Rak piersi i prostaty prewencja utraty masy kostnej i leczenie przerzutów. Dr med. Waldemar Misiorowski Klinika Endokrynologii CMKP w Warszawie

Podobne dokumenty
Rak stercza oporny na kastrację. leczenie ukierunkowane na przerzuty do kości

CHOROBY REUMATYCZNE A OBNIŻENIE GĘSTOŚCI MINERALNEJ KOŚCI

Hiperkalcemia w nowotworach złośliwych

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Katarzyna Pawlak-Buś

Pułapki osteoporozy. Beata Kwaśny-Krochin Zakład Reumatologii UJ CM. INTERNA DLA REZYDENTÓW Listopad 2017, Kraków

Problemy kostne u chorych ze szpiczakiem mnogim doświadczenia własne

Osteoporoza w granicznej niewydolności nerek - problem niedoboru witaminy D

Rak gruczołu krokowego - znaczący postęp czy niespełnione nadzieje?

Leczenie przeciwbólowe w szpiczaku mnogim

Spodziewany efekt kliniczny wpływu wit. K na kość

z przerzutami guzów litych do kości.

Leczenie wspomagające w onkologii. Łukasz Kwinta

Rak piersi. Doniesienia roku Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie

LECZENIE KOBIET Z ROZSIANYM, HORMONOZALEŻNYM, HER2 UJEMNYM RAKIEM PIERSI. Maria Litwiniuk Warszawa 28 maja 2019

65 letnia kobieta leczona od 5 lat leczona alendronianem

Zasady postępowania w osteoporozie. skrócona wersja

Czy wiemy jak u chorych na raka gruczołu krokowego optymalnie stosować leczenie systemowe w skojarzeniu z leczeniem miejscowym?

Radioterapia stereotaktyczna. Rafal Dziadziuszko Gdański Uniwersytet Medyczny

LECZENIE WTÓRNEJ NADCZYNNOŚCI PRZYTARCZYC U PACJENTÓW HEMODIALIZOWANYCH ICD-10 N

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

PL B1. Zastosowanie kwasów bifenylo-4,4'-diaminobis(metylidenobisfosfonowych) do wytwarzania preparatu farmaceutycznego

OSTEOPOROZA. bez tajemnic. Ulotka informacyjna.

Tkanka kostna. Kość jest tkanką w której zachodzą stale dwa procesy pozostające ze sobą w stanie dynamicznej równowagi:

Tomasz Szafrański UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU ODDZIAŁ REUMATOLOGII I OSTEOPOROZY SZPITAL IM. J. STRUSIA W POZNANIU

wstrzykiwań we wskazaniu: "zapobieganie powikłaniom kostnym (SRE) u pacjentów z rakiem gruczołu krokowego z przerzutami do kości"

Piotr Potemski. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Załącznik do OPZ nr 8

Agencja Oceny Technologii Medycznych Wydział Oceny Technologii Medycznych

Nowe terapie w cukrzycy typu 2. Janusz Gumprecht

Denosumab jest ludzkim przeciwciałem monoklonalnym IgG2 wytwarzanym z linii komórkowej ssaków (CHO) za pomocą technologii rekombinacji DNA.

Agencja Oceny Technologii Medycznych Wydział Oceny Technologii Medycznych

Rak jajnika. Prof. Mariusz Bidziński. Klinika Ginekologii Onkologicznej

Szpiczak plazmocytowy. Grzegorz Helbig Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Leki immunomodulujące-przełom w leczeniu nowotworów hematologicznych

Zastosowanie radioizotopów w diagnostyce i terapii układu kostno-stawowego

Agencja Oceny Technologii Medycznych

V rok WL Choroby wewnętrzne, endokrynologia. Wtórne przyczyny osteoporozy

SZCZEGÓŁOWY PLAN ĆWICZEŃ DLA SŁUCHACZY 5 lub 6 RS Wydziału Wojskowo lekarskiego UM w Łodzi

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji

Rola mutacji BRCA 1/2 w leczeniu pacjentek z rakiem piersi

Dr hab. n. med. Paweł Blecharz

Streszczenie. Summary. Pediatr Med rodz Vol 7 Numer 1, p

"Postępowanie lecznicze w osteoporozie" Cz. II. Maria Rell-Bakalarska Interdyscyplinarna Akademia Medycyny Praktycznej

Potrójnie ujemne postaci raki piersi, co o nich już wiemy? Katarzyna Pogoda

Doc. dr hab. Krzysztof Krzemieniecki

Rehabilitacja w schorzeniach onkologicznych

Denosumab jest ludzkim przeciwciałem monoklonalnym IgG2 wytwarzanym z linii komórkowej ssaków (CHO) za pomocą technologii rekombinacji DNA.

Czy mogą być niebezpieczne?

Hormonoterapia w skojarzeniu z leczeniem miejscowym: komu, jak i jak długo? Renata Zaucha Jastrzębia Góra 2013

Kaskada złamań Czy mamy szansę w walce z osteoporozą?

Przerzutowy rak stercza chorobą przewlekłą. Studium przypadku. Dr hab. n. med. Paweł Wiechno

Powikłania nefrologiczne u dzieci z chorobami onkologicznymi i hamatologicznymi

DCIS ROLA RADIOTERAPII U CHORYCH NA RAKA PRZEDINWAZYJNEGO PIERSI. Anna Niwińska

R.S.LORENC. DIAGNOSTYKA I LECZENIE OSTEOPOROZY W ŚWIETLE ROZSZERZONYCH ZALECEŃ(KANIS vs SIRIS)

typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe

lek. Łukasz Mądry Oddział urologii Szpital Miejski Nr 4 w Gliwicach

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. Zoledronic acid Sandoz, 4 mg/5 ml, koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji

Rak płuca wyzwania. Witold Zatoński Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie

Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa

Odrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet

NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA. Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r.

czerniak (nowotwór skóry), który rozprzestrzenił się lub którego nie można usunąć chirurgicznie;

Rak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego. Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa

BADANIA RADIOLOGICZNE, TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA, REZONANS MAGNETYCZNY W DIAGNOSTYCE

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. Zoledronic Acid Polpharma, 4 mg/5 ml, koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji

30. DWULETNIA OBSERWACJI WYNIKÓW PROFILAKTYKI I LECZENIA OSTEOPOROZY. PROGRAM POMOST

EPIDEMIOLOGIA. Mierniki epidemiologiczne. Mierniki epidemiologiczne. Mierniki epidemiologiczne. Mierniki epidemiologiczne

Leczenie systemowe raka piersi

V rok WL Choroby wewnętrzne, endokrynologia. Osteoporoza - diagnostyka i leczenie

ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwoleń na dopuszczenie do obrotu

Zasady wdroŝenia absolutnego ryzyka złamaz. amań w algorytmach diagnostyczno-leczniczych

Badania laboratoryjne (i inne) są wykonywane w jednych z najlepszych na świecie laboratoriów.

Postępy w Gastroenterologii. Poznań Janusz Milewski, Klinika Gastroenterologii CSK MSW.

Szpiczak mnogi możliwości leczenia chirurgicznego

Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości

POSTĘPY ENDOKRYNOLOGII I DIABETOLOGII P R O G R A M

Keytruda (pembrolizumab)

ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

Cukrzyca a osteoporoza

Hematoonkologia w liczbach. Dr n med. Urszula Wojciechowska

Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej i diagnostyka kamicy dróg moczowych u dzieci. Kierownik Kliniki: Prof. dr hab.

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. Zoledronic acid Sandoz, 4 mg/5 ml, koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2010 Leczenie raka nerki Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 8/2010/DGL Prezesa NFZ z dnia 20 stycznia 2010 roku

JOURNAL OF CLINICAL ONCOLOGY

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. Zoledronic acid Fresenius Kabi, 4 mg/5 ml, koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji

Ocena zachowania się stężeń markerów obrotu kostnego: osteokalcyny, PINP i β-ctx u chorych na raka piersi, płuca i prostaty

ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

Cezary Strugała. Dr n.med. Cezary Strugała. Po prostu potknęłam się i złamałam nadgarstek Opis przypadku klinicznego

Jarosław B. Ćwikła. Wydział Nauk Medycznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

ENDOKRYNOLOGIA POLSKA

ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

R.S.LORENC ECHA ASBMR, DENVER 2017 ŁÓDZ,13-TY STYCZNIA 2018

Nowotwór złośliwy piersi

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

Transkrypt:

Rak piersi i prostaty prewencja utraty masy kostnej i leczenie przerzutów Dr med. Waldemar Misiorowski Klinika Endokrynologii CMKP w Warszawie

Szkielet jest najczęstszą lokalizacją przerzutów nowotworów złośliwych Nowotwór pierwotny Odsetek sutek 50-85 płuco 30-50 prostata 50-70 chłoniak 50-70 nerka 30-50 tarczyca 40 czerniak 30-40 pęcherz moczowy 12-25

Choroba nowotworowa a kość choroba przerzutowa: wzajemna relacja nowotwór tkanka kostna czynność sekrecyjna nowotworu, a homeostaza wapniowa i metabolizm kostny leczenie p/nowotworowe, a tkanka kostna

SEED AND SOIL THEORY Stephen Paget M.D., F.R.C.S. 1855-1926 the best work in pathology of cancer is done by those who are studying the nature of the seed [the cancer cell], the observations of the properties of the soil [the secondary organ] may also be useful... Lancet 23 March 1889; 133(3421): 571-573

Błędne koło destrukcji kości w chorobie nowotworowej Osteoblasty PTHrP, IL-6, -8, -11 czynniki wzrostowe (TNF, MCSF) RANKL Komórki nowotworowe Osteoklast Czynniki wzrostowe uwalniane z kości (TGFβ, IGFs, FGFs, BMPs, PDGF) Ca ++ Wg: Roodman GD. N Engl J Med 2004; 350: 1655 1664

Niszczenie kości w przebiegu szpiczaka mnogiego (plazmocytoma) Komórki szpiczakowe Produkowane przez szpiczak czynniki aktywujące osteoklasty: MIPs IL-3, IL-6 TGF-, TGF- RANKL (+) (-) Produkowane przez szpiczak Białka hamujące osteoblasty DKK1, IL-3, IL-7 sfrp2 Osteoklasty Osteoblasty KOŚĆ Roodman GD. N Engl J Med. 2004;350:1655-1664.

Scyntygrafia kości Mnogie ogniska gorące w przebiegu szpiczaka mnogiego

Scyntygrafia kości Mnogie ogniska gorące w przebiegu pierwotnej nadczynności przytarczyc (A) i osteomalacji (B)

komórka nowotworowa komórka nowotworowa PTHrP osteoklasty PTHrP parakrynny GF Ca ++

nowotwór osteoblast komórka zrębu czynniki wzrostu cytokiny eikozanoidy PTH-rP proteazy osteoklast w spoczynku OPG M-CSF Ca ++ komórka pnia prekursor osteoklastu pre-osteoklast resorpcja kości osteoklast aktywny

Czynniki stymulujące ekspresję RANK Ligand CFU-M 1,25(OH) 2 D IL-11 IL-6 IL-1 PTHrP TNF- pre-fusion osteoklast aktywny osteoklast RANKL RANK osteoklast wielojadrzasty CFU-M = colony forming unit macrophage Wg: Boyle WJ, et al. Nature. 2003;423:337-342. Hofbauer LC, Schoppet M. JAMA. 2004;292:490-495. osteoblast

w wyniku czynności sekrecyjnej nowotworu dochodzi do aktywacji układu RANKL-RANK, a w konsekwencji do nasilenia osteoblastogenezy i resorpcji kości w efekcie dochodzi do zmniejszania masy kostnej i szkodzenia jej mikroarchitektury ten proces stanowi wyraz para-endokrynnego oddziaływania nowotoworu na prawidłową jednostkę remodelowania kości, a nie bezpośredniego niszczenia kości przez komórki nowotorowe Osteoporoza w przebiegu choroby nowotworowej?

Hiperkalcemia w przebiegu szpiczaka mnogiego hiperkalcemia występuje jedynie u ok. 30%. dopóki zachowana jest funkcja wydalnicza nerek, zwiększone wydalanie wapnia drogą nerkową jest w stanie zrównoważyć zwiększony w konsekwencji osteolizy ładunek wapnia filtrowanego. dopiero uszkodzenie czynności nerek, niezależnie czy w wyniku nefropatii Bence Jonesa, czy nerki szpiczakowej, amyloidozy czy nefropatii moczanowej, prowadzi w szybkim tempie do rozwoju hiperkalcemii.

Osteomalacja w przebiegu nowotworu (TIO) Hipofosfatemia wtórna do nerkowej utraty fosforanów oraz prawidłowe stężenia wapnia i 25(OH)D w surowicy. Fenotyp biochemiczny TIO jest identyczny z XLH i ADHR Guzy, które stanowią przyczynę TIO, są z reguły łagodne, najczęściej pochodzenia mezenchymalnego, najczęściej fosfaturyczne guzy mezenchymalne typu mieszanych guzów tkanki łącznej (80% - przybłoniak, hemangiopericytoma) Stężenie FGF23 w surowicy jest najczęściej znacząco podwyższone (ale nie zawsze!)

Bisfosfoniany przerywają błędne koło destrukcji kości Zahamowanie aktywności osteoklastów PTHrP IL-6 IL-8 PGE 2 TNF- CSF-1 BMP PDGF FGFs IGFs TGF-β Zahamowanie uwalniania cytokin z tkanki kostnej Spowolnienie wzrostu guza Ograniczenie sekrecji PTHrP i innych czynników nasilających resorpcję Zahamowanie resorpcji kostnej Mundy GR, et al. N Engl J Med. 1998;339:398-400.

Pamidronian zmniejsza odsetek chorych z powikłaniami kostnymi (Skeletal-Related Events; SREs) Połączone wyniki badań klinicznych w raku piersi (N = 756) 100 12 miesięcy 24 miesiące 100 % badanych 80 60 40 20 P =.002 P <.001 P =.078 P <.001 P <.001 P =.002 56 45 41 33 35 20 % badanych 80 64 60 51 52 43 40 40 29 20 0 Wszystkie SRE RTGterapia kości Złamania 0 Wszystkie SRE RTGterapia kości Złamania Pam 90 mg Placebo Lipton A, et al. Cancer. 2000;88:1082-1090. Novartis. Data on file.

C Wpływ leczenia pamidronianem na odczuwanie bólu i zapotrzebowanie na leki p/bólowe 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 0,59 Rak piersi Chemioterapia 24 mo P =.028 P =.009 1,52 1,55 Pain score RTOG 0,74 Analgesic score RTOG 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 0,24 Rak piersi Hormonoterapia 24 mo P =.011 P = <.001 1,38 Pain score RTOG 0,9 2,28 Analgesic score RTOG 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0-0,5-1,0-0,46 Multiple myeloma 9 mo P =.089 P =.050 0,18 Pain score RTOG -0,09 0,55 Analgesic score RTOG Pamidronate Placebo

N Engl J Med 2009; 360: 679-691.

Normalizacja stężenia Ca w surowicy u chorych z HCM po podaniu zolendronianu i pamidronianu Procent pacjentów ze prawidłowym stężeniem Ca w surowicy [ 10.8 mg/dl ( 2.7 mmol/l)] 100 80 P=.005* P=.002* 60 40 20 zolendronian 4 mg Pamidronian 90 mg 0 0 4 7 10 Day 1. Major P, et al. J Clin Oncol. 2001 January 15;19(2):558-567.

Kluczowa rola sygnalingu RANK/RANKL/OPG w nowotworowej chorobie kości

Badania w toku nad zastosowaniem denosumabu w leczeniu raka piersi, szpiczaka mnogiego i raka stercza (http://www.clinicaltrials.gov). Castellano D et al. The Oncologist 2011;16:136-145

Denosumab for Treatment of Hypercalcemia of Malignancy Mimi I. Hu, Ilya G. Glezerman, Sophie Leboulleux, Karl Insogna, Rasim Gucalp, Waldemar Misiorowski, Bennett Yu, Paul Zorsky, Diego Tosi, Alberto Bessudo, Arnaud Jaccard, Giuseppe Tonini, Wendy Ying, Ada Braun, and Rajul K. Jain J Clin Endocrinol Metab 99: 3144 3152, 2014

Proportion of Patients Without SRE Rak piersi: denosumab vs kwas zoledronowy: czas do pierwszego powikłania kostnego (SRE) Znamiennie dłuższy dla denosumabu Różnica pomiędzy terapiami zaznaczona już od 3 miesiąca leczenia 1.0 0.8 HR 0.83 (95% CI: 0.74, 0.92) P < 0.001 (Superiority) 17% Redukcja Ryzyka 0.6 0.4 0.2 0 Patients at risk: Zoledronic acid Denosumab 0 6 12 18 24 30 Study Month Zoledronic acid: 1910 1052 692 382 114 4 Denosumab: 1912 1084 716 402 127 4 Lipton A, et al. J Clin Oncol 28:7s, 2010 (suppl; abstr 565)

Powikłania kostne raka piersi: wpływ farmakoprewencji 64% powikłań kostnych po 2 latach Pamidronian: redukcji ryzyka o ok. 1/3 Kwas zoledronowy: zmniejszenie ryzyka o dalsze 20% Denosumab: dodatkowa redukcja ryzyka o 18% 64% 43% 34% 27% Lipton A, et al. Cancer. 2000;88:3033-3037. Rosen LS, et al. Cancer. 2004;100:36-43. Stopeck A, et al. ECCO/ESMO 2009. Abstract 2LBA.

Leczenie p/nowotoworowe prowadzi do osteoporozy i zwiększonego ryzyka złamań Usunięcie jajników Usunięcie jąder Uszkodzenie jajników w wyniku chemoterapii Glukokortykoidy Hipogonadyzm Inhibitory aromatazy Agoniści GnRH Przyspieszony obrót kostny Utrata masy kostnej Pogorszenie jakości tkanki kostnej Pfeilschifter J, et al. J Clin Oncol. 2000;18:1570-1593. Theriault RL. Oncology (Williston Park). 2004;18(5 suppl 3):11-15. Dempster DW. Osteoporos Int. 2003;14 suppl 5:S54-S56.

Leczenie przeciwnowotworowe a utrata masy kostnej Zdrowy mężczyzna 1 Kobieta, wiele lat po menopauzie 1 Kobieta, wczesna menopaza 1 Inhibitory aromatazy (AI) 2 Przeszczep szpiku 3 Androgen deprivation therapy 4 AI + analog Gn-RH 5 Niewydolność jajników w wyniki chemioterapii 6 0.5% 1.0% 2.0% 2.6% 3.3% 4.6% 7.0% 7.6% 0 2 4 6 8 Utrata BMD w kręgach ledźwiowych po 1 roku (%) 1. Kanis JA. Osteoporosis. Blackwell Healthcare Communications Ltd.;1997:22-55. 2. Eastell R et al. J Bone Mineral Res. 2002;17(suppl 1):S165. Abstract 1170. 3. Lee WY et al. J Clin Endocrinol Metab. 2002;87:329-335. 4. Maillefert JF et al. J Urol. 1999;161:1219-1222. 5. Gnant M. San Antonio Breast Cancer Symposium, 2002. 6. Shapiro CL et al. J Clin Oncol. 2001;19:3306-3311.

Procentowa zmiana BMD w stosunku do wartości wyjściowych po 24 miesiącach SABRE: Rizedronian zapobiega ubytkowi BMD indukowanemu leczeniem inhibitorami aromatazy 5.0 Lumbar spine Total hip 4.0 3.0 P <.0001 P =.0006* 2.0 P =.0104* 1.0 0 P =.0109* P =.5988* -1.0-2.0 P <.0001-3.0 Anastrozole Alone Anastrozole+ Placebo Anastrozole + Risedronate Anastrozole + Risedronate Van Poznak C, et al. J Clin Oncol. 2010;28:967-975.

Procentowa zmiana BMD LS w porównaniu do wartości wyjściowych Denosumab zapobiega zanikowi kostnemu indukowanemu leczeniem inhibitorami aromatazy 8 7 6 5 4 3 2 1 0-1 -2-3 * * Placebo (n = 122) Denosumab (n = 123) * *P <.0001 vs placebo * 5.5% 7.4% 1 3 6 12 24 Miesiące * Ellis GK, et al. J Clin Oncol. 2008;26:4875-4882..

Risk of fracture (%) ABCSG-18: denosumab znamiennie wydłuża czas do pierwszego złamania vs placebo 30 25 HR = 0.50 (95% CI: 0.39 0.65) P < 0.0001 Placebo Denosumab 20 15 10 5 0 0 6 12 18 24 30 36 42 Months since randomisation 48 54 60 66 72 Gnant M, et al. Lancet 2015;386:433 43.

Risk of fracture (%) Risk of fracture (%) ABCSG-18: denosumab zmniejsza ryzyko złamania niezależnie od wyjściowych wartości BMD Normal BMD (baseline T-score 1.0) Osteopenia (baseline T-score < 1.0) 30 HR = 0.44 (95% CI: 0.31 0.64) P < 0.0001 Placebo Denosumab 30 HR = 0.57 (95% CI: 0.40 0.82) P = 0.002 25 25 20 20 15 15 10 10 5 5 0 0 6 12 18 24 30 36 42 48 54 60 Months since randomisation 66 72 0 0 6 12 18 24 30 36 42 48 54 60 Months since randomisation 66 72 Gnant M, et al. Lancet 2015;386:433 43 (and supplementary appendix).

Mężczyźni (leczeni z powodu raka stercza ablacją androgenów): Wpływ leczenia denosumabem na skumulowaną liczbę nowych złamań kręgów Odsetek chorych z nowymi złamaniami kręgów (%) 10 8 6 P =.004 P =.004 P =.006 Denosumab Placebo 4 3.3 3.9 2 0 1.9 12 0.3 1.0 24 36 Miesiące 1.5 Smith MR. N Engl J Med. 2009;361:745-755.

Zalecenia postępowania diagnostycznego i leczniczego w osteoporozie. Aktualizacja 2013 Badanie densytometryczne metodą DXA kręgosłupa lędźwiowego i BKKU zaleca się u kobiet: Kobiet leczonych inhibitorami aromatazy z powodu raka piersi, niezależnie od wieku. Mężczyzn leczonych ablacyjnie z powodu raka stercza, niezależnie od wieku. Farmakoprewencję złamań należy rozważać u tych chorych, z co najmniej średnim (5-10%) bezwzględnym ryzykiem złamań w ciągu 10 lat obliczonym na podstawie wieku i BMD U kobiet leczonych AI kwas zoledronowy i denosumab zwiększają gęstość mineralną kości. U mężczyzn leczonych ablacyjnie denosumab powinien stanowić postępowanie z wyboru.