Centrum Europejskie Ekonomia. ćwiczenia 6

Transkrypt

1 Centrum Europejskie Ekonomia ćwiczenia 6 Wstęp do Makroekonomii Tomasz Gajderowicz.

2 Agenda Kartkówka Po co jest Makroekonomia? Model makroekonomiczny Film SNA Kartkówka 2

3 Po co zajmować się makroekonomią? Kiedy rynek zawodzi? Kiedy w gospodarkę powinno ingerować Państwo? Po co zajmować się makroekonomią? czyli wstęp do MAKROEKONOMII

4 O czym jest makroekonomia Mikro vs. Makro Czym się różni makroekonomista od mikroekonomisty? Gospodarka jako całość Dążenie do maksymalizacji dochodu, konsumpcji Dążenie do wzrostu

5 Wzrost gospodarczy PKB CZAS

6 Skoro dążymy do dobrobytu, to w jaki sposób możemy go mierzyć? Miary szczęścia PKB, PNB, DI C konsumpcja dk/dt wartość wzrostu zasobów (postęp)

7 Modele makroekonomiczne Upraszczają rzeczywistość Pozwalają rozumieć testować prognozować Przedstawmy modelem najprostszą relację przedsiębiorstw i gospodarstw domowych. Przed Państwem Pierwszy model makroekonomiczny - CF

8 Ruch okrężny

9 Wnioski: Jak liczyć dochód? istnieją 3 równoznaczne sposoby pomiaru skali działalności gospodarczej: wartość wytworzonej produkcji strumień dochodów czynników produkcji wartość wydatków na dobra i usługi dochody = wydatki = produkt krajowy

10 Ruch okrężny w gospodarce z uwzględnieniem rządu

11 Ruch okrężny w otwartej gospodarce z uwzględnieniem rządu System finansowy S + C + I + G Wydatki M Te + X Reszta Świata Gospodarstwa domowe Państwo (rząd) Przedsiębiorstwa + B Td Y Dochody

12 Problemy na jakie natrafimy w tym nierównym boju Podwójna (czasem potrójna ) terminologia Sprzeczności twierdzeń Rozróżnienie SR i LR Magiczne to zależy

13 Jak stymulować wzrost? Dwa podstawowe nurty: Ekonomia Keynesowska Ekonomia Neoklasyczna Nurty poza mainstream Ekonomi behawioralna Ekonomia szkoły Austriackiej

14 Widzieli Państwo najnowszy przebój?

15 Makroekonomia jako nauka Jest dziedzina młodą Ma wiele sprzecznych nurtów Potrzeba konsensusu TO MY JESTEŚMY PIONIERAMI MAKROEKONOMII

16 Rachunek Dochodu Narodowego (SNA)

17 PKB (GDP) PODSTAWOWA KATEGORIA wartość wszystkich dóbr finalnych wytworzonych w kraju w danym roku suma wartości dodanych podane w cenach rynkowych, uwzględnia podatki pośrednie w cenach czynników produkcji, nie uwzględnia podatków pośrednich

18 PKB od strony dochodowej (przypadek bez rządu) PKB + płace + zyski przedsiębiorstw + dochody z kapitału (odsetki, dywidendy) + dochody z ziemi (renty) + dochody z dzierżawy (czynsz)

19 PKB, PNB, PKN,... PNB (GNP) Wartość dóbr finalnych wytworzonych przez dane państwo PNB PKB = dochody netto czynników produkcji z własności za granicą PKN (NDP) = PKB Amortyzacja (A = I brutto I netto = I (restytucyjne)) I = Ikapitału + Izapasów

20 Dochód Narodowy (NI) PNN w cenach bazowych (producenta) suma dochodów czynników produkcji DN + PNN (ceny rynkowe) Te (podatki pośrednie)

21 Dochód Osobisty (PI) DO + Dochód narodowy - elementy DN, które nie trafiają do gd + elementy dochody gd, których nie uwzględnia DN

22 Dochód Osobisty (PI) DO + DN zyski niepodzielone korporacji podatki od tych zysków składki na ubezpieczenie społeczne (ZUS) + transfery (TR albo B) + odsetki od długu publicznego

23 Rozporządzalny dochód osobisty (DI, RDO, DOD, DDD, DR - nie żartuję ) To tyle ile gospodarstwa domowe mogą przeznaczyć na konsumpcję i oszczędności RDO DO Td (podatki bezpośrednie) = C + S

24 Ściągawka z rachunku dochodów Produkt krajowy brutto (PKB) Amortyzacja Produkt krajowy netto (PKN) Podatki pośrednie Dochód krajowy Podatki od przedsiębiorców, zyski niespodziewane Dochody osobiste Podatki od dochodów osobistych Dochody osobiste do dyspozycji

25 Wersja dokładniejsza ze skrótami anlojęzycznymi

26 Inflacja wzrost ogólnego poziomu cen proces powodujący niekontrolowane i nieakceptowane społecznie zmiany proporcji podziału dochodu narodowego Zjawisko iluzji pieniądza

27 Miary inflacji Deflator PKB (indeks Paaschego) Obejmuje wszystkie ceny z gospodarki Deflator PKB = Nominalny PKB/ Realny PKB

28 Miary inflacji CPI (indeks Laspeyersa) TYLKO wybrane koszyki dóbr CPI indeks cen konsumenta stały koszyk dóbr z okresu bazowego

29 Indeks cen Fishera nieważona średnia geometryczna indeksów Laspeyresa i Paaschego PI F CPI * DeflatorPKB PI L * PI P

30 Tożsamości makroekonomiczne (zapis): Gospodarka zamknięta, bez deficytu Y PKB tożsamy z dochodem gd C wydatki konsumpcyjne gd S oszczędności gd To: S = Y C, a więc: Y = C + S PKB jako strumień dochodów czynników produkcji Y = C + I PKB jako suma wydatków końcowych (na dobra finalne) A więc: C + S = C + I, S = I odpływy = dopływy

31 Dziękuję za uwagę!