich z powiatów: augustowskiego, grajewskiego, sejneńskiego i suwalskiego. W projekcie zrealizowano 2 kursy szczegóły w sprawozdaniu z realizacji zadań Ośrodka. Projekt uzyskał dofinansowanie w wysokości 72 003,18 zł. 3. Projekt innowacyjny ICT w nauczaniu przedmiotów matematycznych i przyrodniczych w gimnazjach. Jest to projekt innowacyjny realizowany w wyniku wygranego konkursu ogłoszonego przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w ramach PO KL Priorytet III Działanie 3.5. Realizowany jest w 10 gimnazjach z 5 powiatów: augustowskiego, grajewskiego, sejneńskiego, suwalskiego ziemskiego i miasta Suwałki. Autorem projektu i koordynatorem jest nauczyciel konsultant Jarosław C. Słabiński. Celem projektu jest wdrożenie w gimnazjach innowacyjnych rozwiązań programowych i metodycznych, umożliwiających uczniom wykorzystanie technologii informacyjno-komunikacyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem jej nowoczesnych środków w procesie uczenia się przedmiotów matematycznych i przyrodniczych: biologii, chemii, fizyki, geografii, informatyki i matematyki. Projekt jest skierowany do 200 uczniów klas I gimnazjum i ich 60 nauczycieli. Realizacja projektu przebiega w 2 etapach: etap I przygotowawczy realizowany od 1.07.2010 r. do 28.02.2011 r.; etap II wdrażanie strategii -przewidziano na lata szkolne 2010/2011, 2011/2012 i 2012/2013 realizowany będzie po zatwierdzeniu etapu I przez MEN i Krajową Instytucję Wspomagającą w Warszawie. Projekt uzyskał dofinansowanie w wysokości 1 162 274,92 zł. 4. Projekt Projekt jako narzędzie uczenia się i współpracy realizowany wspólnie z partnerem z Litwy tj. Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli w Trokach (Trakų švietimo centras), 3 gimnazjami i 2 szkołami średnimi z obwodu trockiego: Gimnazjum Witolda Wielkiego w Trokach (Trakų Vytauto Didžiojo gimnazija), Gimnazjum M. Šimelionio w Landwarowie (Lentvario M. Šimelionio gimnazija), Szkołą średnią w Wysokim dworze (Aukštadvario vidurinė mokykla), Szkołą średnią w Trokach (Trakų vidurinė mokykla), Gimnazjum w Rudziszkach (Rūdiškių gimnazija) oraz szkołami polskimi: I Liceum Ogólnokształcącym im. Marii 8
Konopnickiej w Suwałkach, Zespołem Szkół nr 1 w Suwałkach, Zespołem Szkół nr 2 w Suwałkach, Zespołem Szkół nr 4 w Suwałkach, Zespołem Szkół Technicznych w Suwałkach. Projekt był realizowany od 20.09.2010 r. i zakończony 19.01.2011 r. Koordynatorem projektu ze strony polskiej był nauczyciel konsultant Andrzej Matusiewicz. Celem projektu było nawiązanie współpracy pomiędzy instytucjami oświatowymi rejonu trockiego i powiatu suwalskiego, przygotowanie wspólnych projektów, których zadaniem jest przekazywanie pozytywnych doświadczeń z krajów sąsiedzkich w sferze nauczania formalnego, pomoc w poznaniu sąsiedniego narodu poprzez pryzmat jego kultury, geografii itp. Projekt realizowany był w ramach Funduszu Małych Projektów Programu Współpracy Transgranicznej Litwa-Polska 2007-2013. W projekcie przewidziano szkolenie dla 30 obywateli z Polski i 30 obywateli z Litwy, zrealizowanie 12 małych projektów po obu stronach granicy, 1 publikację w języku litewskim i polskim oraz konferencję szczegóły w sprawozdaniu z realizacji zadań Ośrodka. Szkolenia rad pedagogicznych tematy zaproponowane w ofercie: 1. Uczeń niepełnosprawny w świetle prawa oświatowego, 2. Wykorzystanie analizy wyników nauczania i egzaminów zewnętrznych do podnoszenia jakości kształcenia, 3. Obowiązek formułowania wymagań programowych a planowanie pracy dydaktycznej w szkole, 4. Budowanie tożsamości szkoły w środowisku lokalnym, 5. Jak zachęcić rodziców do współpracy ze szkołą, 6. Prezentacja działania tablicy interaktywnej, 7. Obsługa i wykorzystanie tablicy interaktywnej, 8. Przygotowanie ucznia technikum do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, 9. Jak radzić sobie ze stresem w pracy nauczyciela- profilaktyka wypalenia zawodowego, 10. Doskonalenie umiejętności interpersonalnych nauczycieli, 11. Modelowy system profilaktyki i pomocy psychologiczno-pedagogicznej, uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, 12. Projektowanie ewaluacji pracy szkoły. 9
Poza opracowaną przez Ośrodek ofertą realizowano także m.in.: 1. zadania edukacyjne w formie szkoleń rad pedagogicznych na zamówione tematy wykaz zrealizowanych szkoleń rad pedagogicznych stanowi załącznik nr 4, 2. zadania zlecone przez Podlaskiego Kuratora Oświaty (szkolenia grantowe) na następujące tematy: - Jak skutecznie rozwiązywać problemy wychowawcze w szkole analiza efektów i ocenia działań szkoły, - Metoda projektu jako jedna z form motywacji i oceny ucznia w gimnazjum. 3. zadania zlecone przez Marszałka Województwa Podlaskiego wynikające z porozumienia pomiędzy Marszałkiem Województwa Podlaskiego i Wójtem Gminy Dubeninki z woj. warmińsko-mazurskiego szkolenia nauczycieli z gminy Dubeninki szczegóły w dalszej części sprawozdania). 4. realizowano kursy kwalifikacyjne za zgodą Podlaskiego Kuratora Oświaty: 1) kursy kwalifikacyjne rozpoczęte w 2009 r. i zakończone w 2010 r.: -kurs kwalifikacyjny z terapii pedagogicznej, -kurs pedagogiczny dla czynnych zawodowo nauczycieli, -kurs kwalifikacyjny z oligofrenopedagogiki, 2) kursy kwalifikacyjne rozpoczęte w 2010 roku: -kurs kwalifikacyjny dla oświatowej kadry kierowniczej, -kurs kwalifikacyjny z terapii pedagogicznej, -kurs kwalifikacyjny z oligofrenopedagogiki, -kurs kwalifikacyjny z wychowania do życia w rodzinie. W roku 2010 w Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli w Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach zorganizowano i zrealizowano 490 różnorodnych form doskonalenia zawodowego, w tym: - 196 kursów doskonalących i warsztatów, - 36 konferencji i seminariów, - 122 szkoleń członków rad pedagogicznych, - 129 grup samokształceniowych i konsultacji zespołowych, - 7 programów edukacyjnych i 4 projekty. 10
Poniżej tabela ilustrująca zrealizowane zadania: Zadania obowiązkowe: Lp. Rodzaj formy Liczba zorganizowanych form Liczba uczestników 1 Kursy i warsztaty 196 2796 2 Konferencje i seminaria 36 801 3 Szkolenia rad pedagogicznych 122 2535 4 Grupy samokształceniowe i konsultacje zespołowe 129 1112 5 Konsultacje indywidualne - 319 6 Kursy kwalifikacyjne 3 zakończone 4 rozpoczęte 79 RAZEM 490 7813 Zadania dodatkowe: 7 Szkolenia grantowe 18 440 8 9 Szkolenia Nauczycieli w ramach realizacji konkursu matematycznego KANGUR i KANGUREK Szkolenia nauczycieli w ramach realizacji projektów UE 1. Projekt - Kompetencje-Aktywność- Wspołpraca. Wysoko kwalifikowane kadry systemu oświaty w gminach doliny Rospudy. 2. Projekt - e-nauczyciele w szkole wiejskiej. 3. Projekt - ICT w nauczaniu przedmiotów matematycznych i przyrodniczych w gimnazjach 4. Projekt - Projekt jako narzędzie uczenia się i współpracy (współpartnerstwo z Litwą) 10 Szkolenia nauczycieli z gminy Dubeninki 6 11 Międzynarodowy konkurs matematyczny KANGUR 243 szkoły 6 131 9 4 21 5 8 RAZEM 71 142 48 60 nauczycieli 200 uczniów 10 nauczycieli 50 uczniów Nauczyciele spoza województwa podlaskiego 122 nauczycieli 5394 uczniów 1151 nauczycieli 5644 uczniów 11
Realizacja zadań statutowych odbywa się poprzez: - diagnozowanie potrzeb nauczycieli, pracowników organów nadzorujących oraz prowadzących szkoły i placówki oświatowe w obszarze doskonalenia, - projektowanie programów i form doskonalenia zawodowego w aspekcie organizacyjnym i merytorycznym, - opracowywanie i wdrażanie działań innowacyjnych w sferze programowej i organizacyjnej, - planowanie i wspieranie indywidualnego rozwoju zawodowego pracowników, - organizacja i prowadzenie szkoleń, - wspieranie działań pracowników organu nadzoru pedagogicznego i organów prowadzących szkoły i placówki oświatowe, - wymiana doświadczeń między nauczycielami oraz instytucjami działającymi na rzecz oświaty, - udzielanie konsultacji, - upowszechnianie informacji pedagogicznej, - tworzenie materiałów edukacyjnych. Informacje o proponowanych szkoleniach były udostępnianie poprzez: - Informator o formach doskonalenia wydawany dwa razy w roku szkolnym, na I i II semestr, w nakładzie kilkuset egzemplarzy, przeznaczony do upowszechniania bezpośrednio w szkołach, - stronę internetową Centrum www.cen.suwalki.pl, - e-learningową platformę edukacyjną CEN w Suwałkach, - bezpośredni kontakt zainteresowanych z kadrą pedagogiczną Centrum w siedzibie placówki. Działania Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli były uzupełniane przez Bibliotekę Pedagogiczną funkcjonującą w strukturze Centrum. Na miejscu udostępniano księgozbiór, czasopisma, zbiory audiowizualne. Prowadzone były zajęcia dla nauczycieli bibliotekarzy szkolnych w zakresie edukacji czytelniczej, medialnej itp. Nauczyciele i inni użytkownicy Biblioteki korzystają z Internetowego Centrum Informacji Multimedialnej, ułatwiającego szybki dostęp do żądanych informacji. Temu celowi służą także prace nad elektronicznym opracowywaniem zbiorów biblioteki w systemie PROLIB. 12
Informacje o pracy Biblioteki Pedagogicznej udostępniane są poprzez : stronę internetową Centrum www.cen.suwalki.pl, bezpośredni kontakt zainteresowanych z nauczycielami bibliotekarzami w siedzibach placówki w Suwałkach oraz filiach w Augustowie i w Sejnach. II Sprawozdanie z realizacji obowiązkowych zadań w poszczególnych obszarach działalności Centrum Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli Na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli oraz Statutu Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach określone zostały zadania obowiązkowe, do wykonania których zaplanowano odpowiednie formy realizacji. Poniżej przedstawiono sprawozdanie z wykonania poszczególnych zadań. Zadanie: Opracowywanie, we współpracy z organami sprawującymi nadzór pedagogiczny, priorytetów doskonalenia zawodowego nauczycieli w województwie - 8.1.1) Statutu Zadanie to realizowano poprzez: 1. analizę treści kierunków polityki oświatowej określonych przez Ministra Edukacji Narodowej oraz Podlaskiego Kuratora Oświaty, konsultacje z wizytatorami KO w zakresie sprecyzowania obszarów doskonalenia nauczycieli, 2. utrzymywanie systematycznych kontaktów z kierownictwem KO i wizytatorami w celu pozyskania informacji o potrzebach doskonalenia nauczycieli w regionie m.in. podczas wspólnych spotkań, 3. sporządzenie listy obszarów doskonalenia nauczycieli w wyniku wspólnych spotkań konsultantów z wizytatorami, wykorzystanej w ofercie doskonalenia na rok 2010/2011, 4. udział przedstawicieli KO w szkoleniach i konferencjach organizowanych przez Centrum, 5. udział konsultantów w naradach i konferencjach organizowanych przez KO, 6. przekazywanie materiałów dotyczących doskonalenia nauczycieli w postaci 13
każdej edycji Informatora o formach doskonalenia, stanowiącym załączniki nr 1 i 1a, 7. organizację i prowadzenie szkoleń w zgodnie z głównymi kierunkami rozwoju edukacji określonymi przez MEN i Podlaskiego Kuratora Oświaty, szczegółową tematykę szkoleń określa załącznik nr 2, 8. udział dyrektora Centrum w naradach dyrektorów szkół i placówek organizowanych przez KO. Podsumowanie: Z powyższego wynika, że istnieje stały kontakt z Kuratorium Oświaty, następuje bieżąca wymiana informacji dotyczących obszarów doskonalenia nauczycieli w regionie i województwie. Współpraca z Kuratorium Oświaty oraz doświadczenie Centrum w zakresie badania potrzeb nauczycieli dotyczących doskonalenia zawodowego, znajomość środowiska oświatowego, w którym funkcjonuje nasza placówka, pozwoliły na opracowanie własnej, szczegółowej diagnozy potrzeb nauczycieli w zakresie doskonalenia zawodowego, czego rezultatem jest sporządzana dwa razy w roku oferta doskonalenia zawodowego kierowana do nauczycieli. Zadanie: przygotowywanie i realizacja, we współpracy z organami sprawującymi nadzór pedagogiczny, programów doskonalenia i wsparcia doradców metodycznych, - 8.1.2) Statutu oraz współpraca z organami prowadzącymi szkoły i placówki w zakresie doradztwa metodycznego dla nauczycieli - 8.1.6) Statutu Zadanie to jest trudne do zrealizowania, ponieważ w gminach z północnej części województwa podlaskiego nie ma nauczycieli pełniących funkcję doradców metodycznych i tę funkcję częściowo spełniali nauczyciele konsultanci. W roku 2010 wykonano powyższe zadanie w następujący sposób: 1. zdiagnozowano potrzeby w zakresie doradztwa metodycznego wśród nauczycieli nieobjętych doradztwem metodycznym, polegającym na kształceniu umiejętności i doskonalenia warsztatu pracy nauczyciela, 2. przygotowano formy doskonalenia nauczycieli w zakresie wzbogacania warsztatu pracy w zależności od ich indywidualnych potrzeb, 3. przesłano do JST prowadzących szkoły Informator o formach doskonalenia, 4. umożliwiono nauczycielom oraz pracownikom JST odpowiedzialnym za oświatę udział w konsultacjach indywidualnych oraz grupach samokształceniowych. 14
Przykładem realizacji tegoż zadania są konsultacje zespołowe i indywidualne z zakresu alternatywnych form edukacji przedszkolnej punkty i zespoły przedszkolne, w których uczestniczą zainteresowani nauczyciele konsultanci, nauczyciele przedszkoli, wizytatorzy, pracownicy JST. Grupa ściśle współpracuje z samorządami powiatów suwalskiego, augustowskiego i sejneńskiego w zakresie upowszechniania edukacji przedszkolnej w różnego typu formach alternatywnych. Rezultatem wsparcia dla samorządów w zakresie alternatywnych form wychowania przedszkolnego są realizowane już projekty edukacyjne finansowane ze środków UE np. w gminie Suwałki. Podsumowanie: z powyższego wynika, że nauczyciele konsultanci współpracują z JST w przygotowania form doradztwa metodycznego w zależności potrzeb nauczycieli w tym zakresie. Dyrektor Centrum wspiera wszelkie inicjatywy nauczycieli konsultantów w ramach sprawowanego nadzoru oraz współpracuje z JST w tym zakresie. Zadanie: organizowanie i prowadzenie, stosownie do potrzeb, doradztwa metodycznego dla nauczycieli przedmiotów zawodowych unikatowych specjalności oraz zatrudnionych w szkołach z językiem nauczania mniejszości narodowych i etnicznych - 8.1.7) Statutu Zadanie to realizowano poprzez organizację różnego typu zajęć warsztatowych dla nauczycieli nieobjętych doradztwem metodycznym. Zakres pracy doradców metodycznych, których zadaniem jest pomoc nauczycielom w doskonaleniu warsztatu pracy realizują, obok własnych zadań statutowych, nauczyciele konsultanci wszystkich niemal specjalności zatrudnionych w Centrum i z nim współpracujących, a w szczególności: języka litewskiego, mechatroniki, katechezy, języka polskiego, matematyki, języków obcych, historii i WOS-u, edukacji przedszkolnej, wczesnoszkolnej i technologii informacyjnej, a także sztuki, plastyki i kształcenia zawodowego oraz z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Szczególną uwagę przywiązujemy do wspierania nauczycieli przedmiotów zawodowych unikatowych specjalności. W roku 2010 kontynuowano konsultacje dla nauczycieli kształcenia zawodowego w specjalności mechatronika. Od 1 września 2007 r. zatrudniony jest konsultant ze stopniem naukowym doktora, posiadający stosowne kwalifikacje (nauczyciel dyplomowany). Przeprowadzono konsultacje indywidualne i zespołowe, funkcjonuje grupa samokształceniowa Collegium Mechatronicum współpracująca z Odziałem Zamiejscowym Politechniki Białostockiej w Suwałkach. Doradztwem metodycznym objęto także nauczycieli zatrudnionych w szkołach z litewskim językiem nauczania. 15
W roku 2010 wykonano powyższe zadanie poprzez: 1. zdiagnozowanie potrzeb nauczycieli pracujących w szkołach z litewskim językiem nauczania powiat sejneński, 2. funkcjonowanie grupy samokształceniowej nauczycieli uczących w języku litewskim, konsultacje dotyczące metodyki nauczania języka litewskiego oraz formy szkoleniowe wspierające nauczycieli w doskonaleniu umiejętności wykorzystania języka ojczystego w zajęciach pozalekcyjnych, a także wykorzystania technologii informacyjnej na lekcjach języka litewskiego, 3. zorganizowanie i przeprowadzenie seminarium wyjazdowego do Rygi na temat Dziedzictwo kulturalno-historyczne Bałtów, 4. współpracę z wydawnictwem Aušra, Demesio i Litewskim Stowarzyszeniem Nauczycieli. Oferowane przez Ośrodek zajęcia doskonalące umiejętności nauczycieli mechatroniki oraz uczących w języku litewskim w zakresie wzbogacania własnego warsztatu pracy znajdują się w Informatorze o formach doskonalenia, stanowiącym załącznik nr 1 i 1a. Podsumowanie: z powyższego wynika, że jest zapotrzebowanie na doradców metodycznych różnych specjalności. Z powodu braku doradców funkcję tę spełniają nauczyciele konsultanci obok wykonywania swoich zadań statutowych. Nauczyciele konsultanci doskonale znają potrzeby środowiska oświatowego regionu w zakresie doradztwa metodycznego nauczycieli i z powodzeniem realizują zadania dotyczące tej formy działalności na naszym obszarze. Zadanie: Przygotowywanie i realizacja programów doskonalenia zawodowego dla dyrektorów szkół i placówek oraz pracowników organów nadzorujących i prowadzących szkoły i placówki z terenu województwa, w zakresie zarządzania oświatą - 6.1.3) Statutu W roku 2010 zaplanowano wykonanie powyższego zadania poprzez opracowanie i przeprowadzenie doskonalenia zawodowego w formach skierowanych do dyrektorów szkół i placówek, pracowników JST odpowiedzialnych za oświatę, a także do zainteresowanych nauczycieli. Największym zainteresowaniem cieszyły się szkolenia dotyczące nowej formuły sprawowania nadzoru pedagogicznego w szkołach i placówkach, wprowadzonego rozporządzeniem MEN z 2009 r. Przyszła kadra zarządzająca w oświacie zdobywa 16
umiejętności w tym zakresie na kursie kwalifikacyjnym rozpoczętym w grudniu 2010 r. Szczegółowy zakres tematyczny kursów i szkoleń skierowanych do kadry zarządzającej w oświacie, zrealizowanych w 2010 r. ilustruje poniższe zestawienie: Tematyka szkoleń adresowanych do dyrektorów, wicedyrektorów szkół i wizytatorów: Temat szkolenia Jak oceniać dorobek zawodowy nauczyciela w okresie stażu Jak sprawnie organizować i poprowadzić zebranie rady pedagogicznej Jak skutecznie rozwiązywać problemy w szkole analiza efektów i ocena działań szkoły Projektowanie ewaluacji wewnętrznej w szkole Forma Zajęcia warsztatowe Zajęcia warsztatowe Zajęcia warsztatowe Zajęcia warsztatowe Realizujący nauczyciele konsultanci Jadwiga M. Szczypiń Jadwiga M. Szczypiń Jadwiga M. Szczypiń Lidia Kłoczko Jak cię widzą wizerunek szkoły Zajęcia warsztatowe Grzegorz Wilczyński Tworzenie projektów edukacyjnych Od potrzeb do rezultatów opracowanie wniosku o dofinansowanie z wykorzystaniem generatora wniosków aplikacyjnych Kształcenie modułowe w praktyce Wykorzystanie tablicy interaktywnej w nauczaniu przedmiotów zawodowych Planowanie wprowadzenia kształcenia modułowego w szkole zawodowej Planowanie zmiany w kształceniu zawodowym II Konferencja metodyczna nauczycieli przedmiotów zawodowych Zarządzanie jakością w kształceniu zawodowym Kurs kwalifikacyjny dla oświatowej kadry kierowniczej Zajęcia warsztatowe Zajęcia warsztatowe Zajęcia warsztatowe Zajęcia warsztatowe Zajęcia warsztatowe Zajęcia warsztatowe Konferencja Zajęcia warsztatowe Kurs kwalifikacyjny Jarosław Cezary Słabiński Andrzej Staszczyk Grzegorz Wilczyński Grzegorz Wilczyński Grzegorz Wilczyński Jadwiga M. Szczypiń Podsumowanie: Z powyższego wynika, iż Ośrodek realizuje zadania związane z doskonaleniem zawodowym kadry kierowniczej placówek oświatowych, głównie w formie zajęć warsztatowych w podstawowych obszarach działania szkolnego nadzoru pedagogicznego. 17
Zadanie: Organizowanie działań na rzecz rozwoju zawodowego nauczycieli, w szczególności we współpracy z organami sprawującymi nadzór pedagogiczny 6.1.5) Statutu W roku 2010 zaplanowano wykonanie powyższego zadania poprzez, między innymi, opracowanie i realizację programu Rozwój i awans zawodowy nauczyciela. W okresie sprawozdawczym, w ramach realizacji programu, zorganizowano 12 grup szkoleniowych, w których uczestniczyło 187 nauczycieli. Łącznie zrealizowano 96 godzin zajęć dydaktycznych o tematyce poniższej: Tematyka szkoleń skierowanych do nauczycieli ubiegających się o awans zawodowy oraz opiekunów stażu: Lp. 1 Temat szkolenia Jak przygotować projekt oceny dorobku zawodowego nauczyciela 2 Jak sporządzić sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela stażysty, kontraktowego, mianowanego 3 Opis i analiza realizacji wymagań w postępowaniu kwalifikacyjnym na stopień nauczyciela dyplomowanego 4 Planowanie rozwoju zawodowego nauczyciela stażysty Realizujący nauczyciel konsultant 5 6 7 Planowanie rozwoju zawodowego nauczyciela kontraktowego Planowanie rozwoju zawodowego nauczyciela mianowanego Jak wspierać nauczyciela w okresie stażu Jadwiga M. Szczypiń 8 Rozwój zawodowy nauczyciela stażysty jak realizować powinności w okresie stażu 9 Rozwój zawodowy nauczyciela kontraktowego jak realizować powinności w okresie stażu 10 Rozwój zawodowy nauczyciela mianowanego jak realizować powinności w okresie stażu Ponadto prowadzono punkt konsultacyjny dla nauczycieli ubiegających się o kolejny stopień awansu zawodowego konsultacji udzielali nauczyciele konsultanci posiadający uprawnienia eksperta w zakresie awansu zawodowego nauczycieli. Udzielano konsultacji w zakresie m.in. konstrukcji planu rozwoju, interpretacji prawa oświatowego regulującego procedury awansu itp. Wielu nauczycieli konsultantów posiadających uprawnienia eksperta uczestniczy w komisjach egzaminacyjnych na stopień nauczyciela mianowanego powoływanych przez JST oraz w komisjach kwalifikacyjnych na stopień nauczyciela dyplomowanego powoływanych przez Kuratorium Oświaty. 18
Na rok szkolny 2010/2011 ponownie przygotowano ofertę szkoleniową dla nauczycieli ubiegających się o kolejny stopień awansu Program jest ponownie realizowany od września 2010 do czerwca 2011. Przewidziano także ewaluację po zakończeniu realizacji programu. Programy doskonalenia nauczycieli wynikające z reformy programowej Rozwój zawodowy nauczyciela to nie tylko proces trwający w czasie działań umożliwiających zdobycie kolejnego stopnia awansu zawodowego. Jest to proces obejmujący całe zawodowe życie nauczyciela. Przeprowadzona w 2010 roku przez Centrum diagnoza potrzeb w zakresie doskonalenia zawodowego jest tego dowodem. Analiza diagnozy spowodowała, iż w Ośrodku opracowano i wdrożono realizację programów doskonalenia nauczycieli, których obszary tematyczne są ściśle związane ze zmianami podstawy programowej. Program Nauczyciel promotorem zmian w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej Realizacja programu przewidziana była na cztery semestry począwszy od września 2009 r. do czerwca 2011 r. Wśród form zaplanowano warsztaty, konsultacje zespołowe i indywidualne, zajęcia grupy samokształceniowej oraz konferencję. Przewidziano także ewaluację programu po zakończeniu jego realizacji. W 2010 roku przygotowano ofertę szkoleniową i zrealizowano w 31 grupach 176 godzin zajęć, w których uczestniczyło 524 nauczycieli. Poniżej prezentujemy tematykę szkoleń organizowanych w ramach realizacji tegoż programu: Tematyka szkoleń skierowanych do nauczycieli edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej: Lp. temat szkolenia realizujący nauczyciel konsultant 1 Konferencja: Miejsce małego dziecka w edukacji Jadwiga Krzyżewska Bożena Szczęsna 2 Punkty i zespoły przedszkolne 2 grupy Jadwiga Krzyżewska 3 Co nowego w wychowaniu przedszkolnym Jadwiga Krzyżewska, Bożena Szczęsna 19
4 5 6 Jak prowadzić zajęcia dydaktyczno wyrównawcze dla dzieci, które nie osiągnęły pełnej gotowości do podjęcia nauki w szkole 4 grupy Alternatywne metody przygotowujące do nauki czytania i pisania Aktywizujące metody i techniki w edukacji wczesnoszkolnej 5 grup Sprawozdanie z realizacji planu pracy za rok 2010 Jadwiga Krzyżewska Jadwiga Krzyżewska Jadwiga Krzyżewska 7 Gry i zabawy matematyczne 3 grupy Danuta Moroz 8 9 10 11 Ekspresja twórcza w edukacji wczesnoszkolnej zabawa w teatr 3 grupy Ekspresja twórcza w edukacji wczesnoszkolnej zabawy plastyczne 2 grupy Objawy zaburzeń emocjonalnych u dzieci w wieku przedszkolnym 2 grupy Z doświadczeń w diagnozowaniu i planowaniu pracy nauczyciela przedszkola w kontekście nowej podstawy programowej 3 grupy Bożena Szczęsna Bożena Szczęsna Hanna Zienkiewicz Jadwiga Krzyżewska 12 Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania Jadwiga Krzyżewska 13 Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci poprzez edukację matematyczną Jadwiga Krzyżewska 14 Gry i zabawy ruchowe w edukacji wczesnoszkolnej Bożena Szczęsna 15 Konferencja: Nauka i zabawa z komputerem w kształceniu zintegrowanym Jadwiga Krzyżewska Program Technologie informacyjne w doskonaleniu pracy nauczyciela W ramach programu zaplanowano konferencje, seminaria, kursy stacjonarne i blended learning na platformie Moodle, warsztaty, konsultacje zespołowe i szkolenia dla rad pedagogicznych. Realizacja programu przewidziana była na cztery semestry tj. od września 2009 roku do czerwca 2011 r. W roku w ramach realizacji programu zorganizowano i przeprowadzono 442 godziny szkoleń, w których uczestniczyły 1023 osoby, zorganizowane w 84 grupach. Poniższa tabela przedstawia tematykę zrealizowanych form doskonalenia: Kursy obejmujące 20 i więcej godzin dydaktycznych Lp. 1 2 tematyka Administrowanie szkolną pracownią komputerową opartą o serwer 2003R2 Tworzenie witryn WWW w oparciu o CMS Joomla! 2 grupy realizujący nauczyciel konsultant Jarosław Cezary Słabiński Jarosław Cezary Słabiński, specjaliści 20
Warsztaty Lp. tematyka 1 Obsługa i wykorzystanie tablicy interaktywnej - 45 grup 2 Instalacja i konfiguracja systemu Windows - 2 grupy 3 Aparat cyfrowy technika wykonywania zdjęć - 2 grupy realizujący nauczyciel konsultant Andrzej Staszczyk, Danuta Moroz Jarosław Cezary Słabiński, specjaliści Jarosław Cezary Słabiński, specjaliści 4 Tworzenie prezentacji Jarosław Cezary Słabiński 5 Internet w pracy nauczyciela języka litewskiego Biruta Wojczulis, specjaliści 6 Wykorzystanie tablicy interaktywnej w pracy nauczyciela religii s. Teresa Dzikielewska, Andrzej Staszczyk 7 Obróbka zdjęć w programie Paint Shop Pro X3-2 grupy 8 Cyfrowa obróbka wideo - mój pierwszy film DVD 9 Wykorzystanie prezentacji na lekcjach plastyki Jarosław Cezary Słabiński, specjaliści Jarosław Cezary Słabiński, specjaliści Bożena Szczęsna Jarosław Cezary Słabiński 10 Wykorzystanie tablicy interaktywnej na lekcjach języka polskiego Jolanta Kubrak Andrzej Staszczyk 12 Tablica interaktywna w edukacji matematycznej Grażyna Mazalewska, Andrzej Staszczyk Seminaria Lp. 1 2 tematyka ITC w nauczaniu przedmiotów matematycznych i przyrodniczych w gimnazjum Wykorzystanie tablicy interaktywnej w wychowaniu przedszkolnym i edukacji wczesnoszkolnej - 2 grupy 3 Prezentacja tablicy interaktywnej 4 grupy Konsultacje zespołowe Lp. 1 tematyka Wykorzystanie obrazu i dźwięku w pracy z tablicą interaktywną realizujący nauczyciel konsultant Jarosław Cezary Słabiński Andrzej Staszczyk, Danuta Moroz Andrzej Staszczyk, Danuta Moroz realizujący nauczyciel konsultant s. Teresa Dzikielewska, Andrzej Staszczyk Ogółem w roku 2010 w ramach realizacji programu zorganizowano i przeprowadzono 442 godziny szkoleń, w których uczestniczyło 1023 osoby zorganizowanych w 84 grupach. 21
Program Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych w szkole W ramach realizacji programu zaplanowano konsultacje zespołowe i indywidualne, warsztaty, szkolenia rad pedagogicznych oraz grupę samokształceniową. Realizacja programu przewidziana jest na 4 semestry tj. od października 2009 do czerwca 2011 r. Przewidziano także ewaluację programu po zakończeniu jego realizacji. W roku 2010 zrealizowano w ramach programu 76 godzin zajęć dydaktycznych, w których uczestniczyło 115 nauczycieli. Lp. 1 2 Tematyka szkoleń skierowanych do nauczycieli uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych temat szkolenia realizujący nauczyciel konsultant Wykorzystanie działań plastycznych z dziećmi w wieku Janusz Tkaczow, przedszkolnym 2 grupy Bożena Szczęsna Bajkoterapia w pracy z dziećmi w wieku przedszkonym i wczesnoszkolnym Janusz Tkaczow 3 Rozpoznawanie ryzyka dysleksji Grażyna Jankowska 4 Logorytmika w pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym 2 grupy Janusz Tkaczow 5 Jak wspierać rodziców dziecka niepełnosprawnego Janusz Tkaczow 6 7 8 9 Stymulacja i wspieranie rozwoju dziecka w zakresie umiejętności matematycznych Przygotowanie ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim do sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego Wspieranie rozwoju funkcji percepcyjno-motorycznych dzieci ryzyka dysleksji Rozwijanie zdolności spostrzegania wzrokowego na podstawie programu Wzory i obrazki M. Frostig i D. Horne Grażyna Jankowska Janusz Tkaczow Grażyna Jankowska Grażyna Jankowska Janusz Tkaczow Grażyna Jankowska Janusz Tkaczow Program Doskonalenie kompetencji osobistych i umiejętności wychowawczych nauczyciela Realizacja programu przewidziana na cztery semestry, rozpoczęła się w II semestrze roku szkolnego 2009/2010 i zakończy się w styczniu 2012 r. W ramach realizacji programu w roku 2010 zorganizowano 14 grup szkoleniowych dla 268 nauczycieli. Tematykę szkoleń podaje poniższa tabela: Lp. 1 Tematyka szkoleń realizowanych w ramach programu tematyka Doskonalenie kompetencji interpersonalnych nauczyciela 2 grupy warsztaty 3 edycje realizujący nauczyciel konsultant Hanna Zienkiewicz 22
2 Rozwój osobowy nauczyciela 2 grupy warsztaty 3 Jak radzić sobie ze stresem w pracy nauczyciela profilaktyka wypalenia zawodowego szkolenia rad pedagogicznych oraz warsztaty 10 edycji Hanna Zienkiewicz i specjaliści Hanna Zienkiewicz Program W ramach Roku Historii Najnowszej W ramach realizacji programu przewidziano seminaria, wyjazd studyjny, kursy, warsztaty oraz wydanie materiałów dydaktycznych. W roku sprawozdawczym zrealizowano 6 grup szkoleniowych, w których uczestniczyło 177 nauczycieli. Poniżej podajemy tematykę zrealizowanych form: Lp. 1 2 3 4 Tematyka szkoleń realizowanych w ramach programu tematyka Edukacja historyczna i obywatelska - przygotowanie uczniów do egzaminu maturalnego z historii i WOS Historyczne dziedzictwo Grodna 2 edycje (wyjazd studyjny) Obława augustowska 1945 (seminarium zorganizowane we współpracy z Delegaturą KO w Suwałkach oraz IPN) 1918,1989 dwa razy Niepodległość. Analiza porównawcza (seminarium) realizujący nauczyciel konsultant Jarosław Schabieński Andrzej Matusiewicz, przedstawiciel OKE Jarosław Schabieński Jarosław Schabieński, eksperci Jarosław Schabieński, eksperci z UKSW, IPN, Muzeum Okręgowego i in. Podsumowanie: Szkolenia dotyczące kształcenia umiejętności w zakresie technologii informacyjnej obejmują coraz większą grupę nauczycieli różnych specjalności. Jako przyczynę można wskazać nową podstawę programową kształcenia ogólnego, która wymaga w większym, niż dotychczas, stopniu posiadania umiejętności wykorzystania multimediów w procesie dydaktycznym. Centrum realizuje potrzeby nauczycieli w tym zakresie, ponieważ stale modernizujemy bazę dydaktyczną placówki (nowoczesne komputery, tablice multimedialne, projektory itp.). Konieczność realizacji programu skierowanego do nauczycieli zajmujących się uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych wynika z coraz większej liczby takich dzieci w szkołach ogólnodostępnych, zaś szkolenia skierowane na podniesienie umiejętności zawodowych nauczyciela są skutkiem sytuacji w oświacie, wymagających coraz to nowych wyzwań stojących przed nauczycielem, wymagających umiejętności pomijanych w przygotowaniu przyszłej kadry nauczycielskiej na uczelniach. Program dotyczący historii najnowszej jest realizacją elementu polityki oświatowej państwa. 23
Zadanie: Organizowanie różnorodnych form współpracy i wymiany doświadczeń dla nauczycieli - 6.1.4) Statutu Głównym forum wymiany współpracy i doświadczeń nauczycieli są nie tylko spotkania w ramach grup samokształceniowych, czy też konsultacji zespołowych, ale i wszystkie pozostałe formy szkolenia organizowane przez Ośrodek dają taką możliwość. Ponadto na stronie internetowej Centrum nauczyciele mają możliwość wymiany doświadczeń oraz publikowania materiałów edukacyjnych zarówno własnych, jak i wypracowanych podczas szkoleń. Komunikowanie się z Centrum odbywa się także za pomocą poczty elektronicznej każdy z nauczycieli konsultantów posiada służbowy adres e-mail i tą drogą są przesyłana materiały szkoleniowe, udzielane są konsultacje indywidualne nie tylko w ramach prowadzonych szkoleń. W coraz większym zakresie realizuje się szkolenia z wykorzystaniem e-learningu, spotkań na forach internetowych i czatach, czy tez bezpośrednich spotkań w szkołach i samorządach. Znakomitym miejscem wymiany doświadczeń i współpracy nauczycieli są projekty współfinansowane ze środków Unii Europejskiej. Aby stworzyć projekt, konieczna jest współpraca zarówno z organami prowadzącymi szkoły, dyrektorami szkół i nauczycielami, którzy mogą być pomiotem poszczególnych projektów, a w rezultacie jego beneficjentami. Współpraca jest także kontynuowana w trakcie realizacji projektu. W roku 2010 Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach realizowało 4 projekty, w ramach których zorganizowano i przeprowadzono wiele różnych szkoleń i przedsięwzięć: Przedstawiamy poniżej najważniejsze działania: Projekt Kompetencje - Aktywność - Współpraca. Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty w gminach doliny Rospudy. Projekt dotyczył 4 gmin doliny Rospudy. W ramach projektu zorganizowano szkolenia dla 142 nauczycieli, w tym kadry kierowniczej ze szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Autorami projektu i jego koordynatorami byli nauczyciele konsultanci Jarosław Cezary Słabiński i Andrzej Matusiewicz. Projekt realizowany był w okresie od 1 lutego 2009 r. do 30 kwietnia 2010 r. tematykę szkoleń przedstawia poniższa tabela: 24
Lp. tematyka uwagi 1 Działania profilaktyczne w szkole 2 grupy 2 Budowanie ładu i porządku w klasie i w szkole 1 grupa 3 Wysokie kompetencje oświatowej kadry zarządzającej 1 grupa 4 Uczeń ze specjalnymi potrzebami w szkole 1 grupa 5 Kształtowanie kompetencji kluczowych 1 grupa 6 Szkoła animatorem oddolnych inicjatyw edukacyjnych 1 grupa 7 Przygotowanie do egzaminów zewnętrznych 2 grupy Rezultatem projektu było zacieśnienie współpracy Centrum w Suwałkach ze szkołami z czterech gmin powiatu suwalskiego ziemskiego. Projekt e-nauczyciele w szkole wiejskiej Projekt realizowany był we współpracy ze szkołami podstawowymi i gimnazjami z terenów wiejskich z powiatów: augustowskiego, grajewskiego, sejneńskiego i suwalskiego. Projekt rozpoczęto 1.05.2010 r., a zakończenie zaplanowano na 31.01.2011 r. Autorem i koordynatorem projektu był nauczyciel konsultant Jarosław Cezary Słabiński. W realizacji projektu wzięło udział 48 nauczycieli, dla których zorganizowano 4 kursy doskonalące, liczące w sumie 152 godziny zajęć: Lp. tematyka uwagi 1 2 Tworzenie witryn edukacyjnych i platform e-learningowych wspomagających proces nauczania i uczenia się na zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych Wykorzystanie platform e-learningowych na zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych 50 godzin x 1 grupa 34 godziny x 3 grupy Rezultatem projektu było powstanie 12 szkolnych witryn edukacyjnych oraz 12 szkolnych platform e-learningowych. 25
Projekt ICT w nauczaniu przedmiotów matematycznych i przyrodniczych w gimnazjach Jest to projekt innowacyjny realizowany w wyniku wygranego konkursu ogłoszonego przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w ramach PO KL Priorytet III Działanie 3.5. Realizowany jest w 10 gimnazjach z 5 powiatów: augustowskiego, grajewskiego, sejneńskiego, suwalskiego ziemskiego i miasta Suwałki. Autorami projektu są nauczyciele konsultanci Jarosław Cezary Słabiński i Andrzej Matusiewicz. I etap realizacji projektu trwa od 1 lipca 2010 r. do 28 lutego 2011 r. W roku 2010 w ramach realizacji projektu odbyło się 1 seminarium i 10 debat uczniowskich z udziałem 60 nauczycieli i 200 uczniów dotyczących wykorzystania ICT na lekcjach przedmiotów matematycznych i przyrodniczych. Szczegóły przedstawia poniższa tabela: Lp. Tematyka Uwagi 1 2 ICT w nauczaniu przedmiotów matematycznych i przyrodniczych w gimnazjach Wykorzystanie ICT na lekcjach biologii, chemii, fizyki, geografii, matematyki, informatyki debaty z udziałem uczniów i nauczycieli seminarium debaty z udziałem uczniów i nauczycieli w 10 gimnazjach: Gimnazjum w Słobódce, Gimnazjum nr 2 w Sejnach Gimnazjum w Wąsoszu, Gimnazjum w Radziłowie, Gimnazjum nr 1 w Grajewie, Gimnazjum nr 3 w Grajewie, Gimnazjum nr 1 w Suwałkach, Gimnazjum nr 4 w Suwałkach, Gimnazjum nr 5 w Suwałkach, Gimnazjum nr 4 w Augustowie. Projekt Projekt jako narzędzie uczenia się i współpracy Projekt realizowany wspólnie z partnerem z Litwy tj. Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli w Trokach (Trakų švietimo centras), 3 gimnazjami i 2 szkołami średnimi z obwodu trockiego: Gimnazjum Witolda Wielkiego w Trokach (Trakų Vytauto Didžiojo gimnazija), Gimnazjum M. Šimelionio w Landwarowie (Lentvario M. Šimelionio gimnazija), Szkołą średnią w Wysokim dworze (Aukštadvario vidurinė mokykla), Szkołą średnią 26