Bydgoszcz, dnia -07-2007 r. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Bydgoszczy ul. Wały Jagiellońskie 12 85-950 BYDGOSZCZ (052) 339-06-10 (052) 339-06-60 P/07/140 LBY 41003/2/07 Sz. Pan Leszek Duszyński Burmistrz Mogilna WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 roku o NajwyŜszej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2001 r. Nr 85, poz. 937 ze zm.), zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Bydgoszczy skontrolowała Urząd Miejski w Mogilnie, zwany dalej Urzędem. Kontrolą objęto zarządzanie nieruchomościami gminnymi w latach 2005 2007 (I kwartał). W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym 18.06.2007 r., NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Bydgoszczy, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Burmistrzowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. Działalność Burmistrza Mogilna i Urzędu w kontrolowanym zakresie NajwyŜsza Izba Kontroli ocenia negatywnie. 1. Do sformułowania powyŝszej oceny przyczyniły się nieprawidłowości polegające na: * Braku opracowania planów wykorzystania gminnego zasobu nieruchomości, do czego zobowiązuje art. 25 ust. 2 w związku z art. 23 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261 poz. 2603 ze zm.). 1
Odpowiedzialnym za opracowanie planów, w okresie od 01.01.2005 r. do 05.12.2006 r. był Pana poprzednik Jacek Kraśny, a od 06.12.2006 r. odpowiedzialny jest Pan Burmistrz. * Nierzetelnym prowadzeniu ewidencji nieruchomości gminnych. Kontrola wykazała, Ŝe była ona prowadzona przez łącznie 4 osoby, tj. 3 osoby ewidencjonowały nieruchomości gruntowe, a 1 osoba budynki i lokale. Ewidencje gruntów połoŝonych na terenie wsi oraz gruntów tzw. oświatowych, tj. pod budynkami szkół, przedszkoli oraz działki nauczycielskie, o których mowa w art. 56 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97 poz. 674 ze zm.), były prowadzone prawidłowo. Zawierały daty nabycia i zbycia gruntu, wartość nieruchomości a takŝe podsumowanie na koniec kaŝdego roku kontrolowanego okresu. Dzięki temu moŝliwe było ustalenie wielkości zasobu na konkretny dzień. Ewidencja gruntów połoŝonych na terenie miasta Mogilno, zawierała tylko liczbę porządkową, nr i powierzchnię działki oraz cenę nieruchomości. Nie zawierała daty nabycia i zbycia działki, przez co niemoŝliwe było ustalenie wielkości zasobu nieruchomości gruntowych na konkretny dzień i w związku z tym nie istnieje moŝliwość zweryfikowania prawidłowości prowadzenia tej ewidencji. Zdaniem NajwyŜszej Izby Kontroli, powyŝsze było przyczyną stwierdzonych w trakcie kontroli rozbieŝności pomiędzy np. danymi w sprawozdaniach SG 01 za lata 2005 i 2006 i danymi w zbiorczych zestawieniach gruntów gminnych otrzymanych ze Starostwa Powiatowego w Mogilnie. RozbieŜności stwierdzono równieŝ pomiędzy danymi w sprawozdaniach SG 01 (samorząd/transport), a danymi w informacji o stanie mienia komunalnego. I tak np. w SG 01 (samorząd/transport) za 2005 r. podano 882 ha, a w informacji o stanie mienia komunalnego za 2005 r. (stan na 31.10.2005 r.) podano 492.4684 ha. Na powyŝsze uchybienie, zwróciła uwagę takŝe Regionalna Izba Obrachunkowa z Bydgoszczy w protokole kontroli kompleksowej, przeprowadzonej w 2006 r. Osobami odpowiedzialnymi za powyŝsze nieprawidłowości były: ElŜbieta Latocha, inspektor Wydziału Gospodarki Komunalnej, Środowiska i Rolnictwa Urzędu, prowadząca ewidencję gruntów na terenie miasta Mogilno, oraz Naczelnik tego Wydziału, Mirosław Leszczyński, z tytułu nadzoru nad pracą podległej mu komórki organizacyjnej Urzędu. Analogiczne nieprawidłowości w postaci rozbieŝności pomiędzy sprawozdaniem SG 01 (Gospodarka mieszkaniowa i komunalna) a danymi będącymi w posiadaniu Urzędu, stwierdzono w ewidencji budynków i lokali gminnych prowadzonej przez Wydział 2
Finansowo Gospodarczy w Księdze środków trwałych. Umową z 02.01.1992 r. Gmina Mogilno przekazała Zakładowi Gospodarki Komunalnej w Mogilnie (ZGK) zarządzanie i administrowanie nieruchomościami zabudowanymi budynkami mieszkalnymi i usługowymi na terenie miasta i gminy stanowiącymi własność gminy. Jednocześnie w administrowaniu Urzędu pozostało 10 budynków i 16 lokali (stan na marzec 2007 r.). Sprawozdania SG 01 (Gospodarka mieszkaniowa i komunalna) sporządzał ZGK, który jest zarządcą gminnych zasobów mieszkaniowych stanowiących własność gminy, i do tego sprawozdania nie były doliczone budynki zaewidencjonowane w Urzędzie. Zdaniem NIK, przyczyną powyŝszego był brak prawidłowej współpracy pomiędzy Urzędem a ZGK, a takŝe brak nadzoru nad ZGK. W odniesieniu do sprawozdań SG 01, przekazywanie danych statystycznych niezgodnych ze stanem faktycznym stanowi naruszenie obowiązków wynikających z art. 3 w związku z art. 30 pkt 3 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. Nr 88 poz. 439 ze zm.). * Niewyegzekwowaniu przez Urząd od ZGK przekazania na rachunek dochodów Gminy, wpływów pobranych w okresie od 1 stycznia do 28 grudnia 2006 r. z tytułu czynszów w kwocie 686 901,13 zł. W okresie tym, zgodnie z obowiązujących wówczas art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.), obowiązywał zakaz zaliczania do przychodów zakładu budŝetowego dochodów z najmu i dzierŝawy oraz innych umów o podobnym charakterze dotyczących składników majątkowych jednostki samorządu terytorialnego. Osobą odpowiedzialną za powyŝszą nieprawidłowość jest Emilia Gałęzewska, Skarbnik Gminy. * Zarządzaniu przez ZGK (jednostki organizacyjnej Gminy) budynkami Wspólnot Mieszkaniowych (zwanych dalej WM). W kontrolowanym okresie ZGK był zarządcą budynków w których właścicielem w części była Gmina i w części WM. Takich budynków było od 58 (01.01.2005 r.) do 63 (31.03.2007 r.). Burmistrz Mogilna nie podjął działań mających na celu zaprzestanie niezgodnego z przepisami prawa zarządzania przez ZGK nieruchomościami wspólnot mieszkaniowych, w których Gmina posiada udziały. Zakaz prowadzenia takiej działalności przez zakład budŝetowy wynika wprost z art. 7 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 1997r. Nr 9, poz. 43 ze zm.). Zarządzanie nieruchomościami wspólnot mieszkaniowych, niezaleŝnie od tego 3
czy gmina jest członkiem wspólnoty czy teŝ nie, nie moŝe być uznane za realizację zadań o charakterze uŝyteczności publicznej. * Braku nadzoru nad działalnością ZGK, który zgodnie z umową z dnia 02.01.1992 r. pomiędzy ZGK a Zarządem Gminy Mogilno, był zarządcą nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi na terenie miasta i gminy stanowiących własność Gminy. W kontrolowanym okresie w ZGK nie przeprowadzono kontroli finansowych z zakresu terminowości zapłaty naleŝności z tytułu czynszów i innych opłat. Nie kontrolowano równieŝ prawidłowości utrzymania zasobów mieszkaniowych i uŝytkowych stanowiących mienie komunalne, do czego był zobowiązany Wydział Gospodarki Komunalnej, Środowiska i Rolnictwa Urzędu. Nieprawidłowością był równieŝ fakt, Ŝe Urząd nie egzekwował od Dyrektora ZGK półrocznych informacji z podejmowanych czynności związanych z reprezentowaniem Gminy we wspólnotach mieszkaniowych. Brak nadzoru ze strony Urzędu nad ZGK był według NajwyŜszej Izby Kontroli, przyczyną stwierdzonych nieprawidłowości i uchybień opisanych wcześniej. Osobami odpowiedzialnym za powyŝszą nieprawidłowość są: Jacek Kraśny Burmistrz Mogilna, pełniący tę funkcję do 05.12.2006 r., Emilia Gałęzewska Skarbnik Gminy, Mirosław Leszczyński Naczelnik Wydziału Gospodarki Komunalnej, Środowiska i Rolnictwa oraz Pan Burmistrz za okres od 06.12.2006 r. do 31.03.2007 r. 2. Kontrola wykazała równieŝ działania Urzędu, które naleŝy ocenić pozytywnie. Polegały one na: * Uchwaleniu Wieloletnich programów gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy na lata 2001 2006 i 2007 2011, spełniających wymagania określone w art. 21 ust. 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31 poz. 266 ze zm.). Kontrola wykazała, Ŝe realizacja programu na lata 2001 2006 w zakresie sprzedaŝy lokali mieszkalnych oraz źródeł finansowania gospodarki mieszkaniowej, przebiegała prawidłowo. 4
* Określeniu w regulaminie organizacyjnym Urzędu i zakresach czynności pracowników Wydziału Gospodarki Komunalnej, Środowiska i Rolnictwa, zadań związanych z zarządzaniem gminnym zasobem nieruchomości. * Prawidłowym prowadzeniu ewidencji skarg i wniosków. Ponadto NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia fakt zapewnienia reprezentacji Gminy we wspólnotach mieszkaniowych. Jednocześnie NIK negatywnie ocenia udzielenie przez Burmistrza Mogilna pełnomocnictwa Dyrektorowi Zakładu Gospodarki Komunalnej w Mogilnie, do reprezentowania Gminy we wspólnotach mieszkaniowych, w których ten podmiot sprawował zarząd nieruchomością wspólną, gdyŝ działanie takie mogło prowadzić do konfliktu interesów. Przekazując powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1. Podjęcie działań mających na celu spowodowanie zaprzestania prowadzenia przez ZGK niezgodnej z prawem działalności, polegającej na zarządzaniu nieruchomościami wspólnot mieszkaniowych. 2. Zaprzestanie udzielania upowaŝnień do reprezentowania Gminy we wspólnotach mieszkaniowych przedstawicielowi podmiotu zarządzającego nieruchomościami wspólnot. 3. Zapewnienie skutecznego nadzoru finansowego i merytorycznego nad Zakładem Gospodarki Komunalnej. 4. Opracowanie Planu wykorzystania gminnego zasobu nieruchomości. 5. Podjęcie działań organizacyjnych mających na celu usunięcie rozbieŝności w ewidencji nieruchomości gminnych oraz jej aktualizację. 6. Wyeliminowanie przypadków zamieszczania nierzetelnych danych w sprawozdaniach SG 01. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Bydgoszczy, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Burmistrza w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczynach niepodjęcia takich działań. 5
Zgodnie z art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego przysługuje Panu prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury NIK w Bydgoszczy, umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK. 6