Sylabus - Anatomia 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów, np. Zdrowie publiczne I stopnia profil praktyczny, studia stacjonarne): Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Farmacja, jednolite studia magisterskie, forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne, profil ogólnoakademicki Rok akademicki: 2016/2017 Nazwa modułu/przedmiotu: Anatomia Kod przedmiotu (z systemu Pensum): 29518 Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: Kierownik jednostki/jednostek: Rok studiów (rok, na którym realizowany jest przedmiot): Semestr studiów (semestr, na którym realizowany jest przedmiot): Typ modułu/przedmiotu (podstawowy, kierunkowy, fakultatywny): Zakład Anatomii Prawidłowej i Klinicznej Chałubińskiego 5 Tel./fax 22 629-52-83 anatomy@ib.amwaw.edu.pl Prof dr hab Bogdan Ciszek 1 2, letni Ogólnoakademicki, podstawowy Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz stopnie naukowe wszystkich wykładowców prowadzących przedmiot): Prof. Ciszek Bogdan Prof. Aleksandrowicz Ryszard Dr Deszczyńska Helena Dr Makomaska-Szaroszyk Elżbieta Dr Rebandel Paweł Dr Skarżyńska Bożena Dr Szałwiński Michał Dr hab. Sikorska-Piwowska Zofia Mgr Bogacka Urszula Dr Ciołkowski Maciej Dr Deszczyńska Katarzyna Mgr Dziedzic Dawid Lek Goliszewski Jerzy Dr Komarnicki Julian Lek Koleśnik Adam Dr Krasucki Krzysztof Dr Kreczmański Paweł Dr Mańkowska-Pliszka Hanna Lek Maślanka Mateusz Dr Niszczota Cezary Dr Ptasińska Maria Lek Rzeźnicka Ewa Lek Stańczak Anna Dr Skadorwa Tymon Dr Szaro Paweł Mgr Ungier Ewa Lek Witkowski Grzegorz Lek Zdunek Paweł Erasmus TAK/NIE Osoba odpowiedzialna za sylabus Lek Ewa Rzeźnicka Liczba punktów ECTS: 8 2. Cele kształcenia Strona 1 z 6
Treść nauczania obejmuje zagadnienia omawiane na wykładach i poznawane praktycznie na ćwiczeniach prowadzonych w pracowni dydaktycznej z użyciem modeli i preparatów muzealnych. W trakcie zajęć nacisk kładziony jest na interaktywne omówienie materiału z wykładów. Elementy anatomii prawidłowej człowieka dotyczące poszczególnych układów i narządów. Wykłady są wzbogacone obrazami radiologicznymi, USG, CT i MR oraz uzyskanymi za pomocą niektórych technik endoskopowych. W tym celu Zakład prowadzi współpracę z wieloma Zakładami i Klinikami. Wykłady i ćwiczenia są również wzbogacone metodami wizualnymi przez wykorzystanie filmów i nagrań video Zajęcia polegają na zaznajamianiu się poszczególnymi elementami organizmu człowieka, z ich kształtem, budową, położeniem oraz zrozumieniu ich wzajemnej zależności. Na drodze analizy dochodzimy do syntezy ciała ludzkiego, szczególnie do znajomości budowy ciała człowieka żywego. Zajęcia odbywają się w kilkunastosobowych grupach z asystentem prowadzącym daną grupę ( nawiązanie do zasady mistrz-uczeń) Po zakończonym kursie anatomii prawidłowej student powinien: 1. zna i posługuje się mianownictwem anatomicznym w języku polskim 2. umie podać właściwą nazwę i budowę ciała, ogólną topografię i zarys rozwoju posiada wiedzę ogólna w zakresie nauk medycznych 3. Wymagania wstępne Znajomość podstawowych zagadnień z zakresu biologii oraz nabycie wiadomości z zakresu anatomii człowieka oraz języka polskiego na poziomie szkoły średniej 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Lista efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia Odniesienie do efektu kierunkowego (numer) Symbol tworzony przez osobę wypełniającą sylabus (kategoria: W-wiedza, U-umiejętności, K-kompetencje oraz numer efektu) Efekty kształcenia określają co student powinien wiedzieć, rozumieć i być zdolny wykonać po zakończeniu zajęć. Efekty kształcenia wynikają z celów danego przedmiotu. Osiągniecie każdego z efektów powinno być zweryfikowane, aby student uzyskał zaliczenie. A.W4. zna prawidłową budowę anatomiczną organizmu ludzkiego i podstawowe zależności między budową i funkcją organizmu w warunkach zdrowia i choroby; A.W5. zna fizjologię układów: nerwowego, wydzielania wewnętrznego, krążenia, limfatycznego, rozrodczego, pokarmowego, moczowego i oddechowego, mechanizmy adaptacyjne, regulacji nerwowej, hormonalnej i termoregulacji; A.U4. stosuje mianownictwo anatomiczne do opisu stanu zdrowia; A.U5. opisuje mechanizmy funkcjonowania organizmu ludzkiego na wszystkich poziomach jego organizacji, rozpatruje poszczególne funkcje organizmu ludzkiego jako powiązane elementy zintegrowanej całości, charakteryzuje możliwości adaptacyjne organizmu człowieka; Numer kierunkowego efektu kształcenia zawarty w Rozporządzeniu Ministra Nauki bądź Uchwały Senatu WUM właściwego kierunku studiów. M2_W02 M2_WO2 M2_U03 M2_03, M2_U05 Strona 2 z 6
5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład 15 Cały rok Seminarium - - - Ćwiczenia 15 15-16 10 6. Tematy zajęć i treści kształcenia Podane niżej programy wykładów i ćwiczeń zostały określone w ogólnym i krótkim brzmieniu. Program może ulegać niewielkiej modyfikacji w zależności od układu kalendarza. Szczegółowy program wykładów i ćwiczeń zostanie podany na początku roku W1. Ogólna budowa, osteologia, układ mięśniowy M2_W02, M2_WO2, M2_03, M2_U05 W2. Ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy M2_W02, M2_WO2, M2_03, M2_U05 W3. Układ krążenia, układ oddechowy M2_W02, M2_WO2, M2_03, M2_U05 W4. Układ trawienny M2_W02, M2_WO2, M2_03, M2_U05 W5. Układ moczowy, narządy płciowe męskie, narządy płciowe żeńskie i powłoka wspólna M2_W02, M2_WO2, M2_03, M2_U05 W6. Układ dokrewny. Narządy zmysłów M2_W02, M2_WO2, M2_03, M2_U05 C1. OSTEOLOGIA Osie, płaszczyzny, linie ciała.ogólny podział kości, budowa kości. Kręgosłup. Kości klatki piersiowej. Kości kończyny górnej i dolnej. Miednica jako całość. Kości czaszki: kości mózgoczaszki, kości trzewioczaszki, czaszka noworodka. Połączenia kości: podział, budowa stawu UKŁAD MIĘŚNIOWY: Budowa ogólna mięśni. Topografia mięśni powierzchownych. Analiza działania tłoczni brzusznej i jej znaczenie. Ocena przydatności mięśni do wstrzyknięć domięśniowych M2_W02, M2_WO2, M2_03, M2_U05 C2. UKŁAD NERWOWY Podział układu nerwowego Podstawowe pojęcia - nerw, włókno nerwowe, splot, zwój, ośrodek, mediator, synapsa, odruch, łuk odruchowy. Budowa mózgowia: kresomózgowie, międzymózgowie, śródmózgowie, tyłomózgowie Budowa rdzenia kręgowego w przekroju poprzecznym. Opony. Płyn mózgowo.-rdzeniowy Układ nerwowy obwodowy: część współczulna i przywspółczulna NARZĄDY ZMYSŁU OKO Budowa gałki ocznej Aparat ochronny i ruchowy oka. Adaptacja, akomodacja. NARZĄD PRZEDSIONKOWO-ŚLIMAKOWY ucho zewnętrzne, ucho środkowe, ucho wewnętrzne POWŁOKA WSPÓLNA Podział powłoki wspólnej Budowa skóry, włosa, paznokcia. Podział i budowa gruczołów skóry: łojowe, potowe M2_W02, M2_WO2, M2_03, M2_U05 C3. UKŁAD KRĄŻENIA Położenie serca w stosunku do innych narządów Strona 3 z 6
Budowa serca: Układ przewodzący serca, Unerwienie, unaczynienie serca. Czynność serca Budowa i podział naczyń krwionośnych. Przebieg głównych pni tętniczych i żylnych. Krążenie małe, duże, wrotne, płodowe. Śledziona. UKŁAD ODDECHOWY Podział układu oddechowego. Budowa nosa zewnętrznego. Budowa krtani. Podział tchawicy. Różnice anatomiczne oskrzela prawego i lewego. Płuca budowa zewnętrzna i wewnętrzna, topografia. Opłucna - budowa, znaczenie zachyłków opłucnowych M2_W02, M2_WO2, M2_03, M2_U05 C4. UKŁAD TRAWIENNY Podział układu trawiennego Budowa jamy ustnej: zęby - budowa ogólna, kolejność wyrzynania się zębów język budowa ślinianki - podział, położenie Budowa gardła, przełyku. Żołądek: położenie w stosunku do innych narządów budowa z uwzględnieniem odcinków, krzywizn budowa ścian żołądka Jelito cienkie: podział budowa, położenie dwunastnicy, jelita czczego i krętego Jelito grube: podział, położenie, budowa Wątroba: położenie w stosunku do innych narządów budowa ogólna i mikroskopowa drogi wyprowadzające żółć układ wrotny wątroby Trzustka: położenie w stosunku do innych narządów budowa części zewnątrz- i wewnątrzwydzielniczej M2_W02, M2_WO2, M2_03, M2_U05 C5. UKŁAD MOCZOWY Podział narządów moczowych. Nerki: położenie w stosunku do innych narządów budowa nefronu Moczowód - położenie, Budowa pęcherza moczowego. Cewki moczowe - żeńska i męska. NARZĄDY PŁCIOWE MĘSKIE Budowa i topografia narządów płciowych męskich wewnętrznych: jądra, najądrza, nasieniowody, pęcherzyki nasienne, gruczoł krokowy, gruczoły opuszkowo-cewkowe, powrózek nasienny, przewody wytryskowe Budowa narządów płciowych męskich zewnętrznych - prącie, moszna NARZĄDY PŁCIOWE ŻEŃSKIE Budowa i topografia narządów płciowych żeńskich wewnętrznych: jajniki i funkcje, jajowody, macica, pochwa Podział, budowa sromu niewieściego M2_W02, M2_WO2, M2_03, M2_U05 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol przedmiotowego Symbole form prowadzonych zajęć Sposoby weryfikacji efektu kształcenia Kryterium zaliczenia Strona 4 z 6
efektu kształcenia A.W4., A.W5. Wykłady i ćwiczenia Zaliczenie i egzamin 65% A.U4., A.U5. Wykłady i ćwiczenia Zaliczenie i egzamin 65% 8. Kryteria oceniania Forma zaliczenia przedmiotu: Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest czynny udział w wykładach i ćwiczeniach. Aby w pełni wykorzystać czas ćwiczeń student obowiązany jest przychodzić na zajęcia przygotowany teoretycznie z aktualnego materiału oraz obowiązuje znajomość materiału ze wszystkich poprzednio odbytych ćwiczeń Zaliczenie ćwiczeń z całego materiału ćwiczeniowego i wykładowego, jest jednocześnie warunkiem dopuszczenia do egzaminu. Egzamin testowy obejmuje tematy ćwiczeń i wykładów. Aby uzyskać ocenę pozytywną należy odpowiedzieć prawidłowo na 65% pytań ocena kryteria 2,0 (ndst) 64% 3,0 (dost) 65%-72% 3,5 (ddb) 73%-79% 4,0 (db) 80%-86% 4,5 (pdb) 87%-93% 5,0 (bdb) 94%-100% 9. Literatura Literatura obowiązkowa: Anatomia Człowieka W.Woźniak Urban & Partner Wrocław Mały atlas anatomiczny Aleksandrowicz R., wyd. PZWL Anatomia Czynnościowa R.Maciejewski, K.Torres Czelej Literatura uzupełniająca: Anatomia Człowieka W. Sylwanowicz (red. Sokołowska Pituchowa) PZWL Anatomia Człowieka A. Bochenek M. Reicher T I-V PZWL (wybrane rozdziały) Atlas anatomii człowieka Sobotta, wyd. Urban & Partner 10. Kalkulacja punktów ECTS (1 ECTS = od 25 do 30 godzin pracy studenta) Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Wykład 15 0,5 Ćwiczenia 15 0,5 Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): W tym polu opisujemy nakład samodzielnej pracy Strona 5 z 6
przeciętnego studenta konieczny aby zaliczyć przedmiot. W kalkulacji należy uwzględnić m.in. konieczność przygotowania się do zajęć, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń itp. Przygotowanie studenta do zajęć 30 1 Przygotowanie studenta do zaliczeń 10 1 Inne (jakie?) 11. Informacje dodatkowe Razem 3 Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus Podpis Kierownika Jednostki Strona 6 z 6