I N F O R M A C J A dotycząca kontroli jakości handlowej i prawidłowości oznakowania mięsa i wyrobów mięsnych (tj. nie poddanych obróbce termicznej), w tym głównie wołowiny Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi, w ramach realizacji programu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów DIH-81-15(1)/10/KG, w I kwartale 2011 r. przeprowadził kontrole w 15 placówkach prowadzących sprzedaż mięsa. Celem tych kontroli była ocena jakości handlowej mięsa oraz rzetelności informowania konsumentów o rodzajach oferowanych wyrobów, a także zamieszczania na etykietach wszystkich wymaganych prawem żywnościowym oznaczeń. Kontrolą objęto: - 1 hurtownię, - 7 sklepów sieci handlowych, - 7 pozostałych sklepów. Łącznie ocenie poddano 49 partii mięsa wartości 2.655 zł, w tym: - 3 partie wartości 276 zł w hurtowniach, - 27 partii wartości 1.398 zł w sklepach sieci handlowych, - 19 partii wartości 981 zł w pozostałych sklepach. Kontrolą objęto: - 1 partię tuszek i elementów drobiowych wartości 72 zł, - 5 partii wieprzowiny wartości 309 zł, - 12 partii wołowiny wartości 925 zł, - 5 partii chudego mięsa mielonego wartości 159 zł, - 15 partii mięsa mielonego zawierającego wieprzowinę wartości 785zł, - 1 partię mięsa mielonego innego gatunku (indyczego) wartości 25 zł, - 5 partii mięsa mielonego garmażeryjnego wartości 140 zł. W toku prowadzonych czynności kontrolnych w 11 placówkach (73%) zakwestionowano 15 partii mięsa (30,6 % partii badanych) o łącznej wartości 652 zł. Wśród kwestionowanych towarów znajdowały się: - 2 partie wołowiny wartości 65 zł, - 7 partii mięsa mielonego zawierającego wieprzowinę wartości 322 zł, - 1 partia mięsa mielonego innego gatunku (indyczego) wartości 25 zł. JAKOŚĆ W zakresie zgodności parametrów jakościowych z wymaganiami obowiązujących przepisów i deklaracjami producentów zbadano laboratoryjnie 20 partii mięsa wartości 974 zł, w tym: - 2 partie wartości 85 zł w hurtowniach,
- 11 partii wartości 567 zł w sklepach sieci handlowych, - 7 partii wartości 322 zł w pozostałych sklepach. Badaniami objęto: - 2 partie chudego mięsa mielonego wartości 77 zł, - 12 partii mięsa mielonego zawierającego wieprzowinę wartości 632 zł, W wyniku przeprowadzonych badań zakwestionowano 10 partii mięsa (50% partii badanych) wartości 434 zł, w tym: - 4 partie mięsa mielonego zawierającego wieprzowinę wartości 169 zł, Niewłaściwą jakość stwierdzono dla 4 partii mięsa mielonego wołowego sprzedawanego bez opakowań wartości 216 zł wyprodukowanego w kontrolowanych placówkach handlowych, 1 partii mięsa mielonego wołowego w opakowaniach jednostkowych wartości 24 zł, 1 partii mięsa mielonego zawierającego wieprzowinę sprzedawanego bez opakowań wartości 58 zł, 3 partii mięsa mielonego zawierającego wieprzowinę w opakowaniach jednostkowych wartości 111 zł, 1 partii mięsa mielonego innego gatunku (indyczego) wartości 25 zł w opakowaniach jednostkowych wyprodukowanego, Stwierdzone wady jakościowe to: podwyższona zawartość tłuszczu wolnego - 3 partie, obecność innego gatunku mięsa niż deklarowano na opakowaniach jednostkowych bądź w miejscu sprzedaży - 8 partii w mięsie mielonym wołowym a 500g stwierdzono obecność mięsa wieprzowego, w mięsie mielonym wieprzowym popularnym a 500g stwierdzono obecność mięsa wołowego i drobiowego, w mięsie mielonym wieprzowo-wołowym stwierdzono obecność mięsa drobiowego, w mięsie bez opakowań deklarowanym w miejscu sprzedaży jako wołowina mielona lub mięso mielone wołowe stwierdzono obecność mięsa wieprzowego, w mięsie bez opakowań deklarowanym w miejscu sprzedaży jako mięso mielone wieprzowo-wołowe stwierdzono obecność mięsa drobiowego. 2
OZNACZENIA Prawidłowość oznakowania zbadano dla wszystkich objętych kontrolą 49 partii mięsa wartości 2655 zł. Z uwagi na niewłaściwe oznakowanie zakwestionowano 12 partii mięsa łącznej wartości 576 zł ( 24,5 % partii badanych w tym zakresie), tj.: - 2 partie wołowiny wartości 65 zł, - 4 partie mielonej czystej wołowiny wartości 216 zł, - 5 partii mięsa mielonego zawierającego wieprzowinę wartości 270 zł, Powyższe mięso kwestionowano z uwagi na: brak na opakowaniach jednostkowych informacji wskazującej, że podany numer jest numerem licencji zakładu rozbioru - 1 partia mięsa wołowego paczkowanego wartości 26 zł, brak w miejscu sprzedaży informacji z nazwą państwa, w którym zwierzę było urodzone, hodowane i poddane ubojowi, oraz nazwy państwa w którym dokonano rozbioru tusz - 1 partia mięsa wołowego niepaczkowanego (pręga wołowa) wartości 39 zł, brak informacji o procentowej zawartości tłuszczu i stosunku tkanki łącznej do białka mięsa - 4 partie mięsa mielonego wołowego bez opakowań wartości 216 zł oraz 3 partie mięsa mielonego zawierającego wieprzowinę wartości 105 zł brak informacji o procentowej zawartości tłuszczu - 1 partia mięsa mielonego zawierającego wieprzowinę w opakowaniach jednostkowych wartości 60 zł oraz 1 partia mięsa mielonego indyczego w opakowaniach jednostkowych wartości 25 zł brak na etykietach ilościowej zawartości składników (mięsa wieprzowego i mięsa wołowego) - 1 partia mięsa wieprzowo wołowego w opakowaniach jednostkowych wartości 105 zł. W celu wyeliminowania stwierdzonych nieprawidłowości zarówno w zakresie jakości jak i oznakowania skierowano wystąpienia pokontrolne do producentów zakwestionowanych wyrobów oraz przesłano informacje do właściwych terenowo Inspektoratów Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz Powiatowego Inspektora Weterynarii. Wobec 10 przedsiębiorców, którzy wprowadzili do obrotu mięso nieodpowiadające jakości handlowej zostały wszczęte z urzędu postępowania administracyjne w przedmiocie nałożenia kar pieniężnych wynikających z art. 40a ust. 1 pkt 3 i art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577 z późn. zm.). PRZESTRZEGANIE TERMINÓW PRZYDATNOŚCI DO SPOŻYCIA I DAT MINIMALNEJ TRWAŁOŚCI Przestrzeganie terminów przydatności do spożycia oraz dat minimalnej trwałości towarów zbadano łącznie dla 25 partii mięsa wartości 1.100 zł nie stwierdzając ich przekroczenia. 3
WARUNKI PRZECHOWYWANIA We wszystkich kontrolowanych placówkach sprawdzono warunki i sposób przechowywania mięsa z uwzględnieniem deklaracji producentów oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami. Ogółem badaniu w tym zakresie poddano 49 partii mięsa wartości 2655 zł nie stwierdzając nieprawidłowości. MASA NETTO Niedoborów masy netto w stosunku do deklarowanej przez producentów na opakowaniach jednostkowych nie stwierdzono. Badaniem objęto 24 opakowania mięsa pochodzące z 13 partii wartości 652 zł w tym: - 4 opakowania chudego mięsa mielonego, - 2 opakowania mielonej czystej wołowiny, - 16 opakowań mięsa mielonego zawierającego wieprzowinę, - 2 opakowania mięsa mielonego innego gatunku (indyczego). LEGALNOŚĆ I RZETELNOŚĆ PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI We wszystkich 15 placówkach objętych kontrolą działalność gospodarcza prowadzona była zgodnie z wpisem do ewidencji lub rejestru. Wszyscy kontrolowani przedsiębiorcy objęci byli nadzorem służb sanitarnych. Zatrudniony personel posiadał aktualne orzeczenia lekarskie wydawane do celów sanitarnoepidemiologicznych. W 5 placówkach przedsiębiorcy wyprodukowali mięso mielone z naruszeniem decyzji Państwowego Inspektora Sanitarnego. W czterech przypadkach placówki zostały zatwierdzone do prowadzenia działalności w zakresie sprzedaży mięsa w elementach oraz mielenia mięsa na życzenie klienta, zaś w jednym przypadku w zakresie sprzedaży mięsa i podrobów. Nieprawidłowości dotyczące stanu sanitarno porządkowego stwierdzono w 1 placówce. W 1 sklepie posługiwano się wagą elektroniczną oznaczoną nieaktualną cechą legalizacji 97. Rzetelność obsługi klientów w zakresie prawidłowości wyliczenia i pobierania należności oraz przestrzeganie przepisów o cenach badano w 11 placówkach tj. w 5 sklepach sieci handlowych oraz 6 pozostałych sklepach. Nieprawidłowości w tym zakresie stwierdzono w 2 placówkach. W związku z ustaleniami kontroli: WYKORZYSTANIE USTALEŃ KONTROLI w 3 przypadkach nałożono mandaty karne kredytowane na łączną kwotę 650 zł za popełnienie wykroczeń z art. 137 1 KW, art. 136 2 KW oraz art. 26 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 11.05.2001r. Prawo o miarach, w 1 przypadku wydano decyzję zarządzającą usunięcie nieprawidłowości poprzez zalegalizowanie użytkowanej wagi elektronicznej, 4
w 2 przypadkach zażądano usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości poprzez uwidocznienie właściwych wywieszek cenowych, oznaczenie wyrobów cenami w sposób bezpośredni oraz usunięcie stwierdzonych uchybień sanitarnych, wobec 10 przedsiębiorców w związku z wprowadzeniem do obrotu handlowego produktów nieodpowiadających jakości handlowej, w tym zafałszowanych zostały wszczęte postępowania administracyjne w celu nałożenia kar pieniężnych wynikających z art. 40a ust. 1 pkt 3 i pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005r. nr 187, poz. 1577 z późn. zm.), Ponadto przesłano: 4 wystąpienia pokontrolne do producentów kwestionowanych wyrobów, 3 informacje do Wojewódzkich Inspektoratów Jakości Handlowej Artykułów Rolno - Spożywczych, 4 informacje do organów nadzoru sanitarnego, 1 informację do Powiatowego Lekarza Weterynarii, 1 informację do Okręgowego Urzędu Miar. 5