Powikłania nefrologiczne u dzieci z chorobami onkologicznymi i hamatologicznymi

Transkrypt

1 Powikłania nefrologiczne u dzieci z chorobami onkologicznymi i hamatologicznymi Wojciech Młynarski Klinika Pediatrii, Onkologii, Hematologii i Diabetolologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

2 Nowotwory u dzieci

3 Prawdopodobieńśtwo przeżycia (OS) Cała grupa 76.17% z Czas przeżycia [lata]

4 Powikłania nefrologiczne Rozpoznanie choroby nowotworowej Ostre powikłania leczenia onkologicznego Przewlekłe powikłania leczenia onkologicznego

5 Prawdopodobieńśtwo przeżycia (OS) HL Guz Wilmsa Lymphoma ALL NBL Guz OUN AML Czas przeżycia [lata]

6 Prawdopodobieńśtwo przeżycia (OS) HL Guz Wilmsa Lymphoma ALL NBL Guz OUN AML Czas przeżycia [lata]

7 Rozpoznanie choroby nowotworowej Zespół lizy guza Nacieki nowotworowe w nerkach Choroba nowotworowa nerek nefroblastoma, mięsaki, ATRT, angiomyolipoma Lee BS et al. Ped Nephrol 2001 Skinner R et al. J Clin Oncol 1993

8 Prawdopodobieńśtwo przeżycia (OS) Wilms 93.33% z Czas przeżycia [lata]

9 ce Nephroblastoma

10 Rozpoznanie choroby nowotworowej Zespół lizy guza Nacieki nowotworowe w nerkach Choroba nowotworowa nerek nefroblastoma, mięsaki, ATRT, angiomyolipoma Lee BS et al. Ped Nephrol 2001 Skinner R et al. J Clin Oncol 1993

11 Zespół lizy guza (niewydolnośd nerek) Hemodializa Techniki ciągłe

12 Ostre powikłania leczenia Zespół lizy guza Ostra niewydolnośd nerek: ifosfamid, cyklofosfamid, metotreksat, inne Lee BS et al. Ped Nephrol 2001 Skinner R et al. J Clin Oncol 1993

13 Zespół lizy guza

14 Zespół lizy guza Zespół zaburzeo metabolicznych występujących w następstwie rozpadu komórek nowotworowych występuje w nowotworach o dużej frakcji komórek szybkodzielących się już w chwili rozpoznania choroby lub krótko po rozpoczęciu chemioterapii Triada objawów: hiperurykemia hiperkalemia hiperfosfatemia z hipokalcemią

15 Zespół lizy guza Hiperurykemia Kwas moczowy: - produkt przemian kwasów nukleinowych - uwalniany z rozpadających się komórek nowotworowych - wydalany z moczem przy ph>7,4 - w środowisku kwaśnym ulega krystalizacji - powoduje nefropatię moczanową Objawy: nudności, wymioty, sennośd, kolka nerkowa, hematuria oliguria, anuria

16 Zespół lizy guza - Hiperurykemia Postępowanie profilaktyczne - leczenie Nawadnianie 3l/m 2 /dobę Leki moczopędne - diureza>100ml/m 2 /godz Alkalizacja moczu - 8,4% NaHCO3 150mmol/m 2 /24 h Monitorowanie stężenia Na i K Zastosowanie Allourinolu 300mg/m 2 /dobę Jeżeli stężenie kw. moczowego>10mg/dl Urykozym/Fasturtec 100 U/kg Dializoterapia

17 Zespół lizy guza Hiperkalemia Przyczyny: - szybki rozpad komórek nowotworowych powoduje uwalnianie jonów K do przestrzeni zewnątrzkomórkowej - wtórnie do niewydolności nerek Objawy: - zmiany w Ekg (wydłużenie odc. PQ, poszerzenie zespołów QRS, wysokie załamki T) - migotanie komór - zatrzymanie krążenia - osłabienie siły mięśniowej

18 Zespół lizy guza - Hiperkalemia Postępowanie profilaktyczne - leczenie Nawodnienie 3l/m 2 /dobę bez KCl Furosemid monitorowanie stężenia Na i K 10% glukonian wapnia 0,5-1ml/kg iv 2-3min 8,4% NaHCO3 1,5-2mmmol/kg glukoza 0,5-1g/kg 15-30min + insulina 0,1j/kg

19 Zespół lizy guza Hiperfosfatemia z hipokalcemią Hiperfosfatemia pojawia się przy nasilonym rozpadzie komórek nowotworowych, przy współistnieniu upośledzonej funkcji nerek W moczu o ph zasadowym dochodzi do wytrącania się fosforanów wapnia czego następstwem jest uszkodzenie nerek i hipokalcemia Zapobieganie: nawadnianie + leki moczopędne unikanie zbyt gwałtownej alkalizacji

20

21 Zespół lizy guza (niewydolnośd nerek)

22 Zespół lizy guza (niewydolnośd nerek) Hemodializa Techniki ciągłe

23 Zespół lizy guza (niewydolnośd nerek)

24 Prawdopodobieńśtwo przeżycia (OS) HL Guz Wilmsa Lymphoma ALL NBL Guz OUN AML Czas przeżycia [lata]

25 Prawdopodobieńśtwo przeżycia (OS) HL Guz Wilmsa Lymphoma ALL NBL Guz OUN AML Czas przeżycia [lata]

26 Przewlekłe powikłania leczenia onkologicznego 30-70% dzieci po leczeniu onkologicznym Chemioterapia: ifosfamid, pochodne platyny, inne Radioterapia: nephroblastoma, neuroblastoma, inne Terapia wspomagająca: amfoterycyna Zabieg operacyjny: nefroblastoma Lee BS et al. Ped Nephrol 2001 Skinner R et al. J Clin Oncol 1993

27 Przewlekłe powikłania leczenia onkologicznego 30-70% dzieci po leczeniu onkologicznym Obniżenie GFR Albuminuria Proteinuria Nadciśnienie Zespół Fanconiego Wybiórcze tubulopatie Lee BS et al. Ped Nephrol 2001 Skinner R et al. J Clin Oncol 1993

28 Przewlekłe powikłania leczenia onkologicznego 56,3% po 5 latach od zakooczenia leczenia miało cechy uszkodzenia funkcji nerek, u ok. 20% obniżony GFR Zubowska M et al. Disease Markers2013

29 Stężenie beta 2 mikroglobuliny w moczu Zubowska M et al. Disease Markers2013

30 Stężenie IL18 w moczu Zubowska M et al. Disease Markers2013

31 Podsumowanie Powikłania nefrologiczne u dzieci z chorobą nowotworową dotykają ok. 50% pacjentów Mogą wypływad na wyleczalnośd Mogą pogarszad komfort życia dzieci po wyleczeniu choroby nowotworowej

32