Kod przedmiotu KARTA PRZEDMIOTU SiIWS Nazwa przedmiotu w języku polskim Systemy i instytucje wsparcia społecznego w języku angielskim Systems and institutions of social support USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW Kierunek studiów Pedagogika Forma studiów azapoziom studiów Profil studiów Specjalność Stacjonarne studia II stopnia magisterskie ogólnoakademicki Pedagogika resocjalizacyjna z socjoterapią Jednostka prowadząca przedmiot Osoba odpowiedzialna za przedmiotkoordynator przedmiotu Termin i miejsce odbywania zajęć Status przedmiotu/przynależność do modułu Język wykładowy Instytut Nauk Humanistycznych i Społecznych dr Renata Biernat adres e-mail renata.biernat@onet.pl telefon: 609 722 733 Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji Budynek III semestr dydaktyczny Instytutu Nauk Humanistycznych i Społecznych PWSZ w Płocku OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZEDMIOTU Język polski Moduł: specjalnościowy Semestry, na których realizowany jest przedmiot Wymagania wstępne Trzeci Wymagana jest wiedza, umiejętności i kompetencje z podstawowych dziedzin nauk pedagogicznych, a także z zakresu nauk społecznych. Formy zajęć FORMY, SPOSOBY I METODY PROWADZENIA ZAJĘĆ Ćwiczenia lektorat konwersator ium seminariu m ZP PZ Samokszt ałcenie- ZBUN rok sem. r S r s R S r s r S r s r S Liczba godzin II III 20
Sposób realizacji zajęć Sposób zaliczenia zajęć Metody dydaktyczne Przedmioty powiązane/moduł Wykaz literatury Podstawow a Uzupeł niająca - 2 godziny tygodniowo. Zaliczenie z oceną wykład informacyjny wykład konwersatoryjny PNS, RSiR, WTwPR Kirenko J., 2002: Wsparcie społeczne osób z niepełnosprawnością, Ryki. Kawula S., 2003: Czynniki i sieć wsparcia społecznego w życiu człowieka, w: S. Kawula (red.), Pedagogika społeczna. Dokonania- aktualnośćperspektywy, Toruń. Krajewska B., 2009: Instytucje wsparcia dziecka i rodziny: zagadnienia podstawowe, Kraków. Grochmal Bach B., Knobloch Gala A., 2005: Kryzysy rozwojowe wieku dziecięco- młodzieżowego a możliwości społecznego wsparcia, Kraków. Sęk H., 1991: Społeczna psychologia kliniczna, Warszawa. Sęk H., Cieślak R. (red.), 2004: Wsparcie społeczne, stres i zdrowie, Warszawa. Brągiel J., Badora S. (red.), 2005: Formy opieki, wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej, Opole. Kubacka Jasiecka D., 2010: Interwencja kryzysowa: pomoc w kryzysach psychologicznych, Warszawa. Kawczyńska Butrym Z., 1996: Niepełnosprawność-specyfika pomocy społecznej, Warszawa. Kasperczyk A., 2006: Wsparcie społeczne w instytucjach opieki paliatywnej i hospicyjnej, Łódź. Hajduk B., Hajduk E., 2006: O rodzajach pomocy, Kraków. Kawula S., 2002: Pomocniczość i wsparcie, Olsztyn. Pedagogika Społeczna 2010, nr 2, nr 6. Pracownik Socjalny 2010, nr 8. Rewalidacja 2010, nr 1. Problemy Społeczne 2010, nr 1. CELE, TREŚCI I EFEKTY KSZTAŁCENIA Cele przedmiotu (ogólne, szczegółowe) Ukazanie istoty i znaczenia społecznego wsparcia osób potrzebujących pomocy. Poznanie współczesnych uwarunkowań wsparcia i funkcjonowania instytucji wsparcia społecznego. Uwrażliwienie na potrzeby jednostek i grup społecznych, które wymagają podjęcia działań pomocowych. Efekty kształceni a (kody) Treści programowe Forma zajęć Temat Liczba godzin 1.Zagrożenia w poszczególnych okresach życia człowieka. Osoba w kryzysie. Fazy radzenia sobie z krytycznym wydarzeniem. Istota wsparcia społecznego. Podział Suma liczby godzin
systemów wsparcia społecznego. Funkcje, modele, źródła, trafność. Wsparcie społeczne a zmaganie się z kryzysem. Więź społeczna i jej elementy. Wsparcie spostrzegane a wsparcie otrzymywane. Problemy dopasowania wsparcia. Stereotyp a wsparcie społeczne. 2. Podstawowe pojęcia związane z działalnością instytucji wsparcia społecznego (opieka, filantropia, ratownictwo, pomoc, wsparcie społeczne, praca socjalna, służba społeczna, wolontariat). Pierwsze instytucje wsparcia społecznego. Funkcje, cechy, rodzaje, warunki skuteczności, cele działania instytucji pomocy społecznej. Mechanizmy kontroli społecznej. Polskie ustawodawstwo na rzecz wspierania potrzebujących. 3. Przegląd wybranych instytucji wsparcia społecznego. Cele i obszary działania, formy pomocy, organizacja i rodzaje zajęć. Środowiskowy Dom Samopomocy. Domy Pomocy Społecznej. Hotel Pomocy Społecznej. Dom samotnej matki. Dzienny dom pomocy społecznej. 4. MOPS jako przykład placówki wspierającej osoby w trudnych sytuacjach życiowych. Rodzaj wsparcia, cele i obszary działania, zadania i formy pomocy, sposoby realizacji. 5. Placówki wspierające rodzinę i dzieci. Rodzaje wsparcia, cele i obszary działania, zadania i formy pomocy, sposoby realizacji. Środowiskowy Dom Rodzinny. Centrum Pomocy Dziecku i Rodzinie. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. Świetlice socjoterapeutyczne. Świetlice środowiskowe. Ośrodki adopcyjno-opiekuńcze. Wioski dziecięce. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci. 6. Poradnictwo-instytucje, cel i zakres działania. Metody i środki pracy. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne. 7. Grupy samopomocowe- właściwości, cele i rodzaje. Zalety i mechanizmy wsparcia grupowego. Metody i techniki pracy.
8. Instytucje na rzecz wspierania osób starszych (kluby seniorów, uniwersytet trzeciego wieku, zakłady opiekuńczo-lecznicze, hospicja, prywatne domy opieki). Formy pomocy społecznej przyznawanej osobom starszym. K-U10 9. Wolontariat-geneza, cechy. Formy działalności wolontariackiej. Odpowiedzialność wolontariusza. Rodzaje wolontariuszy. E-wolontariat. 10. Działalność organizacji społecznych na rzecz osób z niepełnosprawnością. Wsparcie społeczne rodzin osoby niepełnosprawnej. Domy Pomocy Społecznej dla osób niepełnosprawnych intelektualnie. Efekty kształcenia W08 W10 Kod Student, który zaliczył przedmiot w zakresie WIEDZY Ma rozszerzoną wiedzę o różnych instytucjach wsparcia społecznego oraz zachodzących między nimi relacjach. Ma uporządkowaną wiedzę o celach, organizacji i funkcjonowaniu instytucji wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych, pomocowych i terapeutycznych, pogłębioną w wybranych zakresach. Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku dla obszaru S2A_W02 S2A_W03 S2A_W07 S2A_W02 S2A_W03 S2A_W07 U07 w zakresie UMIEJĘTNOŚCI Ma pogłębione umiejętności racjonalnego oceniania złożonych sytuacji edukacyjnych oraz analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań K_U07 S2A_U01 S2A_U03 U10 Potrafi zastosować właściwy sposób postępowania z różnymi kategoriami osób wymagających pomocy, potrafi dobierać środki i metody pracy. S2A_U04 S2A_U07 w zakresie KOMPETENCJI klasyfikuje i pop językoznawstwa K07 Jest gotowy do komunikowania się i współpracy z otoczeniem, w tym z osobami niebędącymi specjalistami wdanej dziedzinie. S2A_K02 H2A_K02 Realizacja efektów kształcenia w poszczególnych formach Kod Student, który zaliczył przedmiot
w zakresie WIEDZY ćw Lek konwer sem ZP PZ ZBUN W8 W10 w zakresie UMIEJĘTNOŚCI ćw Lek konwer sem ZP PZ ZBUN U07 U10 w zakresie KOMPETENCJI ćw Lek konwer sem ZP PZ ZBUN K07 Kryteria oceny osiągniętych efektów na ocenę 3 na ocenę 3,5 na ocenę 4 na ocenę 4,5 na ocenę 5 Uzyskanie od 60% - 65% łącznej liczby pkt. możliwych do Uzyskanie od 66% - 75% łącznej liczby pkt. możliwych do Uzyskanie od 76% - 85% łącznej liczby pkt. możliwych do Uzyskanie od 86% - 95% łącznej liczby pkt. możliwych do Uzyskanie od 96% - 100% łącznej liczby pkt. możliwych do Metody oceny (F- formułująca, P- podsumowująca) Ocena formułująca odnosi się do procesu uczenia się tj. formułowana jest w trakcie trwania semestru. Student otrzymuje informację zwrotną, nad czym musi jeszcze popracować, co uzupełnić a co poprawić. Ocena podsumowująca odnosi się natomiast do efektu końcowego, produktu procesu uczenia się. F Egzamin ustny Egzamin pisemny P + + Efekty kształce nia (kody) Egzamin ustny Projekt Kolokwium Zadania domowe Metody weryfikacji efektów kształcenia Egzamin pisemny Forma aktywności Referat/ prezentacj a Projekt Kolokwium Sprawozdanie W10 W08 U07 W10 U10 K07 Punkty ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym: W Ćw K Studia stacjonarne Forma zajęć Konsultacje przedmiotowe 3 20 Sprawozdanie Referat/ prezentacja Obciążenie studenta Dyskusje Inne Studia niestacjonarne
Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym: Przygotowanie się do egzaminu/zdawanie egzaminu Przygotowanie się do kolokwium zaliczeniowego 10 Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury 5 Przygotowanie raportu, projektu, prezentacji, dyskusji 12 Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z całego nakładu pracy studenta 50 PUNKTY ECTS ZA PRZEDMIOT 2