Akademia Młodego Ekonomisty. Mierniki dobrobytu gospodarczego. Jak mierzyć dobrobyt?

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Akademia Młodego Ekonomisty. Mierniki dobrobytu gospodarczego. Jak mierzyć dobrobyt?"

Ludwika Jabłońska
7 lat temu
Przeglądów:

1 Akademia Młodego Ekonomisty Mierniki dobrobytu gospodarczego. Jak mierzyć dobrobyt? dr Anna Gardocka-Jałowiec Uniwersytet w Białymstoku 7 marzec 2013 r. Dobrobyt, w potocznym rozumieniu, utożsamiać można z: bogactwem, zamożnością, majątkiem. Czym jest dobrobyt? Bardzo mało jest wymagane by doprowadzić państwo do dobrobytu ( ), mianowicie pokój, niskie podatki i tolerancyjne kierowanie sferą sprawiedliwości. [ Adam Smith] Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów Dobrobyt to zasób przedmiotów służących zaspokojeniu różnorakich potrzeb, środków finansowych będących w dyspozycji człowieka/społeczeństwa. 1

2 Obieg okrężny dóbr, usług i płatności między gospodarstwami domowymi, przedsiębiorstwami i państwem Dobrobyt to ocena poziomu dobrego samopoczucia społeczeństwa z dostępnych warunków: gospodarczych, kulturowych, politycznych, środowiskowych. 2

3 Czy wzrost i rozwój gospodarki znaczy to samo? Rozwój gospodarczy Wzrost gospodarczy Rozwój gospodarczy nie może istnieć bez wzrostu. Wzrost bez rozwoju tak!!! Czy rozwój gospodarczy może istnieć bez wzrostu? Celem rozwoju gospodarczego jest nie tylko wzrost produkcji, ale i coraz lepsze zaspokojenie potrzeb gospodarczych społeczeństwa. 3

4 Miara syntetyczna Poziom PKB w przeliczeniu na jednego mieszkańca określany jest jako stopa życiowa ludności. PKB, PNB, PNN PNB = PKB + dochody netto z kapitału zainwestowanego za granicą PNB to całkowity dochód osiągany przez mieszkańców kraju niezależnie od miejsca świadczenia usług przez czynniki wytwórcze PNN = PNB - Amortyzacja PNN = DN w cenach rynkowych (czyli całość dochodów gospodarstw domowych) DN w cenach czynników wytwórczych (DNCW) = = DN w cenach rynkowych (PNN) podatki pośrednie (Tp) PKB = C+I+G+(Ex-Im) 4

5 Dynamika realnego PKB w UE (27) w latach (w %) EU (27 countries) Belgium Bulgaria Czech Republic Denmark Germany Estonia Ireland Greece Spain France Italy Cyprus Latvia Lithuania Luxembourg Hungary Malta Netherlands Austria Poland Portugal Romania Slovenia Slovakia Finland Sweden United Kingdom Źródło: opracowanie własne na podstawie: wejścia: ] PKB per capita w Polsce na tle UE w latach % % % % Poland EU (27) % 52% % % % % % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Źródło: opracowanie własne na podstawie: wejścia: ] 5

6 O dobrobycie decyduje m.in. sprawność funkcjonowania gospodarki, optymalne zróżnicowanie dochodów. Współczynnik Giniego w Polsce na tle państw UE (27) w latach Dania 0,247 - Szwecja 0,250 0,250 Czechy 0,258 - Słowacja 0,258 - Finlandia 0,269 0,269 Niemcy 0,283 0,283 Austria 0,291 0,291 Bułgaria 0,292 0,292 Węgry 0,300 0,312 Holandia 0,309 - Słowenia 0,312 0,312 Rumunia 0,321 0,312 Francja 0,327 - Belgia 0,330 0,330 Irlandia 0,343 0,343 Grecja 0,343 0,343 Hiszpania 0,347 0,347 Polska (18) 0,349 0,342 Litwa 0,358 0,376 Włochy 0,360 0,360 Wielka Brytania 0,360 - Estonia 0,360 0,360 Łotwa 0,363 0,357 Portugalia 0,385 - Luksemburg - Malta - Cypr - Współczynnik Giniego - miara nierówności rozkładu dochodów w społeczeństwie; przybiera wartość między 0 a 1 (lub jeśli przemnożymy przez 100, między 0 a 100%). Im większa jest wartość wskaźnika, tym większy jest stopień koncentracji, a tym samym większe nierówności. Źródło: opracowanie własne na podstawie: Human Development Report 2010, s ; Human Development Report 2011, s

7 Współczynnik Giniego w Polsce w latach Źródło: opracowanie własne na podstawie: Budżety gospodarstw domowych, GUS, Warszawa 2010, s Nierówność rozkładu dochodów S80/S20 (wskaźnik zróżnicowania kwintylowego) Jest to stosunek sumy dochodów uzyskanych przez 20% osób o najwyższym poziomie dochodów (najwyższy kwintyl) do sumy dochodów uzyskanych przez 20% osób o najniższym poziomie dochodów (najniższy kwintyl). 7

8 S80/S20 w Polsce na tle państw UE (27) w latach 2005, 2008, ,0 5,0 4,0 3,0 2,4 2,6 2,7 2,9 3,0 3,0 3,2 3,9 4,1 4,1 4,2 4,2 4,2 4,4 4,5 4,5 4,5 4,6 4,7 3,3 3,3 3,3 3,4 3,4 3,5 3,6 3,6 5,0 2,0 1, ,0 0 Czech Republic Slovakia Hungary Estonia Belgium Finland Denmark Luxembourg Netherlands Sweden Lithuania Malta Poland Latvia Slovenia Germany European Union (27) Austria European Union (15) Italy Romania Spain Greece France Cyprus United Kingdom Bulgaria Portugal Ireland Źródło: opracowanie własne na podstawie: [data pobrania: ] Średni S80/S20 w Polsce na tle państw UE (27) w latach ,0 5,5 5,0 4,0 3,0 2,3 2,5 2,7 3,0 3,1 3,1 3,1 3,1 3,3 3,3 3,5 3,6 3,6 3,7 3,7 3,8 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,5 4,5 4,5 4,6 2,0 1,0 0,0 Czech Republic Slovakia Hungary Denmark Finland Sweden Estonia Luxembourg Netherlands Belgium Poland Slovenia Malta Lithuania Austria Germany European Union (27) European Union (15) Spain France United Kingdom Italy Latvia Greece Cyprus Portugal Źródło: obliczenia własne na podstawie: [data pobrania: ] 8

9 Źródło: BIEC - Bureau For Investments And Economic Cycles, LLC [ data pobrania: ] Akademia Młodego Ekonomisty WARSZTATY: Jak mierzyć dobrobyt? Uniwersytet w Białymstoku 7 marzec 2013 r. 9

Podobne dokumenty

Pomiar dobrobytu gospodarczego

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Pomiar dobrobytu gospodarczego Uniwersytet w Białymstoku 07 listopada 2013 r. dr Anna Gardocka-Jałowiec EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL