Ekoomiczy Uiwersytet Dziecięcy Pomiar dobrobytu gospodarczego i społeczego Baha Kaliowska-Surfiowicz Uiwersytet Ekoomiczy w Pozaiu 17 paździerika 2013 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL 1
Pla wykładu 1. Gospodarka z lotu ptaka 2. Zaczijmy od defiicji PKB 3. Mieriki efektów działalości gospodarczej 4. PKB a dobrobyt obywateli 5. Tajiki DEN 6. Warsztaty 1. Gospodarka z lotu ptaka Z góry widać miej Patrzymy a: gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa Przymykamy oczy a: ie państwa ( zagraicę) władze gospodarcze ( państwo ) iwestycje oszczędości 2
1. Gospodarka z lotu ptaka Wydatki a dobra i usługi Dobra i usługi Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa Usługi czyików produkcji Dochody czyików produkcji Wydatki a dobra i usługi 1. Gospodarka z lotu ptaka Dobra i usługi Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa Usługi czyików produkcji Dochody czyików produkcji 3
2. Defiicje PKB Ekoomiczym językiem. PRODUKT KRAJOWY BRUTTO (PKB) sytetycza miara wartości produkcji wytworzoej w gospodarce arodowej w ciągu roku 2. Defiicje PKB PKB (językiem prostszym) wartość produkcji wytworzoej w gospodarce w ciągu roku liczymy sumując: wartość wszystkich owo wytworzoych produktów albo wartość wszystkich dochodów zarobioych przez pracujących oraz wyajmujących kapitał, ziemię albo: wartość wszystkich wydatków w gospodarce (gospodarstw domowych, przedsiębiorstw i państwa) 4
3. Mieriki efektów działalości gospodarczej Mieriki wzrostu gospodarczego zmiay bezwzględe produktu krajowego brutto (PKB) (przyrost lub spadek) Przykłady zmiay PKB ogółem zmiay PKB a 1 mieszkańca 3. Mieriki efektów działalości gospodarczej Przykład liczbowy dla Polski zmiay PKB ogółem w 2004 roku: 922 157 ml PLN w 2011 roku: 1 523 245 ml PLN zmiaa pomiędzy 2004 i 2011: 601 088 ml PLN zmiay PKB a 1 mieszkańca w 2000 roku: 19 458 PLN w 2009 roku: 35 218 PLN zmiaa pomiędzy 2000 i 2009: 15 760 PLN 5
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012* 2014-04-24 3. Mieriki efektów działalości gospodarczej Miary wzrostu gospodarczego zmiay względe PKB stopa wzrostu gospodarczego o ile am się polepszyło w porówaiu do p. roku poprzediego Przykłady dyamika PKB w ceach stałych dyamika PKB a 1 mieszkańca Przykład liczbowy dla Polski dyamika PKB w ceach stałych w Polsce w 2011 roku w porówaiu do 2010 roku wyiosła: 104,3% Wykres. 1. Stopa wzrostu gospodarczego w Polsce w latach 1990-2012 10 5 0-5 -10-15 -20 Symbole: * - szacuek wstępy GUS. Źródło: [GUS 2013]. 6
4. PKB a dobrobyt obywateli Dobrobyt dla wszystkich? Nie wszyscy dostają tyle samo za swoją pracę współczyik Giiego oceia, jakie są różice co do zarobków w daym społeczeństwie 0: rówe dochody dla każdego 1: skraje ierówości dochodów 7
4. PKB a dobrobyt obywateli 1. Co się dzieje z wyagrodzeiami, gdy rośie PKB? (obywatele mają więcej pieiędzy) 2. Gdy rosą wyagrodzeia, to więcej wydajemy czy oszczędzamy? dobrobyt 3. Na co wydajemy pieiądze? A a co studet/ka by wydał/a swoje dodatkowe pieiądze? 4. Gdy więcej wydajemy, to rośie produkcja 4. PKB a dobrobyt obywateli Co mierzy, a czego ie mierzy PKB? Ostrożość porówań pomiędzy krajami dochód (zarobki) a ie bogactwo (w baku) zakres szarej strefy (p. praca a czaro ) lokale krajowe jedostki pieięże efekty zewętrze, czas woly 8
5. Tajiki DEN W. Nordhaus, J. Tobi próba zreformowaia PKB (USA, 1965) Wady PKB ie uwzględia działalości ierejestrowaej przykład pai Kowalskiej ie uwzględia wypoczyku pomija efekty zewętrze produkcji 5. Tajiki DEN PNN = produkt arodowy etto ( odmiaa PKB) Do PNN dodali rówowartości: czasu wolego (odpoczyek) produkcji ierejestrowaej (porządki w pokoju) ifrastruktury publiczej (ulice, boiska) prywatych dóbr trwałego użytku (kosola do gier) 9
5. Tajiki DEN Od PNN odjęli rówowartości: związae z zaieczyszczeiem środowiska (smog) wydatki a obroę arodową (wojsko) wydatki a dojazdy do pracy (autobusem, tramwajem) = Wskaźik dobrobytu ekoomiczego etto (DEN) ag. Net Ecoomic Welfare 6. Warsztaty.mała podpowiedź, zaim. duuuużo czyików 10
Model jakościowy wzrostu gospodarczego / Źródło: Opracowaie włase c z y i k i e g z o g e i c z e c z e d o g e i c z e środowisko przyrodicze i zasoby aturale hadel zagraiczy wzrost gospodarczy (produkcja) przepływy pracy i kapitału ugrupowaia itegracyje i międzyar. otoczeie polit-gosp iwestycje budżet państwa kosumpcja czyiki demograficzo-społecze przedsiębiorstwa i istytucje fiasowe państwo gospodarstwa domowe czyiki ustrojowe i politycze MA JĄ TEK NA RO DO WY 6. Warsztaty Przyszli polscy Nobliści w dziedziie ekoomii pracują ad. Idealy Mierik Dobrobytu (IDM) 11
Dziękuję za uwagę!!! 12