KRYTERIA OCENIANIA KOMPETENCJI UCZNIA W KLASIE I Kompetencje językowe porozumiewanie się i kultura języka doskonale w skupieniu słucha wypowiedzi rówieśników i nauczyciela, rozumie, co przekazują, kulturalnie i jasno wyraża swoje spostrzeżenia, odczucia, bardzo dobrze uważnie słucha wypowiedzi rówieśników i nauczyciela, rozumie, co przekazują, w jasny sposób wyraża swoje spostrzeżenia, odczucia, dobrze słucha wypowiedzi rówieśników i nauczyciela, przeważnie rozumie, co przekazują, czasem wyraża swoje spostrzeżenia, odczucia, przeciętnie stara się słuchać wypowiedzi rówieśników i nauczyciela, ale nie zawsze rozumie, co przekazują, czasem wymaga dodatkowych wyjaśnień, niechętnie wyraża swoje spostrzeżenia, odczucia, słabo nieuważnie uczestniczy w wypowiedziach rówieśników i nauczyciela, a przez to nie rozumie, co przekazują, często wymaga dodatkowych wyjaśnień, nawet z pomocą nauczyciela nie zawsze potrafi wyrazić swoje spostrzeżenia, odczucia, niedostatecznie przeszkadza w czasie wypowiedzi rówieśników i nauczyciela, nawet mimo dodatkowych wyjaśnień nie rozumie, co przekazują, nie potrafi, albo w niegrzeczny sposób wyraża swoje spostrzeżenia, odczucia; czytanie doskonale tekst przeznaczony dla kl. I czyta w odpowiednim tempie, zdaniami, z ekspresją, zna wszystkie litery alfabetu, rozumie sens kodowania i dekodowania informacji, odczytuje uproszczone rysunki, piktogramy, znaki informacyjne i napisy, chętnie czyta lektury wyznaczone przez nauczyciela, bardzo dobrze tekst przeznaczony dla kl. I czyta zdaniami, wyrazami, z ekspresją, popełnia sporadyczne błędy, zna wszystkie litery alfabetu, rozumie sens kodowania i dekodowania informacji, odczytuje większość uproszczonych rysunków, piktogramów, znaków informacyjnych i napisów, czyta lektury wyznaczone przez nauczyciela, dobrze tekst przeznaczony dla kl. I czyta wyrazami, popełnia nieliczne błędy, czasem myli podobne litery alfabetu, rozumie sens kodowania i dekodowania informacji, zazwyczaj odczytuje większość uproszczonych rysunków, piktogramów, znaków informacyjnych i napisów, czyta większość lektur wyznaczonych przez nauczyciela, przeciętnie tekst przeznaczony dla kl. I czyta sylabami, popełnia nieliczne błędy, często myli litery alfabetu, rozumie sens kodowania i dekodowania informacji, z pomocą nauczyciela odczytuje uproszczone rysunki, piktogramy, znaki informacyjne i napisy, niechętnie czyta niektóre lektury wyznaczone przez nauczyciela, słabo tekst przeznaczony dla klasy I czyta powoli głoskami, popełnia liczne błędy, nie utrwalił liter alfabetu, z dużą pomocą nauczyciela dekoduje informacje, odczytuje uproszczone rysunki, znaki informacyjne i napisy, niechętnie czyta fragmenty lektur wskazanych przez nauczyciela, niedostatecznie nie opanował umiejętności czytania, nie utrwalił nazw liter alfabetu, powoli głoskuje z pomyłkami, ma trudności z dokonaniem syntezy, nie rozumie sensu kodowania i dekodowania informacji, nawet z pomocą nauczyczyciela nie odczytuje uproszczonych rysunków, piktogramow, znaków informacyjnych i napisów, nie czyta nawet fragmentów lektur wskazanych przez nauczyciela;
ciche czytanie ze zrozumieniem doskonale czyta krótki tekst przeznaczony dla kl. I i odpowiada poprawnie na wszystkie pytania związane z treścią, bardzo dobrze czyta krótki tekst przeznaczony dla kl. I i odpowiada poprawnie na większość pytań związanych z teścią, dobrze powoli czyta krótki, prosty tekst przeznaczony dla kl. I i odpowiada poprawnie na większość pytań związanych z treścią, przeciętnie powoli czyta krótki, prosty tekst przeznaczony dla kl. I i odpowiada poprawnie na niektóre pytania związane z treścią, słabo z trudnością czyta krótki, prosty tekst przeznaczony dla kl. I i z pomocą nauczyciela odpowiada na pytania związane z treścią, niedostatecznie nie rozumie czytanego tekstu, nawet z pomocą nauczyciela nie odpowiada na pytania związane z jego treścią; przepisywanie prostych, krótkich tekstów pisanych i drukowanych, pisanie z pamięci doskonale przepisuje bezbłędnie z zachowaniem prawidłowego kształtu liter i ich połączeń, bezbłędnie pisze z pamięci, bardzo dobrze przepisuje z zachowaniem prawidłowego kształtu liter i ich połączeń, pisze z pamięci, rzadko popełnia błędy, dobrze przepisuje z zachowaniem prawidłowego kształtu liter i ich połączeń, popełnia nieliczne błędy, popełnia błędy podczas pisania z pamięci, przeciętnie odwzorowuje, ale popełnia nieliczne błędy - opuszcza lub dodaje litery, myli litery o podobnym kształcie, czasem zniekształca litery, pisząc z pamięci popełnia liczne błędy, słabo odwzorowuje, ale popełnia liczne błędy, odwzorowuje litera po literze, z pamięci pisze tylko z dużą pomocą nauczyciela, niedostatecznie z dużą trudnością odwzorowuje litery, zniekształca je, nawet z dużą pomocą nauczyciela nie pisze z pamięci; formułowanie myśli w zdaniu pisanym doskonale potrafi samodzielnie, poprawnie pod względem gramatycznym i ortograficznym ułożyć zdanie złożone rozwinięte, posługuje się ze zrozumieniem pojęciami: wyraz, głoska, litera, sylaba, zdanie, bardzo dobrze potrafi samodzielnie, poprawnie pod względem gramatycznym i ortograficznym ułożyć zdanie pojedyncze rozwinięte, posługuje się ze zrozumieniem pojęciami: wyraz, głoska, litera, sylaba, zdanie, dobrze potrafi z niewielką pomocą nauczyciela, poprawnie pod względem gramatycznym i ortograficznym ułożyć zdanie pojedyncze, z nielicznymi pomyłkami posługuje się pojęciami: wyraz, głoska, litera, sylaba, zdanie, przeciętnie potrafi z pomocą nauczyciela ułożyć zdanie pojedyncze, myli pojęcia: wyraz, głoska, litera, sylaba, zdanie, słabo otrafi z dużą pomocą nauczyciela ułożyć proste zdanie pojedyncze, myli pojęcia: wyraz, głoska, litera, sylaba, zdanie, niedostatecznie nie rozumie pojęcia zdanie, myli głoski z sylabami; mówienie doskonale stosuje logiczne rozwinięte wypowiedzi, poprawne pod względem językowym, posługuje się bogatym słownictwem, kulturalnie uczestniczy w rozmowie,
bardzo dobrze wypowiada się 1-2 zdaniami rozwiniętymi, poprawnymi pod względem językowym i logicznym, posługuje się bogatym słownictwem, kulturalnie uczestniczy w rozmowie, dobrze wypowiada się 1-2 zdaniami pojedynczymi rozwiniętymi, poprawnymi pod względem językowym i logicznym, ma wystarczajacy zasób słownictwa, stara się kulturalnie uczestniczyć w rozmowie, przeciętnie wypowiada się zdaniami prostymi z nielicznymi błędami językowymi, wykazuje ubogi zasób słownictwa, słabo wypowiada się niechętnie prostymi zdaniami, popełniając błędy językowe, wykazuje ubogi zasób słownictwa, niedostatecznie wypowiada się niechętnie pojedynczymi wyrazami, często popełnia błędy gramatyczne, ma bardzo ubogi zasób słów; wypowiedzi w małych formach teatralnych doskonale bardzo chętnie uczestniczy w zabawach teatralnych, ilustruje mimiką, gestem i ruchem zachowania bohatera literackiego lub wymyślonego, rozumie umowne znaczenie rekwizytu i umie posłużyć się nim w odgrywanej scence, z łatwością odtwarza z pamięci teksty dla dzieci, np.: wiersze, piosenki, fragmenty prozy, bardzo dobrze chętnie uczestniczy w zabawach teatralnych, ilustruje mimiką, gestem i ruchem zachowania bohatera literackiego lub wymyślonego, rozumie umowne znaczenie rekwizytu i umie posłużyć się nim w odgrywanej scence, odtwarza z pamięci teksty dla dzieci, np.: wiersze, piosenki, fragmenty prozy, dobrze potrzebuje zachęty ze strony nauczyciela do uczestnictwa w zabawach teatralnych, stara się ilustrować mimiką, gestem i ruchem zachowania bohatera literackiego lub wymyślonego, zazwyczaj rozumie umowne znaczenie rekwizytu i umie posłużyć się nim w odgrywanej scence, odtwarza z pamięci proste teksty dla dzieci, np.: wiersze, piosenki, fragmenty prozy, przeciętnie czasem uczestniczy w zabawach teatralnych, rzadko ilustruje mimiką, gestem i ruchem zachowania bohatera literackiego lub wymyślonego, rozumie umowne znaczenie rekwizytu, ale nie zawsze umie posłużyć się nim w odgrywanej scence, z pomocą nauczyciela odtwarza z pamięci krótkie teksty dla dzieci, np.: wiersze, piosenki, fragmenty prozy, słabo niechętnie uczestniczy w zabawach teatralnych, rzadko ilustruje mimiką, gestem i ruchem zachowania bohatera literackiego lub wymyślonego, nie umie wykorzystać rekwizytu w odgrywanej scence, nie odtwarza z pamięci tekstów dla dzieci, np.: wierszy, piosenek, niedostatecznie mimo zachęt i pomocy ze strony nauczyciela nie uczestniczy w zabawach teatralnych, nie odtwarza z pamięci nawet prostych i krótkich tekstów dla dzieci - rymowanek, wierszyków. Kompetencje matematyczne czynności umysłowe ważne dla uczenia się matematyki doskonale bezbłędnie klasyfikuje obiekty, ustala równoliczność mimo obserwowanych zmian w układzie elementów porównywanych zbiorów, określa położenie przedmiotów w przestrzeni i na kartce, zauważa zjawisko symetrii w figurach geometrycznych i niektórych elementach otoczenia, dostrzega stałe następstwa i regularność, potrafi ją kontynuować, mimo napotkanych trudności zawsze dąży do wykonania zadania, bardzo dobrze klasyfikuje obiekty, ustala równoliczność mimo obserwowanych zmian w układzie elementów porównywanych zbiorów, określa położenie przedmiotów
w przestrzeni i na kartce, zauważa zjawisko symetrii w figurach geometrycznych i niektórych elementach otoczenia, dostrzega stałe następstwa i regularność, potrafi ją kontynuować, zawsze dąży do wykonania zadania, dobrze klasyfikuje obiekty, z niewielką pomocą nauczyciela ustala równoliczność mimo obserwowanych zmian w układzie elementów porównywanych zbiorów, z drobnymi pomyłkami określa położenie przedmiotów w przestrzeni i na kartce, zauważa zjawisko symetrii w figurach geometrycznych i niektórych elementach otoczenia, zazwyczaj dostrzega stałe następstwa i regularność, potrafi ją kontynuować, stara się dążyć do wykonania zadania, przeciętnie z pomocą nauczyciela klasyfikuje obiekty i ustala równoliczność mimo obserwowanych zmian w układzie elementów porównywanych zbiorów, z pomyłkami określa położenie przedmiotów w przestrzeni i na kartce, zazwyczaj zauważa zjawisko symetrii w figurach geometrycznych i niektórych elementach otoczenia, z pomocą nauczyciela kontynuuje regularny wzór, łatwo zniechęca się trudnościami, słabo z dużą pomocą nauczyciela stara się klasyfikować obiekty i ustalić równoliczność mimo obserwowanych zmian w układzie elementów porównywanych zbiorów, ma duże trudności z określaniem położenia przedmiotów w przestrzeni i na kartce, z pomocą nauczyciela zauważa zjawisko symetrii w figurach geometrycznych i niektórych elementach otoczenia, ma trudności z kontynuowaniem regularnego wzoru, zaprzestaje wykonania zadania w razie napotkanych trudności, niedostatecznie mimo pomocy nauczyciela nie potrafi klasyfikować obiektów, nie rozróżnia prawej i lewej strony swojego ciała, nie rozpoznaje zjawiska symetrii na prostych przykładach figur geometrycznych, nie podejmuje prób pokonania trudności; liczenie i sprawności rachunkowe doskonale posiada wiedzę i umiejętności wykraczające poza program nauczania, samodzielnie i twórczo rozwiązuje problemy matematyczne, sprawnie liczy obiekty (zakres powyżej 20), wyznacza sumy i różnice (zakres powyżej 10), zapisuje rozwiązanie zadania z treścią stosując zapis cyfrowy i znaki działań, bardzo dobrze sprawnie liczy obiekty (także wspak) w zakresie 20, zapisuje cyframi liczby w zakresie 10, wyznacza sumy i różnice w zakresie 10, radzi sobie w sytuacjach życiowych wymagających dodawania lub odejmowania, zapisuje cyframi z wykorzystaniem znaków działań rozwiązanie zadania z treścią, dobrze liczy obiekty (także wspak) w zakresie 20, zapisuje cyframi liczby w zakresie 10, wyznacza sumy i różnice w zakresie 10 z nielicznymi pomyłkami, radzi sobie w sytuacjach życiowych wymagających dodawania lub odejmowania, z niewielką pomocą nauczyciela zapisuje cyframi z wykorzystaniem znaków działań rozwiązanie zadania z treścią, przeciętnie powoli liczy obiekty (także wspak) w zakresie 20, zapisuje cyframi liczby w zakresie 10, wyznacza sumy i różnice w zakresie 10 wykorzystując liczmany, nie zawsze radzi sobie w sytuacjach życiowych wymagających dodawania lub odejmowania, z pomocą nauczyciela zapisuje cyframi z wykorzystaniem znaków działań rozwiązanie zadania z treścią, słabo liczy obiekty w zakresie 20 z pomocą nauczyciela, z pomyłkami zapisuje cyframi liczby w zakresie 10, z pomocą nauczyciela wyznacza sumy i różnice w zakresie 10 wykorzystując liczmany, z trudem radzi sobie w sytuacjach życiowych wymagających dodawania lub odejmowania, z dużą pomocą nauczyciela zapisuje cyframi z wykorzystaniem znaków działań rozwiązanie zadania z treścią, niedostatecznie nie opanował zapisu liczb cyframi, nie rozumie i nie wykonuje prostych obliczeń nawet z pomocą nauczyciela;
umiejętności praktyczne w zakresie pomiaru i obliczeń pieniężnych doskonale umiejętności praktyczne dotyczące pomiarów długości, masy, pojemności, obliczeń pieniężnych, zegarowych i kalendarzowych wykorzystuje prawidłowo i samodzielnie przy układaniu i rozwiązywaniu prostych zadań tekstowych, bardzo dobrze prawidłowo i samodzielnie dokonuje prostych pomiarów długości, masy, pojemności, zna nazwy dni tygodnia i miesiące, potrafi korzystać z kalendarza, prawidłowo odczytuje na zegarze pełne godziny, zna wartość nabywczą monet i banknotu 10 zł, zna pojęcie długu i konieczność spłacenia go, dobrze z niewielkimi pomyłkami dokonuje prostych pomiarów długości, masy, pojemności, zna nazwy dni tygodnia i miesiące, potrafi korzystać z kalendarza, odczytuje na zegarze pełne godziny, zna wartość nabywczą monet i banknotu 10 zł, zna pojęcie długu i konieczność spłacenia go, przeciętnie z pomocą nauczyciela dokonuje prostych pomiarów długości, masy, pojemności, myli nazwy dni tygodnia i miesiące, z pomocą nauczyciela korzysta z kalendarza, odczytuje na zegarze pełne godziny, zna wartość nabywczą monet i banknotu 10 zł, zna pojęcie długu i konieczność spłacenia go, słabo z dużą pomocą nauczyciela dokonuje prostych pomiarów długości, masy, pojemności, myli nazwy dni tygodnia i miesiące, z dużą pomocą nauczyciela korzysta z kalendarza, dużą trudność sprawia odczytanie wskazań zegara, nie rozumie wartości nabywczej monet i banknotu 10 zł, zna pojęcie długu i konieczność spłacenia go, niedostatecznie nie dokonuje z pomocą nauczyciela nawet prostych pomiarów długości, masy, pojemności, nie zna nazw dni tygodnia i miesięcy, nawet z pomocą nauczyciela nie korzysta z kalendarza, nie odczytuje na zegarze pełnych godzin, nie rozumie wartości nabywczej monet i banknotu 10 zł, zna pojęcie długu i konieczność spłacenia go. Kompetencje muzyczne odbiór i tworzenie muzyki doskonale chętnie śpiewa piosenki z szerokiego repertuaru dziecięcego, osiąga sukcesy w konkursach muzycznych, gra na instrumencie, układa akompaniament akustyczny do piosenek i wierszy, twórczo przekształca materiał muzyczny, kulturalnie zachowuje się na koncertach oraz w trakcie śpiewania hymnu narodowego, bardzo dobrze śpiewa piosenki z repertuaru dziecięcego, odtwarza proste rytmy głosem i na instrumentach perkusyjnych, pląsa i tańczy, wie, że muzykę można zapisać i odczytać, uważnie słucha muzyki, potrafi ją opisać w sposób werbalny i niewerbalny (nastrój i charakter muzyki), kulturalnie zachowuje się na koncercie i podczas śpiewania hymnu narodowego, dobrze śpiewa większość piosenek z repertuaru dziecięcego, z nielicznymi pomyłkami odtwarza proste rytmy głosem i na instrumentach perkusyjnych, zazwyczaj pląsa i tańczy z grupą, wie, że muzykę można zapisać i odczytać, słucha muzyki, zazwyczaj potrafi ją opisać w sposób werbalny i niewerbalny (nastrój i charakter muzyki), kulturalnie zachowuje się na koncercie i podczas śpiewania hymnu narodowego, przeciętnie śpiewa niektóre piosenki z repertuaru dziecięcego, z pomocą nauczyciela odtwarza proste rytmy głosem i na instrumentach perkusyjnych, pląsa i tańczy w grupie, wie, że muzykę można zapisać i odczytać, stara się słuchać muzyki i opisać ją w sposób werbalny i niewerbalny (nastrój i charakter muzyki), zazwyczaj kulturalnie zachowuje się na koncercie i podczas śpiewania hymnu narodowego, słabo śpiewa nieliczne, proste piosenki z repertuaru dziecięcego, z dużą pomocą nauczyciela odtwarza proste rytmy głosem i na instrumentach perkusyjnych, niechętnie
pląsa i tańczy, wie, że muzykę można zapisać i odczytać, nieuważnie i niechętnie słucha muzyki, zazwyczaj odpowiednio zachowuje się na koncercie i podczas śpiewania hymnu narodowego, niedostatecznie niechętnie śpiewa 1-2 piosenki z repertuaru dziecięcego, nawet z pomocą nauczyciela nie odtwarza prostych rytmów głosem i na instrumentach perkusyjnych, niechętnie pląsa i tańczy, wie, że muzykę można zapisać i odczytać, nieuważnie i niechętnie słucha muzyki, nie potrafi określić jej nastroju i charakteru, niekulturalnie zachowuje się na koncercie i podczas śpiewania hymnu narodowego. Kompetencje plastyczne poznawanie architektury, malarstwa i rzeźby wypowiada się w wybranych technikach plastycznych na płaszczyźnie i w przestrzeni; posługuje takimi środkami wyrazu plastycznego, jak: kształt, barwa, faktura, ilustruje sceny i sytuacje inspirowane wyobraźnią, baśnią, opowiadaniem, muzyką; korzysta z narzędzi multimedialnych, wykonuje proste rekwizyty i wykorzystuje je w małych formach teatralnych; tworzy przedmioty charakterystyczne dla dla sztuki ludowej regionu, w którym mieszka, rozpoznaje wybrane dziedziny sztuki: architekturę, architekturę zieleni, malarstwo, rzeźbę, grafikę; wypowiada się na ich temat. Oceniając powyższe kompetencje posługujemy się sformułowaniami: doskonale, bardzo dobrze, dobrze, przeciętnie, słabo, niedostatecznie; oceniamy nie tylko efekt końcowy, ale przede wszystkim wkład pracy, chęci, zaangażowanie, dążenie do jak najlepszego rezultatu, poszukiwanie oryginalnych rozwiązań plastycznych, estetyczne wykonanie prac, współdziałanie w zespole, zachowanie zasad bezpieczeństwa w czasie posługiwania się materiałami plastycznymi i narzędziami, umiejętność sprawnego przygotowania oraz porządkowania swojego warsztatu pracy. Kompetencje społeczne potrafi odróżnić, co jest dobre i wartościowe w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi, wie, że warto być odważnym, mądrym i pomagać potrzebującym, wie, że nie należy kłamać lub zatajać prawdy, przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej i w świecie dorosłych, grzecznie zwraca się do innych w szkole, w domu i na ulicy, zna relacje rodzinne między najbliższymi, wywiązuje się z powinności wobec nich, wie, że nie należy dążyć do zaspokajania swoich pragnień kosztem innych członków rodziny, rozumie, że pieniądze otrzymuje się za pracę, potrafi dostosować własne oczekiwania do realiów ekonomicznych rodziny, pamięta numery telefonów alarmowych i wie, jak prawidłowo zachować się w sytuacji zagrożenia, wymienia 5 zasad przechodzenia przez jezdnię, wie, gdzie można bezpiecznie organizować zabawy, a gdzie nie można i dlaczego, potrafi wymienić status administracyjny swojej miejscowości (wieś, miasto), określa podobieństwa i różnice między krajobrazami wiejskim i miejskim, zna pracę ludzi w swojej miejscowości (wybrane zawody ),
wie, jakiej jest narodowości i że mieszka w Polsce, zna symbole narodowe (flaga, godło, hymn), wie, że Polska znajduje się w Europie, rozpoznaje flagę i hymn Unii Europejskiej, oddaje im szacunek. Oceniając powyższe kompetencje posługujemy się sformułowaniami: doskonale, bardzo dobrze, dobrze, przeciętnie, słabo, niedostatecznie, biorąc pod uwagę częstość występowania zachowań: zawsze, bardzo często, zazwyczaj, rzadko, wcale. Kompetencje przyrodnicze rozumienie i poszanowanie świata roślin i zwierząt: doskonale rozpoznaje rośliny i zwierzęta żyjące w takich środowiskach przyrodniczych, jak: park, las, pole uprawne, sad i ogród (działka), zna sposoby przystosowania się zwierząt do poszczególnych pór roku: odloty i przyloty ptaków, zapadanie w sen zimowy, - wymienia wszystkie warunki konieczne do rozwoju roślin i zwierząt w gospodarstwie domowym, w szkolnych uprawach i hodowlach itp.; samodzielnie prowadzi proste hodowle i uprawy (w szczególności w kąciku przyrody), - wie, jaki pożytek przynoszą zwierzęta środowisku: niszczenie szkodników przez ptaki, zapylanie kwiatów przez owady, spulchnianie gleby przez dżdżownice, - zna zagrożenia dla środowiska przyrodniczego ze strony człowieka: wypalanie łąk i ściernisk, zatruwanie powietrza i wód, pożary lasów, wyrzucanie odpadów i spalanie śmieci itp.; chroni przyrodę: nie śmieci, szanuje rośliny, zachowuje ciszę w parku i w lesie, pomaga zwierzętom przetrwać zimę i upalne lato, - zna zagrożenia ze strony zwierząt (niebezpieczne i chore zwierzęta) i roślin (np. trujące owoce, liście, grzyby) i wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia, - wie, że należy oszczędzać wodę; wie, jakie znaczenie ma woda w życiu człowieka, roślin i zwierząt, - wie, że należy i segreguje śmieci; rozumie sens stosowania opakowań ekologicznych; bardzo dobrze - rozpoznaje większość roślin i zwierząt żyjących w takich środowiskach przyrodniczych, jak: park, las, pole uprawne, sad i ogród (działka), zna sposoby przystosowania się zwierząt do poszczególnych pór roku: odloty i przyloty ptaków, zapadanie w sen zimowy, - wymienia większość warunków koniecznych do rozwoju roślin i zwierząt w gospodarstwie domowym, w szkolnych uprawach i hodowlach itp.; prowadzi proste hodowle i uprawy (w szczególności w kąciku przyrody), - wie, jaki pożytek przynoszą zwierzęta środowisku: niszczenie szkodników przez ptaki, zapylanie kwiatów przez owady, spulchnianie gleby przez dżdżownice, - zna zagrożenia dla środowiska przyrodniczego ze strony człowieka: wypalanie łąk i ściernisk, zatruwanie powietrza i wód, pożary lasów, wyrzucanie odpadów i spalanie śmieci itp.; chroni przyrodę: nie śmieci, szanuje rośliny, zachowuje ciszę w parku i w lesie, pomaga zwierzętom przetrwać zimę i upalne lato, - zna zagrożenia ze strony zwierząt (niebezpieczne i chore zwierzęta) i roślin (np. trujące owoce, liście, grzyby) i wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia, - wie, że należy oszczędzać wodę; wie, jakie znaczenie ma woda w życiu człowieka, roślin i zwierząt, - wie, że należy i segreguje śmieci; rozumie sens stosowania opakowań ekologicznych; dobrze rozpoznaje część roślin i zwierząt żyjących w takich środowiskach przyrodniczych, jak: park, las, pole uprawne, sad i ogród (działka), zna sposoby
przystosowania się zwierząt do poszczególnych pór roku: odloty i przyloty ptaków, zapadanie w sen zimowy, - wymienia kilka warunków koniecznych do rozwoju roślin i zwierząt w gospodarstwie domowym, w szkolnych uprawach i hodowlach itp.; z niewielką pomocą dorosłych prowadzi proste hodowle i uprawy (w szczególności w kąciku przyrody), - nie zawsze wie, jaki pożytek przynoszą zwierzęta środowisku: niszczenie szkodników przez ptaki, zapylanie kwiatów przez owady, spulchnianie gleby przez dżdżownice, - zna zagrożenia dla środowiska przyrodniczego ze strony człowieka: wypalanie łąk i ściernisk, zatruwanie powietrza i wód, pożary lasów, wyrzucanie odpadów i spalanie śmieci itp.; zazwyczaj chroni przyrodę: nie śmieci, szanuje rośliny, zachowuje ciszę w parku i w lesie, pomaga zwierzętom przetrwać zimę i upalne lato, - zna zagrożenia ze strony zwierząt (niebezpieczne i chore zwierzęta) i roślin (np. trujące owoce, liście, grzyby), ale nie zawsze zachowuje ostrożność, - nie zawsze pamięta, że należy oszczędzać wodę; wie, jakie znaczenie ma woda w życiu człowieka, roślin i zwierząt, - nie zawsze pamięta o tym, że należy segregować śmieci; przeciętnie rozpoznaje niewiele roślin i zwierząt żyjących w takich środowiskach przyrodniczych, jak: park, las, pole uprawne, sad i ogród (działka), - z pomocą nauczyciela wymienia warunki konieczne do rozwoju roślin i zwierząt w gospodarstwie domowym, w szkolnych uprawach i hodowlach itp.; z pomocą osoby dorosłej prowadzi proste hodowle i uprawy (w szczególności w kąciku przyrody), - nie zawsze pamięta, jaki pożytek przynoszą zwierzęta środowisku: niszczenie szkodników przez ptaki, zapylanie kwiatów przez owady, spulchnianie gleby przez dżdżownice, - zna zagrożenia dla środowiska przyrodniczego ze strony człowieka: wypalanie łąk i ściernisk, zatruwanie powietrza i wód, pożary lasów, wyrzucanie odpadów i spalanie śmieci itp.; nie przykłada wagi do ochrony przyrody - zna zagrożenia ze strony zwierząt (niebezpieczne i chore zwierzęta) i roślin (np. trujące owoce, liście, grzyby) ale nie zawsze pamięta, jak zachować się w sytuacji zagrożenia, wie, że należy oszczędzać wodę; wie, jakie znaczenie ma woda w życiu człowieka, roślin i zwierząt, - zazwyczaj segreguje śmieci; rozumie sens stosowania opakowań ekologicznych; słabo myli większość roślin i zwierząt żyjących w takich środowiskach przyrodniczych, jak: park, las, pole uprawne, sad i ogród (działka), - z pomocą nauczyciela wymienia warunki konieczne do rozwoju roślin i zwierząt w gospodarstwie domowym, w szkolnych uprawach i hodowlach itp.; - nie rozumie zagrożenia dla środowiska przyrodniczego ze strony człowieka: wypalanie łąk i ściernisk, zatruwanie powietrza i wód, pożary lasów, wyrzucanie odpadów i spalanie śmieci itp.; nie dba o ochronę przyrody, - zna zagrożenia ze strony zwierząt (niebezpieczne i chore zwierzęta) i roślin (np. trujące owoce, liście, grzyby), ale nie wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia, - wie, że należy oszczędzać wodę; wie, jakie znaczenie ma woda w życiu człowieka, roślin i zwierząt, - nie rozumie znaczenia segregacji śmieci; niedostatecznie myli większość roślin i zwierząt żyjących w takich środowiskach przyrodniczych, jak: park, las, pole uprawne, sad i ogród (działka), - nawet z pomocą nauczyciela nie wymienia warunków koniecznych do rozwoju roślin i zwierząt w gospodarstwie domowym, w szkolnych uprawach i hodowlach itp.,
- nie rozumie zagrożenia dla środowiska przyrodniczego ze strony człowieka: wypalanie łąk i ściernisk, zatruwanie powietrza i wód, pożary lasów, wyrzucanie odpadów i spalanie śmieci itp.; nie dba o ochronę przyrody, - nie rozumie, jakie zagrożenia mogą być ze strony zwierząt (niebezpieczne i chore zwierzęta) i roślin (np. trujące owoce, liście, grzyby), - nie rozumie, dlaczego należy oszczędzać wodę, - nie rozumie znaczenia segregacji śmieci; rozumienie warunków atmosferycznych: obserwuje pogodę i prowadzi obrazkowy kalendarz pogody, wie, o czym mówi osoba zapowiadająca pogodę w radiu i w telewizji, i stosuje się do podanych informacji o pogodzie, np. ubiera się odpowiednio do pogody, nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór roku, podejmuje rozsądne decyzje i nie naraża się na niebezpieczeństwo wynikające z pogody, zna zagrożenia ze strony zjawisk przyrodniczych, takich jak: burza, huragan, powódź, pożar, i wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia. Oceniając powyższe kompetencje posługujemy się sformułowaniami: doskonale, bardzo dobrze, dobrze, przeciętnie, słabo, niedostatecznie, biorąc pod uwagę częstość występowania zachowań: zawsze, bardzo często, zazwyczaj, rzadko, wcale. Kompetencje techniczne wychowanie techniczne wie, jak ludzie wykorzystywali dawniej i dziś siły przyrody, majsterkuje, zna ogólne zasady działania urządzeń domowych, prawidłowo nimi się posługuje, buduje z różnorodnych przedmiotów dostępnych w otoczeniu np. szałas, tor przeszkód, konstruuje urządzenia techniczne z gotowych zestawów do montażu; dbałość o bezpieczeństwo własne i innych utrzymuje porządek wokół siebie i pomaga innym, zna zagrożenia wynikające z niewłaściwego używania narzędzi i urządzeń technicznych, zna przepisy ruchu drogowego dla pieszych i rowerzystów, wie, jak zachować się w sytuacji wypadku, zna telefony alarmowe. Oceniając powyższe kompetencje posługujemy się sformułowaniami: doskonale, bardzo dobrze, dobrze, przeciętnie, słabo, niedostatecznie; oceniamy nie tylko efekt końcowy, ale przede wszystkim wkład pracy, chęci, zaangażowanie, dążenie do jak najlepszego rezultatu, współdziałanie w zespole, zachowanie zasad bezpieczeństwa. Kompetencje ruchowe i zdrowotne chwyta piłkę, rzuca nią do celu i na odległość, toczy i kozłuje, pokonuje przeszkody naturalne i sztuczne, wykonuje ćwiczenia równoważne, dba o prawidłową postawę w ławce itp., wie, jak zapobiegać chorobie, jak zachować się w trakcie jej trwania, wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw ani stosować środków chemicznych, rozumie sytuację dzieci niepełnosprawnych, pomaga im.
Oceniając powyższe kompetencje posługujemy się sformułowaniami: doskonale, bardzo dobrze, dobrze, przeciętnie, słabo, niedostatecznie;oceniamy nie tylko efekt końcowy, ale przede wszystkim wkład pracy, chęci, zaangażowanie, dążenie do jak najlepszego rezultatu, współdziałanie w zespole, zachowanie zasad bezpieczeństwa oraz zasad uczciwej gry i zabawy.