Jęczmień - H. Gąsiorowski Spis treści WSTĘP 1. Przemysław Ratajczak PRODUKCJA JĘCZMIENIA W POLSCE l NA ŚWIECIE 1. Produkcja zbóŝ na świecie 2. Światowe tendencje w produkcji jęczmienia 3. Produkcja i wykorzystanie jęczmienia w Polsce 2. POCHODZENIE, ROZPOWSZECHNIENIE, SYSTEMATYKA JĘCZMIENIA 1. Jęczmień jako symbol 2. Pochodzenie Palestyna Grecja Rzym Ziemie polskie 3. Rozpowszechnienie 4. Systematyka jęczmienia Systematyka botaniczna 3. PRZYRODNICZO-ROLNICZE PODSTAWY UPRAWY JĘCZMIENIA 1. Wymagania cieplne 2. Wymagania wodne 3. Wymagania świetlne 4. Wymagania glebowe i stanowisko w zmianowaniu 5. NawoŜenie 6. Siew, pielęgnacja, zbiór, plon Pielęgnacja Zbiór Plon 7. Choroby i szkodniki Choroby Szkodniki polowe 8. Cechy jakościowe materiału siewnego Zdolność kiełkowania
Czystość 4. POLSKIE ODMIANY 1. Pierwsze odmiany jęczmienia browarnego 2. Badania przedwojenne 3. Jęczmień jary browarny 4. Jęczmień jary pastewny 5. Jęczmień ozimy 6. Jęczmień nagi 5. Witold J. Brzeziński IDENTYFIKACJA ODMIAN JĘCZMIENIA 1. Identyfikacja morfologiczna 2. Analiza obrazu 3. Elektroforeza białek zapasowych 4. Analiza izoenzymów 5. HPLC 6. Metody immunologiczne 7. Analiza dna 6. Anna Cierniewska, MORFOLOGIA l ANATOMIA 1. Morfologia rośliny Korzeń (rad/x) Łodyga (culmus) Liść (fo/ium) Kłos (spica) 2. Morfologia i anatomia ziarniaka Ziarniak (caryopse) Morfologia ziarniaka Budowa anatomiczna ziarniaka 7., Jerzy Kączkowski, Alicja Kawka, Piotr Kołodziejczyk, Jan Michniewicz SKŁAD CHEMICZNY ZIARNA JĘCZMIENIA 1. Charakterystyka ogólna 2. Węglowodany (cukrowce) Mono- i oligosacharydy
Polisacharydy Inne polisacharydy nieskrobiowe (p-glukany i pentozany) Budowa chemiczna p-glukanów Substancje pentozanowe ziarna jęczmienia Metody oznaczania P-glukanów 3. Białka jęczmienia Białka o funkcjach innych niŝ zapasowe Albuminy i globuliny Białka komórek aleuronowych Hordotioniny (HTH) Cluteliny i białka resztkowe Niektóre inne białka izolowane z ziarna jęczmienia Inne białka o nieznanej funkcji p-amylaza i białko Z Typowe białka zapasowe jęczmienia 4. Lipidy jęczmienia Zawartość i rozmieszczenie lipidów Skład frakcyjny lipidów Skład kwasów tłuszczowych Lipidy skrobi jęczmiennej Olej z ziarna jęczmienia 5. Składniki mineralne Zmiany w rozmieszczeniu składników mineralnych w ziarniaku jęczmienia w czasie wegetacji Rozmieszczenie składników mineralnych na poziomie komórkowym Rola niektórych pierwiastków Poziom składników mineralnych w jęczmieniu 6. Witaminy Witaminy rozpuszczalne w wodzie Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach 7. Enzymy ziarniaków zbóŝ Enzymy klasy hydrolaz Peptydazy Endopeptydazy Egzopeptydazy Inne enzymy hydrolityczne ziarna Synteza i regulacja działania hydrolaz w ziarnie zbóŝ
9. Związki fenolowe ziarna jęczmienia zbóŝ Kwasy fenolowe i ich pochodne Alkilofenole i związki pochodne Flawonoidy Inne związki fenolowe występujące w zboŝach Kompleksy kwasów fenolowych 8. ASPEKTY śywieniowe JĘCZMIENIA l JEGO PRZETWORÓW 1. Węglowodany 2. Białko Wartość odŝywcza białek Wartość odŝywcza białka jęczmienia 3. Składniki mineralne Metale szkodliwe dla zdrowia 9. ASPEKTY PROFILAKTYCZNE JĘCZMIENIA l JEGO PRODUKTÓW 1. Co to jest błonnik pokarmowy? 2. Źródła błonnika pokarmowego 3. Działanie fizjologiczne błonnika pokarmowego 4. Błonnik pokarmowy zbóŝ i lipidemia 10. Michał Piasecki, Paweł Kwiatkowski, ZARYS BIOCHEMII l TECHNOLOGII SŁODOWANIA 1. Biochemia słodowania Ściany komórkowe Skrobia Białka Lipidy Związki fosforowe 2. Procesy fizjologiczne w czasie słodowania 3. Technologia słodowania Moczenie ziarna Słodowanie ziarna Słodownie z dziennym przemieszczeniem grzędy w układzie półciągłym lub ciągłym Inne typy słodowni Suszenie słodu
4. Parametry jakościowe słodu dla celów browarnych Wilgotność Zawartość ekstraktu w mące Rozluźnienie słodu 5. Słody i ich wykorzystanie poza browarem 11., Alicja Kawka WYKORZYSTANIE JĘCZMIENIA (POZA BROWAREM) 1. Przetwórstwo jęczmienia w młynie Produkty przerobu jęczmienia Wymagania dla ziarna konsumpcyjnego Przerób jęczmienia na kaszę Przerób jęczmienia na płatki Przechowywanie kasz Przemiał jęczmienia Inne wykorzystanie jęczmienia 2. Wykorzystanie jęczmienia w piekarstwie 12. Andrzej Rutkowski ZIARNO JĘCZMIENIA W śywieniu ZWIERZĄT 1. Ziarno jęczmienia w Ŝywieniu drobiu 2. Ziarno jęczmienia w Ŝywieniu trzody chlewnej 3. Ziarno jęczmienia w Ŝywieniu przeŝuwaczy 13. WARTOŚĆ TECHNOLOGICZNA JĘCZMIENIA l NIEKTÓRE METODY JEJ OCENY 1. Wpływ czynników środowiskowych na skład chemiczny ziarna Wpływ nawadniania Jęczmień browarny 2. Wymagania i metody oceny wartości technologicznej ziarna jęczmienia Właściwości fizyczne Wymagania i metody oceny wartości technologicznej jęczmienia browarnego śywotność Zawartość białka 14. NIEKTÓRE KIERUNKI W HODOWLI JĘCZMIENIA PODNOSZĄCE JEGO WARTOŚĆ ODśYWCZĄ
1. Jęczmień nagi Porównanie składu chemicznego Przemiał jęczmienia nagiego 2. Jęczmiona wysokolizynowe