---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT tel. 42 636-03-57 ul. Gdańska 38 90-730 Łódź fax 42 636-85-50 NIP 727-11-49-261 Regon 000136886 e-mail: sekretariat@wiih.lodz.pl I N F O R M A C J A Łódź, dnia 15.05.2015 r. z wyników kontroli prawidłowości funkcjonowania usług gastronomicznych oferujących potrawy kuchni zagranicznych Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi w ramach realizacji programu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów DIH 81 19(1)/14/JS w I kwartale 2015 r. przeprowadził kontrole w 10 placówkach gastronomicznych oferujących potrawy kuchni zagranicznych. Celem tych kontroli była ocena prawidłowości funkcjonowania placówek gastronomicznych oferujących potrawy kuchni zagranicznych (azjatyckiej, tureckiej, meksykańskiej, amerykańskiej, niemieckiej), w szczególności w zakresie rzetelności obsługi konsumentów, prawidłowości uwidaczniania informacji o cenach, przestrzegania warunków przechowywania oraz okresów ważności żywności, a także jakości oferowanych wyrobów kulinarnych, w tym pod kątem zgodności składu z deklaracją. Nieprawidłowości stwierdzono w 10 placówkach (100% kontrolowanych). W toku prowadzonych działań kontrolnych badaniem objęto 105 partii towarów handlowych, wyrobów kulinarnych oraz surowców stosowanych do ich produkcji wartości 9.670 zł, z których zakwestionowano 30 partii wartości 620 zł, co stanowiło 28,6 % partii badanych. 3.1 Rzetelność obsługi (sprzedaży) WYNIKI KONTROLI We wszystkich placówkach dokonano zakupu potraw celem sprawdzenia prawidłowości wyliczania i pobierania należności oraz zgodności zamówienia z realizacją, w 6 placówkach sprawdzono przestrzeganie deklarowanych gramatur. Nieprawidłowości stwierdzono w 7 placówkach (70%) i polegały one na: usiłowaniu oszustwa konsumentów na kwotę 9,73 zł wskutek zaniżenia masy burgerów o 52g i 60 g - w 1 placówce; wydaniu konsumentowi 10 potraw zawierających inny składnik niż deklarowano w kartach menu - w 7 placówkach. 1
Nie stwierdzono praktyk dopisywania do rachunku nienależnych kwot (napiwków) oraz przypadków deklarowania potraw ze świeżych surowców, podczas gdy przygotowywano je z surowców mrożonych. 3.2 Prawidłowość uwidaczniania cen We wszystkich placówkach uwidocznione były ceny potraw będących przedmiotem zakupu kontrolnego. W 6 placówkach uwidoczniono ilości nominalne potraw wyrażone w legalnej jednostce miary zawarte w jednej porcji, w tym zwłaszcza ilości głównego składnika. 3.3 Jakość surowców, półproduktów, potraw i napojów W 9 kontrolowanych placówkach ocenie organoleptycznej na miejscu poddano 16 partii półproduktów i potraw wartości 525 zł. Dokonana ocena nie wykazała cech dyskwalifikujących towar z obrotu handlowego. Nie stwierdzono oznak śluzowacenia, zeschnięcia, niewłaściwej barwy, pleśni, zapachu świadczącego o rozpoczynającym się procesie psucia. Wszystkie półprodukty i potrawy były świeże. Stosowany tłuszcz smażalniczy nie był nadmiernie przepalony bądź zanieczyszczony pozostałościami wcześniej smażonych produktów. W trakcie kontroli w 9 placówkach pobrano do badań laboratoryjnych 10 potraw wartości 218 zł pochodzących z zakupów, tj.: - sznycel wiedeński z cielęciny ; - shaormę mięso z baraniny, surówka 150g/250g ; - stek z polędwicy wołowej ; - cielęcinę po chińsku ; - Lamb Burger (burger (200 g) z najlepszej baraniny podawany na grillowanej bułce z sałatą, pomidorem, czerwoną cebulą i z sosem BBQ i BIG Texas Cheeseburger (burger (200 g) z najlepszej wołowiny podawany na grillowanej bułce z sałatą, bekonem, pomidorem, czerwoną cebulą, żółtym serem i z sosem BBQ) ; - Talerz kebab z baraniny (mięso kebab z baraniny w zestawie standardowym) ; - Kebab wołowo-indyczy w bułce (mięso 150g, surówki, sosy) ; - Gyros wołowy (mięso kebab 100g, frytki, surówki, sos) ; - Talerz z baraniny XXL (ryż/makaron/frytki, surówki, sosy, sałata lodowa, pomidor, ogórki). 2
W wyniku przeprowadzonych badań zakwestionowano 8 potraw (80%) wartości 142 zł z uwagi na obecność innego surowca niż deklarowano w oznakowaniu. W potrawach deklarowanych w miejscu sprzedaży (karty menu) jako: - Shaorma mięso z baraniny oprócz deklarowanej baraniny stwierdzono również obecność drobiu i wołowiny; - Cielęcina po chińsku oprócz deklarowanej cielęciny stwierdzono również obecność drobiu; - Lamb Burger (burger 200 g z najlepszej baraniny) oprócz deklarowanej baraniny stwierdzono również obecność wołowiny; - BIG Texas Cheeseburger (burger 200g z najlepszej wołowiny) oprócz deklarowanej wołowiny stwierdzono również obecność wieprzowiny; - Talerz kebab z baraniny oprócz deklarowanej baraniny stwierdzono również obecność wołowiny i drobiu; - Kebab wołowo-indyczy nie stwierdzono zadeklarowanego mięsa z indyka; - Gyros wołowy oprócz deklarowanej wołowiny stwierdzono obecność drobiu; - Talerz z baraniny XXL nie stwierdzono deklarowanej baraniny stwierdzono natomiast obecność wołowiny i drobiu. Zgodność masy w stosunku do deklarowanej porcji sprawdzono dla 5 potraw. Niezgodności stwierdzono dla 2 potraw wartości 56 zł. Dla potraw deklarowanych w menu jako Lamb Burger (burger (200 g) z najlepszej baraniny) i BIG Texas Cheeseburger (burger (200 g) z najlepszej wołowiny) stwierdzono niższe masy burgera deklarowano 200 g, a stwierdzono odpowiednio 140 g i 148g przy niepewności wyniku ± 2. 3.4 Identyfikowalność dostawców We wszystkich kontrolowanych placówkach przedsiębiorcy posiadali dokumenty umożliwiające zidentyfikowanie osoby, która dostarczyła im środek spożywczy lub substancję przeznaczoną do dodania do żywności, bądź którą można do niej dodać. W badanym zakresie kontrolą objęto 45 partii towarów. W dwóch placówkach stwierdzono, że w okazanych dowodach dostaw podano nieprawidłowe nazwy towarów (surowców używanych do przygotowania potraw) np. kebab surowy wołowo-indyczy zafakturowano jako kebab wołowy mielony. 3.5 Prawidłowość oznakowania towarów Prawidłowość oznakowania badano w 10 placówkach obejmując kontrolą 57 partii wartości 6.023 zł, w tym: 27 partii produktów, półproduktów, surowców i towarów handlowych wartości 5.403 zł oraz 30 partii potrawy wartości 620 zł. 3
Oględziny opakowań (etykiet) wykazały, że towary handlowe, produkty, półprodukty i surowce oznakowane były zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami i nie zawierały one w swoim składzie substancji dodatkowych innych niż dozwolone przepisami prawa. W 10 placówkach zakwestionowano natomiast 30 partii potraw wartości 620 zł z uwagi na: niepodanie, w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentowi finalnemu, wykazu składników, w tym składników alergennych (gluten, jaja, mleko i produkty pochodne, seler, gorczyca, soja, sezam, mięczaki), rodzaju użytego mięsa, sosu dla 29 partii wartości 611 zł; brak podkreślenia za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego od reszty wykazu składników (np. za pomocą czcionki) składników alergennych dla 5 partii wartości 109 zł; podanie niezgodnie z prawdą danych w zakresie składu potraw dla 10 partii wartości 171 zł. W związku z powyższym w trakcie kontroli zażądano usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości poprzez uwidocznienie w miejscu sprzedaży brakujących wykazów składników, w tym składników alergennych, podkreślenie składników alergennych, podanie rodzaju mięsa używanego do przygotowania potrawy oraz podanie prawdziwych danych odnośnie składu potraw. 3.6. Przestrzeganie warunków magazynowania żywności oraz okres jej ważności We wszystkich kontrolowanych placówkach sprawdzono warunki przechowywania środków spożywczych, w tym wyrobów kulinarnych oraz surowców i półproduktów służących do ich przygotowania oraz stan sanitarny pomieszczeń i urządzeń przeznaczonych do magazynowania i przygotowywania posiłków, nie stwierdzając nieprawidłowości. Aktualność terminów przydatności do spożycia i dat minimalnej trwałości badano we wszystkich placówkach, w których kontrolą objęto 72 partie surowców, półproduktów i towarów handlowych wartości 8.779 zł, nie stwierdzając ich przekroczenia. 3.7 Wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością We wszystkich kontrolowanych placówkach do pakowania artykułów żywnościowych, wyrobów kulinarnych używano materiałów (42 partii), które posiadały oznaczenia dopuszczające je do bezpośredniego kontaktu z żywnością. Przedsiębiorcy posiadali dokumenty umożliwiające zidentyfikowanie dostawców. 3.8 Identyfikacja kontrolowanego przedsiębiorcy 4
Identyfikacji kontrolowanych przedsiębiorców dokonano w oparciu o wpisy do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub Krajowego Rejestru Sądowego. Przedsiębiorcy prowadzili książki kontroli. We wszystkich kontrolowanych placówkach działalność prowadzona była zgodnie z zakresem określonym w decyzjach wydanych przez organ sanitarny. 3.9 Orzeczenia lekarskie do celów sanitarno-epidemiologicznych Właściciele oraz zatrudnieni pracownicy wszystkich kontrolowanych placówek posiadali aktualne orzeczenia lekarskie wydawane do celów sanitarno-epidemiologicznych. 3.10 Inne zagadnienia W 2 placówkach stwierdzono naruszenie przepisów ustawy Prawo o miarach, z uwagi na użytkowanie wagi uchylnej oznaczonej nieczytelną cechą legalizacji lub przyrządu pomiarowego (wagi domowej) niezgodnie z warunkami właściwego jego stosowania. W trakcie kontroli zażądano usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości poprzez zalegalizowanie przyrządu pomiarowego i wyposażenie placówki w wagę podlegającą prawnej kontroli metrologicznej. W związku z ustaleniami kontroli: w 10 przypadkach wobec przedsiębiorców zostaną wszczęte z urzędu postępowania administracyjne w sprawie nałożenia kar pieniężnych wynikających z art. 40a ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych; w 1 przypadku nałożono mandat karny kredytowany na kwotę 100 zł w związku z popełnieniem wykroczenia z art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. Prawo o miarach; w 1 przypadku skierowano wniosek do Sądu Rejonowego w związku z popełnieniem wykroczenia z art. 11 1 KW w związku z art. 134 1 i 3 KW; w 20 przypadkach żądano usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości (uwidocznienie w miejscu sprzedaży wykazu składników, alergenów występujących w gotowych wyrobach, podkreślenia składników alergennych, uwidocznienie składu zgodnego z zastosowanymi surowcami, poddanie przyrządu pomiarowego kontroli metrologicznej i wyposażenie placówki w wagę podlegającą prawnej kontroli metrologicznej). Ponadto przesłano: 1 informację do Obwodowego Urzędu Miar w Zduńskiej Woli, 3 wystąpienia pokontrolne. 5