NIEPENOŚĆ POMIAROA - PROADZENIE - bezwzęda iepewość poiarowa (dokładość poiaru). Jej źródłe oże bć: przpadkow rozrzu wików poiarów dokładość przrządu. Niepewości poiarowe ierzoe bezpośredio związae z dokładością przrządu Maa ( ) warość ajiejzeo odważika zajdująceo ię w zeawie odważików (ajczęściej je o odważik 10 ) Cza ( ) ua iedokładości opera (01) i iepewości związaej z czae reakcji ierząceo a ar () i a zarzaie (). Teperaura (T ) warość jedej ub połow działki eroeru użeo do poiaru. Dłuość ( ) warość jedej działki przrządu użeo do poiaru: iijka (x10-3 ) uwiarka (x10-5 ub 5x10-5 ) śruba ikroercza i ikroer (10-5 ) kaa okuaru ikrokopu (podaa prz ikrokopie użwa do poiaru). Naężeie apięcie ierik aaoow (I U ) ua iepewości wikającej z ka ierika i iepewości związaej z odcze. ' '' kaa zakre zakre I I I (warość jedej ub połow działki) 100 iczbadziaek Naężeie apięcie ierik cfrow (I U ) iepewość wikająca z ka ierika. I kaa wkazaie ajiejza oaia cfra po przeciku 100 Opór pojeość idukcjość dekadowa (R C L ) iepewość wikająca z ka. Je rówa uie pozczeóch dekad ( je iepewością -ej dekad) Jak podaje wik? Przkład: Jeżei o (868 ± ) Jeżei o (87 ± ) Jeżei 0 09 / o (981 ± 03) / kaa% wkazaie R p.: 5% 50Ω 5% 3Ω R (arość zierzoa ± ) jedoka Uwaa: zkie wiki podaje w jedokach układu SI
Jak obicza iepewość poiarową poiaru pośredieo wiekości (x z) zie x z o wiekości zierzoe zazwczaj w poób bezpośredi. 1. Meoda różiczkowa Je oowaa oó przpadku. Niepewość wzęda akaa wrażaa je wzore: x x z z Gd ie porafi obiczć pochodch fukcji oowach w eodzie różiczkowej ouje jedą z poiżzch eod:. Meoda różiczkowa uprozczoa Załóż że odpi z kóreo obicza zukaą wiekość fizczą je fukcją rzech ziech: (xz) a x c Da wzorów pu z) k z (k je ałą) obicza iepewość wzędą akaą b uprozczoą eodą różiczkową. Orza wik w poaci: x z a b c x z Zauważ że ała k zoała uprozczoa i we wzorze końcow ie wępuje. 3. Meoda różicowa (zacukowa) Da wzorów w kórch wępuje dodakowo dodawaie i odejowaie iepewość wzędą akaą oże obiczć eodą różicową (zacukową): ( x x z) z) z) z) z z ) z) dzie je w przpadku eod różiczkowej wzore z kóreo obicza zukaą wiekość fizczą a ie warością obiczoą. Uprazcza a o końcow wzór a iepewość wzędą akaą. Da wzkich poobów obiczeń iepewości poiarowej obicza: a) iepewość wzędą proceową: % d jako pierwzą obicziś iepewość bezwzędą; obiczoe b) iepewość bezwzędą: obiczoe d jako pierwzą obicziś iepewość wzędą; c) Porówaie z iepewością popełioą: pop _ zierzoe średie ( średire ub abicowe ) dzie zierzoe je ajwiękz odcheie wieości zierzoej od warości średiej.
Przkład 1. Poiżej przedkuowae zoaą wzkie rz eod a przkładzie wzaczeia przpiezeia ziekieo ze wzoru a wahadło aeacze: Nr poiaru L [] [] średie 1 819 3538 0 16 115 819 357 0 107 3 819 0 T iczając orzuje: T ae T Obiczeia przeprowadza da poiaru r.3 ) ( Niepewości poiarowe ierzoe bezpośredio: 00 1 01 1. METODA RÓŻNICZKOA ) ( z z x x 3 8 1 05 055 03 005 1 819 00
% 05 5% obiczoe 05 53 5 ( 5) ± błąd popełio: pop czi 5 1 15 5 0. METODA RÓŻNICZKOA UPROSZCZONA (w przpadku oie ą rówowa Obicza iepewość poiarową wzędą (ała k ię uprazcza): 00 1 819 005 03 055 05 % 05 5% obiczoe 05 53 5 ( 5) ± Porówaie z iepewością popełioą: 5 1 15 5 0 3. METODA RÓŻNICOA ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( ) ( ) 6 0 989 115 819 0 31 1 819 0 31 819 0 31 00 819 0 31 06 056 6 obiczoe 6% 06 % obiczoe ( ) 6 ± Porówaie z iepewością popełioą: 15 1 6 0 6